Ka Nupepa Kuokoa, Volume VII, Number 7, 15 February 1868 — Heaha na Kumu e haalele ai ia Lahainaluna. [ARTICLE]

Heaha na Kumu e haalele ai ia Lahainaluna.

I na makamaka aloha o'u mni ka ta hoea i Haehae a hiki aUu i ka la palemo i Le* hua ; Aloha nui oukou :— Me ka lana nui o kuu manao he nui ka poe opiopio e manao ana e imi naauao ma na wahi e loaa ni ka naauao "Ka makua hoi ona keiki makua ole." Ma na Kulaapana, na Kulawae, na Kula haole, a tne na Kula Nui e ae, e like me ke Kulahanaia Rev. D. B. Laimana ma Hilo, Hawaii, ke kulanui o Punahou ma Oahu, a me ke kulanui o Lnhainaluna i Maui. A ke manao nui mai nei paha nn hoa opiopio o'u me ka iini e hele aku ana e imi naauao ma ke kula iu ano o Kaukuweli. Oi« ai, ke lihi launa mai nei ka malama o lulai, oia no hoi ka wa e wehe ia ai ka puka no ke komo ana o na haumana hou no ia Kula ; Ano la, e oluolu oukou e nana iho i na mea 1 hoaknka ia molalo iho, mamua oka naue ana mai e imi ika naauao. Ao ke keiki e manao ana e noho hoomanawanui malalo iho oia mau mea, oia ke keiki kupono loa e hele e imi naauao ma Lnhainaluna. ]. 0 ke nloha i na makua a me ka aina hanau—E kuu hoa opiopio e ; la oe e liuliu ana no ka hele mai i Lahainaluna nei, ua nno poina iki paha ia oe ka manao ana i na makua, a me na makamaka a pau ma ke kino, ame ka aina hanau hot. Hookahi mea nui au e lia ai o ka po a me ke ao, e ake no ka mnnno o ka hiki i Lahainaluna nei o ka olu iho la no ia he wai ko lalo, a hala he mau la o ka noho ana imi naauao ana, a me na inea a pau oua Kula-iuano nei, awihi ae )a na maka tne ka mnnao e īke nku i ka ouli o na makua, a me na makamaka a pau, a halo ae no hoi e ike i na hiohiona o ka aina hanau, na awawa uliuli. na puu kinikini. a me na wehiwehi no a pnu o ka Home.

la wn, Inpa ae ia ke aloha n nui i na kini a pau, a ine ka aina hanau, o ka ulu ne la no ia o kn manao makemake ole e iini i ka naauao, o ka hoi wale mai no ka mnnao i koe, o ke ku ae ia no ia n pololei koele wawae nna i ka home aloha ; a ina hoi no na mokupuni e ae o keia mau Ailnna, o ke ka)i iho la no ia n ku mai ka moku a wanpa pahn, oka hoi malu iho la no ia. Cia ka mea aka, nole hoi he aloha mni i na hoa iuhi o ka nanuno o keianinn mnkunole. I nann nku ka hie, e hoio kiki nna i kai o Puuopelo, hii no kahi puolo ma ka aoao, nohe wahi men a alawa inai i hope nei, ku no kahi huelo, kuu pnhn kn luhi ea ? he kuu p'ono la hoi. Nolaila, oke nloha ina makua a me ka aini hannu, oia kekahi kumu e haaiele ai ia Lahainaluoa.

2. 0 ka poioli.—Aia a hiki mai oe i keia aina mnkun ole, hooknhi no makua wnhi a ka olelo o ka naauao, ke hoihoi wnie ia oe i na ia mua, hookahi ka pnani pu nna me nn haumana mua o ke ku\a, ieieie, a holoholo; a hala he mau ia o ka ai pnkiko ann, me ka iawa ole o kou i ini o kn heie no a pih.i-ku'i ko hokeo, e line ine ka noho ana i ka poii o ka makua. Ano Kein pilikia kuioko ī ioaa ia oe, o ka pau ae ia no ia oka mnnno imi naauao o ka hoi wnie no i ka home ka ii-a nui a ka inanao i kot.\ hu mai la no hoi ke aioha i kn poii o ka makua, i ka nuu aku i ka ai ka ia a lawa ka makemnke. A nokeia mea o ka "Pololl," un nui ka poe i haalele ia Lnhainaluon.

3. O ka maka'u i kn hana lima —O ka ■ hana lima kekahi mea nui i hapai ia ma ke-1 ia kula inni mua mai a hiki i keia wa, o ka ! mahi ma na loi kalo, a me ka aina kula ku- < pono no ke ko, kn *tah, maia, ipu, a pela aku 0 na hana limn, he mea i ini nui ia e keka- j hi mau haumana o keia kula, oia no hoi ka ; mea e ikaika ai ke kino, a ioaa boi ke ola ! kapono e imi ai i k& naauao; o kekahi hoi, : he mea ia e ioaa nui mai ai ka ai, a oluolu j ke ota Vino, a hala hoi ia lilo ana o kahi < apana dtla i ke kuai pai ai. O na keiki i. hoomaaole ia i ka hana,n i hoomailani i& hoi 1 1 ka \va me na makua, e awe waimaka ana i ia ke hiki ia nei, • ke kaui uhuahu iho la no ia no kn nui o ka hana wahi a ka lehelehe molowa, o ka hoomanao ae Ia no ia i ka li» ai wale a ka makua me ka luhi ole, o kn hoi iho !a no ia a hnnlelo ia Lahainaluna ka ma- * kua hanai ike o ko kino. Kupaianaha! E " na makun, e ao i 0« keiki a oukoo i ka hsna. 4. O km maka'a i na haawiaa a n* kumu.: l£ kuu hoa opiopio e ; Aohe roea e ae nana ■ i Mipai nui i k«u manao • n» oa ho« opio-i

