Ka Nupepa Kuokoa, Volume VIII, Number 24, 12 Iune 1869 — Hoike Makahiki a ke Kahukula Sabati o Kawaiahao. [ARTICLE]

Hoike Makahiki a ke Kahukula Sabati o Kawaiahao.

He mau ka pii ana o na haumana o ke Kala Sabati, raai kela halawai ana o ka Aha Kula Sabati o Hawaii nei. 3lai ia wa mai a hiki i ka ia hope o Dekemaba t ua hiki ka awelika o na haumana, mai ka haneri kanaiwa (190) a i ka eiua haoen umi {210) ma ke Sabati hookahi. Mai ka !a akahi mai o lanuari 1869, he mau ka pii ana o na haumana a hiki i keia wa, penei ka awelika. Na Kumu - 40 14 Makua ... 40 Keikikane - 175 " Kaikamahine- - - 160 Huioa pau - - - 415 Ua hoike ia maloko o keia heluna na Pokii. He hanen iwakalua ko !akou awelika, a ua maheleia lakoa i na papn he umikuwamalima. Ua kola ia lakoo iloko o keia keena, kahi a keia Ahahui e halawai nei. I ka wa e kani ai ka bele uuka, pii lakoa i ke Keena Ku!a Sabati hou maluna, maiaila na hana i pili i ka hookuu ana o ke kula. Oiai e malamaia ana ka puie anaina, ua noho na keiki ma na aoao o ka hale malun*. Na keikikane ma kekahi aoao, a o na kaikamabine ma kekahi aoao. na kumu i imi i na haawina o ke kuia, aka, mai ke Sat>ati tnua aku o lune, e haawiia ana kekahi haawina like no ke kula hoiookoa, a <? hoike pualu ana iloko o na hana hui o ke Kula. Eha mau papa kula Uaikih. £lua no na

