Ka Nupepa Kuokoa, Volume VIII, Number 22, 29 May 1869 — He Palapala Hoike hana mawaena O NA PAKE MA KA MOKUPUNI o Oahu, na S. P. Ahiona. [ARTICLE]

He Palapala Hoike hana mawaena O NA PAKE MA KA MOKUPUNI o Oahu, na S. P. Ahiona.

■ No KT. K Wl l Nl AN A 1 K\ MnKl'Pl'Nl 0 ! | Oaiii' a m»; ka kk Akl'a HANA. \ '' j Kia ke kai.u nei o Mr. Ami nneane he j haiK'n eka aina no kn niki. Hc umi ka i inui o na e noho ]nahnnn nei nana, ja he mau paahama kanaka umuli kckahi ? i

aka ; me he aina makani pinepme ia o ; Kahana nei r a o ka ua kekahi i noho inau ai ma keia wahi iuiu. aka nae, he oluolu; inaoli no ke eo ma Kahaoa nei. O ka ! luakini. he wahi haie laau uukku no t me kekahi bele iki e kau wale ana mawahoj 0 ka hale, aka, ua hai mai no ko laiia ki-| ai ia'u; ke hoahu nei lakou i puu dala j no ka haiepule hou o iakou, noiaiia, e na hoahanau o ka ekalesia o Kahana, e eieu ae, e hooikaika, i paa ko oukou haie maikai, i mea na oukou e hoomana ai! 1 ke Akua Kiekie loa, mniaila, ke lana nei kuu mauao, oole loihi ma keia hope i aku, e loaa ana no he luakini nania mai- i ' 4 kai hoi ma keia npana o Knhana nei. j Mahope o ka aina kakahia, noi mai la | o Rev. Kaawa a me kona iuna ekalesia e! hoi e kiai i kona pn-hipa, nolaiia, ua hoo kuu la laua me ke aloiia, a u hoi aku la. Mamua o ka aina awakea, holo pu aku au me Rev. E. Kekoa i Waiono e launa ei me na pake malaila. No Rev. H. Kauaihilo keia apnna o Waiono, o ka nui o na pake mulaila, he umi, hapan\ii o ; keia poe,. he mahi raiki, a hapa uuku o lakou, no na halekuai. Ua launa kauiiilii nu me lakou ma na halekuai a ma na haie noho, a me na loi roiki kahi a lakou e hana ana. (Ja iiaawi aku au ia iakou i na buke no na olelo a ke Akua, a me ka pnipai pakahi aku ia iakou no kn pono o ka uhane, a ua oluolu no lakou a pau i ka lohe ana i na olelo ao a ko lakou! hoa o ka ainn hookahi. I huli hoi ana a inaua, haiawui mauame Rev. 11. Kauaihiio ma ka hale kuai pake, lululima oia me inaua me ka olioli, ma ilauula mai oia, no kona lohe ana, ua hiki mai au iloko o kona npana, nolaila o kona huli mai la no ia, a ua kukakuka maua, a hooho--10 ia ka manao, e hiki aku au i ka la apopo kakahiaka ma Hauula. e malama i ka | halawai pule kanaka inalaila, a pau ia hoi aku la maua me Rev. E. Kekoa nui Kahann. Hora 4 v. m., halawai pule ma ka luakini o Kahana no na kanaka ilawaii a ( me na pake. Ua lioopuu o Mr. i ka hana ana a kona mau pake i ka la okoa, i mea e liiki ai ia lakou ke hele i ka pule o keia ahiahi. I ka wa pule ana. ua pau pono mai no na pnke, n o knmanina mai hoi, ua hele a piha loa kaiii luakini; ua hoomaka au mn ka oielo kannka mamua a pau ka haiolelo Hawaii, alaila, hapai koke au i ka pule pake, ua maluhia no na iiana, a hookuu ia ka halawai mc ka hauoii. Ua lulu lakou i wahi daia no ke kokua ana i ke ola makahiki o ko lakou haioielo pake; he uirti dala ka huina, aia ma ka lima o Rev. E. Kekoa, nana e hoihoi aku ina ka lima o ka puuku o ka Papa Hawaii. Mar. 25. Mai Kahanu aku ou e holo ! ana i llauuln, me ka ukali pu ia mni no j nae e Rev. E. Kekoa, a me kekahi luna ' ekaicsia ona ; a hookipa oluolu ia aku la j makou e Rev. 11. Kauaihilo mn kona. I j ke aku e haele nui mai ona na mea hele pule ma na alanui manamana he lehulehu wale, a kipa lakou ma ka lunkini, no ke ake paha e ike i ka haiolelo i ka olelo | a ke Akua mai ka waha ae o ko lakou i malihini pake. . | He hora a oi o kuu hoomaha ana ma j ka hale o Rev. 11. Kauaihiio, a lohe ia | he bele kahuna e kani ana, o ko makou iho nui aku no ina ka luakini; ua nui na kanaka i akoakoa mai, me he Sabati | maoli la, a he 3 pake mai Punaluu mai i | iauna mai iioko o keia halawai. Ua ha-j pni koke au i ka hana no na kanaka ma- , oli, a pau ia, aiaila, hapai hou au i ka' pule a me ka hoioleio ma ka olelo pake,! no na pake ekolu e noho mai ann, a ua ! olioli ka naau o ke anaina holookoa. i Ua lulu dala lakou i mea hanai maka-1 hiki no ko iakou haioleio malihini, he i eiwa daia ka ioaa, aia ma ka lima o ko lakou kahu ekaiesia, nana no e hoihoi I aku i ka Papa Hawaii. ! j Ka inoa o ka pau no ia o ka hana, eia | ka ke akoakoa ana no ke anaina me ke; noi mai ia'u e himeni aku, a no ka ikaika; loa o ko lakou noi, nolaila. ua ko no ko i lakou iini; o ia lakou na kamaoina mai; keknhi mau leo meie me ka maikai, hau-; 011 ko makou naau no ia mau hana, a ua hookuuia ke anaina me ka puie a Rev.; H. Kauaihilo. Ua hookipa hou no o Rev. H. Kauai-i hiio ia'u ma kona haie c paina awakea, a j peia no na maiihini mai Kahana mai. 1' ka pau nna o makou i ka mnona t hooma- i ka liou au e hele hou aku ma ta wahi aku no Kahuku, a ua ukali pu mai nooj

