Ka Nupepa Kuokoa, Volume VII, Number 22, 30 Mei 1868 — NU HOU KULOKO [ARTICLE]
NU HOU KULOKO
Oahu. Hoolaim hewa. —Ct hoolaha hewa aku wnkou ma kela poie i ka ia ? halawai ai k* Af;a Euaneiio o Oah«, " i ka la 10 o lune." An!c ka polo'ei. rna ka Poalaa la 9 o l'ioe ka e hoomaka ana ka halawei \ka 7me ka ma K#w»iahao. E (uakaala mai lohiaa Puna i ke*kaa wahine. Neo>eo Ho>ott*W7. —(H haalele mai i ka ujijao:i tn<i o Honolui'i nei na moku nui a u.i |a«-e oku o ke au miki a mc ke au ka maiun-i «na ale lipolipo oka moana. Ua n.iihelohe o Honolulu i keia wa, he anoai Wn na manuwa elua a me ke kalepi poino e nei, e hilikao rr»ii nei na i-a a rne in iikini. — Leleiwaki .sa maxuwa.—l ka Poakahi iii'. n'M, ua hoolele ia mai na luioa o kn mok:i kana Hcinndia maUlo o ka maoa mai ka hui'hu mai. aka, ia Inkou no i hoopa ai i ka \vt) nnuhea o ka Nekina, aia hoi, ua puka ?a: no imi waena ae o lakou na mokomoko hnkakaka, nka, ua iilo nae la i mea lealea i i, t Uinakn Hnunii ka nana nna i ka halak'iu a na puupuu hma. lleui'K Kcla o Keuehl-ka a xk Milili.ii. l' I hoolaha ne ke Kahu Kula oka apana o Homiiuln n«i e hoikeia nna no Kuia Olelo H rit nna o .MiliUni a me Kehehuna ma ka j\uk.itit a uie ku Pualua o ka pule ekolu o <i i i na lit 10 a me 16. nolaila, ua ko» iiiiu i. i uu'.'i ;i p;iu i p.iuiehiu e ike ike aka* inai o n-'t opio Hiiwaii, e hele ae.
K H'»o."t'nVAlA ANA KE KI'LANAKAUHALE. ! Mi Ka ra ehina o keia ahuihi, e kani kui-! I;i.t arm na hele? uie he h;»le p;tu ahi la, nola* | ii i iM k uiwli.iiu na lalu a pnu o na Puali Ki*' ii ii iiln p'iUiihi, e hoakoakoa ma ko hikoui ... ll.iie Kaa-wai iho ina ka hor.i 4.} ponoi, i I ni;i!,;iukau ai i ka hnlo ana iluna o Kawuialino m.i o aku. Malaila eki wai ai. [ i L'kl Mele, Kanikau.— Ua ninauia mn- I kou e kekahi knoakn no ka uku o ke kunik:ni. k♦* knuoha aku nei mnkou i ua mea ni-; n.iii ln,e nana ma ka ol<?lo hooluha ma ka j 5i(»;io miiii o ka nupepn e puka mau nei, a e ikeia mnl'iila, he eha kenata no ka lalani I mele hookahi a kanikau paha. E hooinaopopo e ka lehulehu. «ia ma ka olelo hoolaha i ke kuhikuhi no na meu e pili nna i ka hoolaha. —-—— j ilii/Aiin.A maoli. — Ua haiia inai ia makou k:i lono, i ka holo lio ana o kekahi poe wa i hine Hawaii ika Ponkolu iho nei v me ka | nuuiao e holo i ka ahnaina i Wailupe, niaj hoi, ua hookomo e lakou i ka rama iloko o; ko lakou mau kino iho me ka munao nae e hiki ana i knhi i innnao oi, aka nluhee iho ana ma ke alanui, aua nele ka hiki. Pela aunuei ka ponoo na wahine Hawaii e hoikeike ai iiuua oka lahui opiopio ? £ pono e hoopai nui ia lakou. K hoolako i na uakeke. —I kela hebedo« nm iho uei, ua hoomakaia mai ka hoolakoia ana aku o kekahi mau hale o ke kulnnnkauhale uei i keknhi palapala pai hakalmka, e kauoha ana i ka poe inea halo pnkahi, e hooluko i ko lakou uiau hale pokahi me na pakeke wai elua, i hookoia ni kekahi Pauku o ke Kanawai Kivila, e kauoha ana, e hoola- j koia iu liale i elua pnkeke wai pakahi, n ua j waihoia uae na na Kilo o ka Oihana Kinai Alu ka nana nna, Ua hookoia no keia i kekahi nmu inukahiki i hala aku nei. a e pau ; loa niui pnha nu hale i keia hoeu hou ana. !
