Ka Nupepa Kuokoa, Volume VII, Number 3, 18 Ianuali 1868 — Ka lili makehewa! [ARTICLE]

Ka lili makehewa!

Ia Bons j Aloha oe :— Ua ike au i kou manao lili no kekahi mau lalani o ke inele i hakuia a i oliia e ka poe Lahainaluni, no ke kouio ana i ka Halekuia Nui o na kaikamahine o Kaehukai, no ka hooiloilo ka ! i ka Lahui Hawaii. E ke hoa, ke hai aku nei au ia oe, ua lalau oe no ka heiuhelu ole i ke meie holookoa mai ka mua a i ka hope, nolaila kou ike ole i ke ano nui o ua mele la, a me kona kumu, no ka mea, wahi au, 44 Ua halawai inai au me keia mau wahi lalani mele," 4t Ua kau ka hae ua hapa, £ hoike ana i ka make, 0 ka Lahui Hawaii." a makapo iho la ka hoi i na lalani mua, "Ke popoi mau nwi nei la, Na nle o ka make. i\la ko Hawaii mau Home." a me na lalani hope iho o ia pauku, "Kokoke no e nulo, Ilalo i ka po." na lalani hoi e hoohalike ana ia Hawaii nei me he wahi moku la e iumilumiia'na e na ale o ka inake, a kokoke e poholo i ka tnoina lipolipo o ka honua ; a nolaila, ua kau ka hae ua hapa, e hoike ana i ke pio o Hawaii, anoai o loaa ka mea kokua. Ua maopopo lea keia i ka poe noiau a me ka poe aloha Lahui Hawaii. Ke kau nei ke aka poepoe o ka make maluna o keia lahui, e like me ke aka poepoe o ka honua nei maluna o ka mahina. Ua maopopo loa no hoi keia i na Aloi a ine na'lii, i na Lunamakaainana hoi a ine ka poe naauao a pau o keia lahui, (a koe wale no oe no ka hupo ! lapana.) Maloko ae o Ua Papa Hoike a ka Peresidena o ka Papa Hoonaauao i kela uno keia ono makahiki, no ka helu ana i na kanaka o keia Lahui, a ke emi mau nei no. Ke olelo nei ka poe naauao, "ina pela ka euii mau ana o keia Lahui i kela a me keia oi\o makahiki, aole no he liuliu loa ka manawa a nalo keia Lahui." Ke hoomnnao nei au, o ka Ahaolelo mamua ihō o ka make ana o Kamehameha IV, ua hooholo ka Ahaolelo, a ua koho ia kei;a-' hi Komite e iini a hai mai i ke kumu o ke emi n me ka mea e ulu hou ai keia lahui. A ke hoike mai nei na aina a me na kauhale i hooneoneo ia e ka make, i ka emi mau o kem Lahui. A ua inaopopo lea, 44 ke popoi mau mai nei na ale o ka inake ina ko Hawaii nei nr.au Home, ua kau io ka hae ua hapa, e hoike ana i ke pio o Hawaii." Oia hoi ka mea i hoikeia ma na lalani mua o ka Pauku 2 iho: 44 Ua lohea ka leo, He pihe, he uwe ana, £ ulono ana i ka make . Auwe ! Auhea ke ola ?" Ea, aole no i inake maoli, ke uwe nei nae, a kanikau, no ka pihoihoi i ka ane make-; a ke ninau nei, ,l Auhea ke ola ?" Ua hoikeia no hoi ma na lalani hope o ia Pauku, ka mea e !ana ai ka manao, e ola ana ka Lahui, ma ke aiu ana o ka poe nloha lahui, ia Hawaii opio, ma ka inalama ana i na kaikamahine ma na kula ohana, e like me ke ku!a ma Waialua, Kawaiahao, Makiki, Maka\vao, Knu a me Koloa ; i malama maemae ia nn kaikamahine me ka naauao a me ka makaukau i na hana a me ka pono, no ka mea, ua oleloia, "o ka maikai o na makuahine, oia ka mea e maikai'i na ohana, a o ka maikai o na ohana, oia ke ola o ka Lahui." Noiaiia, ke masāo nei au, he lūi makehewa kau ; anoai, he Wi kou no ka haawiia o ka mahalo a me ka hooia o ka Lahui i ke Kuia Kaikamahine o Kehukai, a nele kau mau kula i anoi ai. A i oie ia, hc 7i/i kuloko paha, no ka manao o pou e na kaikamahine o Kehukai i ka poe Lahainaluna, a nele oq. Ina pela io, e aho no ka holo i Lahainaluna i loaa kou makemake; anoai, ua hoomakaukau ia no ia kula manu na koooei poe Aia manu. A i.ole ia, no kou enemi no paha ia Aiuerika, i ka mea nana e malama nei i ke kula o Waialua ; aia no a na lakou la ae, olu iho oe. £a. ua oluolu io no ko'u kuma pepeiao i

ka iohe ana. ao'e nae ow«u wa'e, o oa Keho ehukai lo a pau o oa kula ro?nu ta. a me na kama a me ni hoa no a pau e haiamu aoa. a oie na enkamaka oiaio o ka La-, boi Hawaīī. m.ii Hawaiī a Niiaau. ao oe wale no kahi moa kani hewa. e I«ke no nte * kou inoa "Naiwi"' (Bon<) "Nakeke na iwi o f Hua ika la pela no ia i oakeke rnsi r>ei, no ka maloo ioa. M. K. ?