Ka Nupepa Kuokoa, Volume VII, Number 45, 7 November 1868 — MAI KE KAHUA KAUA MAI. LETA MAI KA LUNA HOOPUKA MAI. KA HOPENA O KE KIPI KULOKO. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

MAI KE KAHUA KAUA MAI.

LETA MAI KA LUNA HOOPUKA MAI.

KA HOPENA O KE KIPI KULOKO.

l.i imikou i hoi ai e p 1 i i ko kakou nupepa o ka pule i hala, hiUi mui Ij\ ka palapnla a ka Luuahooponopono o kein nupepa. He īkemnku oiu no keia knua kipi, a he ko* kiai hoi iloko o ka uluaoa a kc kipi. A penei kaua mnu pnlnp.ila mnlalo iho : Kuapehu, Kona H., Oct. 25, 1868. la'u i hai aku ui ia oukou i ka lolio no ke kipi mninua, c noho ana makou iloko o ka pihoihoi nui. 1 kela po keia po o ka pule, ua pii nui ae ka nui o na kiai no na hnle e pili koke aku ona i kahi o ka poe kipi e noho ana. Aka, aohe nae he inea i hana ia a hik» wale mai na kokua mai na wahi e mai. Uo hopu ia kekahi wahine o Kaona, iaia i hele ai e ike i kona makuakane inawaho a hoi mai; ua kue nae ia hopu ana i na knuoha ano ole a ka Lunakanawai o Kona A., ka mea i olelo, aole e hupuia kekahi wahine a kamalii paha o ka aoao o Kaono, ke puka mai īwaho, a ae mai aole e hoi hou aku iloko. Peln mau ka hana ana o keia Lunnkanawni no ka makahiki a oi ae i hala, e hoapono wale ona i na hihia a pau o keia poe o | Kiionn ke laweia mni imua ona. 0 kona aloha nnn i nn kipi, ua maopopo loa in iloko o na la hope. Aole paha he wahi kannka hookahi mai Kona Akau mai, i heleae e hoopio| i keia kipi, a hiki inehinei, kn wa i hopuia ni o ua kipi e ka Luna Makai Nui o ka mokupuiū; oiai i kn auina In o ku Ponlima konn hiki ana niai, me ka Hope Luna Makai o Kau, na kanaka nwoli a me nn haole. I k>. po Pwnliina hoi, hiki pu mai ka Hof»e Luna Mukai o Kohala. Puipui loa ae la kn puuli, akahi no makou a hooinaka e ha» nu maikai ae. Kenaiu aku la na haole a me na kanokn e akoukon mai. I ke ahiahi Poolima, kokoke he 150 kanaka i hiki mai, n ine he mea I.», no Kona Hema wale mni no lakou a pau. He poe makai ku i ka wa Iukou i kohoia nku ai, a ua haawiia aku na kauoha ia lakou e kiai pono loa i na kipi a pau, a mai ae aku i kekahi e holo nmlu. Ua hoonohoia o Mr. Logana i alii ku watt no keia po. Ua kuhikuhiia aku o J. W. Kupakee Esq. a ine Alika Kamika, ia laua ka malnma ana o kekahi puali, a ma ke kahua 0 ka Halepule o Kainahu ko laua Poo Kahua Kaua. Ua hawnwa iki na kanaka maoli no ka hapai ona i kekahi mea, aka, ua eleu na haole no ke kioi loa ana, aohe e pu. ka kekahi kipi. i ke kakahiaka Poaono, Oct. 24. ua hoopuni paa loa ia knhi hoomoana o na kip» a hiki i ka auina la, e na haole a me n» kanaka mai Kau mai. Ua pii h,ki.vawe ae ka heluna o ka puali a i ka 350. Aohe ana uuku ka hanai pono ana ia lakou, ka poe 1 hiki mai i ka po me na kokua hou. Aka.o ko J. W. Kupakee manno paupauaho ole a mikimiki a me ko Alika Knmika ano koa, ua pau ia laua na mea n pau. i ke awa *ea, ua mahele pono ia na puali i elua, ma 'e ala-loa, ua makankau no ka lele aku ma u na o na enemi e akoakoa ana ma ko a ou mau pupupu hale e ku ana, he hopalu* a mamao mai kahi aku e ku ana na pua i, m® ke kulana hooihonn. Kokoke a i hora 1, hiki mni In o Mr. Ooni, a i o a ani aku la iih kanakn ma kn puu kahi a »n puulu kanaka a haole, he 20 pahn e akoakoa ;ma malalo o ka Hope Luna Makai o o