Kauka Minukk olb. — Ke hoomnnno nei no pnhn nn kunuku n pan in Kauka Minuke ole. (t)r. iStangenwnld) Ua kapaia aku ke« liv inon iaia e nn knnnkn Mnwnii, no ka emoole o knna mnu mai ke lapnau. Holo j uku nei oia ma kn poepoe Hikina n me ka j poepoe Komohana, n maiaila oia i lapaau ai i keknhi inau mni me ke akamni. I koua huli hoi una niai nei, ua huve pu mui oia \ keknhi mnu laau Inpaau hou no kana oiha* na knuka. Ua wehe hou ne nei i kona Ha- j le Knuka ma ke kihi o Alanui Papu me Ka« lepn, oia no ka Hale Lnpaau mua ana i no- j ho iho nei. Malnila oia e mnkaukau ui e iapnnu nku i nn mai a pau e belc mai ana e , ike iaia. ■ j La Hanau o Victoria.—Ma ka )a Saba- j ti aku nei i hala, la 24 o keia maiama oia ; no ka la hanau o ka Moiwahino Kanemake | 0 Beritunia Nui e noho Moiwahine mai nei no kela laluii. Ua manao na haole Berita* uia ina Honolulu nei e hoomanao i ua la hanau la, aka, no ke kaa ana i ka la kapu,' nolaila, ua waihoia mii a hiki i ka Poaknhi.; 1 ka wehe ana ae o ke kakakinka, ua knhi-; ko mai na moku kaua elua i na hae. Ua , pna ka :noku Beritania i ka hne, mai ke kea i ihu n hnla i lnl<j $ ke kia hope. Ma kn ho-1 m o ke awakea, un hele aku na Luna 1 Alii koa e ike i ke Kanikela me ko lakou mau nnhu alii koa. 1 ke ahiahi aua iho he i ahaama kekahi i haawiia. Koiio o ha Luna Kimai Ahi.—Ma keahīnhi o ka Poak*hi e hiki mai nna, lunel,wa ka Hale Kaa Wai Helu 2, i ka horn 7, e kohoia au» na Luna Nui o ka Oihana Ki- : nni Ahi o Honolulu nei, e like me ke Kumukanawai o ia Oihana, Ua hookaawaleia . na Ulota e koho ai, oia keia; Luna Nui C. E. Willinm», | Kokua mua J. 1. Dow«ett, ' '• ulua H. A. Has3inger. ] O kekahi balota hoi penei: | C. E. Wiiiiama Luna Nui, | T. Hugh«a Kokua mua, . J. S. Lemou 14 olua. 1 Ua waihoia ke koho ana oa kela a me keia i kuleana iioko o ia oihana, e koho e iike me ke kupono i kona manao. i
w* I keia kakahiaka e hoio ai ka moku- { ahi kaua Beriunia i Tahiki. a malail» aku i | Vaiap«l*ijM>, a hoi hou mai i ka iai o Hono-[ lulu nei. —i ! Hoi —O ko kakou wahi kuna Princ€ i holo aku nei i ke o hulu ma na kaī anu,, ua hoi mai nei i ka Poakolu ibo nei, ua heie ; nae a manomanu i ka hau. | | 1 keia pule ae, e haioielo aoa o Rer. j C. Koawioa, imua o \u lehulehu o Honolu- 5 lu nei, enaloko o ka Hal« Hooikaika Kino, \ no ka poinaikai no ka uku ana i na iiio no ; ia Haie. j He waHi mosu kcsa hoc. —I ka Poilua | 5 iho nei. ua ku mai he wahi kuna nona ka inoa kanaka Kinnu, mai Victoria mai me na pahu kamano no Kimo Peiekane ma. .