Ka Nupepa Kuokoa, Volume VI, Number 37, 14 September 1867 — Ka Nupepa Kuokoa. KA MOOLELO O KA AHAOLELO. [ARTICLE]
Ka Nupepa Kuokoa.
KA MOOLELO O KA AHAOLELO.
| Koena o ka Poalima, Stp. 6. | Hon. Pinehasa Wooti. He kokua ko*u i i keia Kuikahi. O ka oi paha k*»ia o na pooiaikai i haawiia e Amenka Huipuia i kekahi iahui. Ke haiia mat nei ka manao olu« olu o Amenka Huipuia. Oia aloha mau no 0 ka wa kahiko a kakou i ike roau ai. lna pnha i aeia la'u e oleJo pela ī keia \va, no Amerika Huipuia ko kakou aie nui i aie ai, mamua o na lahui e ae a pau. N;« na Misionari Amerika māi ko'u pomaikai o ke ku ana imua o ookou i keia !a, me ka aaha, a ma ke ano kohu pono i ke kanaka naauao. 1 ka nana'ku he ano opala wale no keia mau maoao kue i ke kuikahi. A no ka hoihoi ana i ke poho o ke Aupuni, he mea hiki no i ke Kau Ahaolelo e hiki mai ana ke kuka no ia mea, oiai he mau kanaka naauno no paha ko ia Ahaolelo e like me kakou nei. Aole no he wikiwiki ino no keia mea, he nui no ka manawa. Eia no kekuhi, aole keia kuikahi he inea mau loa. Ehlku no makahiki a pau ae no, ina i ikeia ka pono ole, alaila, i ka pau ana o ia mau makahiki, he hoopau ae no ko kakou. Ekolu paha haiawai ana o kn Ahaolelo iloko o ia mau inakahiki e kuka nui ai i keia »nea o ka auhauana. Ina e ko keia kuikahi, e lilo ana i pomaikai. E ku ant« na moku ma na awa kumoku a pau. E loaa ana ka hana i na paahana he nui waie 0 Hawaii nei. A ke manao nei no au, e emi ana ke kumukuai o na waiwai kalepa, a e pono ana kakou ma ia mea. Hon. P. Nahnolelua. I hele mai nei au e ! kuka no keia kuikahi, a ke minamina nei au 1 ka lohe ana i na olelo kue o kekahi poe. O na pono o keia kuikahi, he mea ia e waiwai ai kakou. O na hua o ka aina, oia ke kumu oiaio e loaa mai ai ka waiwai. O ka p<»e i mahi ole i ke ko a me ke kope no ka j molowa maoli, o lakou paha ka poe e Joaa | ole nna i ka pomaikai. Aole au i hopohopo i no kekahi pilikia e hiki mai ana no keia j kuikahi. Aia no i kela a me keia mea ka | loaa a me ka loaa ole o ka pono, ma kona ano hooikaika ka loaa, a ma kona ano molowa ka loaa ole. He hoopukapuka dala keia a kakou e hana nei, he haawi i ke dala i mea e loaa hou mai ai me ka mahuahua. He palapala kuai keia. Ua ike kakou i na kalepa e hoopukapuka ana i ka lakou dala, he poho paha he puka paha. Ke lana nei ko'u mnnao he puka ka kakou, a nolaila, ke kokua nei au i keia bila. E naue kakou imua, mai hoopau manawa, oiai ke mau nei ka wa pono. Aole au i makau i ka ninau no ka nihau. Aia mnluna o ka poe waiwai ka xuhau hou ia ana, aole maluna o ka poe ilihune. Mai hoopau wale ī ka manawa. He minamina ko'u i ka hoolohe ann i na kue ano ole. E waiho na ka Ahaolelo e hiki mai ana e hooponopono i na auhau. Aole na kakou ia e imi aku. Ke lana nei ko'u nnanao e holo ana keia bila. Hon. C. K. Kakani. Ua noi au i nehinei e hoopanee hou i keia hila. Aole nae ka manao e kapae loa, eia wale no, i mea e loaa hou ai ka manawa e noonoo ai. Ke noi nei au e hooholo, me ka hookomo nae i ka Pulu, Pepeiao Laau, etc., ma Ua papa. Hoole mai la ka Luna Hoomnlu, aole hiki ke hookomo hou i kekahi mau mei. | Hon. H. Boyd, (Ailuene). Ke hoapono nei au i ka hoololi, me ka hookui hou ana i keia kuikahi, oiai, oa keia Aupnui ka | hookumu ana. Owau kekahi mea i make* make e hookomoia ka Pulu n me Ua Pepeiao Laau. Ua oleloia nae. kela mau mea, a ua hooleia mai e ka aoao Amenka. Aka, eoho ka, mea uuku i ka nele, e aho ka hapalua popo barena i ka pololi. Ke ike nei au i na pono o keia UuiUahi, a ke waiho mai nei imua o ko'u mau maka uhane, 0 na ilihune, i ko'u manao, ka poe e pomaikai aoa. lo» e holo pono ka hana o ka mahiko, alaihi e oi ana ka uku o ka la. Ke makau nei ke« kahi o lilo ka aina o ke kanaka maoli. ioa aole e mahi ana kela i kona aina, e pono no e lilo ia hai. He pooo keia no na kulana a pau. Hon. L. Aholo. Noiia e hoopauia ke Komile o ka .Hale, a noho bou i ka ia apopo. Hooholoia. Hoike mai la o Hon. W. P. Kamakau, ka Lunahooinalu o ke Komite, a ua hoopaneeia ka Hale a ka la apopo, hora 10. Poaono, Sepateraaba 7. Halawai ka Ahaoielo i ka hora 10. Pule ia e ke Kahunapule, Heluheluia ka moolelo a aponoia. Hoike mai ke Kakauolelo, ua kakau poepoeia ka Olelo Pane i ka Haiolelo a ka Moi. Noi roai ke Kuhina o ko na Aina E, e kohoia e ka Peresidena, i Komite, me elima hoa o ua Komite la t e ukali i ka Moi, a e waiho aku imua ona i ka Olelo Pane a ka Hale. Hooholoia, a kohoia ka Me« Kiekie \Y. C. Lunalilo, J. H. Kamaio. E. H. Boyd, H. N. Kahulu a me W. J. W*na na Komite. Noi mai o Hon. Kamalo, t hapaiia ka hapa o ka La, a ua hooholoia.
Noi mai ke Kuhina ona Aina E, e liio Hale i Komite. Ua hooholoia. Hoonohoia o Hon. E. H. Boyd i Luoa Hoomalu. Noi mai o Hou. D. Kalakaua, ma ka he« | luhelu alua ar.a ika Bila. A mamua hoi o i ko'u oki ana e kamailie, e hoike au i kekahi kumu o ko'u hoololi ana i ko'u manao. I j ko'u nana mua ana, aole no au i oluolu loa i ka ike ana i ka nui loa o na ano waiwai ka- , lepei e laweia mai ana maanei me ke dute : ole ia,a i ka hapa a me ke kakaikahi wale |no o na waiwai mai anei aku e komo dute ole ana ma na ar.*a o Amerika. I ka'u hoo- . hnlike ana nae, ma na Olelo Hoike a ka Luna Dute, ke ike nei au, ua mahuahua ko ka- 1 kou mau waiwai ke heluia ma ka nui o ko ( kakou mau waiwai, a aole m\ ka nui o na | ano. Eia hoi, ika nana mua ana ae, me : he la he nui na dute i weheia ke houluuloia. E pono nae e paulehia kakou i ka noiau a me ka ike pono o ko kakou Moi a me Kona mau Kuhina ; a ma ka lakou noonoo ana,; ua manan lakou, o ka emi ana o ka loaa au-; puni, he mea ole ia i ka nui o ka loaa mai i ( ka hooholo ana i keia bila. Ke uwe nei no ! ka poe ilihune i ka nui o na nuhau, aka nae, 1 0 ka holopono ana o na hana imi waiwai, a ( me ka mahuahua aaa o ke dala o ka ainn,j he mea ia e mahuahua like ai ko iakou puu | dala e haawi ai ike aupuni. Me he la i) ka nana aku, o ke komo dute ole ana o ka Kaiki o Amerika i o kakou nei, he mea noj ia e emi ni kn loaa o ko kakou poe mahi fia-i iki. Ika huli ana nae ma na Palapaln Hoike o ka Hale Dute, ua maopopo, ua hiki ia knkou ke kuai aku i nn paona Riiki at pau a kakou e hooulu ai ine ka pilikia ole. j Ke makemake nei au e komo na Waiona o' kakou nei ma Amerika Huipuin me ke dutei ole. Ua oleloia ma kela Kau Ah«iolelo nku j nei, o ka hana Wniona, he mea ia e waiwai ai kakou. Ke makemake nei no hoi au e, komo dute ole mannei na Waionn o Ameri-i ka, e laa ka Whiskey. He mea paha in e; pau ai ke kuaiin ana o ka wni welawela ano' 'hoomnke i na kanaka maoli, n e pau ai ke-1 kahi kumu nui o ka nnlulu o ke poo, a me| ka poino o ka Lahui. | Hon. Kaapa. Aole kakou e kukn ana no' ka Bila \Yaiona, he Bila Kuiknhi keia e ku- j ka īa nei. ! Hon. D. Kalakaua. O kekahi kumu a'u 1 kue ai, oini o ke Kuikahi me Famni, e pau j ana i ka mnlama o Okatoba IS6S, ina e haa- i wi kakou i Kuikahi Kaulike me Amerika : Huipuia, e weheia ana ka ipuka e hookaheia mai ni ka waiona a nui loa mai Farani a ; me na Aina e ae. j Kuhina oko na Aina e. E oluolu paha ! na hoa Hanohano o ka Aha, e hoike mai i ! ko lakou mau manao kanalua ma ke ano hi-| ki i na Kuhina ke pane pono aku. Ko'u j