Ka Nupepa Kuokoa, Volume VI, Number 28, 13 Iulai 1867 — Ka Haiolelo a Rev. E. Hoawina ma Kawaiahao, i ka La 4 o Iulai, 1867. [ARTICLE]

Ka Haiolelo a Rev. E. Hoawina ma Kawaiahao, i ka La 4 o Iulai, 1867.

E nn hea mai Amenkam»?; ka poe i mahaio»a ma ko aukou ano eiel« htwke o kela i īhui. kahi i nohoalii ai na kanaka • pau : lioukoueka po«? e malama noi me ka pmnehnna o ke «loKa » na mea ano ndi e pi-* h nna i ka haawi fik<? atw i ka pono ī m { kmaka a f»au.— i na mtii ano «uf 1 hJo ai i e kupaa ai na nupuni makaainana.—ia o-ikou ka'u nwnu huaokloe honpoln nei rna • k«* ano nloh-i hoahanau ponoi. U ki pfj<y Arncrika e noho miihhini nei ma '' 1 ' Jsnri f ~ nui wnie.me ho la oa kip»ku)aj i «• L»kou iho mai ka aina aku a lakou i - .. v »n nm n:, he malama n)au kolakou 1 ka la , !■)»♦:> 0 ij;i aina la. meka hoohiki houana rna in main o ka haei alohaia, tne ka hauoli a me k:-. lini hoi n ka puuwai, i hiki ole 1 ka poe 1 i'io n!e 1 keia mea 0 ka haalele i keooe«j lll!)T). ■ An r»o a haalf')«> lakou i ko lakou aina ' [ 4 li'jc u»a kekahi aina e aku. alaih, ' iu:iojv.po mn ka hoohalike ana t kaoiloaol k-« iknka a rrie ka hele iniua o ke aupunij 111 )k;»aina»Ki, a noUila, ua oi ioa ko lakou' i;mh<:,'i ako ana e malaina i keia la. \ me kn aloha paumako inakou e aloha ?•' . 11 nnknu p na kanaka o Hawaii nei, ka I imii nona kc»a mau mokupuni iwaena o ka ni'.una, k.ihi i imiini a lona na home inalu a iH" k'i fio/if» olnolu ana e na keiki 0 ka lanakih (?,ons of freedfHu). H" :uu» ri'ji paha ko keia o ka hoo« m m.io ftjau aim o ka lahu» Ilawaii i keii* la ;i nu' ;iri«* «» oi uku inamoa o ka hoomanao ! ■nn i n.t ia nui e pili ana i ko lakou mookloi |«itiioi, H«* mnkapo palm ke kaunkaiikei *>'•" niii keia mea, ka makana hoohiki a ke! .li iln mnu inawnena 0 keia lahui a me kela ! i 'hni i oi mauiua o nn lahui e ae a pau loa, m:i knuu imi nna 1 na inea e lilo ai keia laImi o Hnwaii i nupuni kuokoa mawaena 0 na aupuni i maopopo ko lakou kulana ma j U \ houun ni'i. | A'\ li'- oinio no, 0 ka la hauoli kein o na 1 iieikuainanu, n i keiu uuuiawa, aole kakou e ' h iawi iiui aua i ka mahalo oiaio i nn mea; ki' kie a uie na mea mana o ka honua nei, e | iiko im» kn mnhalo oinio n kakou t» hauwi io't i kela luea keia tnea i hui kona 1 inannn nloha me ko makou, ma na in«»a o keia ono aloha lahui. Aole "o 1 omnnuia ke ano o ka ili o ke kanaka,| aoii; i uianaoia ka mna ona i hannu ai; a «•ia w.ile iw, iua he aloha lahui, a nloha i ke ; .mo nupuni nmkaninnnn, ua hookahi ka ma-, linlo like aua. Ho nui tm nno o na oihana a ine na kula- j iiii o k i noho ana • ka poo i akoakoa mai maanei, aka, uu hui kakou n ua iululinw i K'-ia la ina Kc kulana hookuhi, uo ku mea, 111 «oin kakou uui kelu anoaupuui e ae ana 1 ke kaulike o na kanakn a pau, <1 nie ke ano aupnni e wehe like ana i na kahnkn a pau 1 ka ipuka e piī ai i na kulana kiekie a hannhnnn. 