Ka Nupepa Kuokoa, Volume VII, Number 47, 21 Nowemapa 1868 — Page 1
This text was transcribed by: | Lawrence Gersaba |
This work is dedicated to: | Judith Nalani Kahoano Gersaba |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
BUKE VII. HELU 47.
HONOLULU . NOVEMABA 21, 1868.
NA HELU A PAU 364.
KA NUPEPA KUOKOA,
HOOPUKA MAU IA MA HONOLULU
I kela Poaono keia Poaono.
$2.00
N na mahina he Umikaumamalua!
$1.00 no na mahina eono.
ME KA HOOKAA MUA MAI.
Na OLELO 11 @ ara - aole i oi mamua o 10 laina no ka hoopuaa hookahi ana, $1.00; alua komo ana, he $1.50, hookahi malama. $2.00. E u iu mua ia mai ke dala o na olelo @ laha a pau e hoouna@ ana mai e pai.
K @ KAI - he hapalua dala ka uku no ka aoao hookahi o ka pepa leia, oia ho@ 4 keneta no ka lalani hookahi - p@nei: he 25 lalani. $1.00; 50 lalaani, $2.00; a pela ka.
E@ NA OLELO HOOLAHA - ka uku pepa, a me ka aka o ka Kanikau. e haawiia no ma ka liona o na Luna oke Kuokoa. a i oleia, e hoouna mai ia kauka Kulika.
NA UKU PEPA A PAU E HOOKAA MUA MAI NO - aole e kaula ka inoa i kekahi haole a kanaka maoli paha. ma ka inoa o ka p@ lawe pepa ke ole e hookau e mai mamua. K pone he huip@ ia keia mau rula, no ka mea, he imi no ka auhau no keia p@pa.
AIA KE KEENA O KA NUPEPA KUOKOA - ma ke kihi hema o ka l@ H @ kapa Lui@a (Sailor's Home@) O na hora hana, oiai @ eiwa o kakahiaka. a l ka ha o ke ahiahi.
L. H. KULIKA. (Luna Hoopuka.)
"KA NUPEPA KUOKOA."
Is published in Honolulu
EVERY SATURDAY.
$2 00 per annum, or $1.00 per six
months, in advance.
@ not exceeding 10 lines, inserted once for $1 00
@ $1.50: and $2.00 for one month; all advertise @ be paid for in advance.
@ be charged 1.00 per page, or 4 cts. a line.
@ FOR ADVERTISEMENTS, Subscriptions or Kanikaus,
@ e paid to any of the Agents of the Kuokoa, or may
@ d in a letter to the Publisher.
@ ptions must be PREPAID. No names, either o
@ or natives, will be inserted on the subscription
@ until paid for. This rule must be strictly adhered to,
@ ant of the low subscription price
@ THE KUOKOA is in the South corner of the Sailor's
@ Office hours from 9 A. M. to 4 P. M.
L. H. GULICK.
For the Publishers.
@ ame I, II and III of the KUOKOA, bound, for sale.
@
@ having complete sets of the above, can have
@ paying $2.00 each.
Ka Nupepa Kuokoa.
KA MOOLELO
NO KA
MAKAIKAI ANA A PUNI KA HONUA.
I KAKAUIA E
WILLIAM HOAPILI KAAUWAI.
HELU 13.
Ka holo ana mai Kana-Kamaki aku, a ku
ma Kauhanekona, a mai Iuila aku
a hiki i ke kulanakauhale nui
o Ladana i Beritania.
O keia mau hele a@ o a makou ia, he maikai loa ka waiho ana a ka aina; a he onaona maoli no ka oili aua mai a na puu a me ka lipolipo aua mai a la nahele, a he molale io no ka momoe ana a na muliwai, e waiho kewe ana i ka lai o ua aina la. a na pua a ka poe Sakekona (Saxon) i ulu ai a a kawowo; i hanau ai a ewe: a i kipapa ai a kukonukonu, "kani no kaea," he lahui-Anekolo-Sakekona (Anglo Saxon- Race); e kala hoi ke kani o ke oli, ua pa i ka olelo a ka poe kahiko. O ka memele o luna memele o lalo, kani mai kahea.