makeinake no keia e ninau nui ia, a e wehe j mai na nianao o kela mea keia mea, inn no' he nno kuaaina paha, hoike mai no. j Ilon. D. Knlakauu. Oka manao i hoike j ia mai eka hoa no Waialua,—e kuaiia aku | aunnei na kuleana o na kanaka maoli, —he mea ano nui m a knkou e nnnn ai. Ma La*| haina, ua hoomaliiualiia na kanaka maoli e ; kuai i ko lakou mau kuleana. Ua aie lakou; i inea e kokua ai ia iakou iho ma ka mahi-i ko, a i ke poholopu o kekahi ua nele lakou,! a o ke kuai aku o ka aina wale no ka meai koe ia lakou, a ua oi ka pilikia mamua o ka| wa mamua. Aole no wnu i manao he mea i hiki ke hookaawalea papa aku i ke komo mai! 0 na haole, ke mnkemnke kakou pela. Elua ! mokunhi ke kalepa nei iwaena o keia awa a j me Kapalakiko. Hookahi no paha makahi-i ki, a ikeia ke alanui hao mai Nu loka mai a| 1 Kapaiakiko. He mea keia e hiki inai ai na! haole. O kekahi poe haole, e noho mau ana| me ke kuui waiwai a me ka aina, o kekahii poe he nana wale no aole lawelawe, eia nae,t iwakalua paha makahiki koe, a oi kn nui o! na haole mamua ona kanaka maoli. Hea-| ha la nnei ? A ke manao nei no wau, Aia oi j no paha ke koikoi o na manao kokoa mamua i ona manao e kue ana i kem Bila, Ina aolel e hiki ke hoole i ka pono'o keia mea, o ka ! Haawi Like, a; ina o ka Haawi Like ana he| mea pono ia iwaena o na aupuni e ae j alaila j e kokua ana no au i keia Bila. ; Hon. N. Kepoikai. Hookahi wale noano' ko i komo dute ole. No keaha ke komo ole) o na ano a pau ? I Loio Kuhina. Ua imi ke Kuhina Elele' o kakou i ka pomaikai i hiki iaia ke loaa, a ■ e like me ka ka Mea Hanohano i nehinei,! ,4 E aho ka hapaloa popo barena i ka pololi/ ; Hon. N. Kepoikai. Heaha I» ia mea, o: ke 44 ana Olelo E ?" t Loio Kuhina. E hoike ana ,au imua okakou i kekahi kopaa o ke ano Helu 12, ana! Oielo E, i maopopo. He mau kumu nui no' ka hiki ole ia Wakou ke !oaa i ke komo dute * ole ana ona kopaa ano maikai ioa. Ua au>f hauia kela mau ano kopea ma Amerika Hui-i puia ma ka auhau hoa o ka aina kuloko, a : ina e komo dute ole ko kakou mau kopaa! he!u k?ekie, ina ua oi ka pomaikai o na ko o| na aina e mamua o na ko o ka aina ponoi, o Amerika, 1 Hon. N. Kepoikai. Heaha la ka kakou hana maanei, ina aole i aeia ia kakon e boo«| loli i ke kuikahi ? j
Kuhina oko na &ioa E. Ua h<Mkoako« 13 ka Hale malalo o ke Kumuknnawai. e hooko i keia kuikahi. ina he manao pela, e hooholo ma ka ae, ina aoie. ahila ma ka ole. Aole ia kakou ka hoololi. o ka hooko waie no me ka hoole. Loio Kuhiua. E oluolu paha na hoa o ka Hale e nana mai i keia mau ano ko a'u e hoike nei, o ke ana helu 10, li, a me 12 o ke ana Olelo E. ' ' Hon. J. Knpao. "pa lohe nui au i ke kamailioia o keia Bila,aole nae i hoonaueia ka waiho kaulike o ko'u manao. Ma ka olu-' olu nae o na Kuhina, e noonoo loihi ana au : no keia mea, a e kamailio ana no hoi. 1 •ko\i nana'ku, ua wikiwiki ino kekahi poe e ( kokua i keia bila, pela no ka poe kue. Ua ■ ha\snwa ka poe i kue. He kanaiua a kuhihewa paha ko'u, e makemake nei e hooma- ' lamalamaia mai, a o ka wehewehe ana mai i ona Kuhina i ke ano auhau e pani ai i ke, poho, oia paha ka mea e pau ai ke kanalua. • O ka papa helu o na mea hookomo dute ole ; maauei, he nui, o ka papa heiu o ko k.ikou , , mau mea hookomo mao, he uuku. I kuhi j nu he Kuikahi Hnawi Like, ma ke ano oiaio.' aole oka inoa wale no. Ke hai mai nei ke- , kahi mau hoa o ka Aha he nui ka pomaikni. 1 I Pela pahn. E noonoo pono, aole no au e ' | kue. | | Hon.*S. Knainoa. Ua mihalo au i keia . bila ; he mea nae a'u i kahnhn ai, oke komo i ole o ka Pulu, Pe}>eino Laau, a me ka Hulu- ? ; hipn, ame ka Poi. He npnnn wniwai ko'u ; apnna, a ke ike pono nei au e pono ana ma- 1 | kou o laila. He makemake loa n;*e ko'u e > I ike i ke ano hoololi hou o na auhnu i inann-' i oia ena Kuhina. Ke olelo nei kekahi poe j he mea keia e lilo ai kakou mnlalo oka : | mana o Amerika Huipuia. Aole au i inanao' i pela. Ke hoike mai nei ka moololo o keia 1 I Pae Aina, o lakou ke nupuni i nloha inai ia ' j kakou. Na lakou mai ka naauno iwaena o ! kakou nei. Ua makaukau au e kokua i ke|ia Biln, a e noi i Ka hooholo ann ma ka he- 1 , lulu elua, | | Hoike inai o Hon. J. W. Keawehunahala ; J ma ka haiolelo loihi i kona mnnao, nole nae I ! he mea hou i hoikeia mai, eia wnle no pnha ' j o ke kuka loihi ana o na Kuhina iio keia ; | Kuikahi. E hoike mai pahn lakou ika la- ' kou mau mea i kanalun ai. a heaha na rnea i i pau ni ko lnkou kuhihewn i lohe kakou. | i Kuhina ona Aina E. Ua mahalo au i | ka mnnao o keia hoa. Aole no makou i mn- | nao e koi ikaika i ka hooholo koke ; e aho e | kali a kuka a e hooholo liUe. Aole noe po- i no e hilnhila keknhi no ka o iimn ana e ko« • | kua. Ua kanalua wau mamua no ko'u ano' I malihini me ka ike ole i ke nno o ka oihana 1 | kalepa o keia Pae Aina. Ua kannlua na ; | Kuhina o pilikia auanei kakou i na Aupuni ; e ae. Ua inanao e auhau nui ia nunnei nn ! makaainana, e hoihoi ai i ke poho o ke Au-' puni. Ma ke kamailio ana nae me kekahi mau mea, ua pau ke kanalua. Ke niuau nei kekahi hon, ina e hoomahunhun ī na mnhiko, : | nohea mai nn paahana e lonn ni. E imi ana ke Aupuni i keia wa i kahi e loaa ai i na : i panhana. Ke noi nei makou e hoike mai oukou i ka paulehia malunn o ka Moi a me na Kuh.na. Ake ninau nei keknhi, nohea ; mai ka nina ke nui na mahiko ? E li)o aua- ; nei na ku)eann, wahi a kekahi. Aole. Eia paha ka na kanaka, e kanu i ko Inkou man aina i ka Kaiki, Kope, Hua, Mea Ulu, a me na mea komo ma Amerika me ke dute ole. A no ka auhau ana ; aole i īnnopopo ka nuhau hou m ana, He hoololi wale no ka kakou i ka nuamo mai kekahi poohiwi a i ke-, kahi. Ke olelo nei kekahi ona kalepn, ka poe e loaa on.i keia raau hipahaneri he | umi ma ke kumukuai o na waiwai kalepa. > !Ma ke komo like anaonakalepa he nui | ! wale e emi koke no ia kumukuai. Ua ma-, | kau ka hoa o Waialua e nui mni nn haole.' ; Ua haalele kahikoi# kela manno e pani i na i; i awa komo o nui mai ko na aina e, e na AaI puni a pau. Pela ko Kina mamua, nole nae j |ia i hiki me kona mau 300,000,000, e hoo- | i ka paa ana o kona mau awa ko-( i tno. Aohe e ole ke komo mai oka haole,' j eia wale nu ka ka Hawaii, e hui me lakou i < {ka heie imua. No kakou ka ainn, ka Moi. 1 |a me ke Aupuni, eia wale no, e hoopna mau i | no kakou iho. \ j Hon. Aholo, Oke kumu nui o ko'u kini<-, | lua ana, oii no ka hoomaopopo ole ii o ua ! j auhau e pani ai ike poho. Ke hai mai nei ; I ka Haiolelo a ka Moi, e hooemiia aoa ka loiaa Aupuni, a e p«no ii kakou e noonoo i ka • [ pono o na makaainana i koho ia mnkou, a i |ko akou ae aoa i keia anhau hou. Nolaila, • | ina he mea pono, e hai mai na Kuhina i ke, | ano auhau. . [ Pane mai ke Kuhina ona Aioa E. he mea j no i ko ka Hale kekauoha mai e hoike. j \ Pane mai no hoi ka Loio Kuhina. ina pe- . la ka makemake a me ke kauoha o ka Hale. oa hiki no ia ia ke hoike e like me kana i oleio ai inehinei. ( I Ke Kohina oko na Aina E. E oluolu pa-'. ha ko ka HaVe, e hoopooopono mua i ka hana no ka Bila, » mahope i ka auhau. Noi mai o Hon. Aholo, e hoopau i ke Ko-1 miie oka Hale, i ike kakou ika maaioo ! na Kuhina no ka auhau. Aole nae au e | kue i ka Bila. !
