Ka Nupepa Kuokoa, Volume VIII, Number 44, 30 ʻOkakopa 1869 — Page 4
This text was transcribed by: | Madison Claire Anuhea Smith |
This work is dedicated to: | I would like to dedicate this to my family an |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Oh Johnny.
IF YOU ARE A DUNCE, WHY OWN IT AT ONCE
_______________
Nine o'clock in the morning.
1.Ua hupo anei? e ae koke mai.
Alilo ano i haumana
Kau buke ke paa me ke ake e nana:
Akaka k a hiki e hana.
Cho. Keoni kolohe mai ku a lolōhi ;
Makemake anei e kolo a pee
Hai mai, e Keoni Puobe.
2. E ala ke ao, e holo, olao,
Ke lai a malei maikai la :
Paa a pau a e hoomakaukau
E kula i ka hora oiwa
@.-Keoni kolohe, @
3. Ka lōlele nei mai ke ao a po ae,
He hana kūkū i na manu;
Ko lakou i‘i nei. na keiki nae,
Okoa ko lakou uhane.
@.- Keoni kolohe, @
4. Na mea walaau iho @
Aole e hiki ke kula;
O @ no @. e Keoni Pokai
Ke kula a ao i na @.
@.-Keoni kolohe.@
5. Ua hupo @? o ae koko mai,
A homo ano i ke kula'
Ina e ao mai a noeau ae,
E @ no oe i kea la.
@.-Keoni kolohe, @ HAWAII
_________________
Pisgah's Mountain.
JOYFUL AWAY TO PISGAHʻS MOUNTAIN.
Fresh Laurel
1. @ i ka mauna ia Pisega,
Ma na eheu e @ oli ai;
Lohe ia‘e na leo lea,
Leo oli ma ia kahakai,
Hamau! oli na puu o Edena,
Oli ae i ka Haku Iesū;
Oli pu me ko laila mau kini,
Oli, oli, oli pu a mau.
@.- Owai ke ake e pii i ka mauna,
Me na hoa‘lha pu no,
A e memēle me na anēla?
E ala‘e, a hahai ia Iesū
2. Pii i ka mauna ia Ziona,
Kahi e ku la a memele pu;
Hana no Iēsu, mai pauaho;
Hooikaika, a lanakila no.
He ao ka lei ma ka hale oluna
Noho pu me ka pa maemae;
Mele pu me lakou ma ka lani,
Kahi maha a maha mau ne.
@.-Owai ke ake e pii ka mauna? &c.
3. Kikoo pu ae a oli nui,
Kikoo pu ae ia kahakai;-
Na Iēsu no e kai malie.
A hoopae la me ka malu e.
Ola mau ma ko ia la aupuni,
Ke hala‘e Ioredane hu ae,
A mele pu me na hoaaloha,
Nani, nani, a malu maikai.
@.- Owai ke ake e pii i ka mauna? &c.
HAWAII
_______________
Upward I lift mine eyes.
________
6-4-4
1. @ kuu nana‘o
I kou Akua mau.
Na iå la i hana‘e
Ka lani, me ke ai;
Kuu hale ao e holo ai,
A malu no a pomaika‘i.
2.Paa no @ mau wawae,
A hina ole au,
Ke Akua kuu alakai,
Kuu kiai pono mau.
Kuu kiai pono mau.
He makaala mau no kou,
He lima hoopan mau mai ia‘u
3. Aole e hahau mai
Ka wela ma ke no;
A nau e pale ae
Na ino o ka po,
O oe kuu ao, kuu malu pu,
A malu au ke po ao.
4. Ma Kuh olelo au
E ola maikai ai;
la oe kuu lele pau
A pau kuu ola nei.
E hele au a hoi no
A kaina kuu home mau.
HAWAII.
_____________
Mai make i kekahi hewa.
____
Auwe kuu male! Wahi a kekahi kanaka
e waele ana ma kahi o na nahesa nahu ma.
ke. Ua nahuia au e ka nahesa, ke pehu nei
au a nunui-aole pili iki kuu wahi lakeke
ne- pili pono mamua a paa no i ke pihiia.
A i ka hookomo ana iho nei, aole hiki iki
ke pihi- ua kaa wae loa.- Auwe kuu make!
A ee koke oia maluna o ka lio a holo
kiki i ka hale, a kahea nui i ka wahine; e
kuu wahine e ua nahuia au e ka nahesa ke
pehu nei, ke makò nei- e wikiwiki i ke kii
aku i ke kauka-mai hoololohi, o make e
au- A lele iho la ia ilalo, a moe kupaka uwe
nui ma kahi moe. Hele ka wahine e nana
a wehe i kona lukeke- a kahaha iho la oia.
Ka! e kuu kane-aole o kou lakeke @-
o ke lakeke kei o ka kaua keiki-oia lole
like hookah no me kou keia-o ke kino ka
like ole uuku kona-nui kou-nolaila ka
pili ole-ua hookomo hewa oe i ka lakeke o
ke keiki-a no ka pili ole-kuhi oe ua na-
huia oe e ka nahesa a nolaila keia pehu @-
kiwawe launa o‘e ou. Makehewa ke @ ana
ike kauka. Kona ola koke iho ia @.
