Ka Nupepa Kuokoa, Volume VIII, Number 51, 18 December 1869 — Kumumanao. [ARTICLE]
Kumumanao.
Kohupono ka baibala e hovpomaik n nei i na kanaka. E ka nupepa Kuokoa e ; Aloha Of: — E oluolu oea me kou Lunahooponopono e hookomo iho i keia wuhi ukana ma kahi knawale o kou opu ahonui iike mni ni o kaun kini e imho mai la mai ka la puka i Ilaeh.ie a ka !a komo i Lehun ka poe hoi i hoolilo ia lakou iho iwah i olelo no ka Baibaia ano keia hoi ke kumu o keia mau hun e kau aela nialuna. Oia keia.; " Kohu pono ka Baiba!a e hoopomaikai! nei i na kanaka." | Ua maopopo ia kakou, o ka palapaki Hemolele o ka olelo ia a ke Akua e ka«» kau pono ia'ee like me kona makemake, aua hui puia ke Kauoha Kahikoa me ke • Kauoha Hou nua kapaia ia Buke o ka Baibah. ; E huli kakou i na hua a ka Baipala e imi innu m, ne hoomaopopo hoi i na men e keaken n:ni nnn ia ia a ;ne kona lannkila ana ae hoomuopopo hoi i kona mau hua e lono mai ai, ke kaawale aku na mea keakea. Ilenha na hua n ka Bnibnla e imi mau ai. Ua ike kakou, un kupono loa ka Bnipnla i ko kanaka piiikia, malaiia ua ike knkou i kona wehewehe ana a m« koua kuhikuhi nna mai ika laau lapaau no ko ke kanaka haule ana i loko o ke kiowai lepolc[>o, a me kahi e iana ai ka manao. O na pono a pau nna i kauoha mai ai, he mnu mea lakou ehoopomaikai mai nna inn kanaka. Oke kumu hana a lesu Karisto i hnnwi mai ai ma kona noho hemolele una i hoohalike ai kakou, he mea e paipai mai ana i na kanaka e lilo i poe (okomnikai amaemae, a i mau mea aloha aku i ke Akua a me kanaka. Ua kupono na mea n pau iloko o ka B;ubala ehke me ka Paulo i olelo mai ai penei. "O ka pnhipola hemolele a pnu, ua haawiia mai ia e ka Uhane o ke Akun he mea ia e pono ni, no ke ao ana, no kn papa ana, no ka hoopololei ann, no kn hoonnauao ana mn kn pono." Aole no hoi he buke e ae e hke me keia ma ka hoonanuno nnn i na kanaka aua ku pono keia buke i ke kanaka hupo, anaauao, i ka hune, a wuiwni, i ka huahaa, a kiekie a pela aku, no kamea ke ku nei ka Bnibula ke kauwa o kn oiaio, o kn elele o ka maluhin, o ka men pnle aku i ko knnnka poino, o ke kumu ao mai i na mea muikui, o ka enemi, o na mea pono ole a haumia, 0 ka mnkamaka o na mea pono a maemae a lokomaikai, o ke keiki no o ka lani a me ka mea hoomakaukau no ko laila olioli. O ke kahua kein o ka nolio pu ana o kannka nie kn oluolu : no ka mea ke hooiilo nei oia ia lakou i poe pono e hana ann ma ka pololei. Hekumu hana ke ia no na kanawai aupuni ke hoonoho mai nei oia i ka Lunaikehaln i loko o ka naau, nn na i pnpa iho i kn makemake wale na knnnwai aupuni ke ole keia luna, ke imi nei ka Baib;j]a e kinai i ka manao imi wale o ke kanakn i kona pono iho, a hoakea i kona naau, i hu ae kona aloiia ia hai. 2 Na mea alai a keakea mai ika Baibala. Ke kue nei ka nnau hewa o kanaka i ka pono maemae o ka Baibala nolaila, ua hooikuika loa kekahi poe e kinai ia buke, a hnna no hoi lakou i na hana hua ole o kn pouli ; nolaila ua hoowahawahain mai ka Baibala, o Satana hoi kekahi enemi nui, ua puni na iahui kanaka ia ia, a ke hele nei oia ma ka honua e kue i na olelo ao akn Baibala. Aka aoie e pio ka Baibala, ke lahn ne la no, ae like me ka hookaawaleia ann o keia mau mea alalai pela oia e ianakila ai. Ua laha oia me ka pilikia nui i kekahi mau keneturi a kāawale ae keia mau mea keakea, holo noia me he muliwai la e hoopomaikai ana i na iahui kanaka, hu ae noia me ka lanakila i ke kau o na lunaolelo e hoopuehu ana i ka pouli i uhi mai maluna o na kanaka, maia hope iho, ua haia mau ae a hiki mai i keia manawa a kakou e knmnilio nei o ka (ahui kanaka 1 lawe oinio i ka Baibala oia ka lahui kanaka, nona ka mnlu, malaila kaikaika, malaila hoi ka noho pomaikni ann, aua oi aku ka pomnikai o ka lahui kanaka i ao ia i ka Baibaln, mainua o ka lahuikanaka i ao o leia, a ke oi aku nei ka pomaikai o ka poe i ao nui i ka Raiba!a. 3. Ain n knawale akn na mea keaken a pau. he aha auanei na huaa a ka Baibalu ?
Peho i ke ano okn H >nua nei i nrt he jk>o oi;is«> in kanikn n pnu. o ke(a aina ke-.a ain;s, [k;hoal;» hoi o Hawaft īum. i nn he poe haipule iloko o KansU> tm kanakn u pau, na 'lii na inakaainann a mc na haole a n.e na ano kmaka a pau o ka Honua : Ina paha he poe aloha lakou i ke Akua, a aloha hoi i kanaka, i na hu poe walama 10.1 lakou 1 na kanawaia pau 0 ke Aku'a, alaila, aole he hakaka inaane», aole he huwa, aole hh, aole hanaino, he po€ hoaloha na kanaka a pau, he poe oia» ;io a maeinae, |K>fnaikai ka lahuikanaka ; noho ana j>ela, pomaikai ka lahuikaoaka 1 no na ke Akua o lehova. j Na ka hoopuuipuni ame ka wahahee anei i hoohua niai i keia mau hua maikai ? Aole loa e hiki ia kakou Ke manao pela. ; Nuni ka maikai oka Baibala, e ialuu a nei kekahi lima aloha ole. e k«ili i keia mea maikai mni o kakou aku makemake anei kekahi e pini i ka puka hookahi kahi e komo mai ni ka nlālamalama e lai na ai ka manao. e kuli \va!e anei mai loko mai 0 Ua liiua o na e lemakule, na luahine a me ka poe mai i ko iakou koo- • koo heokahi e hulani ne» ? K hoonele anei i ka poee makee ana i ko lakou mea hookalii e oluolu ai. e ho(»Iei wale anei i ka ■\vaiwai f>ookela o keia ao, ae wehe hou ae i na puka i komo mai ai naino a pau, |a hoi hou mai ka pouli' Aole paha mea inakemake ma Ilawaii nei,aka, ua lokahi ko kakou manno, e nho ka la ma ka lani ke kinaiia ikekinai ana ika maiamalajma maikai oka liaihala no ka mea. Ke ;ku hookahi nei ka liaihala. aole ona luu, |me he kia pohaku la e hoike mai ana no 'ke Akua mai ia. ] E wiki kaua eka nupepa Kuokoa, | I). W. KANVI. j Ilookena, S. Kona 11., Nov'2o, ISG<).