Ka Nupepa Kuokoa, Volume VIII, Number 21, 22 May 1869 — Ke Kahua mamua mahope ka mare. [ARTICLE]

Ke Kahua mamua mahope ka mare.

Ua haln aenei na la o ko'n noho aua iloko o ka akaaka haaiouiou. Ke aoean? nei e pau kn makahiki o ko'u noho ana ine ka nana pono a kiai aku i o'u mau hoa o ke kahua kaua o ke kukulu manno aoa. Ua hoohlo au ia'u iho i kiu mawaena o na enemi, a niamuli o ka w.iwo ole, ke auhee aku nei oa enemi. Akahi no au a ku hou aku imua o oukou e knmailio ai no na mea i hoopaapaa nuiii no ke kumumanao e kau ae la inalona, " Ke Kahua mamua mahope ka mare." I ko*u nana iloko o keia kawa loihi, ua like )oa kela kumumanao ine hewahi īwi bipi la. No kuu manaoo nele loa kekahi poe e aumeu« lue ne» i keia wahi iwi blpl, o lilo auanei i j na ilio koino hewa, uolaila» ke hoakaka hapa j aku nei au i kahi kupono e hopu ai. O hopu j hewa auanei.ma kahi 10 ole, a eha hewa oa niho i ke nali. Aohe paha wau e hewa keoleloae» ua ike oukeu i ke ano o keia mea he maie. Aohe no hoi paha he Lnhainaluna, e hoahewa inai ana ia mea he mart\ oiai, 0 ka lakou puniia. He mea keia i hoaUia ae iw?»ena o Hawaii nei iloko 0 keia wa malamalaina a naauao 0 ke au hou. Ua ike no hoi kalou n pau he mea hou ke aloha i haawiia n»si ē ke Akua iloko o ko kakou inau keena pohi-

h'hi, a k«? r:.i*~:o r,e~i sa. kako-i e l*t*e :ns; a i'eke o ko kikoa '.■:Q aea no ke?» ku r nunv-.mc. aki. ?rva r.n f-s--hi aohe i oukou huiole'o e hi\"s: a; i ko C'uV:-n nunao no ke kak-ia 3L3, por»o r.o k« hehu Ke c'e!o m2i r;e» nt ilio h-ie o ki kuiku; o '• o ke aioh.i ke o ka ;»arc. ' Kc oīeīo ?k'j nei bo» «a. p>e;j, a'aiia e nh kue :r>u aaanei o Me-i u*.a, no ka mea, ma ka onoonouia i mare ailakoo. £ hailiili mai pah« auanei o Hakau eaa. no ki nsea, ma. meehewa i rr,areia a: laua. E nuku mai paha auanei o Puh'īno ms. no ka niea i mare iakou ma ka maketr*ake kino waie no. aohe no ke aloha. Ke o'e!o mai nei hoi o ln-.ip6no.'i imre au ia H:himanu i ka nana 3ku. he makja, kuoneono, lak'*\ aoho wihi hemahenia. Lo.*.& ka rnea nana e rrn!i[ri i:iaī. pau ka nuwanu wa.'e aku i o n:i*i. Auhea aku ua [«no e iaiau ai, oiai, ua lako »nii i ke kane. O ka iako hra ke a i o'.ekua maanei. O ka iako anei i na miiiona a me na tiUsar.i eUia. Aole, oke kuonoono e hikiai ia oe ke maiama aku i kau wahir;e, a e maemae ai hoi ko oiua noho ana inare, 'oiai, he «a hou E kahuii ana na iiana i o ka wa i hala. Aohe o ka noho no o ke ka- | ne i ka poli o ka inakua, a mare koke aku ! no i ka hai kaikamahine me ka imi oie i ha« jna mamua. Aole hoi oka mare koke ma- ) mua o ka pau ole ana o ka mnkemake iini no ka mea, ina e mare e kekahi o | ia ano, aiaila, v hoi 'nou mai auanei ka mnj iama ani i ka makua, a nie he ia ka \va e i noho bfbe ana. | Ena niihikaua ona amo eiua, e huii ne j kakou. e hooponopono iho i keia komuma» I nao, a e mnau nakahi iho lioko o kakeu. [Owai o na mea i hoikeia maiuna, ke kahua ' o ka mare / O ke aloha anei ? O ka onoonouI in anei ? O ka mareia ana nnei ma ka inoe- • hewa '/ O ka makemnke kino waie no nnei ? O ka iako anei a me ke kuouoono e iike me ]ka Hu«—a ? | Oka nuii oka poe e mnrria nei, mamuli ju na kumu mua eiia, i keia wa. mnwaenn o I na knnaka Hawnii, ke hanlele waie nei i ko 'lakou beriia mare, a ke inii nei i ko lakou oia kino iho ma keknhi inau nno e ae, a nolaila, ke ike nui nei knkou i na hooiah i ma na nnpepa, e huolaha waie ana ke knne i ka wahine, a peia hoi ka wahine. Pehea la e hiki ai i ke kanaka pnlanaieio a noho wah? maiaio o ka ia, ke ai i ka ni ? a pehea hoi e hiki ai i ke kanaka i imi ole i ka hana ke mare wahine? Me na kumu hea inua e hooko ai ? i\le na iini-koi anei a ko iaua inau puuwai, a mahope hnaiele aku haaiele nuii. Pela nuanei ko kakuu mau mare ana e paa ole ai. Ke nee nei ke au imua a nie ka knkou mau hana, pehea e noho maemneole nonnei kakou e like me ka wa i haln, no ka mea, aohe kaukai kuonoono o ia \va, o ka mare ae ia no mnmuii o ka na makua oielo, a noho aku ia pela. Pela roau aunnei kakou e noho ai, a huii wale ke aio iiuna, oia hoi, e hahai ana no ka ekaeka a me ka peinpeia i na la a pau o ke ola ana o ka Hawaii hookuii. Mawaena o ka poe wikiwiki i ka mare me ke kuonoono oie, aole e ole ka lohe ana o ke kane i na olelo ehaeha mai ka wahine mai, 44 he puhikoie," a 14 he wnhi kanaka ilihune." Aoie nnei kakou e menemene ae e ka poe naauno i ku puka ana mai o in mau oielo hoehneha puuwai ? Pehen, puka anei ia inau oieio ina he kuonoono oe e ke kane? aoie, paa mau kona waha ? 0 kn iako a me ke kuonoono maniua, mahope ka mare, pela aunnei knkou e noho nku ai i keia wa. Aoie oka puakaka ame ka paiauaielo mamua, mahope ka inare. Ano, ia'u e knkau ana i keia manao, iohe mai !a au, o kuu hoa paio o ka Mniu kuikui 0 Kaukaweii, oia o W. B. Kaia, ua iiio pa» keio aku ia mahope o ka puni wahine, a ua haalele mai. ia i ka inu nanuao ana. Auwe ! " Ua hauie iho ia he a!ii koa, Ma ke kahua knua hahnnn, Auhee kona mau koa pwlu, A ianakila o Hua—a ma." 1 kuu hoopau ana i keia olelo, ke ao aku nei au i o'u, mau hoa iini naauao, mai hnalele i ka imi naauao no ka wahine, aoie hoi 1 ka imi ike no ka iaiau, no ka mea, oka naauao ka mea nui. Mai hoohalike me keia koa i hohe aku ia ma ka paii a-a o Kipa* hiu. Hla —a.