Hoike mū o Hon. Bthopa i Wooa m«rv»o. e pono e hooholo mu* i ieia mei, «Uiiia e hapai hou i keia. ineane m»opopo no ka hoio o ka BtU t»i ka hapanui. Aole krknhi o kmkoa i luaoao e xvikiwiki ino i k« boohok> ana ? Ina nae e hoohokna e ka» 4 kou nei. aole no e maopopo loa ka hooto ; a ana e ka Ahaolelo o Amehka Huipuw. Ina, e hookoii e iakoo, aiaila, na keia Kau Aha> olelo e hoopooopono no ka auhaa ana. E naiho kakoo i kela ninau ia (akoa. fiia wa« le no ka knkou : He mea pono anei ke Kui-| kahi ? a ma ia ninau e hooko ai a e ho)eai. Ninauia e ka Luna Hoomalu : E hoop»»u anei i ke Komite ? He 19 i ae. he 14 hoi i hoole. | Ninau hou ia no ke kanatua o kekahi poe. } Ae he 20, hoole he 15. Ua hooholoia. ' Hoike mai ka Luna Hoomalu o ke Komi* te, a noi hoi e kuka hou ke Komite. Waiho mni o Hon. Kaunamano i ka oleio hooholo. E kikoo ke Kakauolelo no na' S lōO., a me na lilo o ka hele ana mai, a me ka uku no hoi no na Luna o ka Hale. Ca hoomoeia. ! Waiho mai o Hon. Aholo i ka olelo hoo-; holo, e hoike mai na Kuhina i ka lakou ano auhau i mnnao ai e pani ai i ke poho o ke 1 Aupuni. 1 Hoololi o Hon. Bihopa, aia a ninnuia ka | Bila imiia o ka Hale. Noi mai o Hon. Kamakau, e hoomoe i ka olelo hooholo. Kokua o Hon. Keawehunnhala i ka olelo hooholo. Ua haiiii mn ka Haiolelo a ka j Moi, e waiho ona na Kuhina imua o ka Ha-j le i mau p.ilapala hoike no na loaa ke Aupu» ni. He makemnke ko'u e ikeia aku ua pa«: lapiin U. | Kokua o Hon. D. Knlakaua i ka hoomoe' ann. J Hon. E. H. Boyd (Ailuene). Aole au i; ike i ka pono nui o ka waihoia ana nmi o ' ku (>ila Auhau. | Kekua o Hon. Kupau ? kn olelo hooholo,' i ikeia na palnpala hoikeauhau, Ke Kuhina o na Aina E. Aole pono e manno ka Hnle, he maknii kekahi o'u, e ho» ike mai i ka Bila Auhau. Oa ae tio makoa e hoike. Ua wniho mai o Hon. Bihopa i ka i hnololi, n ke kokua nei au i ka hoololi. E! huikau auanei ka hana a kn Hale. Hoololi o Hon. Knmalo, e hoike mai ke Kuhina o na Aina E. Ninau o Hon. Kalaknua no ke kue o ka ole!6 hooholo i na rula o ka Hale. Hai mni ka Noho nole i kue i na ruln. Loio Kuhinn. E hoopololei ī ka lawe ann mni i ka hnna imun o ka Hale. Ke hele nei "kakou imua ma kein Bila. e naue hou ae. Na ka Ahaolelo e kau i na Kanawai, aole I\a na K'ihina. O ka ninau mun, oia no ka hoole a me kn hooko i keia Kuikahi. Ina hoole, nlnila, aohe Bila Auhnu. Ina i neia alaila. o ke kuka mun ana i ka Bila Auhau, he hoopau tlala makehewa ia no ke Aupuni. Aia a ikeia ke poho o ke Aupuni, alaila e panim ae. lna e hooholoia ka hoololi a Hon. Bihopa, a pela ka hana a ka Ahaolelo, alailn, ua maknuknu kakou e hele imua. Ninauin no kn hoomoe o ka oleh) hooho* 10. He 11 i ae, he 17 i hoole. Ninaum ka hoololi a Hon. C. R. Bfhopa. Hooholoin, he 19 i ae, he 14 i hoole. N inauia ka olelo hooholo me ka hoololi. Hooholoia, he 22 i ae, a o ka noao hoole aole i heluia. HooUha ka Loio Kuhinn, aia a hooholoia ke Kuiknhi, he Bila Pnni Hakahaka kana e waiho ni imua o ka Hale. Hoopaneeia ka hana a ka hora 10 o ka Poakahi. Poakahi. Sep:>temaba 9. Ilalawai k.i Aha i ka bora 10. Puleia e ke Kahunnpule. Mamua o ka heluheluia nna o ka Moole*| lo o ka Hnle, hoike inai ka Peresidena i ko-j na minamina i ka iohi o na lioa o ka Hale ij ka hele nna mai, o'ai eha wale no hoa o kaj aoao Alii i hiki mai, e oluolu paha ka Ha* le i kona maoao paipai, e akoakoa koke mai lakou ma keia hope aku i ka hnra kupono. Heluheluia na hana o ka la i hala, a ua aponoia. Waiho mai o Hon. 1. H. Kapuoiai i olelo hooholo, e hoopanee loa ia ka Hale ma ka Poaono o keia hebedormi. Noi mai o Hon. Kupau, e hoomoeia keia olelo hooholo. U& hoomoeia. Hai mai ke Kehioa o na Aina E. aole ia i makemake e hoopokole i km mana«ra e kuka ai. no ka mea, ua makemakeia e maopo*| po loa keia mea i na boa o ka Ab», nolaila,j aole no e o lima nn Kuhioa ma ka n»oau hoopanee loa. Waiho mai o Hon. Heleluhe i oleio hooholo. E okoia na lilo o ke Kiaaina o Kaaai a ioe ko Maui no ka bele ana mai, i oi ole mamua o ke kanalima dala. Hoike mai ke Kakauolelo, he mea mau no keia, aole no. make olelo hooholo no ia mea. Hoiho»»a ka olelo hooholo. Hapaiia ka hana o ka la. Lilo ka Hale i Komite e kuka i ka ' Eiia e Hooko aoa i ke Kuikahi Haawi Like." Hoo. S. W. Mahelona ka Luoa Hoouuilo. ■ Noi mai o Hoo. J. K. Kaunamaoo e hoo-
holoiā ka BiU rrs ka !u>luh«!u a.'u.i, Ht>cho--0 hke i\. HoiWp m»i In Lurit Hoowalu. 0 kt O'eln Wehewehe o ka Bifa. oia ka imoa 0 k Ko- ( mtte o keia wra. No» ka Hon. Loio Kuhina, " K hoohoioi* ka Okio V\ ehewehe n»e ka hoi ioli ok." Hoo» , holo liiop ia. NoinuioHoo. J. W. Keawirhoiithila. 44 E hooholoia la Bila ma keano holooko®." Hooholo like U. Noi k« Hoo. Kuhina o kom Aina E, . E hoopnuia kt> Kom»te. Hooholoia. Hoilee h Lona Hoomalu o We Komitf, Hon. S. W. Mahelona. a aponoia ka Hoike. I Hon. C. G. Hapkini. Aole aa i komo » In hnopaapaa no keia Bila, no ko'u ike pono 'ana mamua 0 ka ba|a\rai ann o ka Hale, | i ka o'uolu 0 ka hnponui o k» Halpioa Btla la. Ke ake nei au 0 ike pono ke Aupuni o Amerik* Huipuia ua aeia keia kuikahi e kakou me ka 011011 a nie ka nmnao oluolu. O ko kakou lohe mua ana i keia kutkahi. ma k*« kahi manio ma na nupep* i kaknuia paha e | na Kuhina; 0 0 ke am hooniaopopo ole o ua, | manao In, oia ka mea i hookanaluain'i keka* hi o kakou me ka maknnia ole. He pono 0 | olelo no kekahi mau manao i hoopukam ma> 'anei. Ua kapain koin mea he makana nui. O ke «no o ka Hanwi Like, aole pahti u he makana, he ano kuai pahi, a mahea ke ano makana 0 ia mea ? He minnininn Wo*u no ka nniw ano knpakahi o kekahi poe, n>« ho men la ua pili keia 1 kekahi noio, nole i keI knhi. Ua mnnno nu !»e oluolu ko nn Lkle jo na Aupuni e ae i koi.\ kuikahi. a aole no tou i knhaha nu», ke noi mni Inkou ma keia : hope aku e hooholoin me Inkoo i kuiknhi o j keia ano Hnawi Like. Ua makemnke ke- ' kahi mnu hon o ka Aha e komn kekahi mau | waiwai e ne, e lnn ka huluhipn, a owau ke» | kahi mea pono nui mn ia inen. Aka nae, o ; noonoo kakou, he aina nui loa kela, e kikoo |ana mni kn Poai .\nu Akau a i nn ninn vre- ' lawela pohopoho 0 Feloriiia, n he nuī wale nn ano 0 na hiea e ulu ana ma ia aiun. A aole no e komo wulenna ko knkou mnu wniwai aimi a piu. Ua olioli lon ko'u ininno i kn hooholo hke nra 0 ka Hnle ma kein ninau. | Hon. Kuhina o ko na A»na E. Aole no a'u I 01010 pakui hou aku i ka mnnao 0 ka Mea Hanoh.ino, n ke hapai nei au i keia noi, 44 Ke ninauia keia Hila, ma kn ae n ma ka hoole e ninnu ni. M Ma ke knuoha a ka Peresulena, ua waihoia kn Bila ma ka heluhelu alua ona. Noi o Hon, J. H. Knmalo, " hī hooholoia ka Bila ma ka heluhelu nlua nn«. M Hooholo like ia e ka Hale, 35 inau hoa 1 hiki mai, 3 i hiki ole roai. N'oi o Hon. J. H. Kamalo, 44 E kakau poepoe in ka Bila, a \rnihoia no ka In apopo, no ka heluhelu akolu ona. Hooholoia. Hoopaneeia ka Haie a ka hora 10 o ka la •popo. l*OAt.ra, Sepntemaba 10. Halawai ka Aha i k:i liord umi. Puleia e ke Kahunnpule. Hoopuka hou mai ka Pereßidena 1 kana olelo paipai i na hoa 0 ka Ahn, no ka hooiolohi mau i ka wa e akoakoa ai. O na'ln k* poe alakai ma keia mea, e oluoiu paha lakou e nnue mai i ka wa kupono 0 ka hoomaka ana 0 ka hana. Heluheiuin ka mooielo, a ua o{wnoia. Hoike mai Ka Mea Kiekie W. C. Lunaii* 10, ka Luna Hoomalu o ke Komike i kohoia e waiho imua 0 ka Moi i ka Oleio Pane o ka Hale. Ua oluolu ka Moi. a ua hoike mai t Kona manno e apono ana i ua Oieio Pane ia. Eia ka Oleio Pane : u E OLUOU' U 08 E KA Moi J 44 O makou na'Lli n ine ka Poeikohoia o Kou Lahui kanaka, i akoakoa iioko 0 ka Ahaolelo Kuiknwa, oa iohe mnkou me kii noonoo nui \ Kau H«tolcl<i lokomnikai r ka \ Moi, e hoike an* ia maiou i na knmu 0 Kou | kahea ana i ka Ahaolelo e akoakoa mai i I kei 1 manawa. I M No ka mea, o ke Kuikahi Haawi Like I iwaena o keia Aupon», e ka Moi, a me ke Auponi 0 Amerika Huipuia, e waiho ia 'na imua o ka Halt Ahaolelo e Kou Knhma o na Aina e, aia no hoi iloko oia Koikahi he mau mannoin'i e hoololiina Knnawai e piliana i na ioan o ke Aoponi, noiaila, e noonoo pono ia*na me ke nkahele keia Kuikahi, oiai hoi, ke man*» like nei mnkou me Ot, e ke Alii, e pomaikai ana na oihana Paahana a pau 0 ioko 0 keia Aupuni, ke hookoia. " E ua Makaua : Md keia kuka pu ana 0 na'Lii a me lra Poeikohow. e alakaiia no lakou e kenloha kupaa irau i Kou Kino, a me Kou Ohnna Alii, me ka makemake nui * malama a e hoomauia ka noho makamaka ana me ke Aupuni o Amenka Huipuia.a ine i ko lakou hilinai noi ana no ka pomaikn 0 ka Lahoi Hawaii. a ke Akim Mann Loa i [hoonoho mai ni ia Oe. e ke Aiii, ka Mo» | maluna o ka Lnhai; a ke lana nei ko makoa | manao, mamuli o km lokomaikai o ke Akua, i e holo nui ana na pono o keia Aupuni, a e ; mao no ka maluhia, ke aloha, a me ka noho like iwaena Oo e ka Moi, a me na Auponi eiea p*u. 4 * B OLA K£ MOll n Acu*. M Ma ke noi a Hon. Nahaku. ua hooholoi* e apono 1 ka hoike a ke Koniite. Waiho mai 0 Hoo. Nahaku i olelo hooho. 10, "E hoike mai na Kuhina i ka lakoo ku. mumaoao no ka hoomahaahua ana i na lo•a Aupuni." Hai mai ka Hon. Loio Kohin** ua ma*
