Ka Nupepa Kuokoa, Volume VIII, Number 2, 9 Ianuali 1869 — Olelo Pane a ke Kubina Kalaiaina i ke Komite Makaainana ma ke kauoha a ka Moi. [ARTICLE]

Olelo Pane a ke Kubina Kalaiaina i ke Komite Makaainana ma ke kauoha a ka Moi.

E Na Kkonimana : L T ti kauolmia mai au e ke Alii, ka i\loi. e iini aku, o ka oukou paiapalu Imopii o ka ia o Dekcinaiia, waihoia aku imua ona ; a maloko ol:iib i waiho :nai ai oukou, lig Koinite oukou 110 kekahi Halawai a ka Lehuleliu i hui ai ma ka la 26 ma Honolulu nei ; a ina ka uianao nna o ka halawoi, nona na Komite o oukou, o ka hona a ka Papa Oln, «na ka hookuu ana aku i ka mokumahu Idaho, e komo mai iioko nei o ke uw», me ka mai puupūu (īiiii malana ona, i hoike mua ia mai i ka Papa Ola, ua noonoo nuiia, he mea e hoopoino ai i ke ola o ka iahui, a pela aku v a ma ia mea, inalalo o na kauoiia a ia halawai, ua noi mai e hoopauia na hoa o ua Papa Ola nei mai ko iakou kuiana inai. Ua kauoha mai ke'Lii, ka Moi ia'u, e hai aku o ke oia o kona lahui, he mea mau kana noonoo nui ana no ia mea; a ua oiuoiu no hoi oia i ka ike ana, ua hoaiaia ka noortoo ana o ka lehulehu ma na inea e hiki ai ke pale aku i ka laulaha ana o ka maipuupuu iiiiii; a ua ike no hoi ia, ua hapai ka Pnpa Ola i kekahi mau kumu e paie aku ai i ke komo ana mai a me ka laulaha ana o keia mai, a ke innnaulana nei hoi e kokua mai ana ka Lehulehu i ka iakou inau hooikaika ana ina ka o ponō ia ana, no kela a me keia mea ponoi iho, kona ohana, na makamaka me na hoalnuna. Ua kauoha pu mai ke'Lii, ka Moi ia'u e hai aku, no na mea e piii ana i ka mai maiuna o ka ldaho, i hoikeia mai naa ko oukou paiapala hoopii, ua ike oia i ke kumu, oa hana ka Papa Oia me ke akaheie nui ma ka iUe n:aikai ioa t ioaa ia iakou a me ka hana oui i ili mai maiuna o iakou e piii aoa i ka iehuiehu. (Ja ike pu no hoi ia, ua maknala na hoa o ka Papa, raa ka lakou lawelawe ana i ka lakou mau hana i waihoia aku Ma ke Kanawai. he Perestdena ke Kuhina Kalaiaina jqo ka Papa, a ua waeia mai no hoi kekahi mau hoa e iho, mai na kanaka noonoo n umiama pono o ke anaina.a ua hana ine ka uku uie, a ina huiia uumao, ua ma-

latm pono ia- k i k-holehu e h*»»ou ; a mn ka j ī' h«tohehi akahei? an » no hoi > Li oukou pa*! lipah hoopii, ao?e ia i ik« i kekihi koniu » , waihoii ma», a no hoi i ioaa ia pu no \ ke noi a?wi niai e hoopauia oa pv>€ Keonima-1 ' m !t. K-i oukou Kauwa Hoolohe. ' t r.ED W. HUTCH!SO.X, | Kuhina KaUwiinn. : U R. G. Davis. J. U. Caner. C. J. Lyons,! :J. W. Keawehunahala, A. M, Kahalewii. ' < Keena Kaīaiama, Honolulu. lin. 4, 1569. Kk hoolaha nei makou i ka pane a ke Kuhi<sa Kolaiaina ma ke kauoha a ka Moi, » ke | noi a ke Komite e hoopauia ka Papa Ola. Ua akaka iea._ ke hopohopo like nei ko kakou Moi me kakou. i ua m»i mo nei i pae , mai ma Howaii nei. Aka> ke