'Ua makaukau kakou e hookipa «loha ma keia nnama nui. i ke kanaka haahna loa 1 iini ui konai nt«U i ka (10K0 laAakila nna. Aole kakou e hoole nna i kekahi inoa 1 ka mnna e komo ai iwneua o kakou, ke niauao kela he mea oinio na maknainana v ka uiuii, ke nianao keli he niea hewa ke hooli» i na puno o keknhi kanaka, ke mahalo krta i ka hne hoaiiona o ka noho kauwa ole ;—ina pela kona manno, alniin, «a lokahi pu me knkou. A peheaaule anoi ho mau hua hookipa ma keia aha, i oi aku ka inahalo kupono ia lakou mninua 0 ko ka lehulehu 'i Ae, he poo hanohauo no ko na Aupuni Hepuheliko, — he poe aloha i ka aina a me ka lahui, he poe mnkau ole, a ua olioli ioa na innkanina- \) \ i ka hoohauohuno ana ia lakou. I ka hoolohe nna 0 keU a mo keia Amerika oiaio inu keia ahn, i na olelohoalohaloha i haawiia ia oukou, naMii 0 kola moku kaua Amerika 0 ku nei ma keia awa, ua lele ikaika ka p:\tm hauoli o kOna puuwai, n« ka Mc«, tia komo like kona uinuao 1111 ia olelo. U ke kt|Ki loihi nnn mai 0 kela moku, ma ke nno alohu walo tio, —he hoailona ia o ke alohA inai 0 keia aupuni uui, nona ka mana ma ka .Monna l'akipika, a maluna o ka oihana kaU-}*» 0 ka honua hoUokuu paha/i keia Au* puni i puniia e ke kai. O kela nwu pu nui a kaumaha, he mau aneln lakou 0 ka muke \ ut enemi i ka wa kaua : he mnu anela malama aloha i na hoal.nma 1 ka wa kuikahi. Ma nti wihi a pau, .v 1 ua manawa a jv\u, he hooweliweh keia mau pu i ka poe kue i ka noho kauwa ole 0 k:uiaka, nole nja ke kiuwahi, aole i ltekahi manawa hooknhi lakou i hooweliweli ai i ka poe ao i ka noho lanakila o ka makaainana. Kv nihau nei paha keleahi, heaha ke ano 0 keia hookip«i aloha ana ma ke akea i ka jkh> i Wokua ma ke kaua a opa pu kela kipi nui weliweli, ma na puali koa o ka aina pah.i, niii kn moku kaua paha,—i ka poe i ha* p ii mau i ka hanohano o ka hae 0 ke Aupuni,—i ka poe i inalama Joa i ka hookahi, mnhele ole o ka aina one hanau o kakou. £ ike {>ono ka poe ninau pela, aole keia be mahalo aku i ke kulana kiekie 0 na'lii koa, aka, ho hoohanohano keia no lakou, no ka pm ole o ko lakou aloha i ka aina iwaena o ka pilikm, a no ka Aeaoiaana 0 ko lakou <txo Lmuiku, a ikeia he ittpaa a fee wheo ole. He mau hoa hookipa hatiohtno oukou no makou i keia la |rrO «e, ka mea nana ka hae 1 komo i ka ehuehu o na kaua i kahe ai ke koko, a i na lanakila kaulana; ,ft oe, Ka nu a » kai hoa he!e ai we nHHikaua, ia ia ka nomu a rae ka uoonoo luaole, o Kerimana ;—o oe, e ka mea i kokua ma ke kiai ana a «ie ka hoom*knuk*u atm i»w moko kiai powa, ma na kapakai inoino o kela inoaua oUpaUpa. ka Atelamka, a ua mao{x>}>o

