Ka Nupepa Kuokoa, Volume VIII, Number 15, 10 ʻApelila 1869 — Na mea hou o McKeans Island. [ARTICLE]
Na mea hou o McKeans Island.
E ka Kiokoa e ; Aloha oe: Ka uwea olelo o ke Aupuni Hawaii, ka mea nana e ahai hikiwawe na nu hou kuwaho, a me na nu hou kuioko imua o na ; maka he iehulehu, e ake ana e ike i na inea ! hou i hookomo ia maloko o kou kino hololokoa. E oluoiu oe e hookomo ilio i keia j wnhi mea hou ma kalnknawule o kou mau i kolamu, i ike mni ai na makamnka puni men | hou o knun mai Hawaii o Kenwe a Kauai o Mano, a hiki lon mai iv.a keia wuhi pukoa iwnena konu o ka Moana Pakipika nei. Kaihoek. Ma ka la 1-1 u iSovemaba, M., H. IS6S, hora 6 ahiahi, ua pii mni ke kai i maluna nei o ko makou ailana me ka ikaika ja hoi aku iloko o ka manawa pokoie lon, a ipii hou mni a hoi hou aku no, he eiua mij nute o ka pii ana o ke kai a me ka emi ana, laiaiia, pau kona pii nna mai. I No ka ua. He weliweii ua mea he ua o ! ua ailana nei i keia mnu mnhinn, aoie o knj na mni, oini ka maknni kona e pa mai nna • me ka ikaika lea ; nia ma in 19 o Novcma- ! ba, un ike aku makou i na no hakumakuma i o ka inni e popoi pnn mai nna mn na wnhi a ■ | pnu o ko mnkou niinnn nei, me kn haule oie mai o na paki ua, oiai na aopanonano e paa ! ana i kahi hookahi me ka naue oie mai i ke puhi mai a ka makani, a me he mea ia ua hookahua ia lakou maiaiia e ku ai a hiki i l"ka »vn e kahea ia mai ai hkou e bc!e wai, i oiai ka uwila e oaka ana tne ka ikaika, a e j kani uina nakolo ar a ka hekiii, aoie nae he wahi mea a hauie mai o ka UB, he elua ia o ; ke ku ana o ka ua ma ka moana, alaiia, h&- ' ule mai ka ua m. luna o inakou, oia ka la I 21 o rs'ovemaba, akahi no a hoohanini mai i na kiowai o Kuiaoihakoi, aole no o kana I mai ka ika.ka o na paka ua i hauie mai ai, ua like me na iiiiii i nou ia mai, peia no na i paka ua i haule īho, koele iho ia makou eha Imaoli ka iii; aole au i ike i kekahi ua paka t | nunui ma na aiiana nei mai ka M. H. 1564 ; |a hiki i keia M. H., a akahi no au a īke i | ka ua. ke noke la o ka po a me ke ao aole , | he mao ae. Ua iohe au no Hiio ka ua mao, i ole, a eia ka hoi no na niiona nei ka mea : I | hana mau be aa, akn, e hoonani ia ke Akua , ka inea maluna o na mea a pau. , | La 2S o Novkjuda. Ua hoomanao ae \ ! makou na keiki o ka ehukai oMeKeana; ; island i ka h i Kuokoa ai ke Aupunī Hawaii, | ; a me ka ia hanau o Loka Kamehameha V., j (oia k» hora lii o ka po, ua haawi ae makou ; j ekolu huro ana, a ine ki poioai pu ae no e īhooloihi i ke oU o ka Moi Kamehameha V*. j~ Kaihoee iiou. Kaino o k.i pau aku ia ke- : | l.i o ke kai pii nna. e'u no k.i hoi ma ka hora \ 3 o ka po, ia b o Dekem4bj, oin mikou e ; [ hiainoe aua« a e aia ana iw kukahi poe, a :
ilo'ha o ke;a wj. !.i nku !.i ke kani o Lo kal T ua fike me -ka pukumahi c haawi ana i kor* kirn, p*U ke kai i koiw kani aoa, pui* •va mikou a holo e mm. aoie hc iko iaaku. ho; no neho. a<-!e i uufiu :ho, foh« aku ia au i kn owe o ke k iī, k«»'u holo aku !a no w puki i waho o ka h i!e. i nana aku ki hana, e p ; : ara ke ki:; ekoiu a ine ka bspa k koo wawae o'u mai ka puka aku o ka ha!c, ioaa !Tiai U\ nu $k?ka *; aoie au i kahea koke i o'u inau hoa i kem rcea hou, aka, hoomaikai I aku !i au \ ka Makua, a pau ka'u nonoi ana, o ko'u f»ahe.i ro in i o'u ni.iu htki e helemai e nana i ke;a inea hou. ua puiwa lakou, me ka ho;o inai e n.