e poaī ana me aa pu a i loaa \% Ukou. Ua kukuiu koke ia iho ia oa kao&ka maoii mai o Kau ia wa. mahop? o ni kc»«, malalo o ke alakai ana a Aloni (Puk(ki). O ki nui o na kmaka. ua hoonohoia ma keia » ma keia eo*io o na koa kuemi }ki nae mahope. I ka hora 1 ponoi, elima poe ki pu akamai i hoouoaia mamua. a hele aku !a na puaii a kokoke be eiima rod» poha ke kaaw»!e mai ka laoai iauniu rr.ni o iakou, oia hoi k.-»hi hoomana o na kipi. 1» vra hookahi 00. he kanaha paha mau kane, a he iwakuiua wa. hine i ikeia aku inahope o ko iakou mau ha- ' le l.iu bau, e ku laiani ana, ine na Baib;ila ! » ko hkou inau lima, e hoike aua in l.ikou ; iho, he poe kauws na ke Akua. n ua n>akaukau e hana no na h in.i pono. Uj heiuhelu leo nni ia aku ka pahpnia hopu, a ua koiia aku hkou e haawi p:o uiii. Hele ir»a« ia imua o na puali elua mau kanaka, o Lumaawe, Kakina a me Kaluio wahine e kuknku- ; ka pu. He elua hora o ke kukakuku pu ana, a ua aknheie loa o Mr. Coni ma ka hoomalimaii ana la lakou. . 1 ka hora 3. haawi pio inai la o Kakina a • me Lumaawe ia laua tho, a o ke koena, pau nui hou aku la iloko o na pupupu o lakou. j Poai oe la na koa a puni, loaa iho U nu *ipi l a pau, he eiua hanrri paha k* nui, e noho ; pili ana ilalo o ka honua, me ko lakou mau j poo e kulou ana maiuna o na kipoohiwi o i kela ume keia, ma ke ano haipule. Ua koi j hou ia uku lakou e hanwi pio mai, aka, nohe ' nae he mea idp mai. Nolaila, hopu pukahi i» aku la iakou. Puliki oe la lnkou keknhi riM? kekahi, aka, he umi wale no i hoohaunaele ae, a ua hiki» pakahūa lakou. O Ka- j ona kekahi oia poe hoohaunnelo. O ka pahu hne keia o na kipi, me na huaolelo " If.- ! hova Niei," ua oki pu ia ae, i ka wa a ke , hilauea e maalo ae ana mawaho o m.ikoi», j ine na kokuu hou mai Hnnoiulu mni.

Paa iho l\ na kip» a p>u 1 k \ hopu i;t. la- j weia nl*u la lakou i l<ahi o Mr. Huro, (kt-ka- | hi haole) i l»a horn 7 nhinhi, a u.\ kiaiia la* i kou a hiki i ka \va o na koa i hiki mai ni niai Ilonolulu mai. I keia lo, ua loaa mai n.i kino kupapau o | K. B. Nevela a nie Kaniai, mni ko iaua mau j lunkopapau hoomainoino mai, a ua knnuia . laua «ne ka haipuleia maioko o na Halepule ; pnkahi o laua. J I ka la Sabati, ua laweia uku na kipi i j

