Ka Nupepa Kuokoa, Volume VIII, Number 20, 15 Mei 1869 — Page 4
This text was transcribed by: | Pmshawaii |
This work is dedicated to: | Gamiao ʻOhana |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
When Jordan hushed his
waters still
1 Hamau ke @ wai,
Me ko Ziona puu laelae
A moe na kahu ma ka po
Me na ohana hipa pu.
2 Hamau he leo mai na puu,
He no kani kamahao,
Mai o lua ao i o mai nei,
He @ e!
3. Ma na @ o ke ao.
Me na mea @ Kamahao.
@ poe maikai.
A @ no i moe mai;
4. @ e
@ mai ka wa maikai;
@ ai,
@ hoomaikai;
5. K@ @ a;
Ka poe @ kaumaha, mai,
A @ e walu maikai
@;
6. @ poe @,
@ na ko p@
@ ka Haku Ao,
@, na pua hou. Hawaii
When marshalled on the nightly plan
@
1. N@ po,
@ haku --
H@ me i @ mai
N@ maikai.
H@ @ mele mai
Na h@k@ @, @oo@a@ nae
I @ akaka ia @
O@ ke @ Hoku Ao.
2. I @ a@ @ mai,
Nou ka makani, @ no
Ka moku a @;
Mak@ no au a p@ pu;
A @moo @ ike au
He hoku ao a oia no
Iesu ko Lada Hoku Ao.
3. Pau koke ae la kuu makau -
A ma na ino o ke ao,
Kuu Launa nei a hiki ae
I ke awa lani e maha i:
A maha wau a malu pu
Mahalo iho o Iesu,
Kuu mele nei. kuu mele mau,
Iesu ko Lada Hoku Ao. HAWAII.
@
S.
1, He kiekie kamahao,
He nani lua ole no
Ke Akua i hehi ma na no,
A ahi mana ia lakou.
2. Olelo ia a nauwe no
Na mea a pau mai o a o;
Hualulu ooai a kulou
O @ na lani kia mau.
3. I@ nakolo ma na ao
Ka @la ka hekili pu,
Hosana nui nae kakou
I keia Akua mana mau.
4. E ke Lii mau, ke ho-a nei
Kou mana i na oli e,
I ko makou nei lohe ne
la leo ou maluna mai.
5. A @ia no ke iho mai
Iesu ka Lunakanawai;
Hoomakaukau, na ahi, e,
I ala no ka Hoi nei. HAWAII.
Let God arise in all his night.
S.
1. Ala'e ke Akua mana no,
E hooauhee i ko ka po,
Me ka uahi i lele ne,
Ke ea ka ino a pa mai.
2. Hoko o ke ahi ai
Ko ia la iho ana mai;
He pono kona, he huhu,
Hee na kue, a maule pu.
3. Maluna ia e holo nei,
A hoohekili nani mai;
Imua ena e oli ai,
A halelu ka poe maikai.
4. Na hune, luhi, kanikau,
He kokua oia no lakou,
He Lunakanawai maikai,
A he Makua aloha mai.
5. E moku @e na kaula hao,
A hemo mai na pio po; -
Na kipi nae ke paa a mau
Halo i na kaula hao. HAWAII
Moolelo o ka Ahahui Euanelio o
Hawaii Komohana.
Halawai ka Ahahui Euanelio o Hawaii Komohana ma Kailua, Kona Akau, i ka la 4, 15, 16 o Aperila. M. H. 1869, hora 10 ke kakahiaka, me ka haiolelo a Rev. G. N. Pilipo ka Luna Hoomaiu mua ma Kekahduna 9:10, hapa mua, pau ia. Kohoia o Rev. D. S. Kupahu i Luna Hoomalu, a o Rev. S/ W. Papaula i Kukauolelo.
Na Ekalasia, Na Kahu, Na Lala
Kekaha, Kaonohimaka, Nawahie.
Kailua, Pilipo, Kapae.
Helani, Kupahu, Nehemia.
Kealakekua, Parisa,Ioane.
Kapalilua, Papaula, Keliaihue.
Waiuhinu, Aole Kahu, N. Kuhaupio
NA KOMITE IMIHANA. Rev.G. W.P. po. Rev.J.D. Pa@. Ioane
Waiho mai ke Komite Imihana imua o ka Aha i na Kumumanao he 10.