\na i keia mea hou, no 1« mei, o ko mikou ike ana keia i ke kai mi- ? miki ma ka ai ana nei, he elua hon o ka i pii ana o ke kai. a pau ae la kona pii ana j mni. O ko makou mau lua wai, un hoopi* ha ia e ke one, akn. e hoonani i« o lehova ka mea nana i hana na mea a pau. La 1 o lava*i l*a kani hauoli ae makou na keiki o McKer,ns I?I«ad nei. no ko ke Aku i hooī un mai i ko makou o!a, a h<frhui hou me l.o:i U mua o leeia M. H., .. i ua p.->!oai ae makou laia e hoo!oihi i ko ma-1 kou o!a n hui hou me k-4 ia mua o lanuari, j M. H. IS7O. Ahe mea oluoiu hoi ina ha-j ku ka heokuu n:n mai ia hapa ia no mnkou | e e.'ioii ai, no ko .rakou komo ana ī keiu M. H.. me ka oiuolu maikai. KaIKOO K A'iM'iMiKl M.\ K A AiL \ N A N F,. Ma kd ia 11. 12. 13 a me ka 14 o lanuan iho nei, ua popoi j;iai na naiu r)t)i ma keia ailana nio ka wc!mt'!l. oin ka mnknni Koiv» e hooii 'ii mr.i ana i:>" ka iknika, ua ike aku makou i ke k.«i e mi!o ana me ka haiulu, a iho oi.i r:.a:: > vvj., ui pti nini ke kai mnluiM nei o imkou me ka weliweli, ot.ii iioonee ia m i ko makou haio, u o ko inakou ua hooiiini la mai, a o ke kai ke uhi nei i ko r. akou :.i!nir.i. a o makou e p.ue ana makou • ke anu a ka ua a me ke kai, a e iuiU" ana makou i o ianei me ke kaumaiia a me !ia niakau, no k.i mea. ke piha nei ko makou lina i ke kai, a e aneane ana e moni oi<on i;i eka vpu oka nio-ina, ua hoomakaukiiu la ko makou waapa mawaena okanina, uo ka mea. ua pilu i ke kai e puai ana ma ialo ae, me ka hooiako ia i na mea e pono ni ke kmo: i;i makou e mi.hi ana ika pilikia, kau mai in maiun.i liio o makou ke aloha i na makua, a me na makamaka a pau e noho ana me ka nanea, me ka mauao oie e komo ana makou iloko o ka piiikia. Aoie no he huaoielo e ae i pulea ae i ko ma> kou inau wiliA, nka, o ka Auwo oia waie no, a ma ka mnau ana aku i o'u mau hoa, hai ma i iakou, he kaumaha a me ka makau ko makou no keia mea weMweli a kakou e ike nei, a me he moii la o ko kakou manawn no keia e moni okoa ia ni e ke kai, n e iioi nku kako'i ika aoao mau o ka honua. A lioko o keia wa weiiweli, ua <<{010 aku au, v . hoolana i ko kakou ma'nao, mai makau no ka make, aka, e hilinai knkou i ke Akua, no ka inea, iie kokua kokoke loa ia no ko kakou piiikia, no ka mea, ke pii nei ke kai maluna nei o kakou, a ke hauie nei na paka un, a ke huai mai noi ka makani Kona i kona ikaika, a u& hooneie ia knkou i kahi ole e mee ai o ka no, a nolaih, hookahi wale no t> knkou pwu iialahnla e pakple ai o lesu Kristo, malaila kakou e iiiiinai ai, alniia, o tu io ka ikaika o ke kai i mea oie, akn, i hnokuU kakou. alaila, £ komo okoa kakou i ka pilikia weliweli a me ke kaumnha, nolnila, e kukuli iike kakou a pau n hoomann aku ia lehova, me ka mihi i ko kakou inau hewa me ka naau walania, a hanlele aku i na hann hua oie o kn pouii, n e liio kakou i nmu keiki no ka nmlnmalama, mai makau i kn make o na kmo, aka, e makan kakou no ko kakou mau uhane. A pau ko makou pu!e nna a nonoi ann, n» manawa, ua mnma mai ko mnkou mau manao, noie no ka ike ann i ke kai ua emi, no ka mea, ke hana nei no oia me ka weliweli iauna o!e. aka, no ko ke Akua haawi ana inai i ka manao oluolu m makou. A mi ko'u ninau ana aku i na haku hana, hai mai ani laua, e komo no kakou i 1 ka pilikia ke mau mai ka pii rtna o ke kai, a ma keia wahi mokou i oic!o iho ai, e haule no makou n pau iloko o ka poino nui, ke ole e kokua mai ka HakiT. 