Ka Nupepa Kuokoa, Volume VI, Number 25, 22 June 1867 — Hoike o ke Komite no na Kula La o ke Aupuni, i ka Ahahui Euanelio o ka Pae Aina. [ARTICLE]
Hoike o ke Komite no na Kula La o ke Aupuni, i ka Ahahui Euanelio o ka Pae Aina.
i ka >a>a pono ia nna o ke nno e noho nei o na Kula La o ke Aupuni. aole no i loaa ia tnakou he kumu e hooiol» ai i na olelo a keia Aha i hoopuka ai i ka la 11 o fune, M. H. e piii ana i na Kuia. | O ka hoihoi la o ka mana hooponopono a ! im\ ka lima o ka Papo Hoonaauao, he mea la e kue nna i ka p-ono o na Kula e like me mamua ; a o ke ano hoi o ka mea e hoopiha nri i ka oihona, o ka Luna Kula Nui. he mea la e ho»kc ai i ke kue ikaika ia o na koinu inai Amerika mai, a me ka iakou ao ana, a ine ka hoowahawaha i na kul.i a lakou i h<Hikuniu ni. Ua oia mau no ka hoowahawahaia o na man:io a pou o m makua mea kei'ki, koe wale no nm aa wahi kakaikuhi loa, n ua mau no hoi ko kipoku ia o oa manao booinana ku|>ono a jk»u n»ai na kuia aku.—Kc {vipa ia nei uo e likt me inamua ma na niia 0 ka Papa Hoonaauao, ke inele ana ; aka j h<ii, aole no i mnlama loa ia keia rula ma na j waiii a pau, a ma ke kauwahi uuku hoi, ua | hoonoho ia na kumu ao pa-ko-li. i Ke innu nei no ka hooponopono mahaoi; ana ma na inea hoomana, oia hoi ka hanwi | inai i pule no na Kula—ka pule a ka Haku ! 1 hoololiia e ka Pn"pa Hoonnauao! Kc innu nei no kn hoonohoia ana o na ku- < inu Kula Katoiika Koma, nialuna o na kula 0 ko kukou aoito, o ua hoolilo la ka hookaawale iina o na a me na kaikamahine tim nu kula koawole, i iuca e hoohiolo ai i ka aono hoomana o kakou, ma kekahi j inau wnhi. | Kc hoomauia nei no na Kumu Kula a me na Luna Kuln ano hauinia a kolohe hoi, me; ka hai inaopopo ia aku no o ko lakou mnu i ano hewa. < Ua hoouele lo;\ ia no kekahi mau Apana imi i na Kuia a me na Hale Kuia, ma na wahi hoi i lawa kupono no ka nui o na keiki. i Ua hoonele ia na Kuln i na Luna paipai e kokua i na Kumu Kula ma ka imi ana i j na keiki nuwann a haniele i na kUln. i Ua uku like ia na kumu makauknu a me n.i kumu hemahemn, na kumu makaala a nu' na kumu molowa, he hapalua no ka la ; a ma keia hooheielei naaupoana, ua hoonele; ia ka mea e hoohoihoi ai i na' kuniu, a ua ' hoopau wnle ia na (laln mn ka waihona o na Luua Kuln, a oin no kekahi kumu o ka hoo- ■ kuuia ana o na Kula ma kekahi mau apnnn | a hala na mnhina he nui, n ma ke knuwahi, mi kula ia elua wale no la i ka hehedoina, a aiu no i ke kuinu ke koho i na la ana i ma-J keinake ai e kulo, e like me kona manao wale iho. j He inea hoehaeha loa i ka naau ka lohe j ana i na lioike a nu Kahu £kaiesia, he nne-1 ano kanaha, i hiki mai i keia Aha,e hai ana 1 ke kahuli ana o na Kula Aupuni ; a he iupm no ia e hoopouli anu ina keia hope aku ' i kn nnau o ka lahui ina ka hoomana, a e hoouele ni i ka ike a ine ka noho naauao; ann. , i Ua pau ka hnpai nui ana o na Kula Au-i puui i keia lahui, ma ka hoala ana i ka noi* | au a me ka hoo[>ouo. j £ hnalelo huanei na Kuia Aupuni ( ke ! nlukai aku i keia Ikhui 'iiiua a iiuna ; a e • kauo auanei