A mai pehu io oia mhope me ka pahu o
Kong Kino i ka nui loa o ka akaaka. Mai
make maoli nae key kanaka i ke kuhihewa.
Ina aole ka wahine i kuhikuhi i ke kumu o
kona kuhihewa ulna. ma ua make no.
Ua like paha kekahi poe kanaka Hawaii
me keia kanaka. Ua loaa paha kekahi na-
inu, kekahi loai, kekahi mai e ai, a kuhi ko-
ke lakou ua nahuia e ka nahesa - oia hoi ke
kahuna anaana- Ua anaana ia ka-e make
ana. Eia ka, ua komo hewa i ko hai lole-
ua ai paha i kekahi mea pono ole-molaila
ka pehu, ka nanu, ka luai-aole no ka ana-
anaia. E pau ke kuhihewa o lilo ia i mea
e makò io ai oe. HAWAII
HE KAAO NO KAUILANI.
ke kupueu o ka uka waokele o Kawai-
kini i Wailua. Kauai. a me ka-
na @ mamo aku.
Hoopukaia E Samuela Kapohu.
HELU O.
Mamuli o ke @ ana mai a lehulehu e hoo-
puka i Kaao a moolelo Hawaii a haole ma ko ka-
kou nupepa, a no ka mea hoi, no lehulehu ka
nupepa, nolaila, ua ae aku makou, hoopukaia
ke kaao Hawaii mahalo iho nei. Aka, ke nuinui
makou, o na olelo @ a me na olelo @-
nawana o ka wa kahiko, aole no ia @ wea na
kakou e manaoiu aku ai: he hoike ana ia i ke
ano hupo loa o ku kakou lahui i kela wa. O na
hewa a me na olelo pelapela, e kapae loa aku ka
haku Kaao ia mea kona kakau ana niai.
He mea ole loa ia i ka huelani a lok,ua
lilo ka hale ia auina la me he huila la o ke
kaa ka niniu iloko o ka lewa; paa no nae
keia a paa loa aole i hookuu iki, elele ae ana
ua moa nei iloko o ka lewa hoomakua, e hoo-
makua iho ana no hoi keia i ka puliki ana
a paa, aohe no hoi a na iki mai o ka inaina
o ua moa nei, e hao ae ana o Koawi Koawa
mamuil o kona ano mana, aole i komo loa
aku laua i ke ao lipolipo, ume hou ia mai la-
ua ilalo. A no keia mea puka mai o Ka-
palama mai kona hale mai; a oli aku la ia
penei:
Ke hookakaa nei ka lani,
Ke hoiloli nei ka mauna,
E hoi ka lili iloko o Welehu,
O Ikukiua ka malama,
E hoi ka lili iloko o na Mahana,
I ka pae kapu o Aaualoa, --
Iloko hoi o Iao,
Elua hoi olua i hele mai ai,--
Mailoko mai o Kauhano,
O Keahua-a, O Puuiki ke puhi kanaka,
E hoopau ka lili ka inaina,
E aloha i ko ka hope e, {hia,
O o lua mai ia, mai ka wai mai o Waiolo-
Mailoko mai o Wainoi me Waino-a,
E hoi ka lili i ka laau i ka pohaku,
E aloha i ko kama hoalii,
I ko ka hope hoi-a.
A lohe aku la o ua o Lepeamoa i keia le
o kona kupunawahine e ualo aku ana e hoo
pau ka huhu a pela aku, hoi mai la na mea
i lele lauowiliwili ai i ka lewa a ko lakou
wahi mua, aia pu no hoi me ua keiki la ia
wa, a loli koke ae la ua moa nei a ke kino
kanaka e like me ia mamua, a ninau aku la
ia ma ke ano akua, penei. Pilipilikana, awa-
awaina, owai ke kupua nui o oe i hiki mai ai
ia nei? Olelo aku la o Kauilani ima ona,
o oe no ka mea naua i waele mee mai ke
ala, a owau no ka hope, o Keahua ka makua-
kane, a o Kauhoa ka makuwhaine, a ninau
mai la ia, owai hoi kou inoa? O Kauiliani.
la wa hookuluku iho la laua i na upe me
na waimaka, e hiolo ana ma na papalina i
hele a nohea i ka ihu anu o laua, ma ka nui
o ka leo e aloha ana, no ka nui o ke aloha,
ua pili paha keia mau wahi lalani, mele o Ka-
mamalu, ke ole nae au e kuhihewa penei.
"Haina e ka waimaka hanini iwaho,
I ikeia aku no i ka uwe ana iho,
Pela wale no ka hoa kamalii."
A pau ne la ka laua nei uwe ana, olelo
aku la o Lepeamoa ia Kauilani, hele mai la
oe he Kino maole, a he kino akua hoi ko‘u
ua ike ae nei paha oe i o‘u mau kino la?
hewa no hoi ino o kanaka, e oe, a pau ke
kamailio ana a ua kaikamahine la, hooluana
iho la launa a liuliu, ma ia hope iho kau mai
la ke ano o ke ahiahi maluna iho o lakou, a
e pono paha e lawe mai kakou i keia mau
wahi lalani inele penei.