* " Mokc hou. — Ua hoopuka ae ka nopepa haole, ke kapilua ia he wahi kuna ma Victoria, nona na tona he 130, a ina e paa ana ua kuna la i ke kapiliia, aiaiia e hooholoia mai ana ianei, no ke kuaii i i ka poe e makema* ke aku ona. 817" Ua lohe mai makou, oa kuikuiia ke|kabi wahi Hawaii e kekahi wahi haoie oleio ie, me ke akaka oie o ke kumu. Ka hooka|no oka olelo e. o ka hele nna mai a noho i Hawaii nei o ke kupa iho la kana e hana | ino o i. i Na nea lapana.—l ke ahiuhi Poaono iho | nei o kela pule, ua kuai kutlai«iia ma ke Ke;ena hona o C. S. Bato, ua mea liilii o lipa|na, i laweia mni e kekahi oia iahui. Ua nui no ka poe i akoakoa aku e hoohaiamu no na ; mea kuai
j (£7* Eko makou poe heluhelu, he pono jia kakou c nana nui i iui hana a ko kakou j (nau Lunmnaknainann iloko o ka Hale Aha« i oielo i akaka ni ia kakou ko lakou kupaa |ani» ma ka pono. j Ma ke awak»*a o nehinei he ahaaina j iulu dnla ma Makiki, no ka pomaikai oia jhalepule. Pehea hoi ko Kau poe e hoomaI nn ia ia lehova malalo o na lau kukui ? | (T7" Ma ka po S.ib;ui e hiki mai ana e hanwi aua o Kamoiliili he lulu dala, me kekahi mea hoohauoli, a o na loaa a pau no na ! ponmikai oia halepule. Pehea la ka ko Wai|ohinu a me ko Kahuku? | Lanai Ahaaina. —Ua lohe rnai makou ke ! liuliu la ko ke ehukai o Waialua tnau knma|lii a me na kanaka inakua i ka lanai ahaaiIna kula Snbati o Waialua. Ua kono ia nō | hoi ka poe makemake e naue nku. | Ika po Poaha iho nei, ua haawiae la na i haoie o ka manuwa Biritania Reinadta i aha j mele m&'kn Hale Keaka niku, a o na loaa ja pau no pomaikai o ko Kau poe pilikia. (C7* Uo noi ia inai makou e ao aku i ka nupepa aupuni he Au Okoa, aole na Mr. Matina i heluhelu ka Palapala Hoopii e kue ana ia Mr. Alnbiti F. Kauka, Luna hou o Kona Hema, aka, na Mr. Ailuene H. Boyd. Mau nn ia malia o makaala. Maumaua lua ka hoi na Aha Himeni o keia mau pule, hookahi no ka hoehu a ke kai ea, lokuloku lua na dala e hookupu la nei no ka poe pilikia mn Kau. Ke lohe mai nei makou, ua hookuene pono iho ka wi a me ka pololi ma na apana o na Kona i keia ■ nv.m la. Wi io oku la no.
Ala ka nupepa o ka Ponkolu iho nei, iia ike iho innkou, un hanlele mai o Kauku Hopemann i kona noho ana Kauka no ka Hale iMni Pupule no kn maikai kupono oie o kona ola kino. la wai aku l:t nuanei ia \va. hi ? He oiaio ike knnaka akamai ika in« pnnu. Bila kokua Laina Mokuahi.—Ma kn Ponha iho nei, ua hapaiia ka noonoo ann o ka Hanwin* he Kannlima Taus«iui Dala i ku Lainn Mokuahi o Kaleponi; elua wale no Kuhina i knmailio ia la. aole p;iha e pau ana ka bi!a n komo iloko o keia pule ae. Hk nimau.—Heaha ka mea i hoemiia oi kn uku Hoomnu o ka Moiwahine Kanemnke Haknleleponi Kapokuhnili Kalama, wnhine a ka Moi Kaulann Kamehameha IH, i 52,000 no ka makahiki, a hoopii ae i ko ka Moiwahine Einma Koleleonnlani i 86,000 no ka makahiki ? He kaupoona like nnei keia ?