lnkott i keia Inhui ilnlo iloko 6 i ka pouli, K lilo ana kein limn akau o kct' mul*intlrtm* i limr\ lolu, n ua hoomaka īa! iui ka ika una. i loio. Me he la q hookp ana ka Papa Uoonaau* ao i ka Hianao o ka poe t makee ole i ka naauao o ka luhui ; he poe e ae ana e hoonanuao i kekahi |>oe kakniknhi ma ka namu ana i ka olelo haole, me ka hoonele i ktv lehuWho i ka ike. !! Iwkena no nae o keu* maU foea e hoopo» ho ni t kn mtinao,ua loan kekahi me» e hoolana at, iloko o hn hoike o keia makthiki. O ka manau i hoala ia e kem Aha i keia inakahiki,. hookumu i mau kuia kuokon ma nu wahi i ho.ole ia ka mnkem.ike o na inakua, ua hooko ia no tna o Oahu nei n inu Lahaina. , Ma Oahu nei t he eiwa mnu kuia kuokoa, iioko o keia makahiki, i hookumuia e ua n ine na makua ; d iloko o ia mau kula, ua ioaa paha he 250 mau houmano. K kapaia eono o keia mau kula, " he itaau kula misionari kuloko," no ka inea, ua iualaina ia e ka ck<ilesm kahi i kukuluia ai. Elima o keia mau kuia i aoia ma kn olelo haole e na kumu Hawaii. Elua o lukou, eia ma Honoluiu nei, nwlalo o ka inalu o ka Ekaieaia o Kaumakapili n me Kawaiahao. »>he hookahi paha hanen liaumnna, ina keia mau kula eiun. Hookahi paha haneri haumana ma na kula kuokoa ina Waialua ; hookahi o lakou he kula ao i ka oleio Beritanin, a eha boi o lakou me na haumaim h« kauahiku, u.i malama ia e na makua a ine ka ekalc»ia ma na wahi i haaleieiae ka Papa Hoonaauao no ka nele keiki ole, wahi a lakou ! Ma ka apana o Lahuina, kahi i hoopoino wale ia na kula, a lilo ia i inea e kokua ai i
na hoomana e, oa kukuiuia mau koU mwionan kaioko, mr rw haanwna he 7i ha ka nui; a, ua hoopauia oa kuino Kaio'ilra Komn r!i»a t a?m hoon./mi * r t ,T Imnu n ko kakou ,icwo in.i Kj hua hakahaka, i nien e mai Jna Leiki, omu Kxt aunnei ii . "*ou i K.a hoio i ns kala rui«iouar! kuioko. Ma Kea vr.i, Kau r Hawaii hoi, ua malnma oa makua l k« kula i kekahi wn a ke Aoponi i hookau wale ai, a hiki i ka wa i hoomaka hou aka ai k*a Luna Kula. 0 keia. makaala aaa o na makua, he ouli ta no ki pomaikai e waiho ana imua o keia lahui. Ina e hele ana imua na makua ma keia hsna, o kn hoonaauao ana i ka lakou mau keiki, e ola auanei o Hawaii; anoai ke hoopupu nei na Kuhina, a ke hoouhi nei i ka malamalama. Kc oie e mnkaah nar kakou. e auanei keia iahui mai kekaiana kiekie o ka naauao ana i ku ai i na maknhiki i haia ae nei. £ kau ieo aku kakou e hoole aoa i keia hana e hoopoino aoa i ka iahui, a e hokai ana i ka nani o ka Noho'Lii o Kamebameba. Ina e noho mumule wale kakou, ine ka hoike ole i keia mea e hoopoino wale la ai keia lahui, e ahewaia auanei kakou imua o Wo ao nef, a imua oke Akua. Kc koi nei kakou no ko kakou inau pono maoli malalo o īki kanauai kaulike. No keia maa meti i ikea, he pouo ia kakou e hoopuka aku i na manao ekolu, penei: 1. £ koi mau aku na makua a me na makamaka o ka naauao, me ka wiwo ole, eaeia ] ko iakou ieo, a me ko iakou hooponopono j ana i na kuln ina ko lakou mau apana iho, | amao ka Papa Heonaauao. Ua hala ke | kau e hiki ai i kekahi aupuni e