kaukau ia e waiho mai, aia nae a hooholoia j I» Bila e hooko ana i ke Kmkahi. ) Hoihoi hou o Hon. Nahaku i kana olelo | hooholo. I Hoike rnai ka Hon. Loio Kuhina i kona 1 manao, Ve hooholoia keia Bi!a. e waiho inal* i Bi!a e hanwi ana i kekahi mau da!a o ka Aupnui, e uka ai i na lilo o ka Eiele Kohma o ka Moi. | Noi mai ka Hoo. Kuhioa o oa Aina, E, e j hapai i k<i hana <vtu la. 'Ua hooholoia. j Noi mai ka Hoa. Kuhina o na Aim E,_e j he'uhei'iia ka Bila ma kona Foo. Hooholoia.; Noi ntai ka Hon. Kuhina o na Ama E, e j hooholoia ka B»!a ma ka heluhelu akolu. I Hon. >. W. Keawehunahaia. Hc Bita ano j nui kci3, a he mea kupono ole i ka boo-1 holo waie ia me ka noonoo oie. Ke ano mi- j hi nei au, i ko'u o lima koke ana ma ka he* | luheia oiua. 1 ka nana'ku ua makcmake| loa ia keia BiU e na hoa o ka Hale,e na ka-j lnaka hoi o ke kaona nei. Aole nae ia he| mea e paa mai ai ko'u waha e kamailio oie 1 ai. Ua lohe nu i ka manao o kekahi, aole iio c pilikia ana 1.0 kakou noho ana ine na ! Lahui e ae i keia Bila. Ina e holo keia Kuikahi. a noi uiai keknhi mao aupuoi e ae e hooholo i mau Kuikahi o ia ino me lakou, aole onei i.i he mea e emi loa ai ilalo na lona o ke Aupuni? Pehea la e paa ai keia hnkahaka. E auhnuia nna anei ka brandy n me na waiwai e ae ? Nohea mai la ke da-J l-i e ukui.i ai na oihana Aupuni ? ina e haa- i w:ia aui t ua Aupunieae keia ono Kuikahi,; aol«j au i ike i knhi e loaa ai ke dala me ka j siuhau ole i na kanakn maoli o ka aina. lna , he nuhau rikaoli, nawai e hapai i keia kau(nnha ? in.i e auhnuia ka wanvai, aole anei e knuniaha ana ka poe waiwai ? lna he kaum ihu na auhau, aole anei e kupu inai na j kumu hoohaunaele? He inea hiki no ia'u i ke hai aku i kekahi haunaele o keia ano, a ! ene ka pii ole no ia o ka auhau a ka nui loa. | Ke ike nei au ma ka Papa Hoike o lee; Kuhinn Wuiwai no ka makahiki 1866, o ka | nui o ko kakou loaa mai na dute maj, he j $U0S,000; kokoke ia e like me ka hnpalua o | nn lonn Aupuni n pau. He hiki anei ia ka-1 kou ke hanlele wale i keia puu dala mai na J dute m;ii ? O na lilo o ke Aupuni no keia inau u\ak.ihiki elua ua hiki i ka $850,000 a oi ne, ir.a kn B<la Hanwina o keia Kau Ahaolelo iliu nei. Ke oi nei na )ilo innmua o na loiiu, n ina e hooko knkou i ke Kuikahi Haawi Like, nohea mai anei ke dala e hookaa ai i na nie ? ina e hoomahuahua ae kokou i na auhau, uole anei e oki na kalepa i ka Inwe maj i na waiwni kalepa ? Ke haiia mai nei e emi ana ke kuinukuai o na lole a ine na uiea e ae ; ein nae, i mea e hookaa nku i na auhau o lakou, e hoopii auanei na knlepn i ke kumukuai o ko lakou mau waiwai. fn<i e hoomuhuahuaia na nuhau, inamuli paha huhu kekahi poe knnaka kalepa o na aina e inai, a hoopii kela i kona Aupuni, n e ikeia nuanei e like me mamua, na mnku manuwa mannei e hoopilikia mai ana ia kakou lua lioole kakou i nn aina e ae, aole e haawi in la.kou i Kuikahi Haawi Like, aole anei i loan ia lakou ke kumu kupono e hoohnlahala'i. Ka hoikenei ka haiolelo a ka Moi,e pnno i ua nuhau e wniholike ia maluna o na knnaka n p:ui. No ka ike o!e]ia aku o ka manao o na Kuhinn no ka auhau ana, nolaila, ko hai aku nei nu i ko'u manno i keia wa. lua e kaumahn nnn na auhau, e hulihia auanei ke Aupuni, a e kahea aku auanei kakou i na Aupuni e ae e kokua inni i ko kakou pilikia. He lioolnha paha ko kakou i ke knnnwni o ka Oihana Kaua, a pepehi aku i paha i keknhi Knelani paha, Amerika paha, a hao inai una uu inuu Aupuni nei, aohe nao ai .i ka panpna Aole no nu e noi i ke kapae loa nna ne i keia Bila ; ke makemake, nei nae au e lohe i ka manno o kekahi' mnu hoa no keia mea. Hon. L. Aholo. Ke nke nei uu e hooholo i kein Bila oiui o ka holo ole he mea ia e hiki ole ni in kakou ke hana hou nku. Aia a holo ka Bila ike kakou i ka mnnno o na Kuhinn, aole mnmua. Ina he pono ole ko lakou nno o ka imi ana e pnni ni i ka hakntiaka, ina hoi he hookaumaha i ka poe ilihune, nu kakou no ia e hoohiolo iho. lle mnnao uo paha ko kakou e pilikia ana, aka ke mnnao nei au ua nuna ke aupuni no keia mea,a o ko'U makemake e holo ka Bil.a, Ina e weheia na dute, alaila koino wale mai na waivyai kalepa, a he auhau kakou i ; ua inau waiwai nei ma ke ano wqiwai paa. A no ka haawi ana i ke.ia ano kuiknhi o na nupuni e ne, ain no ia i ko kakou manap.; ina e ikeia he mea kupono ole, he tioole no ko kakou. Mnlia 6 hoqko ole nni o Ameri>" ka Huipuin, n|ina e hookoin ua hiki no ia wa e nana ai i ka pilikin; "0 ka itto o kekahi ]a ua nui in nonb ih0. ,% " ' Hon. C. R. Bihopa, ; 0 : i<n. maaao o ka hoa Hanohano no Wa>alua, eia paha ke noa ; £ aho ka mau ina ka ili|iune i mea e mauia ai na aohnu'; inu e wniwniana kakou, e nui inai nunnei na nuhau. Ke manao nei no, nae nUj ina he, kauaka ua hoa oei a> kakou, nolo la e hoole ana i ka auhnuia. Na ka Ahnolelo o ka Aioa e hqopouopooo.i aa auhnu. E,hoola nna anei ua kaiuiku i ka nmhuahua o un auhau , ks mahuuhua like ka waiwai o lakou ? He nina mnhini kein o kak.ou. Ua haewi ma| ke Akua nloha i ka aiua kupono i ka hooulu ī na mea ulu he, nui wale. Na kekahi mau aina e aku e haua me keakamaii na uoea e pono ai i(Q kakou noho ann, a na kakou ka hooulu i ka hua o ka aina. Ua inapao ka Moi, ua uunno o Kamehameha 111. a me Kamehamelm IV, e pono e kukulu i Kuikahi e kokua ana i ka pono o ka poe mahiko, inahi kope, miki &e, e kuai aku ai no na mea i Jmoaia tne keakomai ma Kale|voni, rua Oregoiia a me n.i Mokuainae aku, 0 ua auhau kaum<)hu ma Ainrrika Huipuia, kekalu kumu pilikia ia ia kakou.. 1 na mākahiki i hala aku neu ua e.ni ka nui o na kanakn, u:t inahuahuo, nae na waiwai hookoino.ua uiahuahua uiau no hoi ka huina pau o ke Ko a me ka Kaiki a me ke Kopew No ka huli o na kauaka e hnoikaika ma U inahiai— kp kuiou oiaio o ka waiwai ia kakou. 1 ka mnkahiki JS66 he hapalua miliona pauna ko ka i hooiliiaaku ina aina e; i kn makahiki 1866, he 17 miliona pauna. Iloko o 1956 aole raiui i liooiliia aku ; iloko o 1566, 850.000 paona. A he nui no hoi ka raiki i pau ia kakou o ka nina nei. Ke manao nei kekahi hoa, e hooiliia mai ka raiki o Amenka nioanei. Ke hooili inau nei kakou ilaila ine ka uku no i ke dute kaumaha. Ekolu lianeri paha tooa ka hooulu raiki o keia ina\kahiki. Rofo o 18t>6 ba wat#ai iooiH akil
jo keii aupuni, b« #160.000; ilōleoo 1866 he! :• 1.300.000. C. pono loa kakou ike dala i | |loaa mai ia ktkou no kei*iraiwai hooili ako. } f O na kuleaoa o na kanaka na aina. mo-' j mona loa ; kekahi mau aina, ua pau loa ■ka aina maikai ike kuieana ia. Ina e hooMk»jlra hana - pw? nf« jftnav e ftui taft lakou waiwai kuai aku. ina nae he inu rama; ;a he palaualelo, aliila o ka poioo.' Wale tib ■ ika mea kee. Ina e hoekoia keia KuiWahi,; |alatla, e ho!o mau «ina no'na i • | Kaiiponia, a e hooili mau ra na ahni. maia,; manako, a me na mea ulu i hiki ole ke ■ |laweia nia na moku pea. Oka mahiai » ke-; lia m«tf roee, he mea ia e piono ai na ano a f Spau. Aole oo he mea kupaoaha ke kue o; i kekahi poe no ka ike ole i na pono, eia nae ? | oa n-.aopopo, a heaha ka ruea e kue hou aku ī 'ai. ! | O ka mea i oi ai i keia wa ka noho olut oiu ana o na kanaka. oia no ke kokoke mai i | o Kalipooia me ka lako o na kanaka maoli i j 'ke daia. Aole au i makau i kekahi pilikia j |eae rae na aina eae; mamuli e makaukau |ana kakou e hooholo kuikahi me lakou i | | mea e p«no ai keia aina. Oko kakou po- J | maikai maanei, he kumu no ia e oluolu ai| jna kanaka a me na Elele Aupuni o ia mau i • aina.iko lakou nana ana inai a ike i ua, pomaikai la. ; Hon. Kuhina ona Aina E. Aohe no olelo nui e pane hou aku ai i keia wa. Aia . no i keia aoao ka olelo hope, aka nae. ua