kanmoha nei ~ mnkou no kona inanao, aole i hewa ua Papa Ola la-ma ka ae ana e piii mai ka mokumahu ldaho i ka uwapo ma Honololu n®i, me ka hoolele ana mai i na eepakeke o ho|)e o 1 ka moku» oiai. ua hoopaa i;0 na eepakeke oj wwenao ka moku. E na knnnka mai Hawaii a Kauai. eia kakou iioko o ka wa pioloke no ka mai luku, u PuupuO hcb?ra." O ka liaiawai a lia ina» kaainana o ke kulanaknuhale o Honolulu nei, a me ka hoopii a ke Komite I Inuohaia e kela Halawai Makaainana e noi i ka Moi • 'e hoopau i na Lala o ka Papa Oia, ua lilo i inea heneheneia e oa nnpepa aupuni. Ua hoolaha makou inaluna ae i ka Palapala . Pune a ka Peresidena o ka Papa Ola i na Komite, a maloko o iaihi e ike ai kakou na , inakaaihana, aohe i noonoo nui ia ks kakou ; enea » noiai. Ua w.uho pahileha ia ko kakou mau manao, a ua hiiinai lakou maluna o ko lakou akamaiMho me ka nounooolemai i ' ka kakou. Makehewa na hoopii a na maI kaainanu ina keia hope, Ua ahuna ko ka- | kau nolio u ana a h;\ul«?»rku. j Ma ka p;iuku hepe o ka palnpala pane a | ke Kuhina Kaluiaina . i ko kakou Komhe e j ike ai kakoo, penei kana olelo: ,4 Ua hana ka I Papa Ola me ke akahele nui ma ka ikeināi- ; kai loa i loaa ia lakou a me ka hann imi i I ili mni maluna o lakou e pili ana i ka lehujiehu." Q ka ike ana anei a ka Papa Ola,: | he Miai puupuu hebera maluna o ka mokua-! | hi ldaho, a ae aku »a moku e holo mni a pili ; ma ka uapo o Ainahou, a hoolele i na uka- | na a me na ohua o hope i uka nei, oia anei i ko lakou noonoo akahele ? Aole loa mnkou je ae aku ia manao, a pela no ka lehulehu a puni ke aupuni. He noonoo akahele anei ia no kela Pajwi! Ola, ka ike innka aku no, he mai lnku weli- ; weli maluna o keJa moku, a hookomo mai ; no ine ka inanao ole i ke ola o ka lehulehu ? : Ua noonoo nuiia aeneia ua anei ke ! ola o ka Hawaii ma ia mea? 1 Aole, aole loa ! : Penei e inaopopo ai, at»he i malaiiiaia ko : ! kakou ola ko ka lehulehu. i ka ae ia ana I 0 ka mokuahi lilaho e komo mai iloko o ke awa o Honoiulu nei, ua holo mai no ia a pili i ka uapo, a hoolele mai i kona mau ukana a me na ohua o hnpe,me ka hoomalu | ole i ka moku, a hookaawale ole aku hoi m.i kahi mamao, aka o ka mea i loohia wnle no 1 ka mai kai hoomaluia a me na ohua o wa« ; ena o ka inoku, ka poe i pili launa ole aku. I A eia ka mea kupaianaha. aole i launa ke j kanaka mai mnlunn o ka Idaho me na ohua !o waena i ka wa i puka ni ka inai, ine na i ohua o hope wale no kona luuna ana. Eia j nae, ua hookuuia lakou $ -hope, a ua hoopaa ! ia ko waena. 