Ka Nupepa Kuokoa, Volume VII, Number 8, 22 Pepeluali 1868 — NU HOU KUWAHO. [ARTICLE]

Kōkua No ke kikokikona ma kēia Kolamu

NU HOU KUWAHO.

Ala ke kaknhinkn Poniia iho nei, ku mai la ka mokunhi lāaho nini Kapnlnkiko mni, iloko ō nn )n he 11 a me 12 horu. Un holo c mni ke kinpa D. C. Murray, he elimn In mnmun o kn mokunhi. Ain mnlunn mni onn nn nupepn he nui. Eia wale Iho uo nn wnhi men uuku i !oan ia mnkou inai tin pepn hope mai. No Amerika. O ke Kuiknhi l'nnni Like mnwaenn o Hnwnii nei a me Amenkn Huipuia, aohe no he konnlua no konn hooholoia nna e ka Ahaolelo. Ma ka auina la o ka la 30 o lanuari, e knu ann kekahi mau haneri kanaka mnlunn o kn puu hau nui ma ka muliwai kokoke i Sana Lui, a e mokumoku ae ana ka hau, a pau lakou a pau i kn hikilele, 0 keknhi o na knnaka waiwni nui o Amerika Huipuin, o Van«bila, ua ha» ta mni. he nui loa kona nawaliwali. Ua ka Pensidenii ia Generala Kalani, mni hoolohe r na kauoha a Btnnton, ke Kuhina Kaua Amerika i hoopnnia e ka Peresiden«, a hoihoiia mai nei e kn Ahaolelo, Ua kne o C4en. Kalani i kn ka Peresidena, a u:\ holo na pnlapnla hoohaehae mawneoa o laua. Ua kue loa ka Peresidena i ko Stanton hoi hou ana mai e noho ma kn oihaoa, aka, ua hoohokaia nne kona manao. Ua hoike oe o Uen. Knlnni i koiia manao, i kn wa a Stanton mai ai e noho raa kana oihaua, alaila, e haalele oia. Aka, pane nuii kn Peresidena e noho no, no ka mea, ua mnna kana hoopaa nna. Aole i hwloheia kana olelo. No Earopa. Ua loheia ne, ua ae aku ka £mepera Napoliona, i ke kono ana mai a ke Su)etaoa o .Turckc» e hele aku « makaikai i ke kulanaknuhnle Alii o Konatinopela i keia kau ae. 1 ka la 6 o Feberuari nei» i kn wn a ka n me ka Moi \Vqhine o Potogala e hoi mni ana mai kc alualu, hololioloua hihiu mai mo kekahi poe « ac, ki ia aku

!!a Wiua ika pa mai lr«pa alaoui aku. Huli koke ae (a k» mea ms!una. a ki aku !• i ka f pa ikm poe i hana inu mai. n hoeha ako la i i kekahi poe e ae. ī ntit b ka poe Hihone io® * Fa-? rani, ao!e nae mahila wale. aka. aia no mi ■ AlegeM kekihi. O ka lahui Ambia, ke kj£ioj MuUiloko oka hopeoa ioo loa. Ke haoai | ia nei e like me na holoholona. ka noho ■ | it!o oun Uu hau. O kekahi poe, heleoo! Makou ma nai kapa alanui, a wahi ia !aflPr| 1 me n i wsht i !oa« i* !alroo, | me ke kakait 4 »na oka hiki mai oka maoa- j 'wn hope o ke oW ana, me ka namunamu lii-j ! iii i ka inoa o Aiahe I { i , | | Ua loheia ae maloko ona Hale Ahao!#lQ| o italia,o ka Hooilina Moi o ia Aupo-j ni, ua hoopalania me ke Kama Alii Wahioe ' o Genoa. I Ma Napele, ua makaukau ke au moku | | kaua ma ke awa, a ua loaa mai ke kauoha e j I holo i Rio a me Panna. ; Ua haiia ae ka lohe. e hoi mai ana ka ; ; Luna Kaua Nui o na koa Farani i i hoouna | |ia ai i Italia, me hookahi mahele koa. a oj ke koena, e noho no lakou ma Koma. j Ua lono waie ia mai, aole i holo pono ka | hana a ka puali koa Beritania ma Abisinia, loiai heama paa ko iakou la, hoehu aku la !q^ ; hauhili. Ma ka Poaono hope o lanuari iho nei, ua 1 pa ikaika mai kekahi makani ino, a ua hoopoino niai i kekihi mau ola a ine na waiwai. i mn Ladnna n ina Livapuiu. | | Aohe oiaio no na lua ahi pele o Visuvia, | ' no ka pii hou ae o kona ena, wahi a na lohe; hope.