0 ka la 3, oia kn ia i oi aku ai ka ikaika o ke kai, ke heieja a nhu wale w» wahi a pau o ko makou aiiana nef, a ua hke me ka moku i hooiiiiA a komo, ka pn o ke kai ma kela a me keia ao.io. Amaka la 14, ua i pau ka hana ana mai o ke kai. a ua ku oia j ma kona wah» mau ; a akahi »o a hot ma; t i ko m:\kou manao kanaka. A eia ka mea j, kupanaha, la maiie ana no, e ka mai ana he • puu one ma ka aoao hema o keia aiiana, n j he moana kai ma'ioku, a m»ia?!a makoui!; hopuhopu ia ar. Ao'e nae makou i poino ; ina keui kai, a o ko makou mau pono kino,! ua hooikaika no innkou e !awe aku ma kahi ; ahua o»ka aina nei, me ke wnieume pu me | ka nnlu. a ia makou i i ka nalu. ina he naiu miio kein i kal, ina ua neie inakou i na mea e ponaai o ka neho ana ma keia atUna. Oiia lua ta»i.keia a makou i hana ih<> nei a maikai, ua 1 īlo i mea ole, aka, noie makou e haa ele n*a!e ana o pilikia makou i ka wai eie. Oko makou hale kamana, ua lilo i mea o!e, a o ka aoao m* ka hema o ko makou mau h«te, ua pihola"ia e kai, a he iliwai iike ta e waiho nei, a e hooliewahewa ana ka poe i noho mua i keia ailana, no ka ntea, ua nu hou ku waihoana o ku aiua i keii manawa. a o ka puu iepo manu ki mea nana i aiai oku i ka ikaika o ke kai ma ko makou inau haie, a ua manumanu in i ka nuke msu ia e na ealu, a o ko makou ike ►ana keia i ka weiiweii o n«t hana a ke Akua inaiona o makou i na la mua o keia -M. H. A he nan» ke kupmnhn o iin.i mau hir?n a jkiu. A e hi>onani n o M.<»v \ke Akua, ka mea naua i haua na naa a |uu.
Ma>.\o PAli Aī. !U U i;v»t; r xo.. x oa nei, mai k;% iti o I-;.t t ; Kau k:\hoku; Puikniiima a 1110 l'.ukeu , \ ua l.iwa līLc koia haawin* tnn!•.;•)! »• k k aUila, eia ka }i>c.o :a k;u»v*j a j«tu, - « . like kakou i na kuli n kaknu. i r j t . kou ia lehova, i ieihi ai r.i M o ,koku:i * kakou oia ana ma m aiiana i> «. a i i puU aku kakou me n« makti.i. n nie ni kamaka e noho mai la i ko k.'ktu a.m :a. nau. a i iko ai kakou i ii\ b.ia o ko knko . luhi an.i ma na ai;.in.i eie?. t:o ka r:r.i. o k - n.i ieo no ke:a e hea mni noi la kakou. o l «. le aku kakou ka ;vo i kaumaha i na hrvM a me na haia. a nana r.o e heoinaomae w a A no kākou hoi auanei ka'u oklo Uoolun, , ika lohe ho» ko na iuakttmnk:i opopio o k*|kou. mai ka la puka i ll.uhae a ka neioaiu 'a ka la i ka īiikai o Lohua. i hwhui pu kakou a pau ma ke koko waiwni jo o lcsu Kr;<to ko kakou Haku. Ahe mea weimeii ka haua a ke Aku.i o haua uu; nei m.i.uua o ka ili o «i'\ lionua. a ao;e ina o in\k»»u wale kria hana e, aka. u.i iko no uui ka mokupuni o {i:\\vau i ke>a i\)ak.Uukt aku nei, «ka, e hoonani ia o U:ov.i kt ima n;ijna i bao« nu mea a pau, i i h«>ike nui ho i j kana hana kupanuha. \ He toeīe kan:kau, no ko nuk-ti lana mai i na naiu nui o ua .1; .111,1 n* I>KO. —" I.H;i Hom»* 1. Kan\k ui he aioha ko n.akou, Ko na ke :*i o ka A»l m» <. No ko ke Auua w\i:!,•.» ..na inai, A 1 ko innkou ne; o;.\ lano. Ina o ka jv.;;uin. i:v.n is»< »»:.•> t»nl.« m, Na k.m makaiaaka 0 nifl*o;i. Mai tn mnkua na po!j!. Me na hoa aiu.'u no »m. 2. M:..kou ku ike. li.-i ; ; j Ko kai mionki, kt' h.:i ki'". | Oka ua hikuu'Un ti :un 1 ,1. , O ke kai pnai unna'i» n»\ | .Mahuiu''iinno la< nn : -i o ; 1, j ina naiu ' nui ka. > > i•-, | I hoopikole ia 1 nak 3. hoonuikiii kakou a pm. li leho\a ko Aiii ni iu. Nana 1 ke.kua ui kakou, Kn poo Kma o keia Ao, K pulo, mihi, a hounani. ♦' Ua ku mni o " i\arnohauioha " 1 ki'ia Ia "J 0 l'eh. 0 keia uiak'ihiki, 1110 na nu hou ei .i 0 ke kaona. a me ka lako ai o keia Ailana. »'. W. Moi.!\. Ai.emanu, MoKeans, J>.. h\ ii. 1n>:«