Ka Nupepa Kuokoa, Volume VII, Number 39, 26 Kepakemapa 1868 — Na Kanawai i Hooholoia. [ARTICLE]

Na Kanawai i Hooholoia.

HE KANAWAI E PILI ANA I NA MOKUMAIIO HOLO PILI AINA O KO HAWAII NEI PAE ALNA. No ka mea, ma ka !n umileumimakolu o Novemaba, makahiki Hookahi iausani ewalu hanen kanaonokumamahiku, ua hanaia kekahi Palapala ae like e ke Kuhina Kalaiaiua ma ka aoao o keia Aupuni me ka Poe Bui Hooholo Mokumahu a me ka holo Pili Aina o ko Hawaii nei Pae Aina a tna la Palapala Ae like ua ae ia e uku aku i ua Poe Hui la i kekahi mau da!a aole emi malalo o na dala ewalu Uuaaoi' aole hoi e oi aku mamua o na dala he umi tausani, no ka makahiki hookahi e hookaaia raa ke!a a me keia mahina, a e hoomaka ka helu ana oia makahiki ma ka la e hoomaka aku ai ka holo ana o ka Mokumahu KiUuea, a e haalele ua Poe Hui la i ko lakou mau pono a pau t No. LAILA; E hooholoia e ka Moi a me ka Hale Ahaolelo o ko Hawaii P, e Aina i akoakoa iloko o ka Ahaolelo Kaukanawai o ke Aupuni: Paokn I. Ka Palapala Ae Like i hanaia e like me na olelo inalunn, ma keia ua apono ia, a ua hoolilo ia i mea e hoopaa i Peia Aupuni, a ma keia ke ae ia nei e uka aku i na dnla kokua i elelom ma ua Palapala Ac