! t Ma ka mnkou pepa o ka la 21 o Dekeinaba i haln, ua haiia aku na kumu o ko ka aoao o na Mnknainnna kueo ikaika ana i ke koho balota i haia, eia lakou : O ka hooloii ana o ke Kumukanawai e ana i ka Hale o ka Poeikohoia e na Wakaninaua ; 0 l<a hoemi ana i nn lilo o na dala aupuni ; Ka hooponopono hou ana i na kanawai o na Kula ; a ua Kue loa ; ia hoi i ka hoopuka i ke Dala Pepa ma kej kahi ano u kekuhi mea e ae paha. Aole nae i aa mai ka aoao o na Kuhina e : kue i kekahi o keia mau kumu, aka hoao , lakou e kueliu mai i ka punohu iepo e huna i na kumu pouo i hoolahaia, e like me ka lakou hana ika makahiki 1564. Ua hoopuka : ae lakou i na m?a ano ole, no ka hoohui ana ; aku me Amerika Huipuia — 41 A ekn»li ku ia ana kp kakou Kuokoa, e Iq\ve wale ia ana | ko knkou mau loi kalo, a o kakou o na maIkaainana e kipakuia ana ina na kuohiwi e ilikemena llikini," a pela walo aku. Aole a lakou wahi olelo ano koikoi iki no ke kukulu manao ana, aka anoke hooia nei lakou, o lakou wale no ka poe Aloha Aina iloko o keia Aupuni. Ke olelo paa nei makou, ua like ko makou nloha aina me kolakou, a ua oi aeko makou pili makamaka ana i ka Moi a me na makaainana i ko lakou. O na Kuhinn, he poe auwana inai lakou maluna oke kni.hiki mai maanei, he hupo i ka kakou olelo, me ke aloha ole i na makaainnna, a aohe lakou i noonoo i ka pomaikai o na kannka Hawaii. 0 makou maoli na »• kupa o Hawaii" nei, a ke manao paa nei e wniho na mi i ke ' one o Kakuihewa. Ua hoike mau makru 1 ko innkou nloha no ko kakou m;iu maknainana īho, aole me ka olelo wale, aka, me na hana pu keknhi. Aka no ko •' Ke Au Okoa" haawi ole mai iiieknhi malama-' lama no keia kumumanao, nolaila ke hai J nku nei mukou i ka poe heluheiu, heaha ke i nno o ka Hoohui ana, Ke ao nei lakou ia | oukou ine he kamalii ].i, a ke ao nei makou ! ia oukou me he kanaka makua la. | Aole inakou i hoiUe aku i keia mea he Hoohui nna mamun, no ka mea, he kakoika- ; hi wale ka poe e manao ana e hoohui,a aole; no hoi i hoike mai ke Aupuni o Amerika Huipuia i kona ininao e hoohui. O ka nui 0 na kanaka ma Amerika Huipuin, he uuku ' I«a ko lakou ike no keia mau wahi pukoa mamao loa ma kein moana Pakipika. I Ua kuknkukaiu iho oei ke kuikahi e Suke Kuhina Nui o Amerika Huipuia, me ke aupuni o Denemaka no ka hoohui ana 1 kekahi inokupuni o Inia Komohana i lilo mua no Oenemaka. i hooiaio ia i muo o ka < Ahaolelo Alii o Deneu\aka, a'aila hoihoi ia i na makaainana o ia inau mokupuni na lakou e koho, a ua ne lakou; aka ua lohe mai nei makou,ua hoole ka hapa nui o na Luna Ahaolelo o kela Hale. Ahaolelo nui o Amerika ia Kuikahi. No ka mea, aia maloko o ia Hale he poe ikaika loa e hoole ana i ka hool hui ana mai i na aina mawaho loa aku. Aoi he mau panalaau o Amerika Huipuia, aka ina ae inai kekahi aina e komo mai, alaila ; lilo no i lihi no ka iahui, me kona mau ka- 1 nawai ponoi »ho, koua Hale Ahaoielo a me » kona Lunamaknainan? iho iloko o ka Ahao-, ■ lelo nui, e like me ka nui o kona mau kana- i • ka a like me ka heluna o na mokuaina Ka-! hiko. Aole lo* e hoopilikia iki ia aoa ko| i kakou mau aina, a aole no hoi e hoopilikia; > iiaoa kakou ke hoole ia, nole e kuai aku i| i na aina. ln« hoohuna kakou mc Amenka]