: kou noiau a tne koo wiwo oh ; o oe, e ka mea i komo iloko o ke ahi a me ka uwahi ! kaua 0 n* hakaka vreiitre!i ma ka moliwai 1 .Vlīai*ipi, « wehe at» i oa ipoka o ka aina ] Komohana, e hookoa ana i na wai 0 ka >!a- 1 kua o na Muliw»i, e kahe p;{ik;i o?e mai ■ na aina papu o ka Akau a i ke Kaikoono 0 j Mekiko, ka mea nana i koi aku 1 In moko j . palehao o oa kipi, a naha lnlii oa moku hn ; I —o oe. kekahi laki o kela poali wiwo ole \ nana i malama i ka moko Cumier(a*ui. a poho 1 'wale kela t ka muliwai, me ke welomao! 0 kona han pio ole ; —o oe, ē ka hoa moko o \ ke Kea«age, i ka wa ana i hoopio ai i ka I oioku kipī powa o Alahima. a me oukoo hoi; a pau na hoa o ka ponh koa a me na mo- f , ku kaua i kokua ma keia kaua mai Geiebuga a hiki wale i Galevefona. Ua kauia ko oakou mau inoa me ka hoonaniia ma ka uioolelo o ka iahui o ookoo, a oa lilo ookou ji inaa hoa hookipa i hoohanohanoia i keia \ la, no ka mea, he poe oiaio oukoo ma ke ano ' aloha iahui; a ua makaukau oukou e haale* ! (e i ke ola i mea e pooo ai ka aina one ha- | nau o oukou. (paipui na lima.) I Aole no makou oei e hoopoina ia oukou, ? e ka poe i hele aku nei mai keia aina aku ; ina paha he haole o na aina e. ina paha he keiki o na Misionari Amerika, ina paha he Hawaīi maoli no, ka poe i hele eleu aku i na makahiki i hala ae nei, e knmo a hoohiki ma4a!o 0 ka Hae 0 ka Lanakila Kaowa ole ; ka poe i knua wiwo ole mai ka Hikina a i ke Komohnna ; ka poe i eha i na hoooka kaua o ka "Waonahele," ka poe i komo loa aku i kn lahni mua 0 ke ieaoa ma Getebu- ! ga i ka poe i hele pu me Tere i kona hoopio iana ia Pota Fisher, a me Kenela Kalani, i ! ka wa ana i paa ai me kona Innn oolea ma ! ka puu-a-i o ka mana o na kipi ma Hikemo!na. Ina paha mannei "kekahi 0 ia poe, ina paha ma kahi e aku, ina paha ua make, ina paha ke ola nei no, he niau hookipa hanohano lakou a pau no kakou i keia la. Aia, ke hooho mai nei kn lahui holookoo i ko Inkou tushalo n me ko lakou alohn i na a\ra i 01 mu kela knua. (paipai na liiwaJ Auhea oukou e ka poe i lona 4 keia pono nui n me keia hanohnno nui! aoie pela 1 hiki mai ai i J*a hapanui o kanaka ka ,|)omaikai 0 ke komo ana iloko 0 kekahi kaua no kekahi pono uui loa e like nve keia. Aole j pela i weheia ai i ka hapunui o kanaia ke ala e pii ni i ke kaulana kina ole. He au moolelo ano nui keia e hele nei. Ina o kn pono a oukou i iini ai ina ke kaua, he hapa ia pono; ina o ka waiwai a oukou i hooikaika ai he hapa wniwai; ina ua makehewa ko oukou wiwo ole nna, ina ua nanupo a huhewa ko oukou koino nim iloko o ka make. Aole nae pela, no ka inea, he kuleana ko na lahui a piu o ka honua uei 4loUo 0 keia kaua, a ina ua poino ko kakou Jioao ina ua poino pu lukou a j>au. He mea make|W)no no ka haawi ana 1 ke ola, aoie no he mea e minaminaia ka hookahe ana o ke koko waiwai loa o ka lahui, ke loaa a kukulu paa in keia mau kumu pono, Ke iini nei ko'u nnau, e nmu ko oukou inalama loa ana i kela mau ojea e hanohano «i ka lahui, a e kaulike ai ke kanawai i n«i kanaka apau,e like ine ka makau ole ma kei.i inea i ka wa kaua, pela no i ka wa o ka maluhia. Ina ma ko oukou mnu home iho, a ina no ma na aiua e, eia ka inea e mahalo ai na kanaka oinio īn oukou, o ko oukou Jioohiki mau ana i ka oiaio 0 keia inau kuiuupono. Ina 110 e noho ana na Amenka oiaio malalo 0 kekahi nno Awpuni 1 Jike ole o>e ko lakou Aupuni i «nakemake noi ai, <3 mau ana no ko lakou alohu 1 ka noho Jauaki|a ana 0 na makaainnna, a me ko iakou paio anaiole e hookaumahaia ka poe haahaa. Aole lakou e l«»iileie ; wale ana i ko inkou aloha mau i ko lakou ano lahui ponoi; aoie no e hoowalewaleia aua iakon « hoole 1 na pono o ka noUo lanakila ana. O kela mau pono, ua like no ma na aina a pau. 0 ka | haaiele aoa a hoole ana i keia mau pono, he kumukaia maoli ia, a he niea hewa loa. O ke kanaka hele inakaikai aina e, e hoololi wale an'a i kona mau manao no ke ano kupono o ke aupuni,—o ke kanaka e hoopili | Hepuhnlika ana i keia ia, a i ka la apopo j paha e lilo ana i hoopilimeaai no na alii: o ji*e kanaka e hooho ana i keia mimife.—E !o?atia makaainam—a hala he minute, JS ; ola ka poe e hookawnaka ana *a (aAou, ua ! hoowahawahaia ine ka paulele ole maiuna | ona, ua hoopailua like ia e na aoao elua, e 'ika aoao alii a me ka aoao Repubalika. • | (cheers, paipai lima) | Okeiakupaa ana nae 0 ka manao, he i mea no ia e lilo ai ka Kepuhalika oiaio ano {hookahi, i maka&inana ooho pono. a i hoa-s i kuka naauao malalo o na ano aupuni i like ole me kona aupuni pouoi. iua he Moi iaia ka noiau a me ke akamni, ua imi po ia i hoakuka ano oiaio; a 0 ka hoakuka e iini ana i 1 ka pono o ka mea haahaa loa, ua imi liko ; no i» i ka pono 0 ke Aiii, no ka mea, hookahi oo pono liko o laua elua, aole he iuea ' | okoa ka pono 0 ka Moi, a okoa ko ke kaoa- > | ka haahaa. j O ka hoopilUneaai waha pahee, e imi ana I i kaua poao iho, a e ao aua 1 ka Moi e hoo*. . j ki ī ua pono o i\a nmkaainana, i i»ea e hoo- > linahuahua ai i na pono o ka MOl, a i kupaai i ai kooa nohoalii, he eneuii keia e makau | I nui la e ke Alu, me ka mnopopo ole o kooa : eoeini aoa, i na makaainana. ; Kohu hauohaoo keia mau hua-oieio ma ka hae AUi o Hawaii, —*« Ua mm kt ea o 1 ka dua i ka /»«©,'' e ao ana ia kakou, o ke-1 i ia hana keia hana e pili ana i ke aoo hoo» { • kuuiuaho. lahui, he u>ea ia e enu aia e hiolo I ■: ai ka mana o ka mea hookau maha. 1 Ua kaua wiwo ok» kekahi o oukou e kupaa | ai na kumupono pili ika hanohano lahui, a ; n>e ke anō oiaio o na inwelawe oihana au-1 I puui, oia hoi na kuuiupouo i haiia ma ka |

Oj«;o Hoike Kookoo o Aenenka—' Ke nMoaa pia nei makoa, fce mea oaīo a be mea maopop-» lo«. ua b«n ke Akoa i oa kunln a pa roa ke kuUoa hookahi. a ua haawi oo boī ia Ukou i kekahi maa kamupooo, aoie e hiki i kek&hi kaoāka ke hoooekl*, oii boi, o ke o2a kioo, o ka oo&o knakiia ana a fne ka imi i oa mea e pono ai km ooho aim, a ua kukuluia na Auponi iwaem o oa kanaka i n>ea e paa ai keui uuu komopooo, a o ka omoc o keiaoau Auponi» oh ka maoa i •eia a i baa«n» e ka poe e komo ana malaio o ua to«u Aupaoi la." Ua koe, a ua hoopaapaa ka poe makemike Aih kau kaoatrai ole u i keia mau mea aoo ota~ 10 a maopopo loa. Ua hoowrabawaha ioa ; iakou i keia ao nna i ke ku?ana ltke o oa kanaka a pou, a i ko hkou laweinwe aoa i na mea pili aupooi, ua imi Ukou e hoomahuahua i na pono o kekahi poe, a e hooemi a kaiii aku ī na kumupono (i hiki ole ke hooie ia) o ka iehulehu. 