He awawa a anuunuu ka waiho ana, he ana mokumoku no hoi, a nolaila, i ka waiho ana a ke kahua o ua holua nei a makou e hee nei, he lalahu no ma kekahi wahi. he lapuu no hoi ma kekahi wahi. A i ka holo ana ma na wahi a pau loa. he piiku iki no kekahi wahi, a he alu iki no hoi ma kauwahi, a ma ke kauwahi hoi, he ano kamoe no. Nolaila, ma he wahi ano kahawai, muliwai, oawaawa, a awawa, ua hoomoeia no ke alanui hao maluna o ia wahi e haahaa ana. A i na he kulanakauhale, a he mau mahinaai paha o lalo, he maikai loe ka nana ana iho: pela pu no hoi, ina he mau uluhau, a he mau kula hanai holoholona paha. he maikai okou no ia nana ana. A he makemake okoa no hoi, i na he paapu i na he paapu i na kanaka, nana aku, k@ ha iho oe, me he mea la iluna o ka lewa la. ke nana iho ia lalo, oia no oe i ka -
Biki maikai a ka la i Makanoni,
O ka poohiwi no ia ma ka hikina,
E kilohi ana i na lehua o Kuakala,
Nana aku nani ka uka o Kaliu,
Ka ulu wehiwehi i ka hala me ka ohia,
I ka hoomalu ia e Uwekahuna.
Laa aku la ia mea na kuu manao,
I kane moe ia na Kulilihaua - e -
A ina hoi he ahua, he puu a ee kualono paha. ua paoia o lalo a hoea na kekahi aoao: a ua hahau pio ia o loko me ka pohaku uinihepa. Ua hanaia ia mau pio a paa loa. A maloko o ia mau pio e holo ai ua kaa ahi. A e like me ka manoanoa o kahi i pau ia, mai kekahi aoao ai kekahi aoao, pela iho la no ka loihi o ka holo ana maloko o ua Kanela la, (Tanoei) wahi a ka haole. A ia kakou hoi, waha la ka inoa kupono? He alanui pao paha, a i ole he alanui pio anei? Oiai he okoa no ke alanui i eliia malalo @ha muliwai nui Sakana. O ka mu@ ai hoi o Tamesa, (Thames) aole makou makaikai aku ia kelakela o ka ia kou mau hana. A ke manao nei au, oia paha ke alanui i kupono ke kapa ia he alanui malalo o ka honua, no ka mea, ua eli io ia no ia alanui malalo o ka honua. mai kekahi aoao o ua muliwai la a puka ma kekahi oaoa; me ke kahe mau no o ka muliwai maluna, e like me kona waiho kahiko ana. Aka, o keia mau pio a'u e olelo nei, aia no ia maluna iho o ka honua; a no ka hiki ole o ke alahao ke hoomoe piikuia, ina he mau piina; a ke waiho paukikiia hoi. ina he mau ihona, a nolaila i hoopihaia ai na wahi haahaa; ua hakaia hoi na wahi wai kahe; a ua paopao ia hoi na wahi ahua, i waiho like ai ka moe ana a ke alahao, alaila, maikai ka holo ana a na lalani kaa o ka mahu e kauo ai. A e like me ia a makou i holo ai, a ekolu no paha hora me ka hapa hiki ana makou i Ladana, ua pookela nei o ka nui, ke kaulana a me ke kalepa o na kulanakauhale a pau o ka honua nei i keia mau la. Nolaila, ia makou e nanea ana i ka holo o ua kaa ahi nei, he mea puiwa kena o makou i ka hokio o ua kaahi nei la - wikiwiki ae ana ke kamaaina o makou, oia no hoi ke kaikuaana o hapakini i ke pani i na puka aniani o ko makou kaa, pouli ana o loko; a aohe no hoi hee kawewe a koe aku. A he mau minute pokole loa no hoi, maamaama hou ana. Akahi no hoi a hiki ke hoomaopopo pono iho, he Kanela ka keia a makou i komo aku nei, a puka ana ma kela aoao. A i ka ninau pono ana aku i ke kamaaaina i ke kumu i paniia na puka aniani, hoakaka mai ana kela, No ka piha loa o ke kau i ka uahi kekahi, ina e hamania ana na puka aniani; a oia maoli iho la no ke kumu nui; a o kekahi, i mea no hoi e pakele ai i na pilikia e ae, ke manao kuhihewa kekahi e kiei walewalewale aku i waho. A i ka noonoo ana i na mea a pau, ua akaka io no, he olelo waiwai loa ka ko kakou poe kahiko, olelo iho ai peneia:
"Aoha malama i pau i ka iole,
Iluna no ka ua wehe e ke pulu."