Huipma. e liU> sna kakou i mao makaaiui ōo Ina kakoa e makemake ani « aku me Amenka Haipu:a, JM>le n< i awikm k.i ae ana tnai o ka Ohana Nui c ata jraie no a kikeke loihi .kakw rna ka paka paha. He "raaa haoie kakaika bi maanei, aoi£ be poe .%n>eiitta wale 00. aka he poe eae kekahi. oa hoomaka ko lako« manao e hoti ma kela aln, ma ka hooikaila ana o ka manao e paa ae ka aku noi ana i m dute maloika o na ko paa 3cc. A maneei k< U*e oei QMk<Ht a kukuoi akui ka oie*o W puntpum lua ole a •' Heleouwaio" no kana oleio aila : •* He Luna no kebfti ona Aumoku Kaua • Amenkn ka mea uaoa i kakau i kela palapala ma ka nupepi t> &adelapia.' t/a minao io no oia, o Lanai ka mea naaa i kakao. aka ua makau oae ke hai ae. O kela hoopili ana, ua hoopunipuoi loa. Aole nana a aoie no hoi na kekaki o nn Lu« na e ae o ka lakawana i kakau'i ua palapala. Ke manaoiana nei makou e h'oop-iiia'na o " Heleouwaio" ka mea nma ke|a palapaia he»va loa a hoinoino e līke me ka mea kupo* no i kana hana ino. Mai maka'u kakou no ka palapalaano naaupo. Mai maka'u kakou o hooioli \raie ae 0 Amenka Huipuia i kana hanapono ana mui ia kakou. Aoie loa e hiki ke hookoiai ka hoohui ana a hala he manawa loihi mahope iho o ke ku« kakuka ana» ma ka hoopaapaa ana paha maloko o na oupepa, aia mahope o ka noonoo ana iloko o ka Ahioieio a i loko o ka Ahao* leio Nui o Amerika Hoipuia a me ke koho pu ana o na niakaainana he nui. Aole loa e kaili anao Amerika Huipuia i keia Pae Aina, aia wnle no paha a haawiia oku ma kekahi ano. i lilo ai keia ruau mokupuni i »••panalaau" no Enelani a i»o Famni paha. oko Amerika Huipuia inanao, ke kupaa oko kakou Kuokoa ana ina knkou e makemnke, aka aole loa ia e ae liio ia Enelani a ia Fnrani paba keia mau moku. Ke paa nei no īloko o ko kakou mau lima ko kakou hopeua, a heaha ko kakou mea e makau aku ai ika " Heieouwalo ?" Ke manao nei kekahi poe makamaka o kakou, ke makeinake nei na Kuhina e hoopuiwa a e hana hoowalewale me ka inanaoe haawi aku ia kakou maialo o ka malama ana a Eneiani a o Farani paha. Ma ko makou manao inaikai ana, aole no ka Moi e puni aku ana 1 keia. Aka ke olelo akea nei makou, ua ahona ko kakou iilo ana i mokuaina no Amerika Huipuia, me ko kakou mau kanawai iho a me k;i mana « koho i mau Luna aupuni no kakou, immuiio ka lilo ana i panalaiu e noho ai mnlaio o ke kanawai koa o Farani e like ine Tahiti, a i oleia e hehi waieia iho kakou ilalo e Enelani e like me na kamaaina o Nu Kiiani. Aka aole o kakou inakemake e hoohui aku kakou me Amerika Huipuia. oko makou makemake e Kuokoa mau. Ua aiohn makou ia Hawaii, a ke manao nei e mau aku ko kakou Kuokoa a nolaiia ke koi ikaika nei makou i ka hooholo ana i ke Kuikahi f*anai Ltke, i mea e hooluolu ni maike kau ana aku i na dute kiumaha maluna o ke ko-p.ia, kope, iaiki, a peia iiku. Ke aioha loa nei makou i ka Hae Kahiko o Hawaii nei, ka mea a ke Akua i maiama mai ai iloko o tla pilikia he nui, a i ikeia a mahaloia i waena o na Lahui nui o ka honua nei. . Ina e oluolu ke Akua pela, alaila ke makemake nei makou e ike i na hoao ana e hana akn a ka Lahui Hawaii e pii .ae iiuna ma ko kakou aina iho me ka hoomalu i ko kakou aupuni iho, i ko kakou mau Kula a me na Kulanui, na ekalesia a me ka noho nna naauao a pela aku. Aole o inakou ka poe ohumu malu. aka o ka makou tnea i makemake ai. oia ka inakou e hoolaha aku ai i inua oke ao nei. Oko makou Pouo o ka hele. pololei i mua, aole o ka hele kekee.