1. E lilo ka hapalua hora i manawa haipule i kela la i keia la halawai.
2. Na palapala kahea.
3. Heluhelu haawina
4. Hoike kihapai.
5. Pono anei na Kahunapule ke lawelawe
6. E noonoo i oa na mea e pono ai ua Ekalesia Kaku ole.
7. Heaha na mea e ulu ai na Kola Sabiti?
8. Ka noonoo ana i mau keiki na keia na keia aha.
9. Ka hookuikahi ana i na Ekalesia na keia Aha.
10. Ka hoonoho ana i mau Lunakahiko a i Diakona.
Noiia mai e aponoia ka hoike a ke Komite a ua aponoia.
Noiia mai e heluhelu pakahi ia na kumu hana a ua aponoia.
Noho iho ia la Aha e haipule i ka hapa lua hora, pau ia.
Hapaiia ke manao helulu haawina.
Heluhelu mai o D.S. Kupahu i kona haawina. Pono anei kekahu kahunapule ke @ aku i na keiki a @ makua hooma@
Heluheluia ke kumumanao eha, no ka Loi ke kihapai.
Heluhelu mai o Rev. G.P. Kaonohimaka no ka Ekalasia o Kekahi, Kona Akau.
Heluhelu mai o Rev. G. W. Pilipo no ka Ekalasia o Helani.
Heluhelu mai o Rev. J.D. Parisa no ka Ekalesia o Keah@, Kealakekua, Papaopiia, Lanakila.
Heluhelu mai o Rev.S.W. Papaula no ka Ekalasia o Kapalilua.
Aole hoike no ka Ekalasia o Waiohinu,Kau.
Heluhelu mai ke Kakauolelo he mau palapala kahea no Kaluaaha, Molokai, noi ia Rev. G.W. Pilipo, pela no ia S.W. Papaula no Kapalilua, pela no hoi no ka Ekalesia o Waiohinu, Kau, ia Solomona Kanuuuuha o ke Kula Kahunapule o Wailuku, Maui.
Heluhelu mai ke Kakauolelo he palapala hoopii no Manuka, Kau, e hui me ka Ekalesia o Kapalilua, pela no hei he palapala hookuu mai ka Ahahui mai o Kauai ia D. D. Kupahu, e komo mai i keia Ahahui o Hawai Komohana.
Kamailio nui ka Aha no ka palapala kahea a ka Ekalesia o Kaluaaha, Molokai.
Koho iho la ka Luna Hoomalu ia J.D. Parisa, Kapae, G.P. Kaonohimaka, Ioana, S.W. Panaula.
haawina, o G.W. Pilipo, Nehemia, D.S. Kupahu.
Noiia mai e hoopanee ka Aha apopo halawai hou ma Kailua nei, hora 10 kakahiaka. A ua hoopaneeia.
Pule o J.A. Kahookaumaha.
Poaha, Aperila 15, halawai hou ka Aha i ka hora 10.
Lilo ka hapalua hora mua ma ka haipule.
Heluheluia ka moolelo a aponoia.
Noiia mai e hoike mai ke Komite no na palapala kahea.
A hoike mai la ke Komite imua o ka Aha, ma ka manao o ka Aha no ka palapala ka hea a ka Ekalasia o Kaluaaha, Molokai, ia Rev. G. W. Pilipo, ke apono ne keia Aha i ko Pilipo akahele loa ana ia palapala, no ka mea, aole i pau ka manawa o ka palapala kahea a aua a ka Ekalesia o Kailua iaia, no ka mea, ke ule mau nei ke aloha oia Ekalesia iaia.
Ua apono aku ka Aha no ka palapala aua o Kapalilua ia S. W. Papaula ao knoa ne ana mai.
Noiia mai e kohoia i Komite e hoike aku no ka palapala kahea a ka Ekalesia o Kaluaaha, Molokai, kohoia o Rev. G. W. Pilipo.
No ka palapala kahea o ka Ekalesia o Waiohinu, Kau, in S. Kanuha ma ka manao o ka Aha e kehoia i Komite e launa pu me kela Ekalesia, e hooponopono ai, a ua kohoia o Rev. S. W. Papaula.
No ka palapala hookuu ia Rev. D. S. Kupahu mai ka Ahahui Euanelio o Kauai mai, ua apono aku keia Aha ia D. S. Kapahu e launa pu mai maloko o ka Ahahui Euanelio o Hawaii Komohana, a e kohoia o S. W. Papaulu i Komite e palapala aku ia Ahahui. Hoike mai ke Komite Imihaawina i na haawina na na Kahu Ekalesia a me na keiki a ka Aha.