Oiai he nui no na mea a ka manao e hakukoi ai i na wa a pau e holo ai maluna o ke kaa ahi, no ka mea, he olelo oiaio loa ka na haole i hookaulana ai, oia hio keia, I waena o na hana akamai loa a ka naauao o na keiki a kanaka i imi ai a loaa i keia mau la; o ka poai ana o ko kakou Hoku-hele i kona iho iho, nolaila, he mea maopopo loa, o ka mahu kekahi o na hana akamai pookela loa. A e like me ka nui o kona pookela ana i ka maikai, ka ikaika a me ka hikiwawe, pela iho la no ka nui o na pilikia iloko ona, ke makaala ole ke kanaka e kiai mau iaia, i hiki ke hoounauna i kona lawelawe ana; makou wale no o na palena kupono i ke kanaka ke hoomalu iaia. a ke noho haku hoi. E like me ka haawina a ku Makua Nui i haawi mai ai i ko kakou mau kupuna i kinohi loa, Ana hoi i hooko ai mai ia la mai a hiki loa ia kakou i keia la; a pela uku no a i ka hopena. A e like no hoi me ka nui o na pilikia iloko ona, ke makaala ole ke kanaka, pela pu no ka lehulehu o na pilikia e ae mawaho ona, A nolaila, o ke kiai loa, o ka makaala pono a me ke akaheke maoli, oia wale iho la no ka pomaikai, ka pakele a me ka palekana o ka holo ana ma ua kaaahi nei i na wa a pau loa, oiai o ka ke kanaka wahi hiki iho la no ia ke hana. A o na mea e koe ana maluna aku o ia mau mea, na ko kakou Makua no ia nana i hana e malama mai, no ka mea, aole loa he pilikia ma ka lani, aole hoi ma ka honua nei, a he ole loa aku no hoi malalo ae o ka honua, e loohia mai ana maluna o ke kanaka ma na wahi a pau a me na manawa a pau. Ke noonoo pono ke kanaka i kana wahi, oiai aole loa he wahi lihi iki o ka Makua lokomaikai, e nele ana i ka malama mai i ke kanaka i na wa a pau loa. Aole loa no hoi Ona makemake e loohia ke kanaka i ka pilikia no ka nani o Kona inoa Nui, Amene.
O keia iho la ka mea hiki ia'u ke hooakaka pokole i ke ano o ka holo kaa ahi ana, a kakou e lohe olelo nei, a i ike maka ia aku nei hoi e makou. Eia nae, he mea loihi loa ka wehewehe maoli ana i na mea a pau loa; a he hana nui no hoi ka hoomoakaka lea loa ana aku i na ano a pau, a nolaila au i hoohui ai iloko o na olelo pokole maluna ae, me kuu ike mua no hoi, he lehulehu loa na manao e pili ana i ka'u mea e kamailio nei, oiai aohe like o ka manao ana o kekahi poe i ko kekahi poe; aka, iloko o ia mau like ole a pau o na manao, ua maopo loa, hookahi wale no haina o ia mau manao lehulehu oia keia; o ko kakou Akua, ka Haku nui loa o na mea a pau loa, mai ka lani o na lani iluna lilo loa a hiki i ka honua nei; a mai ka honua nei hoi a hiki i ka paa o lalo loa. A nolaila hoi au i olelo ai, aohe pilikia e loohia ana i ke kanaka, no ka mea, o Kona ano, he kanaka, a no ka nani o Kona inoa nui hemolele oia i hana mai ai i ke kanaka, i haku no ka honua a me kona mau mea a pau e piha ai. A oiai ke kanaka a me na mea a pau malalo iho Ona, e lawelawe ana e like me ko lakou haawina, ua akaka loa ka maikai, e like me ia a makou i ike aku nei i ua maliu la, ka hoolohe loa i na kauoha a kona haku iaia, oia hoi ke kanaka, ma ka hele lohi ana, ka hele mama ana a me ka wikiwiki loa ana no hoi. Ua aneane paha i ka hapalua o ka hora 3 o ke ahiahi, ike ana makou i ke kulanakauhale o Ladana - i ka walaoa a na hale, i ke kuku mai a na pukauahi a me ka pohina mai o ka uahi, me he mau ao naulu la e owiwili mai ana i ka lewa. Nana aku no hoi, nunui launa ole kekahi mau hale; o ke kiekie no a pau loa a kakou e hiki ole ai ke hoomaopopo, a o ka lehulehu no hoi e hiki ole ai ia kakou ke manaoio, aka, ua pomaikai nae hoi kakou ua ike maka ia aku nei e makou; a oia like hoi auanei ka'u e noke aku ai i ka hahai ia oukou, a o ka oukou no hoi ka hoomaopopo pono iho no ia mau mea a'u e hahai aku ai, aohe ike a koe aku o kakou, oiai aohe i lehulehu loa na lahui o ka honua i loaa ka ike e like me ia. "Kanaka no hoi ha Hawaii ea? Ae no hoi paha, e ole no la hoi he Hawaii imi loa."