"No ke ano ahiahi ke aloha la.
I ka halialia ana mai, &c--"
A kena aku la o Lapeamoa ia Kauilani
kona kunane, e hoi me Honouliuliuli ko laua
@ e paina ai, ae mai kela, a @
aku la a mua kahi i hoomakaukauia no na
kane wale no, a ai iho la laua e hoonuu ana
i ka ia a kona hanou mua i hele ai, a pela
no ka ai ana a moana @ la ( piha ka lua o ka iniuu.)
Aka, aia no o Lepeamoa ke noho nei me
Kapalama i ko laua hale paina, e ai ana, e
hoopiha ana i na keena hookipa i na mea ai,
(a pulu iho la ke peku) a maona ae la ka opu
[ Aka, he mea haohao paha ia oukou e ka
poe e heluhelu ana i kela helu mua iho nei,
no ka ike ole o Lepeamoa i kona kaikunane,
wahi a oukou e olelo iho ai, ke hai aku nei
au ia oukou, ua ike no ia, a o keia ano ana
i hana ai, he hoao i ikeia ai ka ikaika o ua
keiki la, no ka wea, ua ike no ia i ke kaua.
@ o Kauilani me ke akuapehu mamuli o
kona ano mana, a make ai ke akuapehu iaia,
a nolaila i hoaoa ai o Lepemoa i kona ikaika
ma ke koa i ke kaua, aka i keia hoao ana e
laua, ua ikaika no o kunane, aole oia i @-
kuu iki a na wale kona lili , a pelu aku.]
A pau ka ai aua o Kauilani, hoi mai la ia
a noho @ o ka haie o ke @ @-
@ ke aloha @ a kaikunane a
@ wa e na @ eha o ka iaua @ pu
ana. (oia hoi he kanaha @ ulu mai la ka
manao maikai iloko o Kauilani e hee e ma-
kaikai : La aiona o Kakuihewa, hoopuka aku
oia i kona manao imua o Lepeamoa e hele
i ka makaikai.
Ke nui @ Kauilani ia Lepeamoa. kona @-
le on a i kana huakai i manao nui ai kona
hiki ana i ka hale moa @ a Kekuihewa
nui. ko Kakuihewa lohe ana he keiki ui ua
kiki mai, a me kona hoomoe ana i ke kai-
lamahine ana ia @, a me ka
oe ana aku o Kauilani
Noho pu iho la lakou nei aui ae na ana-
hulu eha, nonoi aku la ua keiki la i kona
kaikuahine. E! Auhea oe e kuu kaikuahi-
ne? e ae mai oe ia‘u hele au i ka makai-
kai ma keia wahi aku nei la, ae @ la no
hoi kela. I ka la hea oe e hele ai? Pane
mai o Kauilani, i ke kolu o ka ia e hele ai
au noho iho la lakou nei a hiki mai ua la la
makaukau ua keiki nei i kana huakai i ma-
nao uni ai. Aka mamua o kona kinu, hele oia e
auau i ka wai o laua e auau mau ai, o ka
inoa o keia wai o Waianuhea a pau ka auau
ana, hoi nai la ia a hiki i ka hale, hoopuka
mai la o Lepeamoa i kana @ @.
" O kou malo no anei mai Kauai mai kou
maol no ia e hele aku ai ma keia wahi aku
la a peia hoi kou kihei? he maka kanaka
ahu keia wahi la o mua aku nei la e
waiho mai nei." I mai la ua keiki la, auhea la hoi
auanei ka lako e pono ai, aole keia o ko‘u
wahi paa, aia ko‘u wahi la ke paia lewa i ke
aloha i noho ai? A pane mai la o Lepea-
moa imua on a, o hele a mua o ko kupunawa-
@ ia Keaulewa, a ia ia ka waihona waiwai
kahi i malama ai.
O ke ku ae la no ia o ua keiki la, hele ana
imua o ua kupunawahine nei, a hele aku la
ia a imua o Kapalama, ninau mai la o Ka-
palama. Heaha ka kuu haku o ka hiki ana
mai ia nei? I hele mai nei au mamuli o ke
kena ana mai nei a kuu hanau inua. e hele
mai ai i malo no‘u i kihei no‘u aia k ia
mai au i malo no‘u i kihei no‘u aia ka ia
Keaolewa, eia la ia i hea kahi i noho ai?
Pane mai la o Kapalama imua on a, e kali
kaua malia o hoouna mai ko kupunawahine
i malo a me ke kihei, aole i liuliu mahope
iho, hoea ana o Kiilawe mailuna mai me na
lako aahu i hoopuluia i na wai hooluu ano-e,
i hoounaia mai e kona haku e lawe mai i ke
ia mau waiwai. A ia wa nana iho la ua ke
iki la, he mea e ka nani lua ole o keia mau
mea imua on a, a on a iho la oia a haulehia
iho la ill, me he mea make la, a lee iho
la o Kapalama lomi, o kela lomi keia lomi,
aia ka pono o ka pohala ae, a mahope iho
pohala ae la ia ua ohewahewa na maka; a
maha loa ae la, ninau ho la o Kapalama.
