Ka Nupepa Kuokoa, Volume VI, Number 19, 11 May 1867 — No ke aha e ola nei Kakou? [ARTICLE]

No ke aha e ola nei Kakou?

" No k'» nhn ke oU ana o kr\ poe hewa a tl«'m;»kuluw;\hi a k<i ninnu ,1 loba. Me be niea Ja, ho pohihihi kn knniu e oli ai ka poe hewa. Aka, aule kakou e ninau ai ike kuimi oke ola ana oka poe hewa. He poo hewo kakou a pau i kekahi nmnawa. Iloko o ka liewa i hanauia'i keia mea keia »nea. Auhea kn mea i koe a haumin ole i ka hewa ? E huli oe a inen wr»le i ka huli loaa ole, K noonoo ika ninau maluna. No ke nha e ola nei kakou ? Ke pane mai nei kekahi, ke ola neiau no ka'u tnau keiki; a pnne kekahi, no kuu rnau mnkua, a o kekaln, no na makamakn, no na hoahanau, a no ke kane, a no ka wahine, a no ka imi i ka wniwai, i ka naauao. Ua pono no ua innu pane nei. He pohihihi nae ke ano. 10 ka makun, ke ola nei ka oe no knu mau keiki, wahi au. Ae ; kekaiu kumu ia o kou oln nnn. ī'ehea nae kou ola ana nn na keiki * Ile mea nui kein. Ke ola nei oe no kn mnlnmn i na keiki, no ka pepehi paha ia lakou, 110 ke nlakai ia lakou ma ka pono 1 Inki aku i ka Inm ; ma ka hewa pnha, i hiki nku i ka po. Ke hana pono nei paha oe imua o kolakou alo. Ua pono, ke kamailio nnn, ke kuhikuhinna, kekauohannn, kn pnipai nnn. Ke no nku nei i ka ike, ika pule, i ka ke Akua olelo, i ka himeni, i ka hana limn, ika hann maikai. Kc alakai nei ia lakou, i ke kula maoli, ke kula S:»lmti, i ka hnle oke Akun, i La mnhinani. Ke nana nei oe, i nkonkoa nn keiki mn ka pule ohana, a i noho pu ma ka hnlehnlnwni, n hoi pu hoi, ke pau ka halawai. Ake nnna nei pahn oe, a hooikaika i lako lakou i ka 1010 kupono, i lia palapaln, ka himmi, ka baibala, ka Nupepa. Ake mau nei paha kau pu!e i hoo hnnauhouiu Inkou, n lona ka mnkaukau no ke ola iiiaii loa. Ko ola pono nnn ia no nn keiki. Aka, nole pahn pela ke ola aim o ka nui o na makua. Hnnauia ke keiki, lilo p«ha ka mnlnma nna ia hni, nole i ka mnkua. A ukiuki, a huhu pinepine ka mikua in ia. A waiho wale ia oia i kekahi manawa, nole malnma pono i'i. A hnnniia ika ai kupono ole. A hana ino U nmkun imua o ke keiki, hakaka kekahi makua, me kekahi makua, auineume, puhi bnka, inu rauni onn, liula, pepa, aihue, |>epehi, kolohe, a ae oku no i ke keiki i keia mau inea. £ oloni oe i wahi baka no'u, a o hoo iloko o ko'u wahi ipu baka, me ona ahi pu, wahi a ka mnkim i ke keiki. A-aha ? A nm ka pule ohana, a ina ka halawai hoi, aole o kau keiki me o«\ ka makun, aia ika lalnu, nole hele pu, aole noho pu.nole hoi pu. Auhea kau keiki ? Ke ano anei ia o kou ola ana no knu keiki ? Auhea hoi kana mau buke ? Aoha buke, aoho Nupepa, aohe pahu pnlapnln, popn palapala, pnpn kakau, aohe fH»pa, inika, |>eni, papapohaku, oohe wnhi lomwnle, un pihaMao ka hale i na pa«ipu, na umeke poi, i ka ukana, ka opala, ka walaau apioloke. Pela anei e imi ai ikn peno, ika nanuao nO ke keiki, a nou iho ? He imi kaialile lomuloma aihalale keio, a loaa anei ? He keiki oe, n ke ola nei no, kou mau makua, wahiau. Ka pono m Aka,emalama oe o oia oe no ke kuo, ka pakikG, ka hookuli. ka hoonaulu, a hoeha wi*le, a pepeh» paha ia laua. ina kou kolohe n hana hewn ana. Ke oln nei ke kane no ka wahine, nob wnhine no ke kane. Pela ku hoohiki ana. K mahuna puno ke kane i kana wahine ponoi. a ine ka wahine i kana kane ponoi. Ke kanawai iu. Aka nne, ina ka nana ana, he ola okoa ko kekahi poe kane, ko kekahi poe wnhine, he ola kue kekalu i keknhi, a hoonaukiuki a hookaumaha keknhi i kekahi. He wahine ponoi kau, n he wahine manuahi kekahi; he kane ponoi hoi knu, ahe knne manuahi no hoi. A o kt» mea manuahi ka i mnlnmn nui ia. Ua kuhihewa olua, Aole uia ke uia ana o ke kane no ka wnhiue, a o ka wahine no ke kano. He oia lakou, he oia pepehi keknhi i kekahi.

} He kumu kuia kekahi, &kc o!a nei oa no na haumana. Ae. h? oīaio n?. e imi niiu jno ke koroa i ka pooo o m haumaoa ; aole ! o k& fx>no wak* 110. e p;li ana 1 ke k»,o. a i ka ; naacrao. aka. o ka pono e piii acva i k% uhane. : a ikp ola mau Im. ■ A t;e pane m.ii nei paha kekahi kumu, ka , i noa. o ko makou inakemake no si, e ao. e i paipai i na haumana, raai ioko ae o ka lai- ■ taii. a e pule nui no bkoa. i o ? a ko Ukou ; uhane ; eia nae, ui kapa ii hnna m makoa. : .Na ka Papa hoonaauao i heokapu. Aole jpaha. Ca kuhi hewa oakou. Ma'oko ooa l | hora kula paha, ua manaob he pono ole ke paipai no k? o'm oka uhane. o iabu kr ku. ■ hikuhi am, rr.a ka Pepe, ka aoao Bihopo. ka aaio Kaiawina piha ke oU. A»a. mawaho o na hora kuia P n»a ke/«lanui, ma ka hale, rra ke kula Saiot!, e hooikaika !oa I na kumu i oii na haumann, o make hewa, a inea wale ke ao nna, a lilo i mea ole. iNani na kumu no ko kakou ola ana, ;aka ua oopri kuu iima, a ua iuuluu ktiu uha* ' ne, ua pau ka pepa, ua kumuinu ka peni. iKe hoi noi au i ka Puu o Hokuui3. e i.iuna '> pu a hio'ani me m Mn«i o— H. M. H.