1 ka wa i kipi ai ka Hema, n keia mau pono a'u i hai aku nei, oia ka ua Hema la i hoole ai. O ka poe hanohano o ia hapa o ka aina, ua hu inaf ko lakou kue a me ko lakou lokoino kohu ano (liaholo. Ua imi iakou i men e waiwai ai ka hapa ouku ma 1 ka noho kauwa nna o ka hapanui, me ka hoihoi ole ako i ka uku kupono no ka hana oua poe la i hoohanaia me ka iimnikaika, a i mea o mau ai keia hookaowa hmaikaika ana. He ano hookauwa keia e ii!o ai i wahnhee, a i mea nno oie na olelo hoike i kaa in i pohaku kihi no ke Aupuni Makaainaiia. I mea e ola ai ka hookauwa, a i poino ai ka nohoiannkiia ana, ua puliki makapo lakou, e iike me Samesona la, i na kia nui o ka Kepuheiika, me kn manao he mea ole ke ola a me ka make, ke hiolo pu me lakou keia haie nani o ke Aupuni Makaainann. Aole nae lakou i inanno e make ana, no ka mea, ua walea ka Akau i ka haanui ana, a me ka hoomaka'uka'u nna mni o ka Hema, a ua manao ka Akau oia īho lii no, aohe kaua io mahope. A ua manno kn Heina e hoho wale ana ka Akan, oiai he poe imi dala, he poe lawelawe iima ma ka hana, he poe noho malie ua poe la o ka Akau, a aoie paha e kaua nmi ke hoikeia aku na īnakaukau kaua o ka Hema. 1 kuhi paha he hoopaapaa waha wale no, he lokoino waie no ! Auwe ka poino o ia kaua weliweli! Au\ve na honie i waiho neoneo. auwe ka mehameha o ka poe e kamkau nei, auwe ka ehaeha o na unau a me na punwai he kinikini waie, auwe ke oln o ka poe i hnla aku nei, he inau mohai i kela akua wahahee, kela Moloka o ke kipi. He mea hiki anei ia l-akou ke nuna oluolu i keia kaniima, a e hookuu i keia liewn o ka poe e imi ana ma ka poino aua o ka Repubeiika, e kukulu a mau loa ka hookauwa una i ke kauaka ? E ho\ kela luhui Amerika i ka poino, e pau na kanaka o ia aina i ka mako, ke manao lakou he mea uuku a he hewa liilii keia kipi aiia. ko kapa ole aku lakou i ua kipi la ma kona nno piiikua a diabolo mnoli no. Kani nae na pu o Fota Sumter, kuilua mai ana niv ieo kupinai o ka Akau, me ka ieo nui a me ka wawaiua i manao oie ia e ka Akau a me ka Hema. Nani ka maopopo ana a me ka oili koke mai o na hoailona aloha lahui. Aole no i mauao ka poe aloho lahui o ka Akau e ike koke ia pela ka eleu 0 na kanaka ke pilikia ke -Aupuni. Hoaa a kahaha ka poe e hoomakaukau inalu ann i ke kipi, aole nae i hiki ia iakou ke hoi i hope, no ko iakou ano haaheo. Ma Europa, aia wale no o ka poe naauao loa, ka poe noonooakamai, o lakou uale oo ka pue i hoomaopopo o ke aia ana keiu o ka lahui inanu hiki ole ke paie aku. Ua ike iakoo me he hanee pali la keia nee like ana o ka lahui holookoa i ka hoopai aoa i ka hewa, e kamumu ana ilalo, —a nawai e hoopaa aku ? Huhewa ka noonoo ana o ka poe kanu pulupuiu, i nianao paha iakou he opaia wale no kn Akau ia iakou. O na Kuhina o kekahi mau aupuni nui, a me kekahi inau aupuni uuku, no ko lakou makemake paha e ko ka noao o na