1 ko makou noonoo kupono, me l<e akahele ua hnomin on kanaka a pnu maluna o ua inoku la nokela inai. Noka mea, oke.'n moku j ko lakou home iloko o kela niau ) O ka hoomalo hnjva ann a ka Papa Oia i na ; ohua o hope o lakou wale uo, nohe inea nu- ' na e honpono aku. Ma ka nupēpa hiiolo aupuni, he pahipala inai keknhi knnakn o Enelani i hoopnaia, e . hoopii ana i kona Kanikeia no uaiiuniu la i : olelo ia mnluna. A ua pane ke Kohina Kajlaininn. I kona pane ana n3e, ua uhi wale ! ia ka launa nui nna o ke kaoaka ī mni me | na «epakeke o hope a hiki i ka manawa i ; pala inai ni kn mai ma ka iii o kn mni. No : ke kokoke ana o ke keena kohi i lioopnain ai ; ka inni i na la hope o kona mai ana ina ke | keena o na ohua o waena, noinila len ka | hoopaa ana o lakou. | A pehea hoi na ohua o hope ana i noho j pu ni a hiki i ka la i akaka ai h« mai puujpuu liilii kein, n hooknawale ia ina kekahi j keena o inua loa ? Ina paha he kuika painn ko ke kannka, nlaila hookuu waleia ; a ina he ahinnhina, oia ka mea e hoopan ia ai. Kapakahi no ! Ke hai nku nei makou i na kanaka a pnu j me ke kanalua ole, ua laha aenei ka Mai l Puupuo Hepem ma Honolulu nei. O kekahi i o nn ohua o ka hlahō, o Waka ka inon, aohe !i hoomnluia i kona lele ana inai iuku nei, ' ua loohia oia i ka mai Puupuu Hebera i kej ia manawa ; alaa ka hauhili o ua Papa Ola nei a kakou la. Mailoko mai o ka poe a lakou i ae wnle nku ai e lele mai iuka nei, e loaa mai ai ia kakou ka anoano ino 6 kela mai hepera luku. Ina e loaa ana keia, alaila me he mea la, e loaa hou mai ana kekahi oia poe. Ma keia mau la iho nei, ua hooka* hinu ae ua haole nei maloko o ke kulanakauhale nei me kona mai. He mea maopopo e kawowo niai ana ka anoano a ka Papa Ola i kanu iho nei. Heaha ka hopena ? IV» Nepania. He nui na mea hou e lohe ia nei no Sepania. Ke puka mai nei kela aina i hoopaa loihi loa ia iloko o ka poeleele o ka Hoomana hoonaaupo a ke Katolika, iloko o ka inalainalama o keia kau kopanaha o kakou. i lloko o keia mnu hebedoma pokole iho uei, ua noiaku ka AhMiui Hooiaha BaibaU

i® Enelani. ia K€n >r ! i P.uima (Fr<ni> S». Ipanin. eae i heokom* nnn • m rua keb aioo. Am «f koV? L»-|a. mtr k \ noaoi sn« hoi » iw* Ahahwi in, e *oohfn M - !: i enai i na Ua no-i kn B r!>•»{:» mn ' .\ tu ihoouni koke h he 80 p«S« m* iKauoha Hou iiwi Enehm ae ; * a .t puh« ioa nnu pahu U iim .Ma.hnh. lr k'npHaU Sepania i k«iti munnwa. & boMi.iin kakou i ke Akua n» kein h »•>»; j Aka, mai kuhihma kAkon. eae wuie a t> .« -na Kihuonpule l*op€ i ke;a hoobw»lo atn [ko bkou He p»;ho nni ko Iwkon nn keia hoomuhm:t]ama;a an.t o $epania. l*> hoolaha ia mai noi o ka Waea Te>:r»npa. j he 54.000.000 ke po!»o o ka IVpe m.\ K.m;»a ma keia kipakuia nna o kn Moiwahmo Kat loiika o Sepama. Aoie uo p.*ha o liuiiu. n . hooala la ke kaua e ko Kntol»ka t i mea o hi nakila hou ai na Kahuuupule Pope nn n ?aina. A e k,»he nui au*nei ke kuko. O k.t hana inan no i» o kela aoao m.n k thiko u'.u Aka, e pule mn kakou i k».* Akua. ? bc«>unu i* kn noa nm o na httotiiina n pnu .» me k.i noa atu hoi o ka ke Aku.i Olelo Mr. mo'ele ma