Heaha iho nei hoi keia ou i haule pahu iho
nei? Paue ae kela, kai no hoi i ka ike ana
a‘u i keia waiwai la, no ka nani, a me ke
ano e o na wai hooluu like ole o kela ano
keia ano i kapalapalaia maluna iho o keia
mau mea pilikino. Ia wa olelo mai la o Ka-
palama, huliia hoi paha a kau mea e inahe-
make ai lawe ae, o ka huli iho la no ia o ua
keiki nei, aloe nae hiki iaia ke hoomaopopo
i kana mea i manao nui ai, no ka mea, ua
huikau na mea nani imua o kona maka, no-
laila ua hoohewahewa ka ike a kona mau
maka kahi nana ka nana; nolaila, e pono pa-
ha ia kakou ke hoopili ae ma keia wahi o ko
kakou nei ano i keia mau wahi lalani mele nenei
"I ke aku oe niniu ka laeohia,
Hewa kou maka i ka nui o ka lehua
Ahu ka wale ilalo e waiho nei, &c."
A no ke kupono ole i kona manao ke la-
we i kekahi oia mau waiwai; nolaila, e i aku
ana keia i kona kupunawahine ia Kapalama
pemei: " Auhea la hoi ka mea kupono i
kou manao o keia mau mea aahu e waiho
mai nei ima o kaua la? no ka mea, ua na-
na iho nei au a ua hewa kuu maka nolaila,
ke hoihoi aku nei au a nau e koho mai a la-
we ae a haawi nai ia‘u, oia ka‘u e hume ai
a e aahu ai a hele aku au i ka‘u huakai ma-
kaikai. A no keia olelo a Kauilani i hoopu-
ka aku ai imua o kona kupunawahine, he
mea haohao loa ia ia Kapalama i kona noo-
noo ana iho, nolaila, noho iho la ia a upu-
upu loa, no ka mea, e nalu ana ia iloko on a
a pane mai la ia i ka hualolelo penei." Ae
he nani ia, ua hoihoi mai la oe na‘u e koho
aku i na mea e pono ai o kou hele ana i kuu
huaka‘i, mai hemahema io no oe, in a nau e
lawe ka mea au i makemake ai, peneia ua
hopu hewa oe i kekahi o keia mau mea, o keia
mua mal, a me keia inau kihei, ua aahu
wale ia no e ou mau kupuna i hala aku nei
i ke ala mau o ka honua, a o keia mau malo
a me keia mau kihei wale no koe, aole lakou
i ike, aole no hoi i aahu; nelaila, e lawe oe
i keia malo a me keia kihei, a e aahu a e
a o ka inoa o keia malo au e hume ai o Pili-
weloikauakoko, a ine keia kihei o Kauanoe-
lulehua
A loaa mai la keia mau mea iaia, kahiko
iho la ua keiki la i kona kino, hume no hoi i
ka malo a ku ka puali, ku no hoi ka liki o
kahi kanaka, i ka Kapalama ike aku, me he
mea la he kupa a he kamaaina no ka uka i
Nuuanum ka hele " Ku ka liki o Nuuana i
ka makaoi Maialaala loa no ka hoi i ka ua
a ka Waahila, ua mea he ui oia nei. i ka ha-
paine ae pahu hoi kekahi e ka malo oia nei,
hele wale no a mamue ka oiwi oia nei, na-
na aku no hoi oki kolihana ka pali Waia--
loha," ke aiwaiwa loa aku ia o ke kanawalu-
kumakahi o ua mea he nani i ka aahu
ana iho paha i kahi kihei on a ia Kauanoelu-
lehua, ke ku aku la keia inua o ke kupuna-
wahine hoohaha lua no hoi, nana aku no hui
KE KUOKOA, HONOLULU, OKATOBA 30, 1869.
@ me he kii @ a @ hola hoi ho-
na @ @ wa, ahaawi mai la @ i ke alo-
@ kona mau kupuna a me ke kaikuahine,
a kaha aku ia keia hele ma ka la hiki, a hi-
ki ana keia: Honolulu a hala mai ia wahi
hele aku la keia o ke Kula o Kahua. a @
ana i Pawaa ua keiki la iho aku la ua keiki
la mala @ a hiki i Waikiki-kai kahi a Ka-
kuihewa nui ke alii Oahu e noho ana. ia o
kahi no ia o na @ oia aina e noho ai i ka wa
kahiko pela ma keia kaao i oleloia.)
A hiki aku la na keiki nei i kauhale kana-
ka. i kona hiki ana aku i kekahi o ia mau
kauhale. aia hoi komo aku la ia i ka halau
moa, hoohakaka a Kakuihewa me ke alii o
Maui, oia i o ka laua bana mau no ia o ka
hoohakaka moa, a na ke alii wale no o Maui
ke eo.