|He Makana Aloha.—Ma ka lokomaikni | 0 kekahi haole Hana Wati kamaninn o Ho- j nolulu nei oin o S. K, Kawson Esq. Un ! haawi manawnlen aku la oia i ko makou wa-1 • hi ukulii (J. W. Miknsobe.) a me kana Eva, j he Wati Kiai hale, a me kekahi omau gula ! umaumn. Ke mahnlo nei maknu ia hana j ' aloha. Aka, oke ano iho la no ia ona maj kamaka AmeTika. —— Pukhi" kb kaa no.—Ma ke ahiahi Poaha nei, oini e lawelawe ana o Mi. Wini opio e :hoi maluna o kona wnhi kaa hnkake, e puI iwa iho ana ka iio a holo, a ku ia aku la ke I kaa i ka pahu iaau e ku la ma ke kihi o ka hale kauka o Hopemuna, a moku aku Ia na iii a ho!o ka lio. I pakeie iki ka mea kaa i ka ee ole ana iluna. ilaio noa puiwa waleai ka lio. ('a lulu iho na kakaka o ka manuwa Amerika ,k Mohongo" i mau dala e ma- ' nawalea aku ai i ko Kau poe pi\ikia. roe ka • iohe ole o ke Kapena i keia mea a kona ' mnu kanaka e hana nei; i ike oia ika hwe ana aku a kekahi olakoua hnawi inia iua 1 mau dala nei. Oka nui ooa dala he 895.00, a ua haawi ia aku i ka Moiwahine ua ! mau dala nei mai ke Kapeua aku. j — | Na io B£A makepomo.—Ma kekahi ia o jka pule aku nei i haln, ua pepehiia maloko jo keia kuianakauhale kekahi bea momona, | a ua haiia mai ia makou ka lono, ua momoIna na io o ua ai nui kekahi poe i ike ole i ;ke kaukeinio oia io hoioholona. Ua kuaiia |aku ke koena o qi io, i hapaha a hapalua |dala no ka paonn hookahi.
Ua u*a Kii R« K*ac £sals?m.—Kepao nni O€Ī na. K h i a me si Eie!e o oa rookop«jni e n k«kon r.«*s no ka bel« raai i ka bkoc Ahnoleio makahiki, e hooro*km «o« mm ka Peakahi e h>ki maī ana. lone 1, maioko o ka iuakīni o Ka\rsbhao. Ke hulo pa iuai nei no hoi na Kiho KoU Sabati oo ka lakoa haiawai imkahiki. Aihce Moa.—! ke kakahiaka Poakahioei, ua hopaia kekahi wahi keiki poopou no ka aihue ao» i keknhi maa moa. Peneia ke ano. oa haohao ka mea moa i ka oalowale pinepine o kana maa moa, a nolaila hele mua ka mea nona ka moaa kahi o na Holele ai, aku ioa e laweiaako kekahi mau roo-i ilaila, aiaiia e hopu iho a naaa ponoia ni moa. loa kakahiaka nei i haiia ae la maiuna, aa hopaia ua wahi poupou la. Aohe i loaa ia makou ka inoa. Hana i ka la Sabati.—(Ja lohe mai nei makou,ua hoounaunaia ka Hale Pai Paiapa» la Aupuni e kekahi mea, i ka la Sabati aku nei i ha!a mamuli o ka ukuia ana'ku i kekahi mau mea poepoe keokeo o na aina e, e hoonoho a e hoopuka i kekahi apana pepa i ka* paia "Ka Laina Mokuahi.*' Ua kiiia na keiki hoonoho hua kepau. a ua ulele lakou ma k- lakou hana no ka ia i oieloia maluna. Aoie nae i hoopukaia i ua ia Sabati nei, a hiki ī ke kakahinka ona ae, hoopukaia. Eia kn ninau. "He hiki anei iko kakou mau Kanawai no ka maiu Sabati, ke hehi waie ia ena mea daia a iiio i inea ole ? He mea kupono unei i ke anpuni ke hoolimaiima, i ka ia Sabati a hookapu i kekahi mau mea ? He oiaio anei o ke daia kn mea e hoopau ai i ka maiu Sabati.
Hlikau na moku. —Ma ke nwakea Poakolu iho nei, ua holo heihei aku ke kuna Kinau a me ke kunu Liliu mai loko aku nei o ke awa. Iko laua hoopiipii ana io o Lae Ahi, ua puka nku ke kuna kamaaina Liliu, a i ko laua huli hoi ana mai, ua pili like mai no hoi me ka puewa iki o kahi Liliu mahope, aka, inai puka nae kela mamua i ka hookomo ana mai i Keawaiki ina aole laua e hookui a huikau. Ua nahae liilii ka pe.i hope o Liliu i ka hookui ana, a i ka hookoino loa ana mai hoi o ke kuna Kinau a Amahou,e hookui mai ana i ka unpo mahani ka ihu, a alaa puia ka pale kai.