Rev. E. Kekoa> a nie ilew H. Kauaihilo a hiki makou mua makou ma liaīemaloo, ua hele inai kekahi mau kamaaina mala>la ma ke alanui aupani e halawai mc ma-l kou, me ke noi mai ia'u e kipa ma kekahi haie e ku kokoke mai ana, malaila e hapai ai i halawai pule no ko laila poe, aka, he mea maikai no i kuu manao no ka hai aku i ka oieio maikai a ke Akua, nolaila ua ae 110 au i ka iakou noi t lele iho la makou ilalo, a kipa maloko o keka : hi hale pili nui, malaila ua akoakoa na| kanaka he kannkolu a keu, ua lawelnwe koke au i kana; i ka pau ana o kuu haioielo, ua lulu dala lakou no ke kokuaj ia'u $1.25 ka ioaa, ua haawi ia no ma kai lima o Rev. H. Kauaihi'o, e maiama ai aj hoihoi aku i ka Papa Hawaii. j Aioha niako i na kamaaina malaila, a holoaku la ma Kahuku, hiki maiaila nw-i hope o ka hora 4 o ke ahiahi, a hookipa! ia mnkou ma ka haie haiawai, foia kahi! keena kaawale o ka hale o Mr. Kaawa) I aku kuu mau hoa hele ia Mr. Kaawa,! <; E! eia o Ahiona la, kahi kahunopule no| na pake a kakkou i lohe pinepine ai, no-| laila, ina makemake oukou iaia e hala-| wai maanei, alaila e noho iki oia maaneiano." Ma ia manawa o ke kii koke no ia o Kaawa i wahi apana iole, a nakii ma \ ka welau o kekahi ohe ioihi, o ke kukulu aku la noia. He mea malihini io no i kuu maka kela ; ninau aku au i na hoa heie o'u. iie hae aha la keia? "He hae lioaiiona halawai." Auwe! aole ka o inkou hookani i ka 'oeie a hokani i ka pu i hoi. "Aole e hiki, wahi a na hoahele,| no ka mea, lie pu ko lakou i hookani eii mamua, aka, ua huhu ka haole nona ka j aina maanei e hnuai hipa nei." No ke j aha hoi ? 4, N0 ka mea, o puiwa na hipa j aua no ka hookani i ka pu a holo nku."| Kahaha, he mea kupaianaha maolino;' kai no o ka hookani i ka pu, oia ka mea! e hoaia oi i na hipa hiamoe o iesu, oia | ka mea e hoihoi mai ai i na hipa helej auwana o ka Haku, oia hoi ka mea e ho-| ak'-akoa ai i nn hipa o ke Kahu hipa nui| iloko o kona kihapai o ke ola. Aia la| ka, hc puiwa ko ia mau hipa uhane o(c, nolaila padaia.aole makeniake hookaniia' ka pu no na pomaikai o na hipa uhune o! iesu ma Kahuku nei. A, no ka lilo o kn! aina malaila nona wale no, noiaila, hukij iiio lii ko ia ia mana- Ke hana io ma> nei ka haole, wahi a ko Niihau poe. Aka, ua akoakoa mai no na kamaainn malaila, mulalo o kela Hae lanakila o ka Haku ; he kanaha a oi na mea i hiki mai ma keia halawoi, a o ko'a hopai ao ia i ka hana o ka Haku, o ka ha keia o kuu haioleio ana i keia. Ua pomaikai ou i ke kokua ia-rnai e kuu mau hoahele kekahi hana, oia kn puie ana i mea e mama iki ai au. 1 ka pau ana o keia haiawai, ua ahiahi no, nolniln, ua aua na kamaaina ia makou e inoe malaila i keia po } ua! hookipa oIu(»lu mni no o Kanwa ia makou I ma kona hnle e nioe ai me ka lianai pono| mai no i ka ai a me ka ia. j O ka ekalcsia o keia apana o Kahuku | nei, aole kahu i keia manawa, aka, he| ikaika no na iuua a me na hoahanau e ! inalama uei i ka hana n ka Haku. Ke hoahu nei lakou i puu dala nui i haiepule no iakou, a ke imi nei itoi i kahu hou no iakou, nolailu. e na hoahanau o Kahuku, e nui ke aho, e hooikaika i na hana; a pau no ke aupuni o ka lani, a na kaj Haku e haawi i paahana nana no oukou ke hiki i ka wa kupono i kona inanao. \ Mar. 26. Halawai kakahiaka makou ma kahi kahiko, he nui no na mea i hiki mai; ia'u no ka haioleio, ma ia hope iho ua iulu d»ia lakou no ko iakou inaiiiiim he §3.50 ka loaa. Ua waihoia aku maj ka l-ma o ko lakou puuku, oia o J. Kaluhi Esq., ka lunakanawai oia apana, a nana no e hoiooi aku na da!a i ka Papa; Hawaii. I No ka nawaiiwali o kahi iio o'u mai Honoluiu mai, nolaiia, ua kokua lokomai-| kai mai o Mr. Kaluhi i lio hou no'u e| hiki aku &i ma Waialua, a na Mr. Kekoa : no i alakai aku kahi iio kahiko a hiki iia--5 iia; ua aie nui au ia laua oo ka hana j lokomaikoi mai ia'u. Aloha aku makou i na hoahanau a me na kamaaina ma)aib o ka haaiele no ia makou ia Kahuku. Eha paha miie ka ioihi o ko makou holo ana aku" a hifei ana ma Waiaiee, he hale haiawai no malaila ; m ki|>a makou malaiia, nule no i liuiiu, ua akoakoa no na kamaaina, a hapai koke no au i ka haioleio ann. I ka pau ana o ka halawni ' ua lulu mai lakou i kokua no ka mniihi- i oi, houkahi daia uiu hapaha, aiaj