Aka, i ka wa i lohe mai ai o Kakuihewa,
o ke alii o Kauai o Kauilani kona inoa, ua
lanakila oia maluoa o ke akuapehu o Moa-
kea, a ua make oia i ke keiki alii o Kawai-
kini, nolaila, upu mua oia penei, e hoao au i
kuu kaikamahine a noa ia Kauilani kona ili
a pela iho la kana olelo mamua i ka wa aole
i hiki aku ua keiki nei i Oahu; aka, iloko o
keia kau pilikia o Kakuihewa, ia Mauinui
ke alii o Maui, lana mai la kona manao e
hoouna i kekahi kanaka e kii ia Kauilani i
Kauai, aka ia lakou e u ana i na pilikia e
aneane mai ana e ili iho maluna o Kakuihe-
wa a me kona ohana holookoa. hoea ana ua
keiki la i kahi i olelo ia aenei mamua; a ko-
mo ana keia iloko o ka hale moa a Kakui-
hewa me he kamaaina la a ninau aku la ua
keiki la penei.
He moa aha keia a nui wale e noho mai
nei? Pane mai la na kahu moa he moa hoo-
hakaka na Kauihewa me Mauinui ke alii o
Maui, o ko makou mau la ola no kein la, a
hiki mai ka hiku o ka la he la make ia no
makou ke eo hou ia Mauinni; no ka mea, o
ka hana mau no ia a ko makou alii he hoo-
hahaha moa; a o ka hana mau no ia he eo
i kela aoao, a no ia eo ua hai mai ke alii o
Maui i kona manao, in a e eo hou ia ia he
make ka hope a ua hai mau oia i ka la e ka-
ua moa hou ai, a oia ka hiku o ka la, nolai-
la ua manao ne ke alii o makou e hoouna i
elele e kii i ke alii o Kauai; oia hoi o Kaui-
lani, no ka mea, ua upu o Kakuihewa i ke
kaikamahine ana a noa ka ili ia Kauilani ke
alii o Kauai, eia uae ua kokoke loa na la o
ka pilikia i o makou nei; nolaila, aole ke alii
i hoouna i ke kamaka e holo i Kauai, a hiki
wale mai nei oe i keia la. Ia wa olelo aku
la ua keiki la, oi ana ka inoa e nana aku au,
e lawe mai olua i eiwa moa, a lawe ia mai
la ua mau moa la a ku ana imua o ke alo o
ua keiki nei, a kena hou aku keia e lawe
mai i wai, a laweia mai la ia mea a mua o
kona alo, a hoailona iho la ia mea a mua o
kona alo, a hoailona iho la ia me ka pi ana i
ka wai maluna o ka maka o ua poe moa nei,
a i imo iho la ua maka o kela moa keia moa,
alaila, i aku la ua keiki nei i na mea mala-
ma moa, aole no oukou e ola ana in a o ka
moa keia e pau i o ana no oukou i ka make,
ia wa hoopuka mai la ua mau kanaka la i ko
laua manao. Ae, hookahi no mea minami-
na a makou e noho nei. o ke kaikamahine a
ke alii. oia hoi o Ihuhilauakea, kela kaika-
mahine a maua i olelo aku mei ia oe ua upu
ia a noa me Kauilani.
A pau ka hailona ana a ua keiki nei, holo
aku la kekahi o keia msu kanaka a imua o
ke alii, akena aku la ia me kona olelo aku.
E! he kanaka hoi paha, ike i ke kanaka ui
a i kela e noho la, nana aku no hoi oe me he
ua koko la kona ili, a he keu maoli kela a
ke keiki ui a ko‘u maka i ike aku nei; hoai-
lona mai nei i ko kapu moa, a hooiloilo mai
nei me ka i mai nei, aohe kakou e loa ana i
na o ka moa kela pau ka kakou i ka make,
ahi mai nei, aohe kakou e ola ana i
na o ka moa kela pau ka kakou i ka make,
ahi mai nei ana, a upu wale ae no ko ma-
ua wahi mai nei ana, a upu wale ae no ko ma-
ua wahi manao huwaena penei. E aho e
hoopau oe i ko olelo hoohiki i upu ai oe i ko
kaikamahine a noa ka ili ia Kauilani ; e po-
no ei ae ke kane a ke alii, a ka mea no hoi
a ka maka i ike aku nei. Ae maila o Kakui-
hewa i keia manao o kana kauwa, a kokua
mai la na kaikunane o @ mamuli
o keia manao hookahi, me ko laua olelo mai
ae o ka maua kaikoeke aku la ia ; o ka inoa
o keia mau kanaka o Pohukaina me Halii-
maile. (Aole i pau.)
________________
Na Pauku a me na lalani a hapa lalani
I LIKE OLE O KA BAIBALA
kahiko me ka baibala hou
___
1 Tesalonike 2: S. lalani elima, i ko ma-
kou mau ea kekahi no ka buke kahiko keia.
Eia ko ka buke hou, i ko makou ola kekahi.
Mokuna 3:2. lalani eleu a me ke kolu,
He mea lawehana na ke Akua, no ka buke
hou keia. Eia ko ka buke kahiko, He kahu-
na na ke Akua.