kipi, nolaila, ua wikiwiki ino lakou e haa\vi aku i ka Hema i na pono o.ka mana kaua, e haawi iike ana 1 ka hopkipa aloha a me ka hoole hookipa, i na kipi» a i ke Aupuni Amenka a iakou i hui kahiko ai me ia ma ke ano kuikahi. lla manao ka poe hooponopono aupuni o Europa, e lilo kpke ana ka mana o Amenka Huipuia i mea ole. Mamua o ke kaua, ua noiia e lakou e t)oopau i ke komo ana o na moku pili oie i ke aupuni iloko o na hana kaua; hoomaka nae keia kaua, ua makauiakou e komo ua mau moku nei (e iike me ĀUibamn ma) iloko oia hana. Ae, ke hoomanao nei ke Aupuni Amerika i keia hana a ko Kuropa, a ipa paha e hiki mai ko lakou wa pilikia i ke kaua, e hiki anei i ke Aupuoi Amenka ke hoole i ka hoio ana : 'ku o na moku powa mai na awa aku o Amefika. Aole anei Uookahi kanawai no oa aoao eluaao(e anei ua Ukou iho oo i kau i ua kanawai ia ? Aohe ole ko lakou ohi ana i ka hua e ka iakou hana^ Aia mahea ka oiaio e me ke ko ana o k« wapana o naenemi, a me na makaaiaka hopohopo o kakou, e hai ana i ka hiolo a me ka heieieL Pau ke hoi no na koa me ka maiuhia, a hapai koke no i na oihaoa a me na lawelawe liaia aJ*kou i waiea ai mua o ke kaua ana, aohe lakou i hoohauoaele iki i ka ainae like me ka mea i oleioia, 'a, i ka nana'ku. o ka ianakila paha keia i oi aku mamua o na lanakila o ke kaua nwoii,o keia hoi lanakila aoa ioa ke ano haunaeie oie e hapai hou i na hana o ka wa maluhm. O ka poe hooiloilo, «¥anaoa lakou e poho ana na pooo kaiepa o ka aina i ka nui o ka aie kaua, —he aie i heiuia ma ka hiiiona.

a e komo am ta ka tt'm t b iiihoo* a me ka haonaele no ia mea. Ke hooieia oeiaoeina bita o oa Aapaoi U ? Aoie. A o keh a?e * kaomaha a koikoi kn a hai pa poha ke koa < o ka bhui; ke aoamo !aoak;f« ta oei no* ine ? ka bwmi a me ka hookaa paha i ea nei. 1 Aole » waie oo.—Ca vra(ea ka Uhui i ka * hapai ana i oa haoa oui. a aa be'»e mai: ke koai liīiii a ke koai mi hakina ole. O ka poe i kapa «ko i ka bhoi Amenka. & be poe hookauwa negtrw. a he poe puni dafe», f a hoomaoa daia mana loa. me he ia he poe luna-ike-hala oh oa Amehka uei—he l*na; tkt pulupmiu waie oo ; —kahaha ioa lakoo a , hoaa waie i ka wa a iakou i oaoa ai a ike 11 ; oa iahui ia, e hookahe mīnamina oie aoa i i kona koko iho, e iuiu daia am me ke aoa < |Oie, e kokua ana i ka aoao o ke Lamea ole i kona kue ana i ka aoao o ka Hookamea-wah. • Aoie he mau lanakila wale no ko kakou { iioko o keia kaua, ua pii mai na ao pululuhi: 0 ka Unakila oie, o ka he« imua o na enemi. £ Aka nae, ua iiio keia hee aoa a me keia po- ; ino i mea e ao mai ai i ka lahui e hele ma 4 ' ke alanui poloiei o ka pono, a e holoi aku i: ' ka hewa nui (o ka hookauwa ana } i pauma- ; ele ai ka hanohano o ke aupuni, a ua pomai- v ■ kai kakou i keia aoana. 