Like la. a hik» i oa dala be Vm\ Tau«in» n<* k* makahiki hookahi. pjiuku 2. Ma keia, ua haawiia »ke Kuhina Kalaiaina ka mana e hana i PalapaU Ae Like me kekahi mau kanaka a me kr. kabi Ahahui ma ke Kanawai paha, no k» Hooholo Mokumahu P»li Aim». ma keia hn. pe aku, a e uka aku nn ia hniwi i kekahi mao d.i!a aole i 01 aku mamua o 111 dala hr Umi Tausani no keU .1 me keia makahiki. aka, ma ia Ae Like. e ae ua mao kanak i i t a Ahahui paha. e lawe inai i kekahi Moku« mahu maikai kupono i ka holo monna» «oUomi maialo o oa lona he elua hanen, a ma keU a me keia holo ana e ku ua mau Mo« kumahu la ina m awa o Lahaina, Kc#l.ike« kua» Kawaihae a me Hilo, a hookahi holo ana a hoi mai maloko o ka pule hookahi. Pauku 3. Ma keia ua hnawiia ike Kuhini Kalaiain\ ka mana e haoa i Palapah Ae Like me kekahi mau kanak* a ine keka. hi ahahui ma ke kanawai paha, no ka hoohalo ana i kekahi mokumihu mawaenn o Honolulu a me na nwa ma ka mokupuni o K«uai. a e uku aku no ia hana i elima tausani dala ma kela a me keia makahiki a 1 hookahi holo ana aku a hoi mai o »a moku. mahu la maloko 0 ka pule hooknhi. a e ku no ua mokumahu la ma na awa o Nawiliwili, Hanalei, Koloa a me Waimea. Pauku 4. Aole no e hoolimalima ia kekahi mokumahu malalo 0 keia Kanaw. i ina aolo kau ia ka Hae Hawaii. Aponoia 1 keia lat!2olune, M.H. ISO^. KAMEHAMEHA K. HE KANAWAI li HOOHUI A K PAI I NA KaNAWAI HoorAl Kakaima 0 KK Aupuni ma ka olkloHa. WAll A MK KA OLELO HbKITANIA. E uooholoia e ka Moi n me ka Hnle Ahaolelo o ko Ilawaii Pae Aina i nkoakoa iloko o l«:i Ahaolelo Kaukanawai o ke Aupuni : Pauku 1. Ma keia ua kauohaia na Lunakanawai 0 ka Aha Kiekie e kauolia aku e hoohuiia a e hoomakaukauia no ka pni ana ma ka olelo Hawaii a me ka oleloßeritania. i na Kanawai Hoopai Knraitna o keiaAupuni, i kau ai me ka inana a lnki i ka pau ;ni.i 0 keia Ahaolelo. Pauku 2. Ma keia, ua kauohaia ke Kuhina Kalaiaina e kauoha nku c pai ia ma ka olelo Hawaii, nie ku olelo Beritania i na Kanawai Hoopai Karaima i hoohui ia a hoomakaukauia no hoi, e like me na mea i hoakni kaia ma ka Pauku I. Aua kauohaia oia 0 kikoo aku i ko Kuhina Waiwai i dala no na lilo a pau no ia pai nna, e haawi ia mai loko mai o na d.tla i hoolilo ole ia mamua. Aponoia i keia la 22 o lune, M. H. 1T()S. KAMEHAMEHA H. HE KANAWAI E PlLl ANA IKA HOOIAIO ANA INA I'ALAPALA HOOLILU. E hooholoia e ka Moi a me ka Hale Ahaololo oko Hawaii Pne Aina i akoakoa iloko 0 ka Ahaolelo Knukanawai oke Aupuoi : Pauku 1. Mai ka la aku e hooho'.oia ni keia Kanawai, ua haawiia ka manawa i ku Lunakanawai Kaapuni o ka Mokupuni o Oahu, e hooiaio i na palopala hoolilo waiwai paa a pau, e like me ka mana o na Lunaka* nawai Kanpuni 0 na Mokupuni e ae. Aponoia i keia 1a220 lune, M.H. 18(58. KAMEHAMEHA R. HE KANAWAI E HOOKOMO Al I KEKAIU MAU MRA HOOLUU Ili me kb Dute OLE. E hooholoia e ka Moi a me ka Hale Ahaolelo o ko Hawaii Pae Aina i akoakoa iloko o ka Ahaolelo Kaukanawai 0 ke Aupuni: Pauku 1. Mai ka la nku e hoolnhaiu'i keia Kanawai e hookomoia ka ili Inau Oka, ka 4, Catechu," a rne na mea e ae i komo ai ka mea 1 kapaia u tanninp," a i laweia no ka hana hooluu ili, me ke dute ole. Aponoia i keia la 22 0 lune, M. H. ISGS. KAMEHAMEHA K. HE KANAWAI E HOOLOLI AI I KA Paoku 7SS O KB KA. nawai Kivila. E hooholoia e ka Moi a me ka H ile Ahaolelo oko Hawnii P ite Aina i akoakoa iloko o ka Ahuoleli Kaukanuwai 0 ke Aupuni: Pauku 1. E hoololiia, ama keia uahoo* loliia ka Pauku 788 0 ke Kanawai Kivila, a penei ia e heluheluia ni. Pauku 788. E wehe ia na wahi kohohalota e na Luna Nana Koho, a e hoolahaia pela, \ ka hora ewalu o kakahiaka o ka la koho, a e mau nu ka hnmnma ana a hiki i ka hora elima o ke ahiahi, alaila pau. Me ka balota c koho ai ka poe koho, a e haawi aku kela mea koho keia mea koho i kona b*lota i kekahi 0 na Luna Nana Koho, a i ka loaa ana iaia, e kena aku oia i ke Kakauolelo 0 ka la koho, e kakau hoike i ka inoa 0 ka inea nana i haawi ae, aole hoi c nana ka Luna Nana Koho i ka inoa 0 ka mea i kohoia maloko ona balota ; aka, e nana oia i ka ba)ota a maopopo ka pakahi 0 kona ano, a ina e maopopo ka pakahi 0 ka balota, e hookomo no oia ilo>o 0 ka pahu balota, aka hoi, ina e maopopo he palua a 01 aku paha ke ano o kekahi ba!ota. alaila,e hoomaopopo lea oia pela, a e hooleia ua balota nei. Aka, eae ia no na poo kohoa pau, ke makemake lakou e hana pela, e hookomo i ka balota iloko 0 kahi i pani paa ia, mamua 0 ka haawi ana nku i na Lui:a Na--o^o' e bookomo iloko oka pahu batota; a e pil ' nnA no na Pau ku 794, 795 a me 807 0 ke Kanawai Kivila i ia ano balota. Aole e wehe hou ia na balota mahope 0 ko lakou* waihoia ana iloko 0 ka pahu balo« ta; a hiki aku ika manawa e hookaawale «»e helu ia ai ena Luna Nana Koho. Pauku E lilo keia i Kanawai mai ka la aku 0 kona hooholoia an». Aponoia i keiala22olune, M. H. 1868. KAMEHAMEHA R.