Puku 10, lalani elima, @ ike aku makoui
ko oukou maka, no la buke hou keia. Eia
ko ka buke kahiko, @ ike aku i ko oukou
maka.
Mokuna 4:14, ma na lalani hope, Pela
no hoi ke auk e lawe pu mai ai me ia i ka
põe e hiamoe ana iloko o Iesu, no ka buke
hou keia. Eia ko ka buke kahiko, Pela no
hoi ke Akua e lawe pu mai ai me ia ma o
Iesu la i ka poe e hiamoe ana.
Pauku 1S, Ialani elua, Nolaila hoi, e hoo-
luolu oukou i kekahi i kekahi ma keia mau
huaolelo, oia ko ka buke hou. Eia ko ka bu-
ke kahiko, Nolaila hoi, e hooluolu oukou ia
oukou iho ma keia mau huaolelo.
Mokuna 5:6, ma ka weal hope. E kiai
kakou me ke kuoo, oia ko ka buke hou. Eia
ko ka buke kahiko, E kiai kakou me ka uha-
uha oie.
Pauku S, lalani elua, E kuoo kakou, no
ka buke hou keia. Eia ko ka buke kahiko,
E noho malie kakou.
Pauku 14. lalani akahi, Ke olelo aku nei
makou ia oukou, no ka buke kahiko keia.
Eia ko ka buke hou. Ke noi aku nei makou
ia oukou.
2 Tesalonike 1:6, Ialani elua. He mea
pono no hoi i ke Akua ke hoihoi i ka poina i
ka põe i haopoino mai ia oukou, no ka buke
hou keia. Eia ko ka buke kahiko. He mea
pono no hoi i ke Akua ke hoopai i ka poino
i ka põe i hoopoino mai ia oukou.
Pauku S. Ialani elua. E hoopau ana i ka
make maluna o ka poe ike ole i ke Akua. no
ka buke hou keia. Eia ko ka buke kahiko,
E hoopai ana i ka make i ka poe ole i ke
Akua.
1 Timote 1:4, lalani akahi. Aole e ma-
lama i na olelo i haku wale ia, no ka buke
hou keia. Eia ko ka buke kahiko, A i ma-
lama ole hoi i na manao lapuwale.
Mokuna 2: S. ma ka welau hope. Me ka
huhu ole a me ka hoopaapaa ole, no ka buke
hou keia. Eia ko ka buke kahiko, A me ke
kanaiu ole.
Mokuna 3 : 3, Ialani elua, Aole hoi alunu
wale ko ka buke hou keia. Eia ko ka bu-
ke kahiko, Aole hoi makee i ka waiwai po-
no ele.
Pauku 10. Ialani elua a me ekolu, Alaila,
e lawe lakou i ka oihana puuku ekalesia, no
ka buke hou keia. Eia ko ka buke kahiko,
@ e lawe lakou akahi a me elua. Pela
hoi ka lakou mau wahine, e pono e noho ku-
oo, no ka buke hou keia. Eia ko ka buke
kahiko. Pela hoi na wahine e pono e noho
hanohano.
Pauku 13. lalani akahi a me elua. No ka
mea, o ka poe lawelawe pono i ka oihana
puuku, no ka buke hou keia. Eia ko ka hu-
ke @. No ka mea. o ka poe lawelawe
pono i ka ka puuku ekalesia oihana.
Pauku 15, Ialani eha. O ke kia ia a me
ka honua o ka olelo oiaio, no ka buke kahi-
ko keia. Eia ko ka buke @. O ke kia a
me ke kahua o ka olelo oiaio.
Pauku 16, lalani elima, Ua nanaia mai e
na anela, no ka buke kahiko keia. Eia ko
ka buke hou, Ua ikea mai e na anela.
Mokuna 5:11 Ialani elua, Aka, e hoole-
aku i na wahine kanemake opiopio, no ka
buke hou keia. Eia ko ka buke kahiko.
Aka, e hole aku i na wahine opiopio kane-
make.
Pauku 1S, Ialani elua. Mai hoopaa oe, no
ka buke hou keia. Eia ko ka bu-
ke kahiko, Ua akaka io no ia.
Mokuna 6:4 Ialani elua a me ekolu. A
e kuko wale ana i ninau a me na huaolelo
hoakamai, oia ko ka buke hou. Eia ko ka
bukekahiko. A e kuko wale ana i na mea a
me na kuaolelo e hakaka ai.
Pauku 9. Ialani elua, Aka o ka poe e ma-
kemake ana i ka waiwai nui, no ka buke
hou keia, Eia ko ka buke kahiko, Aka, o
ka põe e makemake e waiwai nui ua haule
lakou.
2 Timoteo 2 :13, Ialani akahi, A in i
kupono ole kakou, no ka buke kahiko keia. Eia
ko ka buke hou, E hookahuli ana i ka poe lohe mai
Pauku 22, lalani akahi, E haalele hoi i na
kuko o ka wa opiopio, no ka buke kou keia.
Eia ko ka buke kahiko, E holo hoi i na ku-
ko o ka wa opioio.
