Ka Nupepa Kuokoa, Volume VII, Number 45, 7 November 1868 — Hele Kaapuni ana ia Kauai. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

Hele Kaapuni ana ia Kauai.

| (KOKNA 0 KLLA PAPA AKL' NKI.)

Koloa. Hnalele au ia Lihue a n»e Nawiliwili, ma ka la 21 o Sept., a hele aku ma Koioa, o Makakoa ko'u kainaain.i o ia hele ana aku, a i ka h.iia ana o na hora elua, hiki ana maua ma Koloa, ma ko D. Kealahula hale. Nohonu malaiU, a hoi tnai kuu wahi hoahele i kona home ma Nawiliwili. iMoe au ma Koloa ia po n ao ae, o ko'u hoomaka no i.i e hele loa i \Vaitnea, mamua ae nae o kuu hnalele ana ia Koloa, kipa mua ae la nu e ike h Rev. Dr. J. NV. Kamika n me kona ohana, halawai pu me lakou, a hiki i ko'u wa i hele lon aku ai i Waimea. 0 Hev. A Kaukau koloila Knhu. a ua halawai no me ia ma ka auina la o ka Poalua, 1i22 o Sept. Ua nui ke aloha iwaena o'u ame kamnaina o in wahi. He elua mea nui a kaumaha no hoi o ko'u manao, a me ko na kamaaina pu no hoi oloko o kahi a'u i hookip;i ia mni oi. 1.0 ka make ana o ka J. Kauai keiki I ko'u hiki ana nku a komo nku iloko o kona maluhale, aia ka e waiho mai ana kona kino lepo, n ua kaili ia'ku kona nani e kona makua ma ka lani, n o ka nani pau wale ke wuiho mai ana. 2. 0 ka pilikia i loohia ia ma o keknhi pua rose o ka'u mau kamalei o kela aina maknmaka ole o Ehona. Ma ke ahiahi loa nna'ku, loaa mni ia'u he leta mai ko'u ohana mni, e i mai nna, e hoi koke aku au, no ka ; mea, ua mai loa o P. M. Aen, oia ke kolu o I ka'u mnu keiki o Maikonisia. A i kuu ike lana i kein, aole o kana niai ka pioloke o kn I manao, n pono ole hoi ka moe ana no ia po a ao ae. In ao ana ae, o kn 23 in, n ina ka hora 3 o k:i nuinn In, mnlamnin ka hnlawai no ka'u huakni i hiki nku ni ilaila, ua akoakoa mai liuahua mai na kanaka o nn kon lanakila o | ko kakou wahi ekalesia iki o Waimea, a me ; kekahi mau kauna knnaka o ka aoao o Ko--1 weln, n ua ane hoopihnin no o Waimea-lua- ! kmi. l;\ wn no e hni laula nku ana nu i na ! mea n ke kiai i ike ni, o ko ka po a me ko ; kn wanaao, n ua nno pau no na lehelehe o'u I innu hoa i ka hoikeike mai i ko iaknu mau j olioli o loko lilo o ko lakou mau manao ake ; nui i nu mea hou o £bonn knhi a lakou i j ike niaka ole ai. Aole nae me ka haunaele ! hnlnwai nnn, aka. me ka maiu īhiihi ; hemolele inai luna mni. A pela iho la ma- | kou i hoonnnen ai a hiki i kn nneane ana'ku | o ka la e vve(o i Lehua, kahi Mokupuni uuku | hoonahoa i ka hunn i ka welo haaheo ana a ko kakou la. Oka pau nna no hoi ia, a mamua ae nae e ko makou haaleie ana aku ia Waimea-luakini, lulu alohn ae la na hoahanau Uapa o keia wahi ekalesia i mau wahi dala no ko kakou waihona hoolahn Euanelio ma na aina pouii, a i ka hui ana. he (S 10.00) dala. Ano ka pau ole o na mea hou o Ehonn mn ia halnwai ana, nolniia, ua hoopanee ia a ka hnlawai kakahiaka nui o jka Poaha ae. e hoopau ai. Ame ia iho | la makou i hoi aku ai i na hale ma ia ahiahi. | Knkahiaka nui oka Poaha la 24 o Sept. | Kahea leo nui mai ana o Waimea-beie ia | makou e akoakoa hou aku maloko o kona maiu kohaihni, oiai na hora o ke kakahiaka. Lehulehu no makou i akoakoa ako, a ua kou pau loa ia oku na mea i koe o ka'u bana hoikeike mea bou o Ebona ma. A o ka j pau no hoi ia o ko mikou mau hana, a • j ko'u huli hoi bou mai ia no ia i Koloa. kahi a'u i alake aku ai a hana mua ma Waimea, !me ka manao lana e noho liuliu iki ana au |ma ia wahi. a hooko ia ko lakou lohe ana ma ka la Sabati ae ke ole nae e ioaa e kuu | inoku ruai kou la i hoi tnai ai mai Wai<

i mea mni a hiki ae i ka Poaooo la 26, no ka « ! mea. o Koloa ke *wa a'u i maoao ai e lo&a ; I aoa ka moku, eia ka aole, a no ia mea. hoo-; !koia ko lakou makemake iuea hou ma ka la Sabati «e. Oka la Sabati hope loa 110 hoi I ia o Sept. -.j