1. Mahope iho o ka make ana o ke kanaka, o komo koke aku anei ka uhane o ke kanaka pono i ka lani, a o ka uhane hoi o ke kanaka hewa i ka po? Rev. J.D. Parisa
2. Ina e manaopaa mai ke Akua i kekahi kanaka no ke ola mau loa, e ola anei oia ke noho hewa a hiki i ka make ana? Rev. S.W. Papaula.
3. Heaha la ka hoailona a ke Akua i kau ai maluna o Kaina i ole oia e pepehiia o kekai? Rev. G. P. Kaonohimaka.
4. E wehewehe i kekahi inoa o ke Akua, "Owau mau." J. A. Kahookaumaha.
5. E wehewehe ia Pukaana 3:2. J. Kaapu.
6. Pehea la na Ekalesia e hanai ai i holopono ai ka hanai aua i ko lakou mau Kahu. Kapae.
7.Haiao na Rev. D. S. Kupahu i ka wa e halawai hou ai keia Ahahui.
8. Ua kupono anei ia Iesu Kristo ka Oihana Uwau @ N. Simeona.
9. O kaaha ka bapetizo poao, o ke kapipi auei o ka lumai paha! W. H. Keliaihue.
10. E wehewehe ia H@ @, me ka waiho@ i ka hapa hope oia pauka. D. S. Kawi.
11. He pono anei @ Kahunapule @ ia we@ i @ o naona aupuni A @. Rev. G. W. Palipo.
12. Pehea ia e akaka ai e ia Ba@ nei oia ka @ a ke Akua. N@.
13. He oiaio anei @ koho@ mai kekani poe no ke oia mau @ a no ka make mau @ nei mamua o kona @ ia ana? Kanui.
14. Heaha ka hoaponoia o ke kanaka @a o ke Akua? Waiau.
Heluhelu ia ke kumumanao elima a ma ka manao o ka Aha, e waiho aku ia Rev. G. W. Palipo ia manao, nana e hoike mai.
Heluheluia ke kumumanao eono, no na Ekalesia Kahu ole, a ma ka manao o ka Aha, ua hoohoioia.
Hoohoioia. No ka noha hemahema mau oia o kekahi mau Ekalesia me ke Kahu ole. Nolaila, ke manao nei keia Aha, e hoomakaukau no lakou i ko lakou kahea ana i mau Kahu no lakou me ke noi aku i ke Kahu Nui e kokua pu mai i ka lakou mau kahea ana i loaa ai na Kahu kupono.
Hoike mai o J. D. Paris he palapala kelu kamaka no keia makahiki 1869, a ma ka manao o keia Aha, o ka Poalua elua o Mei, S@, oia ka manawa e helu like ai na o Pillipo e palapala aku i ke Kakauolelo o ka Papa Hawaii.
Noiia mai e hoopanee ka Aha a koa i ka ia apopo hora 10.
Himeni ia ma ka himeni 323.
Pule o J. D. Pa@.
Poalima, Aperila 16, halawai hou ka Aha i ka hora 10.
Noho ka Aha e haipule i ka hapalua hora, pau ia.
Heluhelu ka ka moolelo a aponoia.
Heluhelu ke kumumanao ewalu, i mau keiki na ka Aha.
Hoike mai na Kahu Ekalesia i ka lakou mau keiki.
Eka o Kekaha, o N. Simeona ke keiki.
Eka o Helani, o Neheinia ke keiki.
Eka o Kealakua, Ioane, Kaapu ke keiki.
Eka o Kealia, Kanui, Waiau ke keiki.
Eka o Kapalilua o Kauai, Kelaihue ke keiki.
A ma ka manao o ka Aha e ninaninau ia e lakou ka hale kula Beritania a J. D. Parisa i ka Poalima hui malama o na Kahunapule me ka launa mai o kekahi hoa Komite oia o Kapae 1.
Hoike mai o J. D. Parisa i kahi e halawai hou ai keia Aha, e halawai hou keia Aha ma Lanakila, Kainaliu, Kona Akau, i ka Poakolu elua o ka pule elua o Okatoba 13, hora 10 o ke kakahiaka.
Kohoia o Rev. S. W. Papaula i hoike aku i ke ano nui o ka hana o keia Aha i ka Ahahui Nui ma Honolulu
@ Kupahu i mau komite imi haawina no ka Ahahui e hiki mai ana.
Hoike mai o J.D. Parisa, o ka pule mahinahou o Mai e hiki maiana, e lilo ia i mea kokua aku o na Ekalesia malalo o keia Ahahui no ka Misionari Pake, a e hoihoi ia aku na dala a pau e waiho nei ma ka lima o na kahunapule i ka waihona o ka Puuku.