Mukuna 3 : 6, ma ka welau, A i alakai e
ia'e e kela kuko a e keia kuko, A i ala-
kai e ia‘e e kela kuko a e kela, alaila no pau
keia.
Pauku 17, lalani elua, i makaukai lea, no
ka buck how keia. Eia ko ka buke kahiko,
I makaukau maoli.
Tito 1 : 3. lalani akahi a me elua, A i ko-
na manawa pono hoi, ua hoike i kana olelo
ma ka haiolelo ana, no ka buke hou keia.
Eia ko ka buke kahiko, A i hoike mai hoi i
kona manawa pono ma ka hai ana i kana
olelo.
Pauku 5, lalani cha, I na lunakahiko, no ka buke hou keia. Eia ko ka buke kahiko,
Ina luna ekalesia.
Pauku S. lalani akahi, Akz, he hookipa
kona. no ka buke kahiko keia. Eia ko ka
buke hou, Aka, he hookipa.
Pauku 9, lalani ekolu, Ke paipai aku, no
ka buke hou keia. Eia ko ka buke kahiko,
Ke hooikaika aku.
Pauku 12. lalani akahi a me elua, O ke-
kahi o lakou o ko lakou kaula no, ua olelo
mai ia no ka buke kahiko keia. Eia ko ka
hou, O kekahi o lakou he kaula no lakou iho
no, kai olelo iho.
Pauku 15, ma ka welau, Lunamanao, ko
ka buke hou welau keia. Eia ko ka buke
kahiko welau, Manao.
Pauku 16, lalani elima, he pono ole i na
hana maikai a pau, no ka buke kahiko keia.
Eia ko ka buke hou, He ku ole i na hana
maikai.
Mokuna 2 : 2, lalani elua iwaena, I noho
malie, no ka buke kahiko keia. Eia ko ka
hou, i kuoo.
Pauku 5. Ialani elua iwaena, I noho
malie, no ka buke kahiko keia. Eia ko ka
hou, I kuoo.
Pauku 5, Ialani akahi, I naauao hoi, no
ka buke kahiko keia. Eia ko ka buke hou,
E noonoo pono hoi.
Pauku 7, lalani elua, He kumu no na ha-
na maikai, no ka buke kahiko keia. Eia ko
ka buke hou, He kumu hoohalike no na ha-
na maikai.
Pauku S, ma ka welau loa, No oukou, ko
ka buke hou welau keia. Eia ko ka buke
kahiko welau, la kakou.
Pauku 14, Ialani elua. E hoopakele ia la-
kou, no ka buke kahiko keia. Eia ko ka bu-
ke hou, E hoopakele ia kakou. Lalani eha
iho no o ia pauku. Lahui ponoi, no ka buke
hou keia. Eia ko ka buke kahiko, I kanaka
ponoi.
Mokuna 3: 7 , I lilo lakou, i ko kakou hoa-
ponoia ana ma kona aloha wale mai, i mau
hooilina ma ka @ o ke ola mau loa,
no ka buke hou keia. Eia ko ka buke kahi-
ko, A hoaponoia mai no kona aloha wale
mai, e lilo kakou i mau hooilina ma ka ma-
naolana i ke ola mau loa.
Pauku S. lalanu akahi, ma ka hapa ae a hiki
i ka lua o ka lalani, A o keia mau mea ka‘u
e makemake nei ia oe. (Aole i pau)
________________
Ka pepa pili dala ma na Wai-eha, a
ME KE KUE I KA MALUHIA O KE SABATI.
______
E KE KUOKOA E; Aloha pu kaua:
I ka po @, al 2 o Okatoba nei kuu
ike pono loa ana i na kanaka kumakahiki o
Willekona, a me ka lakou mau wahine manu-
lele, a me na pake puhi opiuma o Kina mai.
a me na keiki poiopio e pepa pili dala ana
ma kahi e kokoke ana i ko N. Kepoikai wa-
hi, a pele me na hale kumakahiki e noho ai
o na kanaka hanu o Wailekuna, a pela no a
nui wale ma pa wahi e ae o na Wai-eha a‘u
i ike maka ai a i lohe pono ai no hoi. O ke
ahiahi Poaono a hiki i ka la @ ka wa e
pepa ai o na kanaka a pau a‘a i ike pono loa
ai, me ka manao ole ae i ka la nani o ka
Makua nana i hana iho, e hana ana e like
me kou manao paakiki poo paa, e ka mea
aloha ole i ka la o ka Haku me ka weliweli
a me ka makao ole i ka hana i ka lealea pau
wale o keia ao. Ma kuu ike ana a me huu
hoomaopopo io ana i ho ma keia mauwaho
a‘u @ ai, o ka hana mau loa keia. heaha
ke kumu? Eia no, " No ka paiaualelo a
me ka makuala ole o na makai o ke aupuni
e malama a hooikaika e like me ka inana i
loaa i alakou iho." Ke i aku nei au imua o
Hawaii holookoa,"Ua pau pu o na makai a
me ka poe inoa kiekie ae i ka haule iloko o
keia hewa a‘u i ike pnon loa iho nei ma na
Wai-eha nei." Me kuu ike maka ana i ke-
kahi põe kanaka o Wailuku nei e hele ana i
kauhale e makaau wale ai no, i ka huli he-
le ana ma ia kauhale aku ia kauhale aku o
@ ai i ka mea a ko lakou kino i onu ai o
keia hewa nui. Like pu me ke diabolo e ho-
loholo ana i o ianei me ka imi ana i kana
mea e ale ai. Me ka manao ole ae he la
Sabati keia , hana no i ka mea a lakou i ono
ai, ola aku ka la pololi i ko hai hale. Auwe!