ae' j no makou e pane hou mai kela aoao. i | Hon. O. Kalakaua. Ua.kokua no nu ika : ; Hon. L. Aholo, aka, he makemake nae ko'u ' |e ike aku ika Bha Auhau. Ua manaoia o ika hakahaka he $67,000. E nui aku ana i: ko'u manao. E kii ana na kalepa Olelo E ; iko lakou mau waiwai kalepa i Ainerika l j Huipuia, i komo dute ole maanei. Ke mn-' j nao nei au ua pono loa o Hon. C. R. Bihopa, | |i ka hooholo ana oka Hale i kana hoololi i; ika olelo hooholo a Hon. L. Aholo. Oka j | pono loa no e waiho mua ia ka Bila Auhau ; | imua oka Hale. E oluolu paha na Kuhina . | i ka'u ninau—aole anei e mahuahua ana, i, | ko lakou manao, ka hakahaka niamua o ka lakou i olelo.ai ? | Hai mai kn Hon. Loio Kuhina, aole paha e hiki i kn naauno a ine ke akamai o kekahi | kanaka ke hoopololei hou aku i ka makou i> imi ai no keia inea. j Hou. G. B. Ukeke. Ua kuhi mr>i nei nu I ua pau ka hoopaapia nna no keia Bila ; ein j no ka ke imi nei kekahi poe e hoohiolo i ka i kakou i hnna ai i nehinei. O kekahi mau ' hoa i kokua i nehinei, eia no ke kue nei, a | 0 ko iakou lauwili wale ka'u mea i mahaloj ole ai. Aole keia kuikahi he mea ano hou. j 1 ka wa kahiko he haawi ka makou i na kai- j j kamahine a me na wahine i mea hooaika-i ne ni, a maopopo ke aloha. He mea e nae keia a kakou e haawi nei, aole he wahine a me ke kaikamnhine. Ua hooholo; kuikahi knkou mamua me> Amerika Huipuia a ua ikeia ka pono, a eia no keia pono hou i haa-1 wiia mai. Mai noho oukou a hoomaka'uka'u | wale ia e keknhi, He inanao no ko'u no na j auhau. Ke koi nei au e ninnu koke ia kein { Bila, ke pau ka'u olelo ana. Aiaa kela maknhiki, alaila kuka no ka Bila Auhau. Noi o Hon. J. Kupau 1 ka ninau mua. Hooholoia, 22 ae, 10 hoole. | Ninauia ka "Bila e hooko i ke Kuikahi Haawi Like." Ma ka ae ame ka ole ka ninau ana. Hooholoia—33 ae ; 4 ole; 2 maopopoole. Na hoole—Hon. loaneli, J. W. Keawehunahala, S. W. Mahelona, J. H. Heleluhi, Koho ole—J. K. Kaunamano, J. H. Kamalo. Hai mni ka Lyna Hoomaiu i Bula e koho na hoa a pau o ka hale, ke hookuu ole in e kn Hale. Ma ke noi o ka Hon. Kuhina o ko na Aina e, ua hookuuia na lala i koho ole. Ku ae la keknhi mau hoa o ka Hnle, e hooia i ka lakou hoole nna. Hon. C. Q. Hapakini. Ina he mana ko ka Hale, e ake au e papeia kn hoolaha ana ina hana a keia la. Ua hilahila nu i ko'u lilo ana o kekahi ona lala no kein Hale, i ko'u ike ana i na kumumanno a me na olelo hupoa kohu pupule i hoopuknia i keia la. Noiia mai hoopanee. Ninnuia, a ua hooleia, Ninau nko la ka Hon. Loio Kuhina i ka Luna Hoomnlu, o ka ninau hope nnei. keia no ua nei J I'ane niai la ka Luna Hoo-» (palu, O ka heluhelu akolu ana ka hooholo anarl ! M«i'ka oiuolu ana mhi ō'ka Hale, wjiiho mai la kn Hon. Loio Kuhina i ke aho o ka nuhau hou e pani ai i ka hakahaka 6 na loaa Aupuni, ame ka Bila Auhau. HeluhWiiia imun oka Hhle. Eia ke ano nui 0 uh olelo hoike la : f E hwhaui* na ? vh»iim a p«n f o ka hapahaneri. Opiuma lOOhapahanen. Ka Baka 50. iNa mea Gola a inena inea Knln 50 • hapn-hanen. . ; • Na waiwai a pau o na kanaka kupa ma- : ihlo ae o ka haoen dala, aoife- e nuhnuia. Hon. Loio Kohina. He mau hua olelo pokole ko'u no keia Bila. Ua hai mai ka Moi, i kona t makemake e auhau kaulike ia na ano kanaka a pau. Ika hnokomu ana 1 keia Bila, Ua hoomanao maPho i keia mea. Ua aūhaaia na waiwai, ma na wahi a pau. 0 ke kanakn i oi ae ka waiwai, oia ka i auhao nui ia. Ona kanaka ilihune, o lakou ka poe 1 hookuoia i ka aahau kaumaha. Ina ua hooikaiku ke kanaka a loaa ke kuleana i like ke kumukuai me *ia dala he 100, ua anhao oie ia kela kanakn. Fe!a ina $100 wale no kn nui o kona \vaiwai lewa. Un otaio ka Hon. G. B. Ukeke i olelo ai, aole hookaumaha ana ke aupuni i ka poe iiihune. Ua auhauia ka Baka, he mea ia e ulu ana maanei, a o ka auhau ana i 50 hapahaneri, he mea ia e pono ai fca mea inahi baka. He mea auhau mau ia ka baka ma na aina a pau, anle he mea ia e ola ai ke kanaka, he mea hoolealea wale no, e'pono e auhauia. Pela he 'meā !et*lea wale no lia mea gu)a a iim na tne& € o ka poe i'4ako in mau \
r ~— " | mea, e oko ana no lakoa , / T a |toailcaika nui makou oo ke:a Biia, a ke roin«B» Mi »»• ! totJ ua ano kauiike. Ina eke K«ika#»i, e em? aoa ke kumakoai o os raet e pooo ai ka noho kino, a he mea ia e pono ai Mha"iTihonē. " , Qka n?oau nui iiae, ka aahai wiiwai, |>o ka hapo-hanen hookahi. He inea mama 1 hxi nae keīa. ina aottaii sna aina e. Ua lohe aa ua auhauia kekab| poe fnvA«Qet*ka < HAiipak a i lea hapa-keiu o Wloai UiaUhir Aole e hoonuiia ka,|ilo g.kc Aapuoi no ; na Luna Helu ame na Luna Auhau. Noi o Hon. L. Aholo. M E waihoia ke k'Q- : mumanao ame ka Bita ike Komite no ke ' Paipalapala, ana lakon e pai no ka Haie. I Hon. Kuhina oko na Aina £. Ua lokas hi ko'u manao me ko ka Kohina Waiwai | Kuikawa. Ina aole e makemake ko ka HaI le e noonoo a e kiika i keia wa, e paiia oo ua Bila la ma na nupepa, a e kuka nuiia ma : ka aina hoiookoa a hiki i ka» wa e akoakoa : ai kela Ahaolelo. _ Hou. Keawehunahala. Aole i maopopo I ka hooko mai o Amerika Huipuia i keia ; Kuiknhi, e pono no e waiho a e hoopanee i . keia Bila na keia Ahaoieio. Ninauia ke noi a Hon. Aholo. Ua hooī holoia. Hoopiineeia k» Haie a i lea Ia apopo, hora umi. Poakolu, Sepatemaba 11. ; Halauai ka Aha ika hora umi. Puleia • eke Kahunapule. ī Hai mai la ka Perēsidena i kona minamina i ku ike oie ia o kekahi ona mau Hoa | Aiii, ame na Luna Makaainana no hoi kekahi, ma ko lakou mau noho. E hiki mai I auanei mahope ua muu hoa nei, a hoopau i manawa ika lakou niau ninau ano ole. Ke iii nei maluna o'u, e kena i ka Makai o ka , Hale, e kii aku ika poe hooiolohe. Heluheiuia ka Mooleio. ; Noi niai o Hon. Kainaio, e hooioli i kona ! inoa ma ka ninau no ka Biia Kuikahi, a e i komo pu me na ae. Kauia kona inOa me ; na ae. a aponoia ka moolelo. j Hoike mai o Hon. J. O. Dominis, ka Lu- | na Hoomalu oke Kon»ite no ka hooiaio ana | ina Bila Kauawai, ua waihoia imua oka | Moi ka Oieio Hoohoia, e haawi ana 56,000 ! no na lilo okd Ahaolelo, a nie ka Biia Hooj ko Kuikahi, aua kakau inoa ia ka Oielo | Hoohoio a ine ka Bila eka Moi. j Aponoia ka Olelo Hoike. | Waiho inai o Hon. Pineh*tsa Wood i olej io hoohoio. Oiai i.na ke Kanawai .0 ka Aina, ua kohoia ke Kokua Mua 0 ka Aha Kiekie i Komisina hooponopono i na'Palena Aina, a oiāi ke waiho wale nei keia Oihana, ma ka tnake ana 0 ka inea i oloha nui ia, Hon. G. M. JRobjkana, a aole i oluolu ka Moi e pani inai i | kona hukahuku ; —oiai hoi ua ili nui mai ka | pilikia no ka hooponopono ole ia ona palena | aina, ake hoopohopo nui nei kekahi poe j mea aina, 0 laweia aku eka make ka poe i /ike pono i ua mau palena la, a e nui mai ana ka hoopaapaa ina na Aha Hookoiokolo ma keia hope aku ; iN'olaila—E hooholoia : E noi haahaa ia i na Kuhina e waiho imua oka Hale Ahaolelo i Biia no keia mea, i hookoia ke Kanawai, a e hopmamaia mai na piiikia 0 na kanaka. Noi maf ka Hon. Kuhina 0 na Aina E, e hoomoe, oiai e noonoo ana ke Aupuni no ia mea, a e hōoponopono koke ana. Hoomoeia. He 23 i ae, 5 i hooie. Hon. Loio Kuhina. E like me Wo*u hoolaha inehinei, ke waiho nei au imūa 0 ka . Haie he Bila e haawi ana no kekahi mau Lilo Kuikawa. No na iiio 0 na Kuhina Eiele Kuika\ya 516,000 ; No na iilo i ka Hoikeike Nui ma Parisa S3,000; No na lilo i ka Aha Kieie Kuikawa ma Hawaii $1,000; No na lilo 0 ka Ahaōleio Kuikawa $6 000. ; Hoohoioia ma ka heluheiu akahi. Mā ke noi'ō ka Hon. Kuhina 0 na Aina Ē ; • ua ! kftjineia na rbla oka flate, a wnihoia ka Biia nia ka helulielu olua. Noi mai ko Hnn. Loio Kuh'ma e hooholo i ka Bila ma ka heliihelu alua. Hai mai ka Luna HoVmiaiu : hoie make noiiu no ko heluhelu alui'. ' f ' Heluhelu alua ia ka Bilh. Ma ke noi 0 J. W. Keawehunahaia waihoia ka Bila i ke Kofaitd b ka 'Hale. Lil6 ka Haie i Komite. Hon. J. H. Kapuniai ma ka Noho Hoomalu. : iNoi 0 Hon. J. Ahold, e heluKelu pauka fa ka Bila. Hnoholoiā. Heluheluin,—No nh'lilo 0 na E.'ele Kahlna'Kuikawa S1(K,(500. 1 ' Noi mai Hon. J* 0. Hoapili, » E hooholoia keia pauku." • - ' HOll. J. W. He make ko'u e ike i ka rrui o hrf filo noka Bfe-' • le i hoonnain inartioa ina beift" hami. 1 Hon. Kuhina 0 na Aina E. Adle Oti e hoomanao nei i na liio no ka heie ana oHon. W. 1 L. Lee e hiki ai 'ia'u Iw liaī Hku: O na Klo oka heieana 0 Hon. E. H. Alani, nana iho 1 I no i uku ika hapanui, no kona makemake e ike i kona one tranau; Ua kikoo ia maia' waihona Aupuni $1,000 wale no. 1 Hon. Kuhina o'Na Aina E. He noi Va makou no na $10,000, aka nae.aole i ma> j popo ka lilo 6ia man dala a pab. He hai | ka inakou Ika $10,000, i mea e makaokau ai no na pilikia a pnli. E hiki ana paha i ka elima tartami a e oi lod anW paha. aohe i maopopo. (na e halaWai hoo ka Ahaoleld, alaila e hoike no mnkou i na Tlfo a pau, 0 kela a ine keia dala. 1 Aole ihaopopo ka !oihi 0 ka noho ana 0 ka Elele Kuhiha ma Wasiftetona. ' Hon. J. W.'Keawehunahah. OTto*nhoohaiahala, no 1« okupau. He makemake ko*u e ike i na li!o "no kefa a me keia naeaHon. Kuhina 0 n* E. O na ?iIo no ka telegarapa kekahi Ulonui. [ Hon. J. W. Keawehunahalii. Aia ina
