Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 2, 8 January 1870 — Pela iho la Kakou? [ARTICLE]

Pela iho la Kakou?

Ka Nupepa Kuokoa ; Aloha oe; Ma kou helu 50, o ka 11 ult., ua halawai mai au me kou mau hoakaka, no u Ka hihiu 0 ka Hon. T. C. Hoika." He mea kaumaha no ka manao, he mea kaniuhu no ka naau, a he mea waiania no ka mnna\ya. Ka hoomaopopo ana iho i kau mau mea i hoakaka mai nei. Ana ia mau kumu i paipai mai ia'u e ninau akea aku ia oe. No ka mea ua hoopuka akea ia no ka manao. Oia hoi keia : Ina io pela, alaila heaha ka ka mea i koe ? E oluolu ona nnei oe ika haina ana i keia ninau, a i ole hoi oe, o kekahi paha o kou poe heluhelu ? Pomaikai ino kakou ia oe, ina he hiki io ia oe ke hai mai i ka haina inaoli, a i kou poe heluhelu pnha ? la'u la, he paakiki, he pohihihi, a he hiln olema kekahi nana ana iho ; aka hoi, nana hou iho no hoi, he palupalu ioa, he akaka loa, ahe hiki wale no. Nolaila, ma ke aha la ka hopena a kakou e makaikai ai, 1 loaa nku ai ka hopena maoli o na mea a pau i makemakeia e kakou ? Oia hoi keia, 0 Ka Pomaikai. 1. Ke manno nei au, aole he mea hou no lee kaoaka, ka oi ana ne o kona aloha i kona hoahanau, mnmua 0 ka mea e. Ka Lahui, 1 kona Lahui iho. Ake Aupuni hoi, i kona Aupuni iho. INo ka mea, pela inaoli no ke ano o na mea a pau i hanaia e ka Mea nana i hana mai kinohi loa mai. Ua ikeia keia e ka poe akeakamai a pau loa,a ua hooholoia, me he mea la, o ka njakemake no ia o ua Mea la nana kakou i hana. A ua akaka lea ia'u, o na kuhikuhi, n me na hooia ana a'u e wehewehe aku ai, ua ike mua ia no ia |eoe, a me kou poe heluhelu. Nolaila, he pomaikni no kakou ka hoopokole mai ia weJ hewehe ana ; ma ka olelo ana ae,he oiaio loa |ia mea! pela io no! aoi maoli! etc. Aka, i mea e huikau ole ai ko kakou mau manao, iepono kakou e hoomuopoopo he okoa ke ao I kanaka, a n», ahe okoa ka ao enanolio ana. Nolaila o ka'u mea i makemake ai e hooakaka, oia no ke ao hanaka nna. A ina ua maopoopo ia mea, alail'a oia iho la no ke kumu i hookuu waleia ai ka hih'ia i hoakaka īa maluna. (Ke pololei nae kau i hooakaka mai nei; oiai aole au ilaila e ike ai.) 2. Ke manao nei au, he mea hou kupanaha loa no ke kanaka ka oi ana aku o kona aloha i ka mea e, mamua o kona hoahanau iho. Ka Lahui, ika Lahui e. Ake aupuni hoi, ij<e aupuni e. No ka mea, aole pela ka ike oka poe akeakamai. A aole pela ka hooholo, aka Honua Naauao. Oiai ua manao ia, he kue ia i ka makemake o ka Men nana knkou i hana. Ao na kuhikuhi, ame na hooia ana, no keia manao, ua ike mua no oe a me kou poe heluhelu ia mau mea. A nolaila, eia wale iho no ka mea i koe, e ka hooia ana oku, me ka olelo ana, "He mea hou kupanaha io no ia." Alaila, eka Nupepa e, ua hiki kaua i kahi o ka ninau Oia hoi : " Ina io pela alaila, heaha aku ka mea i koe ?" Ea hoi, heaha la ? Haina ae ana. Kahaha hoomanaonao mai la na la e " Punia-ikiOwai la ka " hiu wiwi " t pau mua ia lakou hooia ? " E ola ana nt Punia-iki." No keia mea i paakiki ai, ane keia mea no hoi i palupalu ai. Mai ka moku o Hawaii a hiki i Nihoa, ka helu'na 0 keia mau pae aina ; a maloko hoi o ka pule a mele hoi, (wahi a kekahi poe), ua hu pu mai no o Kahiki iloko o na h«-lu'na e keia pae aina. A eia iloko o lakou he mau lahui, a ke Akua i hoonoho mai ai mai ka wa i hiki ole ia kakou kehooiaio. Aka, eia ka mea maopoopo, ua noho lakou ma keia mau pae aina, a iloko o ka hapa hope.o kela kenekulia aku nei, a me ka hapa mua o keia kenekulia iho nei, ua ikeia lakou he lahu: kanoka nui. A mai loko mai oia lahui hoala mni ai ke Akua, i kekahi o lakou « koa, n lilo i Alii Moi,a e kau:i a lanakila loa a o ka hope oia mea, oia ka kakou e ike nei malalo o ka inoa "Aupuhi Hawaii." "Aupuni Kuokoa," " Aupuni Alii, e hooponopone ia malalo o ke Kumukanawai." etc. Aka, ano la, he lehulehu io no na mea kupanaha a'u e ike nei. A he mau mea kahnha no, ke hoohalike ae i na manao mua 1 weheweheia. A nolaila no nu e ninau nei ia kakou a pau loa, me ka hookamani ole: a no ko'u hilinai nui loa no hoi kekahi i ka maikai o ka nlnau, ke akaka lea kona oi-.iio Nolaila, ua aa loa no au e hoike aku, me ke nonoi pu aku ia kakou ina i kupono ole kahi mau manao a me kekahi mau wehewehe ana, e oluolu loa oukou e kala mai. %okamea, he oiaio, he maikai loa ka ninau aka, o ka'u hooakaka ana, ina ua kupono ole e hoomanao iho oukou no ko'u hemahema ia. A o ka mea hope, oia keia. . No kakou ka Aina. O kakou no ka Lahui a ke Aku'a i i hoonoho mai ai. No kakou ke Koa Alii Moi i kaua a lanakila. Oia no ia a kakou e olelo nei, " Ua mau ka ea o ka aina i ka pono. : ' Aka, ke hai aku nei nae oe eka Nupepa, peia ae Ja kn i hanaia ai ka hihia nona keia kakau manao ana. Kahaha, hohono wale kakou ina pola. No ka mea, no kakou na mea a pau loa mai ke Akua mai. Eia nae pela iho la ka kakou e hanaia ai ? " Ina io pela alaila he< aha ka mea i ko£?" Aiwaiwa loa aku paha, ina ia lakou la kahi wahilihi iki, aole i kana uiui.

Ua lohe iho nei no la hoi au i kā%leio a kekahi oua poe la. He kapu ka ka hale o na Haole aole e koeio ia e hopu, ina he hewa, a o ka haleo na kanaka Hawaii, he komo waleia no," no ia hewa hookahi. £ oki 110 hoi oe—lealea lua ia inea. W. H. K.