1 ka wa i manao ai ko kakou poe ua ianakila lakou ma ko U-! kou ikaika iho, a ua kaena lakou ma ia mea. ia manawa aoie iakou i hoomanao i ka pono iike o oa ano ili a pau a me na kuiana a pnu, aoie Ukou i hoomanao o keia ka men e mau ai ka hanohano oiaio o ke aupuni, aole hoi lakou i hoomanao o ka mea ia e mau ai ke ke ea o ka aina a me ke olu Uhui. Ma ke ao oolea ana nae o ka pomo a me ka hoi i , hope, maiaila lakou i aoia e haawi i ka pono |like i na kanaka a pau, pela lakou i aoia oia | |waie no ka mea e kokua ni ke Akua Mana \ j o na Kaua ma ko lakou aoao. A i ka hoo- ; pukaia ana o ka Oleio HooUha, e hookuu ana i ka poe i hookauwaia, ua weheia ke ( kauinoha nui i hilahili ai ke Aupuni ; —ao- ! j ie paha i hiki i kekahi hana e ae ke hoonani I 1 peia i'ke Auponi, o kein Olelo Hooiaha wa- j i le no. IS'olajla, aoie e hiki ke hoohenehene : | hnu ia keia iahui no kona hookauwu nna i ; keknhi mau iniliona kanakn, me ke kwena j '; ana ia wa hookahi no, o ka home ka ia o ka ! poe lanakila a me ka puulionua o ka poe i j | hnoluhi wale ia. Ua pau ia henehene nui j ' I ia ana e na Aupuni Kahiko. A ein kekaiii, j I o keia mau aupuni kaliiko o Europa, o U- | kou no kekahi i ho-ano hou ia iakou liio. Ua j hoohaiike o Rusia rae kona hoa aioha ika-1 ! ika me Amerika r i ka iiookuu nna i kona j i innu kauwa, a ua eo no o Auterika ia ia ma j ; keia hana. Ke hoolilo nei uia i kona iiinu ! j lopa i poe noho aina a i innknainaua maoli.; i A o Perusia kekahi e ala mai nei me kona ■ i mana, o ka Akau Lnnakila ia o Europa, a | ' mana no hoi ma kona imi pono ana, mana j « loa, —ke haaieie ole hoi oia i in kumu pono j , jelua i inakeinakeia e kona aiakni nui a noi. j 1 ;au o (Bimaka) oia hoi, o ka hoolilo ana ia i Kcremania holookoa i hookahi A'ipuni, a e j 1 ; haawi i na kahaka a pau i ka mnna o ke i | balota. (cheers* paipni lima) j 1 : Aole » emi ko kakou inana inawnena o na | 1 ; lahūi e ne i keia wa, a'im, ua hoomahunhua I ! ' . i i loa ia ua mana la, e hoopili ai lakou mahoī pe o ke ano aupuni ia kakou. No ka men.! 1 i ka poe haahaa o Eumpa, kn poe e noi li-o ! ' nui ana, e hnawiia ia lakou na kumu pono ? pili makaainana, —i ua poe la, nn maopnpn . ; loa i keia manawa ka wmwai a me ke kuinj na paa o na mea e pili ana i_na aupuni ina'kaainana. Ua lu helelei ia nn nnonno o ka ' noho lanakiia ana ma na aina h<? nui wale ; [ j—eia ke hua nui mai nei ka iiua o ua ano-; .'ano la. Aia ma Enelani, ke Aupuni Alii i 1 j Kumukanawai ī oi mamua o na Aup«jni o ia ! l ono, aia ke heie nei no iinnn ma ka hnawi | I jana i nn pono makaainann. Ke ao m nei o 1 ' j ina ke ano o ke k»u kannwai ana iaia j L : iho, —o Italia ka home o ka hana akmnai j ' I ana i na kii a me na leo mele e ienlea ni ka j > moka a me ka pepeiao. Aia o Auseturiā, | .! kela puukaua o ke Alii Kumukanawai ole. i I I nia ke haawi ponihaniha nei i ke Kumuka- i jnawai ia Hunegari, a ke hoomakauiii nei 'iiaia i na kumu pono i aua ioihi ia. Ma lta 1 jlia, ua weheia na kupee hno i paa ai o Ve« I i nite, iaia ka mooielelo me iie knao ia ka ! « I I ieaiea o ka heiuhelu aua. j 1 O na piiikia ma Kerete, he hoailona in e j '. make koke ana paha ka