Mamua o ko makou komo lea loa ana aku iloko o ke kulanakauhale, he ekolu no mau hale kiekie loa a makou i ike aku ai, aka, hookahi nae o lakou a makou i ike maopopo loa aku ai, no ka mea hoi, e huli papu mai ana kekahi aoao o ia hale i ka makou wahi e holo aku ana. A i ka ninau ana aku i ke kamaaina, e hahai mai ana kela - O ua hale nei e huli papu mai ana ia makou, oia no hoi ka Hale Ahaolelo. A o ka lua iho e pili ana ma kona aoao, o ka (West Minister Abby) ka moa ia lakou; a ia kakou hoi, i aha la ka'u inoa e kapa ai ma ka kakou mooleloa nei, i hiki ai ia oukou ke hoomaopopo mai me ke akaka loa loa, no ka mea, ina au e unuhi pololei i ka inoa a na haole i kapa ai, a'u hoi i kakau ae la maluna, e lilo ana ia i inoa ano ole ma ka kakou olelo, a nolaila, peneia no paha e hiki ai ia kakou a pau loa ke hoomaopopo pu; o kuu hoakaka maoli no i ke ano o ua hale la, a eia no ia: O kekahi no ia o ko lakou mau Halepule nunui loa, kahiko loa a kaulana loa no hoi. A aia no hoi malaila kahi i kanuia ai na alii kaulana loa o lakou i ke akamai i ka hooponopono aupuni ana, a me na kanaka kaulana pu no hoi ma ia ano mai ka wa kahiko mai, e like la me Haku Pamakona, (Lord Palmerston) aia oia malaila kahi i kanuia ai, a pela no hoi kekahi poe e ae he nui wale. A o ke kolu o ua mau hale nui kiekie loa nei a makou i ike aku ai, oia no ka lua o ko lakou mau Halepule nunui loa, kahiko loa a kaulana no hoi. Ua maa paha kakou i ka lohe i kona inoa a lakou i kapa ai, a nolaila, aohe paha kakou e hoohewahewa ana, ke hai ae au i kona inoa, oia no o Sana Paulo. Eia paha kekahi mea maikai a kakou e lohe ai, o ka lakou hana ana i mea e like ole ai ke kaulana o kekahi o ua mau hale pule nunui lai ko kekahi; a peneia no: E like loa me ke kanu mau ia ana o o na'lii a me na kanaka akamai loa i ka hooponopono aupuni ana, ma ka Halepule mua a'u i hoakaka ae nei, pela no hoi lakou i kanu mau ai i na'lii a me na kanaka kaulana loa i ke akamai i kaua ana, oia hoi ma ka Oihana Koa, e like me Kukaioka, wahi a kakou, a o ke Duke of York wahi a lakou, a me kekahi pae e ae no hoi he nui wale ma ua mau Halepule la a'u i hoakaka mua ae nei. A he nui no, a he lehulehu no noi na mea kaulana e ae e pili ana i keia mau Halepule, i kupono no ia kakou a pau ke lohe, oiai o ka hapa nui loa o ko kakou lahui i keia mau la, aohe i loaa ia lakou ka ike i ka heluhelu i na buke haole maikai loa, e hiki ai la ke heluhelu i na mea e koe aku ana ia'u ma keia kakau ana, a hoomaopopo pono iho i ka oiaio o ka'u mau mea i hahai aku ai, nolaila, ua kupono paha ia'u ke waiho i kekahi mau mea na'u iho no ka hoomakaukaukau ana i ka Buke i manaoia, aka, ma na wahi no a pau o ka kakou moolelo nei e pili ana i keia mau mea a'u e aua nei, e hoakaka liilii aku ana no au, nolaila, aole anei i pomaikai ko kakou poe kakaikahi i loaa ka ike i la heluhelu Buke haole maikai. Ae, ua pomaikai loa, pomaikai nui, a pomaikai maoli, nolaila, e papakolu ia ka hoomaikai ana o ka poe a pau nana i hooikaika e ao ia kakou i ka olelo haole, alaila, e papakolu hou aku no hoi ka hooikaika ana o ka hanaunu e hiki mai ana, i ka oi aku o ko lakou ike-i ua olelo haole la, mamua o ka ike i loaa i ko keia hanauna e noho nei. A o ka hua momona loa e puka mai ana a'u e ike nei, oia no keia me ke kanalua ole;
E paa mau ana ka Nohoalii Hawaii.
