Ka Nupepa Kuokoa, Volume VIII, Number 20, 15 Mei 1869 — He wahi Moolelo pakole no ka holo ANA AKU O KA "HOKUAO" I KA Pae Aina o Nuuhiwa. [ARTICLE]

Kōkua No ke kikokikona ma kēia Kolamu

He wahi Moolelo pakole no ka holo ANA AKU O KA "HOKUAO" I KA Pae Aina o Nuuhiwa.

U \HI.NA. O ka lim keh o ko ike nna i keia mokupuni. I k;i hora 9 o ko kaknhinkn o ka !a mna o Apenla, lele nku ia makou iuka, a j»ii ne la i ka haie o Laiohn. Launa nku la tne m a me kona oiiua. Maikni ko i lakou kino ; noiie mai, nole nawnliwali. He Eka!esia ko kskou ma ia kahawai. Me 20 mau hoahanau. Oiioii lakou i ka haiawai! pu ana me inakou. He hemahema nae ko ; keia ckale>ia. Aole he-Kahu. Aole he Mi-' slonari. o\vai la ka mea i makemake e hio i MisiOnari no ia poe hipa kahu ole ? Owai la ? ea, e noonoo oukou, a e hai mai. Aole i hahiw ka ppaaina a ka Haku maiaila i ka ! maWahtki i haia ae nei. Hemokuahana hoi i ia eka!esin. Eiua aoao maiaiia. Hookahi ? aoao mamuii o Laioha, a hookalii mamuli o !{vse; no ia mea, pilikia Iwi ko lakou noho ' ana. Ao!e he kula ma ia inokupuni i ka! makahiki i kaahope nei. Heaha ia ke kumu ] o keia t "Pilikia au i ka inii ana i kuu ola, aole ho kaawale e ao aku ai i ke kuia.'M wahi a Laioha. He wnhi hoīke nae, ua ina. j kaukau kekahi poe i ka heluhelu Baibaia, i ka Ci. i ka Helukamalii a pela aku. A pau ■ ae ia ka hoike. hai mai ia o Kaiwi i ka oie* lo a ke Akoa, a paipai nku h maua me Ka-: owenioha ia iakou. A pau ia, heie aku ia : naakou me Laioha a me kana wahioe roa! kahi keeua kaawale, a malaUa no ko makou | kainaiiio loihi ana me Uaa no ka hoi aoa ; t Hawaii. Aole nae i«oa i ae mai e hoi.) Hooie mai o Laioha, i mai la, M Aole au e| hoi." Pkipai ikaika aku !a a« iaia, no ko-|, manao e huli aku i ka ao&o Pope ; a boo- j; hikt mai ii ia, " Aoie ao e huli i ka aoao | Pope, ftiu ao U ia m*nao," wahi ana, Ao*! i ie au e hele akti malaUa. A uiahope iho, hoi ī hou aku ia makou tua ke keeua i noho mai' * at na hoahaoau a me oa <n*karoaka, a nioaa 11 aku i& i.\ iakou, t aku la, Aole aoe» oukou i|] makemftkē i wahi Mb«»naii. i biki iaia ke| ( kwelawe i wa othana a ke Akua ; i k* aha- j 1 aina a ka Haku, a i ka i»pctbu aua ? Pa. \ \