pio o kaaa, a kokua pa mai no hoi oa a«oao 1 ini naauao 0 na makua mu Ha , araii a Kauai. e hookomo ia oe i ke Kulanui o Lahainaluoa. iloan ka ike a roe ka oaauao.a loaa hoi ka pomaiikai ma keia noho aoa, ke hoo:nanawanui i ka ike, » malama pooo 00 boi. Aka, i kou komo ana ia oti # a liu iki ka noho ana, he p«a pono wale no ka haawina a na kuma b wa.a, mahope iho, hoomahuahua mai la na kumu i ka haawi ana mai i oa haawioa hou i 01 ae i ko na la 1 haia,p«a iki 00, aohe oae he paa maikai loo» » oele !o» 00 peha i kahi wa, a m> keia paa oie ana, oa haawi mai na komo i kau wahi hana kapono ia oe e haoa ai, a iiio ia wahi hana i wahi kepa e loiki mau ai ia oe e hoopaa pono; e imi ikaika hoi i oa haawma me kaholo mau imua me kou ieha hoo ole aku i bo pe. Kauna aOl »e kou hanaia ana mai peia, o ka haaie mai ia 00 ia o ka maoao maka'u i ka imi naauao iloko oa, pao mioiiki i ka imi naauao, nuinui ioa hibi, 0 ka hoi iho ia 00 ia i ka home aioba t a hanieie i ka home nwlihini. E na hoa opio, mai manao mai oukou no ka munawa imi-fluke ole ka mea i paa oie ai ka hoawina. aole, aole ioa |»ela, ua mahele pono ia ka manawa ina ke kula 0 L#ahaioaiuna nei, he wa hana lima, he wa imi buke, he wa kuia, he wa paani, a he wa hiamoe, a mamuli 0 kou manao i ka wa iini buke, nolaila, aole e paa na baawina ia oe, o kou nele no ia i ka ike. 5. O ke kue ana i na Kanawai o ke Kuia. Aole no paha he makahiki i nele a paoB hoi i ke !(ue ana o kekahi haumana a mau haumana paha i na kanaawai o ke Kulanui. Ua kue i ka wa e noho ana i ke kula, a i ka wa hoomaha hoi kekahi, aohe ou inea e pakele ai ina e akaka io kou kue ana i na kanawai 0 ke kula, a loaa hoi na hoike oiaio no ia hana ana. O k;i pane mai ia no ia ona kumu, li ke hopohopo nei makou ia oe-ke ku nei oe i kahi nihinihi-ke oki ia aku nei oe mai keia kula-nohe o oe kekahi haumana— ei;i ke aln, e kii i kou puolo a hoi aku-a e palapala aku no hoi makou i ke Kahu ekalesia 0 kou apana, a me ke Kahukula pu. Eia mai 0 Hika ke hoi aku la, he haumana i kue 1 na kannwai 0 ke kuia, a ua hnna hoi oia i kekahi hewa hiki oie ia mnkou na kumu ke hoomanawanui, a i'mea e hoohilahila oleai i ke kuln nei, ma ko makou noonoo maikai ana, ua kipakuia aki» ia, a aule hoi he honpono maiuna iho 0 kona poo." Oka heo iho la no la n\ni keia kula aku, i nana ka hana e kau nna kahi puoio i ke kua, hookahi hana a ka limn o ka holoi i ka waimaka, hoi luuluu ika ihona 0 Lelekahauii. Haule ka mea hewa iloko 0 kona hewa wahi a Solomona. He lehulehu ka poe iloko 0 keia huakai e hana nei.

6. 0 ka makemake ole maoli no i ka imi nauuao.- O na mea a pau i wehewehe ia ua palemo lakou a pau iloko o keia manao T|B.) "0 ka makeinake o(e maoli no i ka imī naauao." Nolaila ke kue ana ina kan&wai o ke kula, ka hoopaa ole i na haawina, ka maka'u hoi i na hana lima,ka hoomanawa nui ole i ka poloii, a me ka uumi ole iho i ke aloha i na makua a me ka aina hanau. 1 7. 0 ka nawaliwali mai.—Aole no hoi he makahiki i nele i ka loohia o na haumana o keia kula i na nawaliwali kino, a ua oluolu no kekahi pee a hiki e hoomaka hou i na hana a pau o ke Uula, a ua hoi aku hoi i na ! home e imi ola ai kahi poe a loaa ka maha ! hoi hou inai, ua noho loa aku no hoi kahi' mamuli o kona manao iho, aole e hoi hou i mai e imi naauao, a o kekahi poe hoi ua ka* | alo aku hoi ma kela aoao o keia ola ana. E halalo, a kiei i na mea i hoakaka ia ma keia kamailio ana, no nu kumu e haalele ai ike kulnnai o Lahainaluna. Owau, o ina-i ! kou na keiki e hoomanawanui ia mau piii-. kin, a pau ka wa e noho ai ma ia Kula. j oke aloha ko oukou. C. N. Kalama. j