E ulu hou ana ka Lahui Hawaii.
A e ola mau ana na Kupa Hawaii.
(Aole i pau.)
Na hana weliweli o ke kahua kana a
KA AOAO HOOMANA KIPI A KAONA I KUKULU AI MA KA LA
19 o OCT., A ME KA MAKE ANA O NEVELA A ME KAMAI.
(KE KOENA O KELA PULE AKU NEI.)
No ka hooli kaua alua ana ma ke ahiahi ana iho.
Ua makemake nui loa ia e loaa mai ke kino kupapau o Mr. Nevela, ka mea i aloha nui ia e na kanaka a me na haole o na Kona, nolaila, ua hoomakaukauia kekahi mau pu a me kekahi mau mea kaua e ae, me ko makou manao e lanakila ana makou maluna o ua poe kipi nei, alaila, lawe mai i ke kino kupapau o Mr. Nevela a me oa poe la a hoopaa aku ma ka hale paahao. A oiai ua hiki mai o Kukeliikahaoa me ko makou mau koa, hiki mai ana ke Kahuna Bihopa a me Kiniwe, a me kekahi haule e iho no, o lakou a kokookolu a o ka mea nana ka liki ko lakou kokooha, o ko lakou manao, na lakou e lawe mai ke kino o Mr. Nevela, nolaila, kau ae la ke kahuna Bihopa i kona hainaka keokeo ma kahi oioi o kona mamalu, a o kau iho aku la no ia. A liuliu iki ko makou kali ana, hoea nui mai ana o lakou wale no aole hoi ke kino o ka mea i make. Ua hoole ia mai ko lakou manao i hiki aku ai ilaila, a o ka hoka ka lakou e hoihoi hele mai ana. O ka pioloke ae la no ia o na koa o ko makou puali, a me ko makou alihikaua a me kona mau lalo iho, a o ka makaukau iho la no ia e iho aku a kahi e kukulu ai na lio, alaila, mati wawae aku a hiki i ke kahua kaua a kaua aku. A ua ponoia, nolaila, o J. W. Kupakee Esq., ke alakai nui, a o Kamalo, Mose a me Hoapili Esq., kona mau lalo aku. O ka hapa nui mati wawae, a he poe hapa maluna o ka lio. O ka hele aku la no hoi ia a kokoke i ua lanai luakini nei o lakou, e hoopue malie mai ana no lakou la iloko o ua lanai nei, a hookahi wale no mea 1 puka mua mai o Kamaka maluna o ka lio me ke kauaili no, a oia no ko lakou alihikaua, o ke ki aku la no ia o kekahi poe iaia i ka pu, a ku aku la ma kona maha akau i ka lu, aole nae wahi mea a nawaliwali iho ona, Ia wa no, o ka puka makawalu mai la no ia o na kane mai ka lanai mai. a alualu mai la i ka aoao kue aku ia lakou, me ka hopu no i ka pohaku nou no, holo mai ana no i-o makou la, me ka makau ole mai no hoi i na pohaku a me na pu o keia aoao aku. I ka'u hoomaopopo lea aku i ko lakou mau kii ia wa, oiai au e ku ana ma ka aoao hema o ko keia aoao aku, oia no ka mea i puka mai ke koko mai ko lakou mau maka mai ka ula, aa no hoi a o kae mai na maka. He hele mai ka lakou la me ka manao ole i ko lakou la ola. a o keia puali aku hoi he minamina i kahi ola, nolaila, o ka hoomaka iho no ia e hee hou ka aoao o ke'lii, a kau liilii aku ka puali mati wawai iloko o kukui, a iloko hou no o ka iniko, a paa mai la kekahi poe ma na huelo o na lio o ka puali laua lio e pupu hele mai ai a kaawale loa mai mai ka aoao kipi mai. O ka helu elua keia o ka hee ana.
I keia wa e hee nei, o ka loaa iho la no ia o Kamai i kekahi mau kanaka elua o kela aoao mai, i hele malu ae a hoomakakiu mai ma ka nahelehele, a iaia e hano aku ana e holo, o ka pa mai la noia i ka laua la mau pohaku a hina keia ilalo, a o ka loaa mai la noia ia laua la, o ka paa iho la no ia. Kahea ua mau kipi nei i ka alihikaua o lakou e holo mai a hoohei i ua o Kamai. o ko i ala holo mai la no ia a hoohei ma kona puu, a kauo ia aku la e ka lio a ku kona poo i ka pa pohaku. a o kona make loa no ia. Ia makou e auhee nei. holo mai Ia kela (Kamaka) a malalo aku o makou, kahea mai la kela me ka i mai, "Helu elua makou." O ko i ala hoi aka la no ia a lawe nui ae ana i ke kino make o Kamai, me ka hooioi mai o kekahi poe o lakou ma ko lakou kuehuehu ana mai i ko lakou mau hainaka keokeo ia makou e ku aku nei. O ka nune pauki wale iho la no ka makou ia huli hoi loa ana mai a na home me ke kaumaha luuluu o ka naau no keia hana pegana iloko o ka olinolino o ka malamalama o ka pono Kristiano ma Hawaii nei.