k:ine opīopīo. i alikaūa e \V . L. Mi>;hona i a me A.. Haiuhi. Kiua no na vvah»»c opiopio. i ahkaiia e Rev. H. H. Parok.i a A. F- Jusitt .Ksq. t o;n o Ahpiki Lo:o, Uz\k\ a Kaukn. Aka hoi. o ka apana nv-*ikai {o.i o ko knl.i. oia uo ka m-ahele o 05* Pokii. Ua mahekia k:i Ukoa man haaa iloko o na eiua, o ka inua, oia ka himeni a nso ka h.ii pn.ilu ana i na himeni n»e na pauku paanaau o k i Baihala. Ao kn iua. om ka luaheiem ana oke kula ina p.ip*, amekeao ia ana ma ua haawina i koho m e na kunui. Ua waen na kumu mAiioko mai o keli ano u Mie keia ano o na kan >ka—a noioko mai o ke kula a Misj» Lilia Hin;\mu kekahi poe he nui He poe kam\ki ahe poe wahine hana kekahi mau mea o lakou he nui wa. i īke ia uia kela !a a me keia la ma na wahi haua. E hooikaika aoa ma kela mea keia enea e makaukau ai hkeu i ka uni ana 1 ke ola; a ma ka la Sabati, ua komo mai iloko o ke kula me ka ikaika, ka makemake a me ka makaukau e hapai no ka pono. Aia mawaena o iakou ka mea Hanohano Mrs. Pauahi Bihor«a a me iMīss Likelike. Maioko o keia mahina keia mahina. ua maitrna:a he halawai haipuie no na kuniu. a no ke kuka pu ana ana ma na mea e holo pono ai na Ku!a Snbaū. Mailoko aku o keia mau halawai, ua kohoia kekahi Komue ma keia mahma keia mahina, i mea nana e aiakai mai iioko o ke Kul;i J>abui i na keiki e auwana wa!e ana ma na aiauui. a e aea wale ana nia na p.pu me na auawa. O ka iakou haua, ota ka mea i pii nui ai na haumana o keia kuia, mai ka elua haneri a i ka eha haneri a oi. Aka. nole ī aiakai keiu Komite i na mea a pau iloko o ke Kuia o Kawaiahao, ua waiho ia i ka manao o ke keiki, ina he makemake kona e hele i Kaumakapiii, i K;uikeano, i i\>!eiewa, a i kekahi paha o na Kula Sabati eae o keia kuianakauhale; uLiiia, ua alakai ia oia iiaiia, a ua waiho ia ma ka iima o kekahi mea o ke kula—aole hooikaika keia Komiie e kukuiu i na Kuia s>aban pili hoomana w-aie no, aole no hoi hooikaika iakou e iawe mai i na mea a pau iioko o ke kula hookahi, i mea hoopaonioni a i mea hoino aku paha i kekahi kula e ae. x\ka, ua hooikaika lakou no ka pono holookoa, a i mea e holo ai ka hana ako kakou Haku. He nui na mooieio maikai i hoikeia i kela inahina keia mahina e keia Komite—Aka, aole hiki ke hoike ia niaanei. Aole i maluiahua loa na dala o ka luiu mahina hou. Mamua aku oka malama o Seputemaba o kela makahiki, ua hauie loa na kokua ilaio; a aneane ole ioa. Aka,iioko o ia malama, ua hooikaika nui ia kekahi mau hana o piii ana i keia mea, aua hoike ia mai ka hua o ia hana iioko o lea aweiika o kela mahina keia mahina ma kahi o ka umi dala. Ua ulu mai kekahi mau Kuia Apana mai loko mai oke Kula o Kawaiahao. Ua hoomakaia kekahi o ia mau kula mamua aku o ka halawai makahiki o keiu Aha ma keia makahiki, aka, ua nawaiiwaii ka nui o iakou. He mau Inla keia mau kula a pau no ke Kula nui o Kawainhao. Ao ke Kahu oke Kuia o Knwaiahao, oia no ke Kahu o keia mau !vula, Ua ohi ij na kokua mahina hou o lakou a pau, a ua malama pono ia e ka punku o ke Kula o Kawaiahao; mailoko aku o keia waihona, ua hoolawa ia na hemahema a pau o na Kula Apana, no na buke, a pela aku. Ua hoomaka ia kekahi kula ina Palolo a ma Kapalama kekahi; ua hoaia hou ia ko kula ma Pauoa, a ua hooikaika hou ia na kula ma Manoa a mo Makiki, a ke huiia me na kula o Waikiki-kai a me Kamoiiiili, ua loaa ka huina ehiku kula apana. Ma na ahiahi o na la Sabati, e hele mau nna ke Kahu a me ka Hope Kahu o ke Kula o Kawaiaho e makaikni i na kula apana. E hooponopono ana i ko lakou mau hemuhema, a me ka paipai a me ka hooikaika ia iakou ma na oleio me na hana kupono. Eia ka hoike o ka poe hele i na kula. VV r AIKIKI-KAI. Na Kumu .... " Makua ... " Keikikane - 20 " Kaikamahine- - Huina pau . Kamoiliili. Na Kumu - " Makua ... u Keikikane «... " Kaikamahine - - . Huina pau - Palolo. Na Kumu - * " Makua ... " Keikikane - " Kaikamahine- - Huina pau ... 30 Ma?ioa. Na Kumu . „ " Makua ... , r " Keikikane - " Kaikamahine - . . jg Huina pau ... Makiki m: Pawaa. Na Kumu . 44 Makua . ... u Keikikane- . . u Knikamahine- - . 2j Huina pau ... * 4 77 Pauoa. Na Kumu ... r " Makua - ..." " Keikikane- - . . 7>T> " Kaikamahine- . Huina pau - _ Kapalama. Na Kumu .... r " Makaa ... * " Keikikane - . . " Kaikamahine- . . Haiaa pau . . . ~ Ka huma no na Kula Apano, . ,i.-. 7 Uuioa oke Kuia ma Kawaiahao, 415 Huiaa paa loa — Aka, no Kawaiahao wale no na haumana ona Kala Apana a pau. Ma KapoUma me Fauoa he nui na haumana no Kaumakapiii aka, no ko makou kukuiu ana ia rnau kufa* noiaila, ua iiookomoin iakou maioko o ko makou mau KuU Apana. 365 ka nui o na "Alaula" i J„ wcia keia rnau hula Mbati. O ka akahi hapa ono o na keiki o na Kuh S3b«ti ahiahi ma na apana e ae ka i heie mai i Kaw,iiahao i keia a ,ne keia kakahiaka S'3k»ti. O na pauku hoopaanaau, aole i hoikeia. VV. R. Kakkla.