kag?jakiko ka o <®ei m«T Wajin«ona, beaßla kana e |ekga|apa p|i[ nei? - %■■■ f Hoft. Kohnui 0 niAina E—tf* loaa enal la'u he teiegarama ma keia ieta hope mai ■ beu mai $?asioetona tnai, a he telegarama' aku a ke hplo< ka let»\ * ' ' • ' r aewr t ka 0 ka Bii*. . . T . * , ; o Hoo. D. Kaiakiiua aa' lrbf \ka. t JJila i ke Kumukanawai (Pauku lo ?) _ t KaEiaha ioa o Hoo. G. B. Ukeke i ke kue ano o!e 0 kekahi poe. ( Hoohoioia.ka pauku. • Heluheiuia ka pauku oo na daia 3,000, a hooholoia. : Helulieluia ka pauku no ka 81,000, a hoo- ; hoioia. Heluheluia ka pauku no ka $6,000, a hoo-' holoia. | Hooholo holookoa ia ka Biia, a hoopauia f ke Komite o ka Hale. . Hoike ka Luoa Hoomalu i ka hooholoia o ; ka Bila ma ka heiuhelo alua, a aponoia ka f hoike, a waihoia ka Bila e kakau poepoe ia |a e ninauia ma ka heluheiu akoiu i ka la f apopo. j | Noi mai ka Hon. Kuhina 0 ko na Aina E e hnpaiia ka han.i o ka la, no ka Bila Pani ( Hakahaka. 1 no ke pani ana mai i m dali e \ poho ana. mamuli o ke apunoia ana o ke Kuikahi Ilaawi Like me Āmerika Huipuia. ■ Ua manaoia e loaa mai ana kekahi mau dala, ma ka hoonui ana i ka auhau ma ka i waiwai paa a ine ka waiwni lewa. 1 > Ua oieioia mai ua pono ke hana hou i na . Kanawai e pili ana i na Palapaia Ae Kaiepa, : na Hoaiiona Pai o ke Aupuni, a me na uku ' Awa ku moku, a e kau hoi i kekahi auhau 1 maluna 0 na daia loaa a keia kanaka keia ; kanaka iioko 0 ka makahiki. Ua noonooia I keia mau mea e like me ka hiki iloko o ka i manawa pokoie. ! Ka manao e waihoia aku nei, aole paha e ! lawa no ke pani ana mai i na dala a pau loa,! ; aka, uuku ioa ke koena, a hiki no ke hoopo- . nopohoia inahope. i Na du!a i manaoia e poho ana, e l«ke me . ka hoike ana ina kekahi papa man.ua nku nei, $63,1265.44. Ua manaoia aole auhauia 4 ka waiwai 0 kekahi kanaka ina aoie oi aku 1 mamua o na dala 100, alaila, koe Esvalu ' ; Miiiona Da(a, ku i ka auhau. I keia mana- . wa ua auhauia ka waiwai keneka. aka, ina auhauia J keneka, aiaiia, ioaa §40,000.00. ! Ina kauia ke dute maluna o ka Opiuma, 100 , I keneka, a maiuna o na mea gula a me na ' i mea dala, a ma ka Baka, 50 keneka, alaila, 1 ioaa $17,500.00. Na loaa i manaoia, $57,500.00 A«le manaa nui ia ke koena, no ka mea ua uuku ioa ia. t Ke waiho aku nei me keia i kekahi Bila Kanawai i hoōponopono ia me ka noonoo nui i mea e hooko ai i keia inanao. Maiaila ua ■ oleioia aole no e lilo ana ua Kunawai ia i Kanawai mamua 0 ka aponoia ana o ke Kui* kahi. Me ka mahalo. ; la ka Mea Kiekie M. Kekuanaoa, Peresi- | dena 0 ka Ahaoleio. j HE KANAWAI j HOOMAKAUKAU Al NO NA LILO I MANAOIA i OLOKO 0 NA LOAA 0 KE AUPUNI. ; ; No ka mea, ua manaoia e aponoia kekahi 1 : Kuikahi Kauiike, i hana e ia e ka Eleie . Kuhina o ka Moi, a me ka Elele o Ainej rika Huipuia, a no ka inea hoi, ua apono- ! ia ua Kuikahi ia, alaila, ua kupono ke ( hoomakaukau ia i mau kiimu loaa hou no' ke Aupuni, noiaila, i E hooholoia e ka Moi a me ka Hale Aha- i | olelo o ko Hawaii Pae Aina i akoakoa, | iloko o ka Ahaoieio kau Kanawai o ke ! Aupuni: f j Pauku 1. E auhauia a e ohiia maluna o ! ? na waiwai paa a me na waiwai iewa a pau o keia ano keia auo, maioko o keia Aupuni, > 1 i hoakaka ole ia ka auhau ma ke Kanawai,. |a e hookuu oie ia paha ma ke Kanawni, he j iekoiu ha|3aha keneta iioko o ke dala hooka|hi, ma ke kumukuai i hoakakaia, aka, o ka' | waiwai paa o lia kanaka kupa a pau maloko • ! o keia Aupuni, ina aole i oi aku ka nui ma-, | mua o na daia hookahi haneri, alaila, aole e l auhauia, a o ka waiwai lewa a na kanaka ' j kupa a pau maioko o keia Aupuni, iha aole j oi aku ka nui mamua o na dala hookahi tia-1 | neri, aoie no e auhauia, a o ka waiwai waie ; ' no i oi aku mamua o ia mau dala. ke au-| fhauia. | I Paukū 2. E kauia, e ohiia, a e ukuia j maiuna o na Opiuina a pau ! hookomoin 1 j mai iioko o keia Aupuni, We dute e likcrme i ! hookahi han?ri hapahaneri ialortm % a. ma-1 | luna o na Baka a pau q kela ano keia ano„ a r I maluna hoi o na waiwai a paue maoaoia no | ka hana a e mea hoonani paha i hana' holo ,! |okoa ia a hana hapa ia paha no loko mai o ' ; ke gula, dahi a me na pohaku hoonani, i du- * : te he kanqlima hapahaneii ad valorem. Pauku 3. Aole no keia e lilo i Kanawai,, ;a hiki i ka wa e hoike ia mai ai raa ka Olej.Jo Hōolaha'Aiii. oa apohoia e na āoao ēliia j ke Kuikohi Haawi Like* i hooholoia « ka i Elele K,uhina :o k.i Mo><« me ka Elele o Ainenka Huipuia* ma. San Francisco, ma ka la Iwakalua kumamakahi o Mei, Maka-i hiki Hookahi Tāusani Ewaiu Hanen Kana- • j ono Kumamahiko. * Pauku 4. O rm Kanawai * me na hape ! ! Kanawai a pau e kue ; ana ī keia. Kanawai,; ] ua hoopauia. _ Noi mai o Hon. J. H. Kamalo, e iilo ka ' |Hale i KoraitQ e kuka no keia Bila. Ninau | ia a hooleia. ) | Waihoia ka Bila ma ka heluhelu alua. | ] Noi mai o Hon, J> A. Nahako, e hoope» j |neeia ke kuka ana no keia Bila a i ke Kiu ' ['Ahaolelo o keia makahiki akq. ( ! Hon. G. B. Ukeke. E pono pahae noo|noo na.keia Biia i keia wa. Aoie oo wau ij ' roa f} a P P®!* mehinei, ua hoololi nae au i ko'u ' , w* a pao-. Aohe i ikeia aku ka inanao o kela ' ; e like ole ana ko iakou naauao me 1 ;ko k?kou pei, ' | a P®^' n l- Mea e no ua hoo-1 i pohala i naauao o ka poe Koho i na Luna : Makaainana. Aoie anei e heluheio ana na , makaainana i keia Bila roe ka noonoo, a e' | hoouna mai i ka poe i maknukau loa no ke | kuka apa no ia mea. Heaha la ka kakou e » wikiwik» ino oei ? Aoie no wau i ike i kekahi kumu nuī no ka hoohoio koke U apa o! keia BiJa. Aole i hookoia ke Kuikahi mal
I Ke hai mai oei na K|ktn®| ! noi ia keia B»l» \ oiplnaL Ke hoike oei au I.» r keenake mea nana i waiho nia» t » e,a | aoa i ka manao e hoomoe i «* »'»• *• ftīf fapi kekahi.lioie i aom ka Poeikohoia e ko iakou poe koho no keia mea o ka auhau * aoa. mea imoa o ll ■ aina hoiookoa. — . Kokua mai o Hoo. D. KiUkaua [ u® * ■ »* • - Hoo. 14010 Kuhioa—Aole no i ■ keiaßiUVk* Ap«oi. Haie e ike i ko makou imnuinaMo auhāu,a noiaila ko makou waiho mai i keia. lna* aole e mai ke Aupvo» Ao»rika, aiaila aole no W hakahaka e pan» aku ai. He mau kuinu oo e lilo ai i wea kupono loa ka nioau koke ia o keia Bila. E pihoihoi ana na kanaka a pau o ka aina no keia mea, iloko o keia mnu malama ae eono; e imi ana kela mea keia mea e hoololi ae i ka au« ( hau mai kona poohiwi iho, a i ko ka hon j launa. E imi nui ia ana, na mea e holo ole ai ka Bila. O keia ninau a paif no ka au-. hau ana, aia no i ka Hale Ahaolelo, a e hana . lakou e like (pe ko lakou manao. Ina e hoo- • 1 paneeia keia Bila, e lilo auanei paha ua hoopanee ana i kumu e kue ai kekahi poe, me ka oleio ua hoopaneeia no ke ano pono ole. | Ke hopohopo nei au, o kuhihewa mai na kanaka i ke kumu oka hoopanee ana. Ao!ej au e makemake e hookauo nui aku i keia; Bila imua o kā Hale ; e iiooiioo nae na hoa 0 ka Aha o kuhihewa mai aoanei ka poe mawaho i ke kumu o ka hoopanee ana., | Hon. C. G. Hapakini. He mea nnenne^ hiki ole ke kokua pono i ka'u noi. Ua kokua kekahi o na Kuhina i ka hnopanee, o ua kokua kekahi i ka ninau ma keia Aha-, olelo. I ka'u nana'ku, ua kuhihewa paha na Kuhina i ke kumu o ke, noiia ana e waiv * ' . ho niai i keia Biia. I ka'u nana ona, ua ' noi aku na hoa o ka Aha e hoike mai i keia ( Biia i mea e maopopo ai ia lakou ka pono a me ka ole o ka Biia Kuikahi. Aoie au r . inanao he makemake ko ka Hale e hooholo^ 1 ka Bi!a Auhau i keia Kau Ahaolelo. O i i keia Bila Auhau, oole paha he mea pohihi- , . : hi loa. e hauhili loa ia ui na inanao o «a| . kanaka, a aole no e kuhihewa ana ka poe mawalio o ka Hale no ke kumu o ka hoepa- : nwe ana. He minamina ko'u i