Iloko o keia lanakila ole ana o keia aoao maluna o na kipi iloko o ia la. ua kau mai ka makau i na kanaka o Kainaliu o hele mai lakou la a hoopau aku i ko lakou mau hale i ke ahi i ua po nei, a me ka lawe aku no hoi i ko lakou mau ola a me ka waiwai pu. No is mea. hele aku kekahi poe ma kauwahi aku o Kona Hema. a pela no hoi ma Kona Akau. A ua noho no hoi kekahi poe, a ua hoonoho ia hoi na makai a me kekahi poe e ae e kiai i na hale noho o na haole a me ka luakini, a me na hale no hoi o na kanaka. A pela lakou i kiai ia ai a hiki wale i ko lakou ae pio ana mai ma ka 24 o Okatoba. A o ka wa no ia i ano pau loa ai paha ko na kamaaina o Kainaliu poluluhi a nei mea he makau i na hana kue i ka maluhia a ka aoao hoomanakii, a hoomanamana hoi a ke kaula Kaona i kukulu ai, a hoohuli aku hoi i kekahi mau kanaka o ka lai a Ehu mamuli o ia hana uko ole. A oiai paha ke opukee moa mai nei paha kekahi poe pili Kaona a me kekahi poe e ae paha i ka'u i ana ne nei i ka hoomanakii. a pela aku maluna iho, nolaila, e hoakaka aku no au ma keia lalo iho no ia mea.
Loaa ke akua manu o Kaona ma.
Oiai ua hoiliiliia na waiwai o ua poe kipi nei a kahi hookahi, nolaila, hoonohoia kekahi poe kanaka e kiai, ia lakou e kiai ana, loohiaia iho la lakou e ke anu, ia wa, kii aku kekahi o lakou e ke anu, ia wa, kii aku kekahi o lakou i kekahi puolo o luna o ua puu waiwai nei, a i ka wehe ia ana ae, kakaa ana keia wahi pahu Iapana i wahiia i na hainaka keokeo eono. A i ka weheia ana ae o ua wahi pahu nei, loaa iho la maloko ona keia wahi mea i wahiia no i ka hainaka keokeo, a ia wehe ia ana ae o ua wahi wahi nei, aia ka! he manu hulu oinaomao ua ia-loa ia!! a me ka moolelo o ke kukuluia ana o ua hoomana nei i kakauia e Kaona!!!
Ua heluheluia ua kahua nei o ka hoomana manu hulu omaomao o Kaona. A eia ma nea nui: 1. Ua lawe mai oia i kekahi mau pauku o ka Hoikeana a Ioane a me kekahi mau pauku o na Euanelio a me ka na kaula; a maluna o ia mau pauku i hana ai oia i malumalu no ua hooinana nei. 2. O na anela. Ekolu anela nui o ua hoomana la. 1. He manu. 2. O Victoria K, Kama@ualu. 3. O S. Kupanea. A na keia mau anela e hai mai iaia i na mea ana e wanana hooweliweli ai imua o na haumana ana, a nolaila, aole o kana mai ko lakou makau a me ka hooiaio loa no hoi. A o ko lakou mau aahu mau e komo ai, o ka lole keokeo wale no, mai ka papale ke keokeo a hala loa ilalo. Ina e nana aku i ko lakou anaina, he opuakea wale no ia la, mai ka poe ui a ka poe hapauea. A o na eke buke no hoi a lakou, he keokeo no. Malia no ka i puni nui ai i na lole keokeo, eia ka o ka wahi no ia o ke akua manu o lakou, a Kaona e hoopu malie nai nei i ka lai a Ehu - a loa me hoi, ike ia iho la ke kolekole o ka noa a ua kaula wahahee nei.
A ua lono wale ia mai no hoi, he akua ilio no ka kekahi o ua poe la, aole nae hoi i kakauia kona moolelo iloko o ka moolelo a Kaona.