elemakuie omaimaii : o Turekc. E oaue aku ana i ko Hikina ka ' i ike a me ke akamai o Europa. aole e paa 1 ; mai ana i kela aupuni kahiko heie ole iniua. I i Ua ikaika na Kepuheiika o Anienka HeI I ma oo ko kakou lanakila ana. Ke wehe oei I do hoi ka Emepem o Beraz»la i na kupee ' vhao o kona mau kauwa. A o keU aupuni ',kohu pupule ano heielei waie, oia o Meki- • r ko, —ina be Kepuheiika, he huhewa, ioa he i J Eniepera, be oki Joa, ke aneane nei paha e ! 1 ; noi aku īa Amenka e kokua a e hoomaiu ( I I ia ia. | 1 , A e nana kakou i kahi e kokoke ana i ka j ■iWeUu Akau. Aia ke hoopipiii nei o Kusia . me Koiumehia. Ke haawi makana nei Jaua 5 j kekahi i kekahi, a o ua makana U, he aina I ■» oi kooa akea mamoa o ko Eneiani a n»e { : Faraiii. liaiia kahi i hoio aku oei o Jonat«- f ; na Ainenka i ka iawaia. Ua komo hou n\ | i boku i ka huhui boku o ka Aeio. ] A pehea, ua hoopai oolea anei kakou i ka ! k poei pio ia kakou ? Ua lilo anei ko Ukou j - hoomaiooino ana i na pio o ka wa kaua, i f - kumu e kipu aku ai kakou i kekahi o Ukou j i, mai ka waha aku o ka pu e iike me ka mea : . i haoa ia ma Inia ? Xo ko kakou ike inao- i P°P° aD# * k* hala ole o keia aoao. noUiia, j Aolfe kakoo i kau nui ka manao ma ka hoo-! ! P®> * na aiakai o ka poe kipi. O ka-1 1 .hi ioahine no hoi o Jefa Davisa, \ hopuia \ i me na kepa ma ka wawae, a o ka papaie . » *ooma ma ke poo, e komo iike ana i ke ka-! maa boki a me ka paiekoki. ua i«x>kou w<- j lei* e hele i Kaoada, e imi ami paba i kahi f hakeke wai ana » kii ai. E hookuo no L ha ia ia. Ke kau nei hoi ke kuni o Kaina im , kona iae, a ke kaumaha U kona uhane i

oa hewn h* kinikmi wafe o ka pepehi kana-1 ka.—e koo ako uia. | O ka oioau ooi.—Pehea e kukala hoo ai i i Aupum ?—ke maopopo mai oei kooa | haiaa. u* hoopaum ka ooho kauwa aoa o oa aegiero.—oiai o ka mea oai keh i : kaawai? a kue ai oa aewo eioa. ke lilo nei • ua reao aeno k i hookahi. | Ke ho!o iike nei na h.ina, ke kuikahi nri ; noho 3rw». m» 1)1 me*, hookahi oo pooo hke, hook*hi no olek». hookahi no aloha. e | hoi Hke ai na knnaka o īa aina. ' Ua koe «Me ma ka Heo>a kekahi poe i h«-1 ki ole ke hoomaiu ia Ukou iho, a ookiW, ke , maa nei no ma ke kauwahi o keia aina ka mana oka UU koa oke Auponi. Aka, # imi ana paha keU mea keia mea i uiakemake i ki pono «* nn e hooha)»k*ia, keia <nau pono ma na wahi a p»u o ka t a:na. Oke kumu pono i aeia ma Akbama.j oia no ke aeia ma Ohio. Oke ano Kunui- 1 kanawai a me La hooko kaulike ana i na ka-: aaniii, i hookthr no ano ma Karofina, a ma Konftekuke. Peia e pau ai ke kne aoao kekahi papa i kekahi papa o na maka ainana;—peU e l«lo ai keia Kepuhaiika i hooponopono hou ia i lahui i oi ae ma ka ikaika a mt ke koiana pna mamua o na U- i hui a pau, peU e aiu like ai na kanaka a | pau mai ka puaii o iHinama a i ka woUu Akau, e ake ana e komo ma ka nialu oiuoiu o ko kakou Aupuni,—peU e liio ai a mau ioa aku, o ka ainn o ka iriiro ole, oia ka home o ka poe hmilHa.