Kohoia o Kapae me Ioane i mau Elele no ka Ahahui Nui ma Honolulu.
Noiia mai e hoopanee ka Aina.
Pule o Kaonohimaka, Pilipo.
Himeni ia ka himeni 373.
Pule hookuu ia Rev. S. W. Papaule. S. W. Papaula, Kukauolelo.
Omokaa, Kona hema, Apr. 28, 1869.
He wahi Moolelo pakole no ka holo
ANA AKU O KA "HOKUAO" I KA Pae Aina o Nuuhiwa.
UAHUNA.
O ka lua keia o ko makou ike ana i keia mokupuni. I ka hora 9 o ke kakahiaka o ka la mua o Aperila, lele aku la makou iuka, a pii ae la i ka hale o Laioha. Launa aku la me ia a me kona ohua. Maikai ko lakou kino; aole mai, aole nawaliwali. He Ekalesia ko kakou ma ia kahawai. He 20 mau hoahanau. Olioli lakou i ka halawai pu ana me makou. He hemahema nae ko keia ekalesia. Aole he Kahu. Aole he Misionari. Owai la ka mea i makemake e lilo i Misionari no ia pue hipa kahu ole? Owai la? ea, e noonoo oukou, a e hai mai. Aole i hahiia ka papaaina a ka Haku malaila i ka makahiki i hala ne nei. He mokuahana hoi ia ekalesia. Elua aoao malaila. Hookahi aoao mamuli o Laioha, a hookahi mamuli o Iose; no ia mea, pilikia loa ko lakou noho ana. Aole he kula ma ia mokupuni i ka makahiki i kaahope nei. Heaha la ke kumu o keia? "Pilikia au i ka imi ana i kuu ola, aole he wa kaawale e ao aku ai i ke kula," wahi a Laioha. He wahi hoike nae, ua makaukau kekahi poe i ka heluhelu Baibala, i ka Ui, i ka Helukamalii a pela aku. A pau ae la ka hoike, hai mai la o Kaiwi i ka olelo a ke Akua, a paipai aku la maua me Kauwealoha ia lakou. A pau ia, hele aku la makou me Laioha a me kana wahine ma kahi keena kaawale, a malaila no ko makou kamaiho loihi ana me laua no ka hoi ana i Hawaii. Aole nae laua i ae mai e hoi. Hoole mai o Laioho, i mai la, "Aole au e hoi." Paipai ikaika aku la ao iaia, no kona manao e huli i ka aoao Pope; a hoohiki mai la ia, " Aole au e huli i ka aoao Pope. Pau ao la ia manao," wahi ana, Aole au e hele aku malaila. A mahope iho, hoi hou aku la makou ma ke keena i noho mai ai na hoahanau a me na makamaka, a ninau aku la ia lakou, i aku la, Aole anei oukou i makemake i wahi Misionari i hiki iaia ke lawelawe i na oihana a ke Akua; i ka ahaaina a ka Haku, a i ka bapetizo ana? Pane mai ia lakou, penei. O Laioha no ko makou kumu. Pau ae ia ka hana nei aku a makou i ka moku. O La@ena pu kekahi me makou. Malaila, hele hou mai la o Laioha, a kamailio hou mai la me aʻu. Ua palapala pakike aku au i ka Papa Hawaii, a ua @h@keeo, aku, ano, ke hoahewa mai nei au iaʻu ino a e nei aku oe i ka Papa Hawaii, e kala mai i ka hewa oʻu. Aole au e ho@ i ka aoao Pope. E noho no au maanei a e lawelawe aku i ka o hana a ke Akua, e like me ka hana mamua." O ka pau no ia, a hoi aku la ia i ka aina, a holo aku la ka moku i Hiraea.
He mokupuni loihi keia, he 30 mile a keu ka loa, a eha a eluna paha mile waena, He mokupuni maikai, a he uliuli na pali, he 4,000 poha kanaka malaila; he poe hihiu ka nui o lakou, ake i ka naauao, aole hoi minamina i ko lakou uhane. He poe pepehi kino a me ka uhane. Aloha ino!
Ekolu mau ekalesia o kakou ma ia mokupuni. Aia ma Akuona kekahi Rev. Z. Hapuku ka Misionari no ia kahawai. Ua malamaia keia Ekalesia e na kanaka o Nuuhiva o Honiae ka inoa o kekahi, a o Daniela Kauetitu kekahi. He mau wahi haumana a Rev. J. Bikanele. He ekalesia nui nae la he 23 mau hoahanau. Ma Puamau kekahi ekalesia o Rev. J. Kekeia ka Misionari, he uuku loa keia, 4 mau hoahanau wale no.