Auhea oukou, o ke oki keia o ka'u hahai ana aku ia oukou i na mea a'u i ike ai a i hana ia ma keia kahua kaua weliweli o keia Era Karistiano o keia kau aku, a me na mea a'u i lohe mai ai.
O ke aloha no ko oukou, ke hoi nei ke keiki kupa o NA MANU, i komo kino aku ai iloko o ia hana weliweli, a pakele mai ke ola ma ka apua. "O Iehova kuu Puuhonua."
H. AEA. JR.
Manoa, Oahu. Nov 5, 1868.
No ke Kula Sabati.
He nui a lehulehu wale na kula i kukulu ia ma keia ao, mai ka wa o na kupuna mai o kakou a hiki i keia wa e naue nei. He mau kula la e he mau kula Hanai, a he mau kula nui hoi, kahi e ao ia ai na mea hohonu o ka honua nei, me na mea e pili ana i ka lewa lani ka akeakamai o na mea i ikeia.
O Aigubita ka mua o na aupuni kaulana o ka hounua nei ma ka naauao, a me ka hanohano, malaila i ao ia ni o Mose ina mea hohonu oia aina a koe ole kekahi.
Ua kaulana loa ke kulanakauhale o Atenai ma Helene, ma ia hope mai no ka naauao ia wa, e hele no ma Atenai e ao ai. A malaila no hoi i hanau ai ka poe kaulana loa i ka naauao ia wa, e hele no ma Atenai e ao ai. A malaila no hoi i hanau ai ka poe kaulana loa i ka naauao ia wa.
A pela no, ua kukuluia na kula ma na aupuni e ae o ka honua nei, aka, aole he kula Sabati iloko oia mau kula ia wa, i waena wale no o ka Lahui Iseraela ia kula. Ua hoomakaia nae e Kristo ma Enelani i ka makahiki 1781, a malaila i laha aku ai i Amerika, a i Hawaii nei, a i Maikonisia a me Fatuhiva, a me na aina Kristiano o ka honua nei. A malaila na pomaikai o keia lahui, a me na lahui o keia moana kai lipolipo e waiho mai nei, no ia mea. ua koi ia mai au e wehe ae i ka hikii o keia ope e waiho nei i mua o ko kakou alo, oia hoi ke kula Sabati.
O ke kula Sabati, oia ke kula i kula ia i ka 7 ona ia. Ka la hora ke Akua i hoomaha ai i kana hana ana i na la 6. a e hoomaha i ka 7 o na la. a haawi mai la hoi i kumu hooka like no kanaka. E like me Noa hookuu ai ina manu ma ka 7 o ka la. e mai ana e ikeia ke ano o ka ke Akua hana ia wa. A ma pau manu ana i hookuu ai; oia kana kula Sabati ma ka 7 o ka la. A ua loaa ia ia ko ke Akua manao, a me kana hana.
O ke kula Sabati, ma ke ao ana i ke kanaka e ike ia Iehova ke Akua oiaio 1. ka mea nana i hana ka lani a me ka honua. a me ke kanaka, A ia Iesu hoi kona keiki ka mea i iho mai ka lani mai e imua e hooia i ke kanaka i haule iloko o ka hewa ina o Adama la ko kakou kupuna. A e ike hoi i ka Uhane Hemolele ke 3 hoi o na mea ano-like iloko o ke Akua, ka mea nana e hoohuki i na iini lapuwale o ka naau, a iini aku i na mea maluna, e like me ka Paulo i olelo ai. "I ko makou manao ole ana ina mea i ike maka ia, ina mea ike maka ole ia no; no ka mea, he pokole na mea i ike maka ia, a he nui loa na mea ike maka ole ia, " me ka Iesu hoi i olelo ai ia Nigokemo. "Ina aole i hanau hou ia ke kanaka i ka wai a me ka Uhane Hemolele, aole e hiki ia lakou ke ike aku i ke aupuni o ka lani, aole hoi e komo aku ilaila." A e ike hoi i ka lani kahi e ola mau ai na uhane o ka ppe i manaoio ia Iesu, a me ka po pau ole, kahi e uwe mau ai a e uwi mau ia na niho, a me ke ala-hou ana i ka la hookolokolo weliweli lua ole, a i mea hoi e ike ai i ko ke Akua manao. a me kona make e; a me kana mau hana, a me kopa aloha i ke kanaka, a me kona oiaio, ua haawi mai ke Akua ia mau mea a pau i kana poe kauwa ina Kaula a me na Lunaolelo a Iesu, a o ike hoi keia iloko o ka Baibala, ka Buke o na Buke. ka Moi hoi o na Buke, oia no hoi ke Kauoha Kahiko a me ke Kauoha Hou, e like me ka Paulo i olelo ai ia Timoteo. "O ka palapala Hemolele a pau, ua haawiia mai e ka Uhane o ke Akua i mea e pono ai no ke ao ana. a no ka papa ana; a no ka hoonaauno ana ma ka pono." 1 hai ia mai hoi e Petero i ka wa kahiko, aole no ka manao o kanaka ka na kaula. I kana olelo mai na kanaka Hemolele o ke Akua i ka uluhia mai e ka Uhane Hemolele."