ke ono kue' 0 ko'u manao i ko na Kuhina. I kuhi au ] hookahi no waapa o ko'u pahee like ana aku' . me lakou i kai o ka muiiwai. ( Hon. L. Aholo. E pono e kukaia ka Bila. lna e hooholo oie ia i keia wa, ke inakau nei au aole e hooholoia ma keia hope aku. Ina ! , no e hooko ole mai ke Aupuni o Amerika r heaha anei ka hewa ? ; Hon. Kuhina o ko na Aina E. Ua hoike 1 aku nei na Kuhina i mau knmu e kuka ole; ; ia ai keia Biia. Aia no me ka Hale. Aole I no i kue na Kuhina kekahi i keknhi. ' Hon. J. H. Knmalo. He kokua ka'u i ka ; Hon. C. G. Hapakini. {na i hoopaneeia ka : Bila, alaila, ua waiho makaukau ia no kela 1 Kau Ahaolelo. He nui ka manawa i koe; mahope o ka lohe ana ua hooko mai ka Se- 1 nete o Amerika. Aole au i manao e haale-| , le ana kekahi na hai, i ke kanmaha o ka | ( auhau ia. Ke ninau mai nei kekahi, heaha ! ; anei ka hewa ke hoeholoia ka Bila Auhau ke| ; hooko ole ia ke Kuikahi e ko Amerlka ! Eia j ■ ka'u, he hoopau monawa. | Mea Hanohano P.. Kanoa. Ua manao-ke-' kahi mau hoa o &a makaainana La poe eau*] hau nui ia ana, nolaiia ke noi ē ike i ke | kumuinanao auhou o na Kuhina. Eia i ka | ikeia ana aku, na pono no, aole i aohao nui! ia na inakaainana. O ka lakou kumu o ka noi ana, no ko hikoo nana nui r ka pono o ko lakou man makaainrtna. He kokua kn'u 1 kia manao o Hon. G. B. Ukeke, e hooholo koke i ka Bila i keia wa. A he kokua ho hoi i ka manao o ke Kuhina Waiwai Koi- | kawa, ina e hoopanee kakou, hoowahawaha loa mai auanei> kela Ahaolelo i ua Biia hoopanee nei. Hon. C. R- Bifiopa. Aole 'i kueia keia. Biia e kekahi lala. Aole *iri kue ka BHa, alra ika'ike pono o na hoa o ka Aha, na kokna wau > ka hnopnnee wāle no. Ina paHa hē Wa loihi aku' keiaa akoakoe hou ka Ahiolek), ma ua ohiolu au i ka nihau khke ia o ka 8114, no ke kokoke mai nae o ia wa nōlai!» «a kokoa wtio r ka hoophhee. Hē mea pono kxi ta Waiho h>iHi o leela mea imua olra pōie' ri#onoo 0 k« 'iinii nti. inii e 'hiki i ka wa e hapoi hou ai keH Ahaole!oi s keia mea, e like artame he niea hōa, aole tne he ttoe«'la i hoo*Ahawatafe e kakott: neii ;; '' . < .-v •• Hon. Kofrit* Waiwai Kuikawa. E 010. ! olu ka Hate ē-MM mai i lrein Pa«lcu o ke Kuikah». Paoku *V, n» WliooM koke m . o ke Kuikahi ke hooholoia e ka Ahaolel# ; AlMlnka. \ /. . ! 7 • I ka hoīo ana ako o ka mokuahi mai Ho- ; nololu nei aku 7 e laweia ana ka hookoo keia ( AhaoMo i\iaKuikahlfe. He A'uponi ibao e k'e Kuikahi i ka ihalama o Dekemaba (W roea olelo wale lieia a'u.) Ina e hooko koke m, e kauohaia mai ' paha auanei kakou e hookomo waiwai dute : ole ma ka la mua o lanuwi. Ina peia, haule ; aku paha kekahi hakina 6 ka fooa Aupupi ■ ke holo ole keia Bila. ' " i Hon. C. R. Bishop. lria no e holo. aole 9 . ohiia ka auhau, aia a kū 0 Deke- : maha, 1968—koe nae ka dūfc o ka Opiuma, ] Baka/aQc: ■ " { Hon. &t|hiba 0 ko na Aina E. ĪPek paha. . Eia nae, aoJe anei e lawe nui ia mai na wait e <ta*e nui ia keia man malama koke āe bei, oiai aole du(e nui 0 keit| w* e : hele nei. " " I f Hoopaneeh ka Ha|e--roa I» ninau ana, ' 18 ae, 12 hoole—a i ka hoea 10 oWll apopo. r
' 4 r Poiha, SeptteiMbt 12. lia)iftf«i kt Aha i km bora nmi. Puleia c *e K»hnoapole. ka Moolelo a nponoia. Hoolaha mii o Hoo. W. Pioeha» Wood, Tkona"manao e vraiho imua o ka Ha)e e hoololi ana i ke Kaoawai no na Paiena Aioa. —i H<m: L, Al»hf, *f»t|Wtti bi k«hina o ka fa Aloa fi. $ahope ' mai o ka hoopanee ana o ka Haie inehinei, noi makoo i %a flt»o imot * kt Hale,» na nPM roako« wea pono • kokoa t WEooUoloia o keia Ceia Kau • Ahaolelo Kuikawa. Ua holke ko'o ho».ko. kooH&. ke Wai#al Kuikiwa. Imiia i 0 oukou i keia maa maoao a me kekahi mau kun)Uf*iQva u* 000000 nui ia ke» mau mea f e ka hapanui o na hoa o kā Aha. Aohe nd • wau e hii V>o ana \ oa iwoimo ana i hoikeike «lra ai imua V wiiW> wei" au imua o oukou i mao maoao aoo okoa Im, 1 a be mau manao aoo koikoi oo hoi. [ Ua hoike mai keia Hale Ahnolelo, ma ka ' hooholo aoeaoe lokah» aoa, i ko lakou oluolu , a me ko lakou makemake i ke Kuikahi; ua hoike nolioi bkoa i ko lakou manao uluulu ' ma ka hooholo aea i kn Bila Huawi » irmu 1 dafa e oko ai i na l?lo i ka ru>i aoa e hoK> i keia Kuikahi; a eia ka mnkou e noi hou I aku nei, o ka hnolioio i keia Biia, i men e pou ai ka piiikia hookahi i koe,a e hoopau e ! mamua i oa kumopaio a paa e bapatia aim 1 e ka poe i kue i keia Bila ma ka Ahnnlelo v> ) Amerika Huipaia ; oiai e k>an ana paha ko i lakou e kue ni, ntit loko na , hana o kakmi Oei o ke»a Akn. Ui mfokauia : e kekuki poe ; on makemn* 1 keh 4ioi e, a u» m>i i;» \ e keknhi,—kA uu* aoa o. kein Āupoui e kau' )dute mnluna o na ko e lawela ako ana i i mea e pani ai > ka hakahakn ma na loaa Ina e hooholo ouk«>o 1 keia Biln, alaila, oa loaa ia makoa he kuiou • booina- ' opopo lo» oku ai ia Amerika Huipuia kr I ano oiaio e ko kakoo hnna. Aoio no he mau | huaolelo ma ke Kuikahi t papa lunoii umi ana i keia (du!e hooili aku), nkn, he koe pn~ , ha ia (dote) i no mea i maoaoia u>a k« Kui* kahi. kia e hooholo «iko» i keia Bih, aiuila r e hoohainau ia ana na wnha o ka poe ! kue, a me na kumupaio e hok>pi>no ote ai ke < Kuikahi. Ina e hoohalo oukou i keia Biln, 1 alaila, e maopopo ana.i ka poe nho oiuok» t mai ia knkou. ma na nmn e r ko knkou imi ole I i WiHi >A ! hau i kue i ka j>ono o ka a > hoai hewn ia no 4 kn h<ipunui »ica p»e i holao maoli i kein a«o (luhau. Eia hoi keia inaiioo kokua a r u epaku» j hou aku- nei; E maMoia auadei e keknlu poe e kao dufen«» "ana kakou makiM o kei knhi innu. mea i hiinaia mu Amerika Huipu- ! la i oleio ole m mmt kr a Ip* lo> l ie paa i kVhurouhumuia. - $ hohholo ouj kou i keia Bi)aj t nmopopo aaa aov peln Iw kakoa, a e h©ikeia,ko kakou tiuina& t aohai» ' i na waiwai a paii l mea e panun nr ka ha- ! kaliaka, eiai he hakaliaka keia i pono ni n» i mea a pau. ina he pooo ko ou*ou uyinn» , ukn, e lilo ole, keK\ innnno i kumu hnna, iv &e**ieiatM ke'iko pono nei au, e kapa mai ana kn poe kue, o> i ko oOkoa hoopnnee nna, he makeinoke in o paa mua ke Kuikahi, a mahope o hapn» r kei la mau aao auhnu a'u i kuhikuhi ai loaluua ae nei. Hookahi o*l> manoo r koe. Un mokpmake | loa kekahi poe maanei, e auhau tmi i na ! mea ano pili i ka lealea wale no v e laa kft ! Bia, ka EJa v ka Pof», ka Lole KjKiika f na | Waialo, a peia aka. 1 ka nunn wtle nku, he | maikni pnba keia, akn- ke ao aka- nei au i ka | pono ole o kem hoha, oiai o »a wnmni ka» ; hepa keia e kwa ia kakoo mni £uropa mai* ! a ke mea kaulike ole i ko'u iminae ka hoo~ | piiik» i keia kalepn i hoomoiea hou mni nei» Enelaiiiame Farani a me VJeret«ania. | Ua hnawi knkou ia Amenka i ka pono inua ma keiu Koiknhi,a aoie pahn e ponoe hanwi hoo i kaumah» aialiina o ko Etlropa i kf* nuhau ana i ria waiwai ma> £uropa mai. [ Eoloo!» otl<oa.e moaoo itoa keia mat» ) manao i akt> »er\ a t kollnhi*ptftnrj ko oukou manao iye ko'u, i hn'u' 'oleio- «na j he mea ponb e aku i no olelo kue , ma %a' oufcda hana koke fuu» ma k4 j komaikai. 9 keio Ahaolelo, ka Ahaoleio nana i hana mni keia haknhaka ina na looa 'Aupuni, nota nt hoohol+i pne& e paniia ai aa hakahaka ia. Ua piU pu keia mau niaawekm ; aa m po« hoolalu n»(j hoohokp wn ia mao iwnau. Alnila, fhoi aku oukou t ka poe oana t> koho j oukon, me ua ha*fM>pl«m e like me ka mana khaawiia ia eukou i na mea n pau • \tobinl\eb kitii >ili i ka kihui Kolomai o No»., Aifbene Boyi) e iilo kt» HaKe i Komile no ka Bila. Hai in.c > . Ba nila o aa noi nei. Hoik*» o 6\>rj. lī, i k&na noi. U'i kue au i ka lawe ii rnflr <> keia Kli* imua * ka Eia «olawem mai 1» no e hooholo o pHioihoi auanei fen «m% > k» hoopanee aoa. Ina i makemake keta Kat> Ahat j*?akoo. Aole noe poao>t kaoo me ka noonoa ole ma keia oi4ar*k<)A.'a*fcao arfaviio ka mea he |tupoiP k kekahi nwo malama £o£papo.,. t.liio keia Bk la i Kaoawai kumukaaamamno o-ka nwilob Atfgate 1865,' nolaila ke ktkta nei au i kahooholo. He mao mea oaaloko okeia Bih a£n i koe ai. Ina htopate« kakou i keiamk',* mttf ta ana, e lawo ati mai ona Ukahi poe ik*^ nlnlama koke hap* 4kk iokk \ i*ti&isa: ' fi kbto kaa ma ka hoōle r I» hoomōe i keiā Bila. *J- W. Keawehunahata. Ke haawi kue 1 ka eua, aka ua Kueau 1 ka kōonolo > k4ra j>>ha Aa Boki»; Kanawai me na kanawai hoololi wale i meK' e hoopon ai kedala. Ua olelo mai ke hioa t r arifAil ana kela V Kk*4tikou ma ka fcotpame'to». •* i UaHi ftana%o,*oUrper« ka hahai o kekahi Ahaoielo mamuli o kahi. E pono e waiho i keia nioau no kn anhao mamua o ka aina hokokoo, Aoleau ' 1 P" 1 * "V! ka poiau a me ka akamai 0 ke Aupuni holookoa iloko 0 keia