AKUNA.
I ka la 3 o Aperila, o ka la hoomalolo no ia, hiki mai ka moku i ke kahawai, kahi i nohu ai o Rev. Z. Hapuku. I ka hora 11, holo aku la makou ina ka waapa i ka aina a hiki aku i kekahi pohaku ma kahauku, lele aku la a halawai pu me Hapuku, a me na kamaaina he pui. Uwe aloha ia Hapuku, a nana makou i alakai aku i kona hale. He hapa mile ia mai kahi a makou i pae mai ai i uka. He maikai ke alanui. Ua hana ia keia alanui e ke Kahuna Pope. Na ke aupuni Farani i uku aku iaia. Ua elelo ia mai he 60 dala ka lilo. He poe mahi pulupulu kekahi o lakou, a kaui aku i ka pulupulu i ke kahuna pepe, a nana keia e kaai aku i ka haole kalepa. O ka pepeiao laau kekahi waiwai ma keia kahawai. a ohi mai la na wahine a me na kamalii a lawe i ke kahuna pope, a kuai, a loaa mai ia lakou ka baka, ka lole, ka pahi a me na mea e ae a lakou i makemake ai, a lilo keia kalepa ana i mea e launa ai me ia. He nui na kanaka a me na kamalii o keia kahawai. Ua olelo ia he 800 ka nui. He poe oluolu no kekahi o lakou, huhu, hihiu, a pegana @. He olioli nae na kamalii i @ ana mai me makou. He @ ko Hapuku, elua kee @ pok KOMO, eha paha puka makani. He hale maeli ka halepule. He maikai, maemae a oluolu ka noho ana maloko
HOIKE KULA.
I ka hora akahi, auina la, ua hoomaka ia ka hoike kula. 30 haumana no keia kula; he 25 wale no i hiki mai ka hoike; 7 kane, 16 wahine, a 2 keikikane. Heluhelu aku la lakou a pau i ka Baibala Hawaii. Makaukau iki i ka palapala, i ke kakau lima, i ka helukamalii, i ka pa ko li, a pela aku. 7 wale no makaukau i ka himeni. Hoopaanaau i na kanawai he umi, a hai mai la lakou ia mau kanawai i ka wa hookahi. Pau ae la ka hoike, paipai aku la makou i na haumana a me na makua. He wahi kula ano okoa ma keia kahawai; ma ia kula, ua ao ia aku na haumana e kaua aku a e aihue paha, a maalea loa i ka lawe wale ana i ka hai, peia i olelo ia mai iaʻu. He uuku loa na kamalii no keia kula, a me na kula e ae aʻu i ike ai ma ka pae aina o Nuuhiwa. Heaha la ke kumu o keia? Aole no ka nele o na kamalii ma ia kahawai, he nui lakou, a he oluolu hei i ka launa ana mai me makou. Eia ke kumu, aole o lakou hoomaopopo i ka waiwai o ka ike, nolaila ke ake ole. He mea ia e walania ai ka naau. Pehea la e hana ai a e kupu ai ka manao iloko o lakou, a hele mai la i ke kula? Pehea la hoi? He mea nui ia a kakou e noonoo mai ai. Paina makou, a hoomakaukau e hoi aku i ka moku.
Aole i pau.
Palapala Hoike i ka Hana o ke Kula
HANAI MA PUAMAU, MOKUPUNI O HIVAOA, KONUUHIVA PAEAINA MAI
Mei 1868 - a i Aperila 1869.
I ka Ahaolelo ana o na Misionari ma o Omoa Fatubiva, Mei 1868, ua hoololua ae ka malama ana i ua mau Kula Hanai nei, ma ka hooponopono pu ana me Rev. L. Kamika ka Elele o ka Papa Hawaii. Penei ka mea i hoohooia: "E hoihoiia ka malama ana i ke kula - kaikamahine malalo o ka hooponopono aoa a S. Kauwealoha ma: a o ke kula o na keiki kane; malalo o ka hooponopono ana a Kekela ma. A me ke koena waiwai o ka makahiki i hala, e hoomauia ai ka malama ana i ua mau kula la. A ina e holo pono, alaila, e hoomauia aku no ka malama ana i ua mau kula la."
He nui ke kaumaha a me ka minamina o koʻu naau i ka holo pono ole o keia hana nui a maikai, no ke kokua ole mai o na makua i ka haawi mai i ka lakou mau keiki e noho pu me maua. Ua ae mai kekahi mau keki e noho pu me maua. Ua hoole nae na makua. Hookahi wale no keiki no Fatuiva i hele mai a noho ma Puamau - ke keiki hanai a J. W. Kaiwi.