A o keia Palapala Hemolele, oia ke kahua k@ kukulu ai i ka manaoio oiaio i ke Akua ka Uhane, i ke Akua ke Keiki, i ke Akua ka Uhane Hemolele, a me ka hoomana ana i kupono i kona make, a me ka noho pomaikai pu ana me ia i kela ao, e like me ka Paulo i olelo ai. "Ua kukulu ia oukou maluna o ke Kahua o na Lunaolelo a me na kaula, a o Iesu iho no ka Pohaku Kumu o ke Kihi."
A e like me ka Solomona i olelo ai. "E ao aku i ke kamalii i kona aoao a elemakule ia aole ia e huli ae mailaila. E hoomanao ae i kuu mea nana i hana, oiai na la o kuu noho opiopio ana." a me ka Davida hoi. O ka makou ia ia Iehova oia ka hoomaka ana o ka ike, a me ka Iesu kauoha hoi E huli oukou i ka Palapala Hemolele, no ka mea, ua manao oukou he ola mau loa ko oukou malaila, a oia ka mea i hoikeia no'u, nolaila, ua hookuinu ia na kula Sabati no na keiki a me na makua hoi.
A no ke kula ia ana o keia kula ma ka 7 o ka la, ua kapaia he kula Sabati. O ka ike i loaa mai no keia kula, oia ka manaoio i ke Akua oiaio a me na mea nui mau loa ina kela ao aku, ka mea oi pa mau loa aku kona ike i ko na ohe nana a ka poe kilo hoku kaulana e makaikai nei i ka lewa lani. a ike ole aku hoi i ka mea nana i huna ia mau mea e noho ana ma kona wahi alii nani lua ole ke nana'ku.
No ia manaoio i komo mai i kekahi poe e hoolaha i keia olelo hoonui ike ina aina a pau, e like me ka Iesu kauoha i kana poe haumana. E hele ae oukou e hoohaumana ina lahui a pau loa, e Pabezito ana i ka poe manaoio iloko o ka inoa o ka Makua Keiki ka Uhane Hemolele, e like me ka Paulo. Ke koi ikaika mai nei ke aloha o Kristo ia makou. No ka mea, i ko makou ike ana i ka mea makau a ka Haku. ke hoohuli aku nei makou i kanaka.
A owau iho hoi kekahi e komo aku nei ia oukou e na hoa, e hoohaumana ia oukou iho no keia kula, a e hoi aku hoi a hoolaha i keia hua kamahao e pomaikai ai na uhane o kanaka, oia ka uku panni kupono no ko kakou noho haumana ana no keia kula, e like me kekahi poe kaikuaana o kakou e kau mai nei i keia hua maikai ma keia Pae aina a pela aku.
S. P. KAAIA.
No Kaleponia mai.
KA LAAU O NA IWI I-A KE-AI
KA PU-A-I.
E KA NUPEPA KUOKOA: - Aloha oe.
Ua noi ia mai au e kela mau hua e kau ae la maluna. oia hoi na iwe-i-a i keia i ka pu-a-i. Eia iho malalo nei ka laau e hemo koke ai i ka wa pokole loa.
Penei ka hana ana, ina he Aholehole ka i-a i paa ai i ka pu-a-i, alaila, e wehe ae i ka iwi o ke Aholehole okoa. a e kau iho i waena konu o ke poo, oia hoi ka manawa; alaila e hemo koke no ia manawa pokole, a ina he oopu, e hana no e like me keia maluna ae, a pela no i na ano i-a e ae a pau, o kona iwi pono-i no ka laau e hemo ai; aole i ka iwi o kekahi i-a e aku. A nolaila, ua lana mai ko'u manao e hai aku imua o ke akea, oiai he wahi laau ma-u-ele keia me ka uku ole; e pono e hoao i ike pono e ka poe i loohia i keia pilikia, ina na ola oia aku la, a ina i ole, oia iho la. Me ke aloha.
KAPU.
Vernon Sutter, 1868.