kai o Knnwalou, īluna o ke Kilauea, enalulo J o ke nlnkai ana n na koa Aupuni. f!ora i ! ahiahi, ua holo nku ka mokuahi no Knilua, | ua rnoe malaila a ao ae i kn Poakahi, ua j hooleleia aku Inkou i uka, no ka mea, oia wale no kahi mnkaukau no ka hoopaa ann i ! nu paahao a e liookolokoloia ni. j Mnhope koke iho o ka hora 11 o ka Poa- ; lua, Okatoba 27. ua hoomaka ka hookoloko- j lo ana ma ke Keena Hope o ka Lunknit Ho- j ole Pope o Kailun, o ka paa ana iho no ia. 0 ke kai a huakai ana o ka poe kanaka pui- j pui he haneri me na wuhine a me na keiki i 1 helu ole ia, me ka poe makaikai, he nana- i inn hiehie no in. He wahi olelo pokole iki \ ka ka Loio Kuhina, a o ka hoomuka no ia o ! ka hana. Laweia mai la o Kahikoku, ka | mea nnna i pepehi ia Riki B. Nevela mnho- | pe o ke kauoha a Kaona. Ua hoahewnia oia ma ka hoike ana mai a kekahi mau mea, a e hookolokoloia nna i ke Kau Jure o Waimea e hiki mni ana, i ka Poakahi mua o Mei 1869. O Kaona. Alika, Kamaka a me Kalaina, ua honhewaia no ka pepehi kana> ka ia Kamai, ka lua o nn mea i make o ko kakou noao. He nui wale na mea liilii i koe e pili ana i keia hoomana, aole nae e hiki ke hni aku no kn loaa ole o ka wa kanwale e kaknu ai no ia mnu mea, uka, o na manaoio nae a keia hoomana Kaona, he mea hou loa no ia i im makn o nn knnaka Hawnii n pau. Ma ka po Sabnti, Okatoba 25. ua loaa kekahi wnhi pohu lapann uuku inuwaena o ka poe pio. Ua wahiia ua wahi pahu la i na hainaka nno like ole ehiku. Muloko o un pahu la, he W:\ o keknhi munu ulaula uuku—ua malama loa ia. Ua pili ka Inkou hoomnnn nnn me ke nno knhiko o ka poe hoomnnamnna nkua o Huwnii nei. Ua loaa pu hoi mnloko o ua wahi pahu la, he mau kanana kakau lima, e hooia ann, u He Knhuna o Kaona mai a Iehova inai." I ka huiin ana ka o keia mnnu, oia kekahi mea e ikaikn loa ai iloko ke Aupuni Uhane. O ka hana a Knona, ua awili pu mai la oia iloko o kona manaoio ana i ke Akua me ka manu e waiho nna na iwi i ka 1«. L. H. Kulika. Ma ka lokoinaikai hoi o kekahi hea'loha 0 mnkou i hele aku nei i ke kuhua kaua, ua hai inai.oia, •« I ke ahiahi Poalua, Oka» toba 27, ma Kailua, mahope iho o ka hookuuia ana o ka Aha Ninaninau i ka poe kipi, un pau ae la i ka haawi Iiiliiia na keiki h ua poe kipi nei. Ia wu, loheia aku (a na leo hainumumu aheahe malie o na wnhine, e uwe ana i na keiki a lakou, oiai ua lilo aku na keiki ma na lima o ka poe makemake ' keiki. Ma ka Poakolu oe, ua hooknawaleia ! ka poe lawe mai i Oahu nei; lohe houia'ku I j a na | eo ku-o ouapoe wahine nei, e kuina- ; kena ona i ke aloha i nn kane, oiai ua koK) | ka pili o k* noho ana o ke kane rae ka wa. hine. O na wahioe hoi i hele pu mai me 1 na kaoe i Oahu nei, aohe lohe ia aku o ko i lakou mau leo kaniuhu. Ua olu oo paha i lakou no ka hele pu me ka lakou poe kane. M j 0 keia Kauna no hoi ka mea nana i olelo ine, "e ola hou ana o Kupanea mai ka inoke ! »» nka, aohe nne he ko iki. Ka i no ua Lau kuhihewa iaia, eia ka hoi auanei aole, 1 ! D i|i wale aku la no kela poe inahope ona. 1 C oau una kana hana lapuwale. 1 E kakau ana o Rev. G. W. PUipo. he ' inoolelo holookoa no keia hoomana e a nwj i ko hkou kipi ana, a me ka hopeoa o ko la- . kou kipi, a e hoolahaia ana m« keia nupepa.