Hr« .nrA x* Koloi. O Rtr. f)r. J. \V. Kaoiika ke Kahu o k«ia Eka!esia. A haiawii pa n\aa* m» ke • «laoai i kuu 2« > hoi mai ai nu: n»ai f aoe knnalui ikt no ia no kau bot Woke | 83i mai, do ka mea, ua hai aku au ī ko'u vra e hoi mai at a Koloa u ia ae o koa haakl«acta U UiU a boio aka ma Waimea. A i koa bojkaka aaa aku i ke |koo)U nui o kuu boi koke ana mai imun om, a noiaii», us hoopaon» kona ano kaoalaa iki. Aia ma kn !a S«b«ti ana ae, o ka U 27 o Sept. Haawi hoiookoa mai la oia i na bana o na hala* vmi elua o ua la Sikwti U ia'u, ko ke kakahiaka a me ko ke awakea, ua akoakoa loka« hi raai ka hapa oui u na hoahanau, n me kekahi poe e ae no hoi kekahi, a aa anu heopiha pooo loa ia na noho oioko o Koloaiuakioi. A ua haiia na mea e ka po e Iike me ko lakou ninau i hai e ia maie Isaia, ina mea wale no a ka pouli, a o ka pau no ia o ka haiawai kakahiaka. 1 ka pau ana ae o ia haiawai, malamaia ke kula Sabati. owau no ka mea nana i hahai aku i na hana o ko Ehona kula Sapati t a i ka pau ana o ke kula, hoomaha ke anaina. A ma ka hiki ana ae i ka hora U, kaoi hou mai ana o Koloa-bele. A ua akoakoa lehulehu aku no makou ma ia holaw ' Aiua ana. A o na mea o ke kakahiaka'ka7uakou i hoonanea iho ai no ia wa halawai a hiki wnle i ka pt>u ana, o ka pau īho la no hoi ia o na hana o ia la, a o ka hoi aku la no hdi ia o kela a me keia mea o raakou um na home. Ma ka Poakahi ana ne, hoomaknukau au e hoi hope aku u Nawiliwili, a malaila au e kali ai i inoku no'u e hoi aku ai ī Honolulu. Aka, kipa ae la au e hui aloha lulu lima me na kumu makua o ia kaona, mamua ae o ko'u hanlele ana aku ia Koloa. Halawai inua au me Mr. Dole ma, a me Dr. J. W. Kainika ka lua. Lawe hoomakaikai aku la oia ia'u ma kana kula hanni kaikamahine, o D. Kealahula, a me Maioho ma kekahi i ukaii inai ina keia hele inakaikaiana. Kipa uiua makoa ma ke keena hooluolu o na kumu, a malaila akn a ka hale paina, a me ka hale waiho ai, hale kuke a me ko lakou wahi e auau ai, a malaila mai a komo ma ke keena kula, uia ka na kaikamahine he umikumamalimn e noho like mai ana iluna 0 na noho, o ka huina nui nne o na haumana a pau lou o keia kula he 20, pela mai o Dr. J. W. Kamika. 0 ka hana mua a'u a me o'u mau hon makaikai i nana mua ai, o ka lakou mau buke kakaulima, ma ka olelo ♦'hikapalale hinolue ainolea," ua nani a akimai maoli no hoi ko lakou mau nulima akau 1 ulele ai i keia mea he kakaulimn. A ua mahalo nui loa inakou. Pau ia, himeni mai lakou, a ua lai no ua poe i-wa nei tna ka himeni ana, hihio kakani lua no hoi ko lakou mau waha ma na hua kani o ka olelo haole. a ua maikai io no. Mahope iho o ka pau nna o ke kani honehone ana a na l iwi-polena o ua Koloa nei, pii ku aku la inaua ma na hale oluna kahi i hiolani ai o ua mau iwa nei, ua maikai no ko hikou mau moe, a me na mea e ae e hoolako ai i ko lakou noho ana ma ia