r>: c : .s "U na ko n-i\Q i *.U;-ny.~ Fa-i ae U U bar-a, cc-f *i»u ..? ;aikc-J ; O Lr<::i f-u keiiui i.-« £iis.w>a. si.su..j, h? •: iuj? .i « Li'»* v -t.i, a *•!:•:•%• i;-3 t.- r i rr ; .4i ■ i rr.-« a'u. Pensi kam. •*£ Pv* i?, he bi;us fce**s su. C a piUpal» p-ik?»* *'«u au i %a Fap« Hawan, a uj so*h©*i«e«s »b, ar.«.>, ke fc»x:b.««a mai nn'i sa ;*'u s':w, * e aka : ; *a. Fap-a !!j'a-j !, e ka!a nt ! ka o'u- Ac!t au e hvii i *•». &c<īo Pope. E rcho no a*a »naan?< 3 e iiweiawe aku i ki o-iiina a We Akui. e l:ke n?e k* h*ra mamui." Oka p»u oo n. a hr>i ak*j ia ia i ka ama, a hoio aku Ja ka rTok'i i He n-sokapuni io.hi kei*. he 30 mn-e a keu ka k®, a eha a e';:na paoa m.N: waeni. He mokupuni maikai, a he u.iuīi na p'i. he -1.000 {iiha kanaki malaiia ; he p?e hsn:u ka nui o Hkeu. he po<? pankik; o ka manao, ac!e o ake i ka ao'e hei minamini i ko iikou He poe pepehi kino a ine ka uhane. A-oha ino! Ei-'oiu tnau o kakeu ina ia inoku» pani- Aia rna Akuona kekaiii Ki'v. '/. Hapuku ka M.'iionan. Ma Hananienu kekan;, ao!e he .M;s;onari no ia kih:iwai. linu a« mai.i ke:a Ekairsia e na k:uuka o .Nu'jn:va. n Hon ae ka inoa o kekahi. a o I)arue;a Kaueti:u kekahi. He mau wahi haumaua a Kev. J. Bikanele. He eka!e>ia nui nne he 23 mau hoahanau. Ma Puamau keo Kev. J. Kekeia ka Misionari, he uuku loa keia, 4 m:rj hoahnnau waie no. A i ka ta :> o ApenU, o ka !a hooiuaioio no ii, hiki iini ka moku ) ke kahawai, kahi i nohu ai o Kev. /j. Hopu.\u. ika hora 11, holo aku ht makou uia ka waapa i ka aina a h.ki nku i kekahi pohaku ma Kaimuku, lele aku h a halawai pu me Hapuku, a me na kamaaina he rui. Uwe nioha la Hapuku, a nana inakou i a!akoi aku i kona haie. He hapa mile ia mai kahi a makou'i pae mai ai i uka. He maikai ke nlanui. Ua hana ia keia ahinui eke Kahuna l'ope. Na ke aupun; Faram i uku aku iaia. Ua »!elo ia mai he 00 dala ka hlo. He poe mahi pu!upulu kekahi o lakou, a kuai aku ī ka pulu- . pulu i ke kahuna pope, a nam keia e kuni , uku i ka haoie kaiepa. Oka pej>eiao laau , kekahi waiwai ma keia kahawai. a ohi nui !a na wahine. a me na kamalii a lawe i ke kahuna pope, a kuai, a loaa mai ia iakou ka baka, ka lo!e, ka pahi a me na mea eae a iakou i inakemake a», a lilo keia kaiepa ana i mea e launa ai me ia. He nui na kanaka (ame na kamalii o keia kahawai. Ua o!elo ( ia he SOO ka nui. Ile poe oluolu no keL-"' il 0 lakou, huhu, hiiiiu, a pcgana " UL t ; V !•• • i -»una ana mai :ne oiioii nae na kamain i '• 1 i . u„ i • ' itlU *° " n puku, elua keemakou. He. r , ' , . puua komo, a eha paha puka ma•ilmi. He inie nmMi ka halepuie. He mai- , kai, maeinae a im'io ana malnk.-»- ; ' Hoike Kula. ! Ika liora akahi, auina la, ua hoomaka ia ka hoike kula. 30 hnnmnnn no keia ku!a ; he 25 wale no i hiki mai i ka hoike; 7kane, 16 wahine, a 2 keikikanei Heluhelu aku la lakou a pau ika 13aibaia llawnii. Makaukau iki i ka pa!apala, i ke kakau iima, i ka heiukainaiii, i ka pa ko li, a pela aku. 7 wa-' le no makaukau ika himeni. Hoopaanaau 1 na kanawai he umi, a hai mai ia iakou ia mau kanawai ika wa hookahi. Pau ae Ia ka hoike, paipai aku la makou i na haumana o me na makua. He wahi kula ano okoa ma keia kahawai; ma ia kuia, ua ao ia aku na haumana e kr.ua aku a e aihue paha, a maaiea loa i ka iawe waie ana i ka hai, peia i oieio ia mai ia'u. He uuku ioa na kamaiii no keia knla, a me na kula e ae a'u i ike ai ma ka pae aina o Nuuhiwa. Heaha la ke kumu o keia ? Aoie no ka neie o na kamaiii ma ia kahawai, he nui iakou, a he oiuoiu hoi ika iauna ana inai me makou. Eia ke kumu, noie o iakou hooinaopopo i ka wai- * wai o ka ike, noiniia ke ake oie. He mea ia e waiania ai ka naau. Pehea ia e hana ai a e kupu ai ka manao iioko o iakou, a heie inai la ike kula ? Pehea ia hoi ? He mea nui ia a kakou e noonoo mai ai. Paina makou, a hoomaknukau e hoi aku i ka moku. slolc i pau.