Ma Iune 1868. - Ua hoomaka au i ka lawe mai i mau keiki no Puainau e noho pu me maua ma ke ao ana ia lakou ma ka palapala. Eha mau keki i ae mai e noho pu me maua, me ka ae pu mai no hoi o na makua. Ua laua koʻu manao, e mau mai ana la ka noho ana o keia mau keiki; a e nui ae ana la paha hoi na keiki e launa ma; eia ka aunei e hoi hou ana iloko o ka pouli a me ka ea i upo.
Ma Augate 21, 1868. - Ua holo au ma Atueaa. a moe me Hapuku ma ia po, e imi i mau keiki kula - A eia ia la 22 o Augate, hana mai ka lohe ia maua o Hapuku, mai kekaahi kamaaina manao aloha Kristiano, he hoahanau oia no ka ekalasia ma Aruona. Ua makaukau kekahi poe oia. Atuona nei e pepehi i ka poe o Puamau i holo pu mai me J. Kekeia, "a ia lohe koke ana, o ka holo malalo aku o Atuona, kokoke aha paha mile ke kaawale - i palele ke ola. Koe iho wau me kekahi keiki hapa Hawaii banauia ma Atuena, elua mau kanaka me Hapuke, o laua na mea i kokua ia maua i ka lawe aua i ka waa pa ma Taaoa, moe makou ilaila. Manao mai la kekahi poe pio no Haamau i noho ma Taaoa e pepehi i ua poe nei o Puamau, kue nae na kamaaina ponui o Taaoa ia manao pepehi, a pela i pakele ai makou ia mau pilikia.
A ma ka ia 23 - Holo aku ia ia a kauaia Hanainenu, e imi i mau haumana kuia, aole no i loaa mai. Aoie ae na makua e haawi mai.
O kekahi mau kumu nui i haawi ole mai ai na makua i ka lakou mau keiki.
1. O ka ike ole. - He waiwai nui ka naauao a me ka ike palapala. 2. O ka makau o pepehi waleia ka lakou mau keki i ka wa e kaua ai ka aina, kahi a lakou e noho ana. E pepehi walena na malihini i noho aku ma kahi e ke loaa oie ka mea nana e hoomalu pono mai.
O keia alanui hookahi koʻu holo ana ma Hivaoa. aole ae mai na kanaka e holo hou.
Ma Sepatemaba 1868. - Holo au ma Eatuiva, e imi hou i mau keki kuia, aole no i loaa mai--Aole hookuu mai na makua i ka lakou mau keiki e hele a noho ma Puemau e ao kula ai.
Elima wale no ka nui o na keiki kala i noho pu mai me maua, ma Iune ka hoomaka ana mai; a hala na mahina elima, ua holo aku ekou mau keiki i ko lakou mau makua, aole hoi hou mai e noho me maua, elua wale no mau keiki i noho mai me maua a pau keia makahiki.
A eia ka nui o ka waiwai kula i haawiiaia lakou, $70.55.
Ka waiwai kula a pau i koe mai ma koʻu lima, Aperila 1868. $98.00.
O kekahi kumu nui o ka haalele mai o keia mau keiki i ke kula, o ka inu rama ke kumu, a nui ka poe i lilo ma ka inu rama, na makua, me na keiki pu; aole mea e kokua mai iaʻu ma ka hoopaa ana i na keiki ma ke ao kula, oia kekahi mea haunaele nui loa ma Puamau nei. Ua oi aku ka mea i make ma Puamau nei i ka rama mamua o ko na wahi e ae.
@ pono no ka ike palapala ia lakou, elima mahina ka noho ana mai, ua loaa pono na hua, a ua heluhelu ma kekahi mau lalani o ka Pi-a-pa-"A hee atu"-A taha mai. "He nuhe hae" He enata maoi!! He puaa naenae te piienata" a pela aku. A ua hana ma kekahi mau ui o ka Palapala Hemolele. Ua kaumaha ka naau i ka haalele koke mai o kekahi mau keiki, a hoi hou iloko o ka pouli a me ka naaupo. - Aloha ino! Pehea la e holo ai keia hana nui a maikai?
Na J. Kekela.
Kumu ma Kula Hanai.
He hoike no ke Kula kaikamahine
HANAI MA HANAHI MOKU O UAPOU.
Ma ke koena Hoike o ke Kula keiki kane o kela makahiki.