o Wailuku i ka haule iloko o ka lua mimi-
lo o ka nenelu o ka hewa nui, me ka paa he-
le ia mai e kauo hele ia ai e ka pilikua
nui weliweli o ke ao nei. Aloha wale, no-
laila, ke kau leo aku nei au imua ou e Ha-
waii hou. O ka wa pono no keia luu @
ka wai o ke ola mau loa, lulu ka lepo o ke
Kino, oiai, he wa ko na mea a pau ma keia
ola ana, aohe hewa o ka waele e o ke pulu i
haule mai ia o na paka ua o ka lanu, o ka
ulu no ia a ohaha. Aka, o ka lohi iho kau
a hiki i keu wa, haule e aku la oe pau mai
ko wahi uhane i ka palai ia e pilikua nui.
he mea e ka weliweli a me ka makau nui.
Aloha no. J.L.N. KAMAKANAHOA-OPIO
Kaluaiki, Wailuku, Okatoba 5, 1869.
________________
Mahope iho o ka hoopenopono ana o ka
Ahaolelo o Sepania i ko lakou kumukana-
wai hou, a hoohololia e ka hapa nui o kela
hale ma ka la 2 o Mei i hala, ua inaopopo,
ua helu ia o Sepania ma ka heluna o na au-
puni kuokoa o Europa. Aia maloko o ua
kumukanawai nei, ua hookomoia ke kamai-
lio akea ana o na pai palapala, ka hoomana
ana i ke Akua e like me ko ke kanaka ma-
nao he @, a me ka me ana i ka pono o ka
hoopii ana ; aka, ua kue ikaika ka hooma-
ua kahiko i kukuluia malaila i na makahiki
ekolu haneri i hala. Ua hoku wale kela poe
kue.
____________________________________
NA BUKE
HOOLAHAIA E KAIPAPA HAWAII.
_______
Baibala Hemolele Nui ili gula nani me
na kuhikuhi ma na @. - - - - $12 00
" " Nui ili @ kaekae wai gula. 7 00
" " uuku iki iho. " " " " " 8 00
" " Pananaiki iho ili eleele, " " 5 00
Kauoha Hou ili gula nani me na kuhikuhi, 3 00
" " " eleele kaekae wai gula. " 1 50
" " " " " - - - - - 1 00
Kauoha Hou Hapa Haole, - - - - - 75
Baibala Ohana nui me na kii moohana,
" " ili eleele, M.H. 1843 - - - 5 00
" " ili kao M.H. 1843 - - - - 2 50
Lira Hawaii 1848 me ke kanawei, - - 25
" " " 1855. - - - - - - - 25
Kumu Leo Mele ili manoanoa me ke ka-
na wai, - - - - - - - - - - 25
" " " " " lahilahi, - - - - 10
Moolelo Ekalesia, - - - - - - - - 50
Haiao, - - - - - - - - - - - 25
Helo Malihini ana, - - - - - - - - 25
No ko ke Akua ano, - - - - - - - 25
Lira Kamalii, - - - - - - - - - 25
Hoike Palapala Hemolele, - - - - - 25
Moolelo o Heneri Opukahaia, - - 25
Hike Akua. - - - - - - - - - 25
Wehewehehala, - - - - - - - - 25
Ninau Hoike ili manoanoa, - - - - 25
" " " " lahilahi, - - - - - - 10
Ui Kamalii Kula Sabati, - - - - - 10
Kumumua Kula Sabati, - - - - - 10
Haawina Kamalii Buke 2, - - - - - - 10
Buke Lawe Lima, - - - - - - - - - 10
He Buke no ka Pope, - - - - - - 10
Ui Kula Sabati Helu 3, - - - - - 25
" " " " 4, - - - - - - 05
Buke Euanelio a Ione, - - - - - 10
Eian na buke haawi wale.
Palapala Liilii -
Helu 4-Makemake anei oe i ke la?
Helu 6-E hele i o Kristo la.
Helu 7-Ka hoi ana mai o ke Keiki Uhauha.
Helu 11-No ka hoohiki wahahoe i ke Akua.
Helu 16-Ka Eehia ana o ka Ahaaina a ka
Haku a me k Papekiko ana.
Helu 17-Mai hana ino i na Holoholona.
Helu 18-No ka mahi ana, kuai ana, a me ka
inu ana i ka Awa.
Ka Davida Malo Kumumanao
Ka Moolelo o Batimea Puaaiki.
L. H. Kulika.
Kakauolelo o ka Papa Hooko o ka Ahahui Euane-
lio o ko Uawaii Pue Aina.