hoole ai i I na inanno makee porhaikai o na makaaina-; na. He hewa maoli ahe mea e poino ai ka i hooneieia o na mnkua i ka leo hooponopono j ma na mea e pili ana i ka hoonaauao keiki. He oi;iio no, ma kekahi mau wahi uuku, ua aeia no ka manao o na makaainana no na kula ; aka, aole no i hoakeaia ka ipuka, a, I aole no i koiia na makua e ka Pnpa Hoonuauao, e kokua ma keia han». O ka hapanui o keia iahui ma ko kakou aoao hoomana hookahi, ua hooneleia i ka leo ma ka Papa Hoonaauao. He mea ole no ka noho Peresi<iena ana ma ka Papa Hoonaauao o ka Mea Kiekie M. Kekuanaoa, ka Makua Alii i aloha nuiia e kakou, he Lala i no ka Ekalesia Hawaii nei; no ka mea, ua j hoopauia ka mana o ia noho Peresidena ana. |
O nn lala poa eha i koe o ua Papa la, ho Kntolikn Koma, a ekolu hoi o lakou, he mau lala Katoiika i Hooponoponohouia, a o kekahi hoi o lakou ekolu, he Poo ia oia hoo» mana. Ao ka mea hooko hoi i knpaia oka Luna Kula Nui, ua opu nwaawa ioa i ko kakou aoao hoomana. He mea ole hoi ka olelo ana a kekahi poe, aole i manaoia ke ano hoomana o na lala i kohoia no ua Papa Hoonaauao ia, no ka m«a, ina pela, no ke nha la ke koho ole ia o kekahi o ko kakou aoao hoomana ? O na misioni\ri o Amerika kekahi o na koo oiaio o ka Noho Moi an.\ o ko Hawnii nei Pae aina. O iakou no hoi ka poe nana i hookumu i ka Pono ina Hawaii nei, a i kokua nui ma ka hookahua ana i keia Aupuni malunn o ke Kumuknnnwai iMaiama Alii. Ona Knhunapuie Hnwaii ame na hoahanau, a me ka lehulehu o ko kakou noao, ka oi no lakou o na makaainana'malama Aiii, Nolaila, ke paipai in nei kakou a pau. e koi ikaika aku, e hoolohe ta ko kakou leo ma na oihana a pau e pilinna i ka hoonaauao ame ka hoomana. He pono keia, i hiki ai i kela ame keia makaainana Hawaii e hoopaa ikaika iho. 2. £ hoopii ko kakou mau kahunapule a me na hoahanau me ka wiwo ole, e kipakuin nku na kumu kuln n me na lunn kuin nno kolohe. Ke alnkni hewa ia nei ka lihui opio e na luna kolohe h€ lehulehu ina na oihana aupuni. Mai kopulu iho na inakua i kn makni pono onn i ke nno o oa kumu. Mai nnunule kakou» oiai ke uluaoa nei ka hewiv
3. No ka ili ana mni maluna o kakou ka hookumu ana i na kuia kuokoa no ka kakou mau keiki, no ka palaka o ke aupuni i knna :nau kuln, a no kn hookoia mni o ka Ekalesia o Hawaii, noidiin, ke koi aku nei knkou. e hookomo hou ia ka puuku kauawai e hookuu ana i na innkua i uku aku no ke ao ana ika lakou mau keiki iho ma na kula kuokoa inai ka auhau kula aku. A e hoomau in no keia hoopii, a hookuuia mai ka auhau kula, ke hoolohe ole ia ka leo ona makua ma na mea piii i na kuia. Aole kakou e lioole i ka pono o ka hnnniia o n* kula Aupuni mai loko a}(u o ka >vaibona Aupuni; aba hoi, ke hoohaiahaia oei kakou, eo ko kakou hooneieia inai i ke knleann hoopouopono kula. £ hoomau kakou ma keia hoohnlahnla ana, a hoihoiia mai ko kakou kolenna hooponopouo kuia, a i ole ia, e hookuuia mai kakou mai ka auhauia ana no na kuk», e hoohielo ai i ka kakou mau hana hoomana, a me ko kakou* inau pono kanaka. E. Ho.np, A. Ka#uko, L. H. GI uck."