Ua noho mai elua keki kane me maua no ka wa i oleloia ma Hakanahi ke kula keiki kane, a ma ka makahiki 1868 hoololiia, e lilo ke kula keiki kane ma Puamau, a o na kaikamahine ma Hakanahi; a ua makemake au e hoi keia mau keiki ma Puamau. Aole nae he ae o keia mau e hoi i Puamau, no ka makou o pepehi ia, Pela no hoi na makua. - Ua ninau au ia lakou i ko lakou makemake e lawe na keiki i Hivaoa, hoole mai lakou. A no ko maua minamina i keia mau keiki i ka hoihoi hou aku me ua makua, nolaila, ua hoonoho maua ia laua maloko o ko maua hale, na maua e malama, ua hookaawaieia ko laua wahi e moe ai, a kaawale na kaikamahine, ma ka ai ana a ma ke ao ana, ua hui pu lakou. Ua haawi au i na dala waiwai no laua e kupono ana elima pakahi no laua, oia hoi he $10.00 ma ka iole kaʻu i haawi ai no laua, o laua ka mea pii ulu, pii niu na na kaikamahine. Ua lana ko inaua manao i kekahi o lau, he keiki haipule io, he noho malie, he akahai, me ka hoolohe, ua hoomalamalama mai ka Uhane o ke Akua iloko o kona opu.
A ina ua hewa ia haawi ana aʻu i na dala waiwai 10, i na kaiki kane, alaila, naʻu no e hoopau ia aie. Ua olelo mai na makua iaʻu, aole e haawi aku i ka makou mau keiki i kahi e, o pepehiia e na kanaka.
NO MA KAIKAMAHINE HANAI.
He umi ko lakou nui mai mua mai, ua haalele mai elua, a koe mai ewalu.
Eia ko lakou mau inoa. 1 Lilia, 2 Kealoha, no Atuona i Hivaoa, he hapa Hawaii. 3 Luukia, 4 Tahiaoatipapa, 5 Kahilipahoe, 6 Pahakeke, 7 Umihiupoto, 8 Tahiaehu, 9 Tiauhe, 10 Hikatini, no Uapou lakou.
Ma ka malama o Mei, lune a me Iolai i komo mai ai lakou a noho me maua. Ua hele pinepine au ma kela wahi keia wahi e nonoi ana imua o na makua; ua ae ka makua kane, hoole na kupuna; ae na makua ponoi, hoole hoi na makua hanoi, a pela e lauwili ai na hana a ka poe mea keiki.
A o na keiki i loaa mai me ka aumeume no e loaa ai; a ike mai nei lakou i ka maikai o ka lakou mau keiki ua pau ko lakou noi pinepine mai e e hoi aku na keiki.
NOHO MAI NA KAIKAMAHINE ME MAUA
Noho mai na kaikamahine ma ko maua hale i kuaiia mai e ka Papa Hawaii no maua malaila ka noho ana a me ke ao ana, ka ai ana, a no ko maua pilikia, ua hana au i wahi hale e moe ai ao na kaikamahine, na na hoahanau mai ka iau niu, naʻu me na keiki ka luau me ke kaola a me ka hana ana, ua hoomanawanui au i ka haoa ana i mea e pau ai kekahi hemahema o ke kula.
I ka noho ana mai o kekahi poe haumana me ke ano hihiu, ano hupo, maa o e i na hana lima, uwe pinepine aku i ko lakou mau makua a nueane paupauaho maua, aka, hoomanawanui aku no a pela aku: a ua laka mai i keia wa ; ua pau ka hihiu nui. Ua noho mai na haumana ma ka manao ole i ka mea a lakou i hele mai ai, mana mea ai me na mea aahu; olioli na maka, hauoli mai ke kino, aka, ma na hana o ka naauao e pono ai lakou mahope aku aole loa he manao.
Ua ola maikai na kimo o na haumana mai ka malama o Mei a hiki i keia manawa, aole he nawaliwali aole kekahi mea i make, ua ola oluolu na haumana a pau, a ola kekahi mea a na makua i mahalo mai i keia kula, ke ola o na keiki.
Ua hoponopo nui au ma ke kupu mai o ua mai ma ko lakou mau kino, no ka mea, aole he hau lapaau, a aole no hoi au i ike i ka lapaau ana, aka, ua malama ke Akua ia lakou.