ma ka lima o Mr. Waliineaea e molama ai, a nana e hoihoi aku ka lima oko lekou puuku ekatesia, oia o Mr. Kaluhi, a nana e hoihoi aku i ka Papa Hawaii. Haalele makou ia Waialee me ke alohi aku i na kamaaina, mamua iki mai oke awakea. hiki loa makou i Waialua, na kuu mau hoa hele no i paiiaka ia u ma ka hale kuia hanai kaikamahine o Keehukai, oia kahi o Rev. O. 11. Kulika e noho nei. I !ka hiki ana o makou maiaila, ua haia o Mr. O. H. Kulika i Punaiuu, i o kona kaikuahine, a me Miss. Laiana, a me Miss. Kaioke Kaie na kumu o ke kumu o ke kula kaikauiahine, o lakou wale no me na haumana ke koho ana; uo l»ookipa oiuolu mai o Misss. Kulikn ia makou ma ia manawn. mc ke noi mai ia'u malai* ia e noho ai e like me ka loihi* o ko'u wa e noho ai ma ia apana. Mahope o ka paina nwakea ma ka hale o Rev. O. H. Kuhka, haele nui aku la makou e ikcf ia Uev. J. N. Pmkuli, kc kahu oko laila Ekalosia. Ua halawai makou me ia ma kekahi haie kuai o ka pake, ua aloha makou kniū i kekahi mo ka luiu lima, me ka piha o ka naau i ka hauoii no keia hui ana. Ua launa aku au ma ia manawa me na pake haie kuai mniaiia, ua maka hoihoi no i ka ikaika ia mai o kuu hiki aku ilaila, ua hookipa oluolu no lakou ia'u rnc kuu mau hoa hele ma ko iakou mau hale e nanoa ai. {Aoleipmi.)