j Maui. Aiiaaina Kula Sabati.—Ma ka J. W. ! Mahelona palap.ila o Knmalo, n me ko Hai- | l<u no H ilnwa Molokni, ia mnkou, ua ilv®ia iho ma ka In 22 o keia malnma, ua hoikeia ke Kula Sabnti o Halnwa. Ua mahaloia nn papa kula no kn paananu o na haawina, a no nn himeni haku i mele ia, n me ke ano maikai o ka Inkou hnnn ann. Ahaai.w Halepuls m\ Naiiiku.—M* ka In 20 iho nei, un milninaia he nhaaina lulu dala no ka luakini o Nahiku. Ua hooma- | kaukauia na mea ai no na maiihini a me ka poe a puu i lele auna aku. ika paipaiia nna no ka hookupu dula, a ua hamnma like mni na eke a ke nloha, n hnnini maka walu mni nn mea poepoe keokeo he,5236 , mai na inalihini a me na kamaaina mai. Palapala no Lahaina mai.—Ua hiki mai i o mnkou nei kekahi pnlapala i kakauia mawaho o ka wahi leta, "Na Kev. L. H. Kulika, Lunahooponopono o ke Au Okoa." I ko makou wehe nna a heluhelu, e nuku nna ua palapala la i na LunamaUaainana o Laha* ina, no ka ne ana malaila e hele mai i ke Kau Ahaolelo e hoemi ai i ka uku o na Ku. hina, nka, ma ka ike nna o na makaainana o ia Apana i ka laua mau hana ma na nupepa, ua lilo ia i mea kuihe no lakou. Ua hoihoiia nku ua palapala (a i ke Au Okoa % • no ka men, oia na hua e kau nna ma ke poo malalo iho.
Hawaii. Ke ahi pele.—Ma kn nupepa haole o ka Poakolu iho nei, ua ike iho makou ke hoonaueue liilii la no ke olai ma Kau, eia ka olelo a kekahi palapala i paiia. "Ua hiki mai nei o Mr. Richardson ma Hilo nei i ka la Poaono, ua hai mai oia, ke haalulu la no o Kau, a he hiki i kela mea keia mea ke ike i ke olai ke noho maluna o ka lepo. Ke naueue nei no ka honua, aka, ina e hele ke kanaka aohe e ikeia. Ma ka la 3 o Mei, ua helu ia a he 18 ka nui o na olai; ua manao ia ma ke ala hookahi no paha a ke olai ikaika o ka la 2 o Aperila i hele mai ai. Ma Keamuku, mawaena o ko Ri charson a me ka lua o Kilauea, ua puka ae ka pele, a ua kahe aku a he hapalua mile, a ke kahe nei no, a ke oiliili a e nei maiwaena ae o na mawae. Aohe ahi o Kilauea, aka he ikeia aku no nae ke ahi i ka po mai ka piko aku o ka lua. Ua olelo mai kekahi poe kanaka, ke kahe nei ka pele mauka aku o ka ululaau o Hilo, aka ua manao lakou, he he mea malihini ia lohe, nolaila aole i hooiaio ia. Ke manao nei kekahi poe o Hilo, ua ike lakou i ka uahi, aka no ka ua a me ka paapu i ke ao, nolaila aole hiki ke olelo ae. Ke manao nei o Mr. Richardson, o kahi o ka piiikia aia ma keia aoao o ka mauna maluna aku o Hilo. nolaila e loaa hou ana paha ia kakou kekahi olai ikaika mamua o ka loaa ana o ka puka, ke olai pinepine nei no ma Hilo i na la a pau." Kauai. No Lihce.—Aole no he nuhou ano nui e j hai aku. I ka malama o Apenla 6 i haia ae j make kekahi keiki nw Lihue nei ijoko o ka | wili ko, ka inoa o Puukohola, kc kumu I o kona make ana i hele i ka holoi roe ka j makua, komo iloko o ka hale wiii-ko nanea j Haila, hele ua keiki nei ma kahi e haale ai ! iloko o ka Ipuhao, ike ka makua holo mai a lalau iho i ke keiki a hoki ae, ua wela i ka wai wel», Pane ae ke keiki e papa! ia wa • ' awe ' ā iloko oka wai, paoe hou ke keiki e ; ptpa! ua ano au, hoihoiia aka hale make | O ka la o ka Haku me hc Aihoe \m i I !»• Mkee Paw.