wahi imi nnnuno. Pau ko'u maknikai nna ma na rumi o lunn, hoi hou iho la ninun ilalo i ke keena kula, nin no -ka ua poe i-wa nei e hilinai ana Puna kalele ia Ka-u. Haa\vi aku au he mau olelo pnipai ia lakou, no ke kahua n nei men he naauoo/a me kekahi mau mea e ne no hoi e pili nui ana no ka imi ana i ka ike o nei noho ana, n me ka nnauao nui o kela noho mau loa nnn. A oia oia iho la ka hnpe o ko'u makaikai ona, i keia kuia kaikamahine. A o ko'u aloha aku ia no hoi in lakou a ine ko lakou knhu. A o ka hele inai la no ui o ka hole i*e oiai ka la e kau ann, he mnu wahi keiki ko'u hoahele, a hiki hou ana i Lihue ma ko Rev. J. Waiamau hale. Hiki alua ana i Lihue me Nawiliwili. Ma ka la 28 o Sept ko'u hiki hou aua i Lihue a tne Nawiliwili, a ma ko S. Kamahalo wahi au i noho hou ai, ine kuu manao e loaa ona ko'u moku e hoi aku ai i Uahu, a loaa io no nne. Oiai au a ine ko'u mau hoa e ku ana inawaho iho o Lihue-luakini, me ke kali ana nku i kekahi mou hoahanau no ka akoakoa anu mai i ka halawai Poakolu hope ioa o Sept. 30. nka ana o Kahēle i ka inoku e hoea inai nna iwaho iilo o ka moana, a mahope īho maopopo ae la la makou a pau loa he moku io no, o ko'u i ae la no ia " Ebun buruō bōtato," oiakeia, "Olioii nui ioa ko'u puu." Hoomaka iho la ka haiawai/ia Kev. J. Waiamau no ka malama ana o keia hai&wai. he himeni ka mua, olaila pule, a hooiuaka ka heluhelu ana i kekahi mao pauku o kekahi mokuua o ka euanelio i kikauia e Alataio, a pau ka heluhelu ana, ninanioau mai ke knhu no kela pauku keia pauku i heiuhelu ia ai. a me kona wehewehe aoa mni no hoi 1 ke ano o keknhi mau pauku, a peia aku. I ka pau ona, hnawi mai oia ia'u i ka hana hope. oia ka olelo paipai a hoolana hope o ia haiawai ana, a o ka p?u no ia. Holo mai a ike i ke ano o ka moku, o Battie kona Inoa, a o ka lana ae Ia no ia o kahi mauao poluea moku ol« o Wa noho'na o uei Mokupuni o Kauai. A ma ka Poalima ana ae, la 2 o Oct. ko makou haaiele ana ak« ia Kauai, a ku ana ma Honolulu, m& ka la 5 o OeL A oia ae ia no na mea a'u i ike ai a i hana ai boi mai Waioli, a k» lepo ola o Waimea. Me oukou ko'u aloha hope loa e o'u mao hoa aloha oiaio iloko o ka Haku Iesu Kmto, mai Hawaii a Niihau. Me ka mahalo. H. Aea Jr. Honolulu. Oahu. Oct. 5, 1868.

HE KANAWAI E HOOLOU M t Kk Pacsc 3 o kk Ka.hawai e HO»>r<*NaP*J?tO 1! I I NA OHi A Cbmokc mawaena o >a \lotcri*3u oeeia P»s Auna. E kooholou e b» Moi a me Wi Hal** Aha» o!clo oLo lUwan Pae Ato* 1 ikoako* iioko o ka Ahaoteto K*uk«o*wii oke Aa* panī : Pauku 1. E hoohotoMi a roa kei* o» hoo!ol ia no ki Pauka 3 o ke Kanawai e hooponopono ai i kn iawe tna t na Ohua Ee« moku m4wafna o oa mokupuni o keia P«e Aina. a penei e hetuheta ia at : Paoku 3. Ao!e e aeia kekahi euoku eU*re i na ohua e oī aku ana i ka ohua hooka* hi no keU a rne keia »tua tona t kakau kope ia; koe nae na mokumahu, e hiki no ia kou ke Uwe i elu.i ohua no kela a me kei» akolu iooa i kakau kopeu. Ina e Uweia e kekahi moku ua ohua e oi aku ana ka nui i; hoakakaia maluna» alaila e hoopeūa ke ka- ; pena i ehma dala no ke!a ohua keia ohua t laweia peU. e kela Lunakanawai kei.i Luna» kaoawai Hoomatu a Apana paha, a no kt Aupuni ia mau dala maluna o ka papahrte o keU a cte keia moku. i loaa ka palapala ae lawe ohuj. a hoopaa roau ii, oiai e hole ana i hookuhi pahu \ piha i ka wai, aote no e enii ka nui o ia pahu i na pareta elua ; n malalo o ka papahele, ma kohi e loaa koke i ai, e maUma mau ta he mau pahu berena I maikai, a uiki paha, a me ka ia paakai, a | me ka wai e iike ka nui me ka mea i kauohaia «lea -LunaAwa o Honolulu, i keU a me keia mamtwa. A ina hoi e lawe ole ke kapena i ka nui o ka wai, a ine na inea :\'\ i : kauoha ia e ka Luna Awa o Honolulu, aUiJ' U e hiki no ka Lunn Duke Nui ke hoopau ai ka palapaU ae o ua moku la, a e hoopai ia ke kapena inoku i hana pela i na dala oo- i le e oi aku i ka haneri hookahi. ke ku ka | hewa iai.l imua o kek.ihi Luimkanawai Hoo-! inalu a Apann paiia. Aponoui i keia U e lune M. H. IS6S. KAMEHAMEHA K.