KA AI ANA O NA HAUMANA
Aole ma ke pakaukau ka ai ana, aole ma na bula me na puna, aia malalo o ko maua papa-hele lakou e ai ai, hookahi ipu laau nui i piha i ka poi ulu, a ua noho lalani mai lakou a puni ka ipu laau, pau ka pule, o ka ai iho la no ia, ma na lau laau e waiho ai ka lakou mea ia. I kekahi manawa, na maona kupono, a i kekahi wa ua @ku mai ka ai. Aole no na makua i kokua nui mai i ka lakou mau keiki ma na mea ai, aole elua makua i kokua mai ma ka ai, pela hoi ma ka ia, naʻu no me kaʻu wahine e @i i ka ia, a naʻu me koʻu mau ohua e hoe waa-pa i kela wahi i keia wahi e lawe mai i ka ma, e lawe mai i ka ma, no na haumana, a no ka nele pinepine o na haumana i ka ia ole, ua pepehi au i elua bipi kane, hapalua no lakou a hapalua no maua.
KE AO ANA I NA HAUMANA MA NA PALAPALA.
Ua hoomaka ke ao ana ia lakou mai na hua Pi-a-pa, na hua papalua papakolu, palima. O ka poe ikaika o ka manao, hele loa aku i ka heluhelu. O na mea e ae ua holo aku imua. Ma ke ao Sepela ana. Ma ka helu kamalii, ma ka heluhelu ma ka buke pi-a-pa. Ma ka Ioane, ma ke kauoha @ Hawaii, ma @ wai o Iehova i haawi mai ai ia Mose ma Sinai, ka pule a Iesu. O na himeni i hoopaanaau ia, me kekahi mau pauku o ka Palapala Hemolele. Ua hoomaka i ke kakou lima, aole i holo loa, ina e loaa mai ka makahiki hou, e pii ae lakou i na anuu ilunaʻe. Ke ao nei i ka humuhumu me ka hana lima, ka mahiai. Ua no ia na haumana mahope o ke awakea o na la mai ka Poakahi a i ka Poalima, a ma ka po kekahi manawa kula. Pela e hana mau nei lakou.
WA HAIPULE NO NA KAIKAMAHINE
Elua wa haipule, ma ke ahiahi o ka Poakahi, a ma ke ahiahi o ka Poaha. Mahope iho o ka pau ana o ka pule ohana. O kaʻu wahine ka mea kokua ma keia hana, o na hana ma keia haipule ana, o ka pule pakahi ana o kela haumana keia haumana, e hoakaka ana i ka waiwai o ka pule, e hoakaka pu ana i ka pomaikai e loaa mai ma ka pule. E nonoi aku i ka Uhane o ke Akua e noho mai i mea e hoopalupalu ai i ka maau.
Ua olioli ka naau o na haumana i keia hana; e kahea ana. "Tuu motua nui i ke ani, kaoha mai iaʻu i ta moi pe."
NA HANA LIMA A NA HAUMANA.
Ua ao lakou ma ka humuhumu i ko lakou mau lole ponoi iho a me na kapa e ae, a e akamai ae ana kekahi poe. O ka mahiai kekahi hana, kanu maia, kanu ipu, i kela mea keia e ai ai na lakou. O ka hana ana i na mea ai no lakou iho; ua ike nae au malaila, he hana oolea no ka poe uuku, a owau a me koʻu mau ohua i kokua i keia hana; o na hana mam ka na keiki e hanaʻi.
KOKUA ALOHA A KE KIAAINA FAHANI HYPPOTITE I KE KULA HANAI.
No kona ike ana i na haumana kaikamahine e imi ana i wahi akamai, nolaila, hauoli kona naau, a aloha i na kaiki ilihune.
Haawi aloha mai oia i keia mau makana, he 10 hainaka, 200 makau liilii, he 12 aho lawaia, 2 eke lanahu, 50 paona berena.
Na waiwai i pau no keia mau malama he me ka ai, ia, a me na mea e pono ai ke kula $70.00, koena waiwai e waiho nei ma kuu lime; 10 iwilei kalako, 5 auka kopa, 2 owili lopi, oia $5.00+70=75.00; oia ka pau ana o kaʻu hoike. Aloha oukou.
Naʻu na S. KAUWEALOHA.
Ua naha a poho kekahi mokuahi o "Nina Semmes" kona inoa, ma ka muliwai Misisipi, maluna aku o ke kulanakauhale o Batona Rouge, Louisiana, ma ka po Paoono, Aperila 17. O ka moku a me na mea pili i kona kino, ua pau loa i ka lilo i mea ole iloko o na minute pokole, aka, o na ohua a me na kanaka e ae a pau, ua ola no.
Ke hele hokai la na kanaka Paregua ma na aina a na Aupuni Hui e paa la. Ke hui la hoi na kanaka paahau pio i hookunia me ko lakou Peresidena mua.