loHt hk fc4o* f- k# iw ni, 0 ko k » kou hooMo aiM i U Bila KuiUhi, he mc« i»-e plqolu • mi nei n- mal» «aa haole a tn« M > Me naloa o na Aok M ; make e hauhili loa ia ai k 0 | akou manao ; keia Bila Aa)feu. T ' • j Ke olelo nei Wekahi pde e k.o malona <, ka poe mahiai e papi > ka hakahalu. laai he niea pono ia no kekahi, no keaha ka mea! e konio oie ai keia mea iloko o ka Bth; 11 ke kukaia ana 0 ka Bila KuiUhi, ua h»iia| mai e nui ana ka waiwai a nie ka makaukau ! e koku». i;to Aopuni.' Aia a ike kakou i ka i pomnikai o ke Kuikahi, alaila, € hooholo i j ka Bila. *jj: Itt6 «ilēi £a aiffia<Ttfia l& wai- I wai i iftea e manao al na Kanaka ua oi ka I g U tfit»uue. , K? iMhalo n«i au j i keia Bi!a, ina owau wale, hc kokua ka'u t aka, ke makemake oei au e lohe i ka poe i koho enai ia'u. Heaha Ui na m«a i auhau pakahi ia, (aole ma ke ano waiwai hui ?) Hoo. Kuhinaokona Aina E. Na Ho, na ilio, na Uaa, &c. Hon. J. W. Kenwehunahala. Mamuli huikau ioa ka heiu ana o na luna hehi, i na waiwai o kela ano keia ano, e aho no e hoopanee. Pehea la e pono ai kakou i ka holo ana o ka B»la i keia \va, oiai aia a hnla kela kau Ahnolelo, alaila, knuia keia inau auhau. Hai inai ka Peresid*na, e lilo koke nnn'ka Wila i Kanawai (nana PPauku 111) kp hookoU ke ( Kilikttl»i.| V; .. . Hoh. J. W. K'eawehunahal». He mea e pilikia ole ai ka . hoopane* i ka Bila.r Peki e loaa ni i na Kuhina ka manaw«i kupono e nena ni i p.u pono o ua Bilu la. He make* hewa k» hooholo i ka Bila i mea e kamana hou oku ai, a kapili hou mai kela Ahaolelo. 1 hookahi no hana ana. Hon. C. K. Uihopa. Ma na huaolelo a'u i hoopuka m inehinei, ua kue au i ka hooholo i keia inanawa. Aole au i kue i ka Bila, aole no i na mea pakahi o loko o ua Bila la. He mannwa loihi iki no ko na Kuhina o ka noonoo ana i keia Bila ; me he la i kinohi, aole lakou i makemake e hooholoia, eia nae inc?b ioei, i ka noonoo liou ana, ua hoololi lakou i ko lakou manao. Owao no hoi kekahi i loli iki. He mau kumu oiaio kekahi no ka ana. , He Bila, pokole aole he pohihihi'i mea e hoopau manawa ai. Ua v kokua au i ka hapanui o ka Bila ; hooleia nae ka ninau hoomoe, he wahi hoololi iki ka'u ma ka pauku koho-ana an ioa ke kue i ka hooinoe. Hon. C. G. Hapakini. Ma ko'u aoo kokun i keia noi hoomoe, ke makemake neiau o ninau koke ia. O ka poe i paa ka mahao 0 hoomoe, noie lakou i huli iki. lna paha e hanaia'na kela hana i oleloia inehiuei, o ka telegarapa ana, ina paha o keia ka'u mea e Celegarapa aku ai, ua hoololi hou ia. O keia inea.i oleloia no ka du(e hooili aku —o ka olelo ana no keia niea he kumu it e akahele ai kakou. Aole au i manao e kapa mai ana ka Peresidena a me ke Senete o Amerika he poe wahahee kakou, aka ua imi paha ka poe kue mpi q luipai i , manao. A ina uo i inaopopo, nm keia kaa kahawai ana, aole kakou i imi e kau ai i ke dute hooili aku, he tne(LJiDfei e enaopopo aole kakou « hanā pela ma keia hope aku ? Ina ua wa,ihoia kfcla mea a pau ' īloko o ka pohftiihi, ina ua' pono. O kekahi pauku ina ke Kuikahi Deneinaka e pono e nanaia i keia wa. Hon. Loio Kuhina. Ike'koi mua ana inai, e haawi aku i keia Bila, he kanalua ko maua no ka pono o ke kuka ana i keia wa. No ka uoonoo ole nae keia kanalua. 1 ka wa e holo ai ka Bila Kuikahi, hoomakaukau koko maua a wmho aku i keia. Ma tfa hoohalike ana i na mea 3 mu ua. inauao maua e pbno e kokua i ka hooholo koke. Ēia keia mau knmu hou no da hooholo ana : Ina e hooholoia keia Bila Auhau, alaila hai kqke ia mai ka hoohok» kokeo ke Kuikahi mao. Ua waihoia ke Kuikahi imua o ka Ahaolelo i4m malaruao lulai, a ua hoopaneeia a ka la 21 0 Nove{naba> Ke lana nei ka manao e holo koke ana mahope 0 kahalawai hou 4)aafels£ iialki &i jiaVaiho aku ka Peresidena i ka £ila imua o lakou. A e hoikeia no i ka Agena o kakou malaila a 0 lohe no kakou mahope koke ae 9 ka la mu& 0 lanunri. ' He poho e hoike koke ke Aupuni i na kanaka u pau i na hoololi i manaoia ma na au>£e makwwU* pei p* ke ano 0 na dute i manaoia; ina e hoopanee loihi ia keia mea, e m&kau ana lakou i ke kauoha aku i na waiwai kalepa. O ke kauoha o[e'JM /WiiwM nm ia e pii ai na kumukuai. A e like me ka hai mai a ko'u, kokoolua, e lawe nui ia mai ana ka Opiuma a me ka Baka iloko'o keia mau malama ekolu, a piha ka &akek6 no n&lnaw kahiki ekolu. Pela ka na Kttlepa i ka'u nanu'ku. < ' '. ! ■ . '! . £ nana kakouinakimu 9 pau e hoio ai ke Kuikahi maiWi.>inetoa&t oiai aia ina ka hooholoia ke ko ana o na jpa ke' Kumukanawai 0 Amerika .P«hea e oluolu mai ai keia hapiridi elui hapa-kolu ? ky ql<*lo 0 kekahi mea kue i ke J£uikahi,--He poe maalea ua poe Hawaii ner * tia imi lakou e weheia ka n» M* ll 10a0 * (Amefika.) a na lakou ke kaii iho ma ko lakou aoao, (Hawa»>.) < A ke makemako nei au e pai.e ka poe kokua mai,—Ua kau na poe Hawaii nei auhaū ku)oko maluoa o lakou iho, a lakou e hana m& lftrano wahahee a maalea. £ olelo ana kekahi lala 0 ke te, he poe aua a pi wale no na poe nei; a e hai aku i na makamijktyf £pkou, eia ko lakou Bila auhau. ua IM>oa » « k» Moi 0 lakou. ina pela-W ana mai 1 ka auhau 0 iho, alaila. e hilahila ana UkMilK * ue ***' E " a I h< ! o ' e hapai koke ail&Au i keia meaa hooholo, me ka hooloU »o, ke manao oukou pela. KAkaua. He kokuakauika ka Hon. 0 mLakou na aIH, ka poe mea aina, 0 makou ka poe ku(enn^,nui t iioko .o.keia he s tfilā Auhau Waiwai Paa. Aole mako» * inakemake e nipau koke, ia keii t BiJ^., « a£t W i ltti/niA»U H 1 ; 1 <■ *■ • 1 ' Winauia ma ka ninaa mua, a ua hooholo-
k«. He 29 i ae, he 10 i %bole. Hooleia ke! tf»ot e hoomoe. j u. S u ??' * Hon - 1 A N'haka, liiol Hale 1 Komiie. Ka Mea H.nohanoke! Kiaaina o Oaha 'ma la Noho Hoom.li, > 1 n»*i, oka hana tramui oWe Komrte. oia ! I ki hemhelu aaa ika Biia Pani HakaKaka.! ; iNoi mai ke Kahioa ooa Aioa E,e beiu- ' hela pauka ja. Hooholoia. j , Heluheluia ka Pauku 1. | \oi cftai ta Hon. Kuhioa 0 na Aina E e ■ ihoohploia. } nmi o Hon. J, Kq(nq e haomoeū. ; Hooieia, 10 ae; 26 ok. t I Hon. J. A. Nahaku. Hoololi, 1 hookahi Keneta ma ke daia. Hooieia. | Hon. J. M. Kamika. TJa aohau o!e ia i,anei ka waiwai malalo ae o ka §VJ00? i 1; Hai mai ka Hon. Kuhina Waiwai Ki>i*i jkawa, ua kaawale oa waiwai a pau malalo - |ae o ka elua haneri dala. j Hon. L. Aholo. Pehea na haole i like ka ! | waiwai me ka elua hanen dala ī 4 Haiia mai ua iike na mea a pao. . » Hon. J. Kupau Pehea na haoie 1 hoohiku maialo o keia aupuni. j Hon. S. H. Pilipo. Ina ua hoohiki keka. ; !hi alaila uā lik'e pu me kakou nei ko lakou ; inau pono. * ' Noi mai o Hon. D. Kalakaua e hoololi, \ ma ka $25Q. . j Kokua o Hon. S. \V. Mahelona. "? Kue Hon.^.K* Hoohalahala rnai Ho».-S. W. Mahelona i ! ka wikiwikL f .. , ; | Hon. L. Kaapa. A°' e e manao nui ana | na kanalia i ka hui 6 ka waiwai i aiiiiau ' ole ia, aka, ē narm ana ma keia hapaloa ke» | nela hou mai nei; j Nīnauia ka . hooloii a Hon. JD. Kalakaua, j a hooleia ; elua wale no i kokua. 4 1 | Noi o Hon. J. W. Keawehunahala, e hoo-; panee loa aku. Ua hooleiu, eha wale no i , kokon. * Noi mai o Hon. Ailuene Boyd, e hololi, E auhauia kela waiwai keia waiwai ina keia , Aupuni, i auhau ok? ia rna kekahi aoo e ae,; hookahi hapalua o ke keneta ma ke dala. O na waiwai lewa o na mea a pau malalo o ke i Aupurii i oi mamua o ka 8100, he hapalua ; 0 ke keneta no ke dala hookahi. 1 Hon. H. Pilipo. Ina e auhauia pela a hoopiiia i ka Aha Kipkie, e hooholoia aua-, nei malaila heauhau Kaulike ole. Aole au ! makemake i Bila auhau hiki i na Aha Hookolokolo ke kapae. Ao ka hapalua keneka, : aole ia e pani ana i ka hakahaka. He kue ko'u i keia hoololi. Hoihoi 0 Hon. E. H. Boyd i kana hoololi. Hon. D. Kajakaua. Ke inanao nei au ua kue keia Btla 1 k'e Kumuknnawai. Ein ka'u e hoololi'ka h\iaolefo kiipa,a e hookomo na kanakn a piu. E lāive mai auanei. na haule 1 ka >vuivVai maanei a aohq,u oie ia. Hai niai ka Loio Kuhina ua auhauia na waiwai o na kanaka <1 pau ma na kanawai e kāu nei; āohe okoa ko ke kupa, n olioa k'o ka malihini. ' : Kokua hoo iaa ninauia kaiPauku I. Hooholoia Pauku 26 ae—3 hoole. Hoopauia ke Komite, a hoike ke Komite ! imua 0 ka Hale.. Aponoia ka Hoike, a hoopaneeia ka Halt* a ka hora 10 o ka la apopo.