Ka Nupepa Kuokoa, Volume VI, Number 6, 9 February 1867 — Page 2

Page PDF (1.82 MB)

This text was transcribed by:  Wendy Munar
This work is dedicated to:  Nobu Shimahara

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

KE KUOKOA, HONOLULU, FEBERUARI 9, 1867.

na kanaka e”—Aka, o keia mau pilikia i ili ia maluna o Heremione, aole ia i like me kona, no ka mea, ua halawai hookahi aku no ia me kela pilikia keia pilikia; aole i papaha ia ka pilikia iloko o ka manawa hookahi, e like me ko Heremione la. Eia hoi hekahi, he wahine keia, he mea kino palupalu, e hiki ole ai ke hoomanawanui i na ehaeha o ka naau, me ka noha ole o ka puuwai.

            O ka mua o na ehaeha o Heremione, o kona hoounaia i ka halepaahao; o ka lua, o ka eha o ka hanau keiki ana; o ke kolu, o ke kiola ia ana o ke keiki i ka aina e; o ka ha, o ka make ana o Mamilusa kana hiapo; alima, ka lohe ana aku  e hoopuka ia mai ana kona make e kana alii kane, a me ka lohe hoi kahi i na leo  piena o kana aloha.

            Ua komo kukonukonu iho keia mau leo a ke kanaka i pane aku ai iloko o ko ka Moi puuwai, no ko Mamilusa make ana no ke aloha i kona makuahine. A ia wa ke alii i hoomaka ae ai i ke aloha hou no kana Alii Wahine naauauwa, nolaila, kauoha koke ae la ia ia Paulina a me na haiawahine e ae i akoakoa mai iloko o kahi i hookolokolo ia ai o Helemione, e lawe aku ia ia a ma kekahi wahi e aku, a malaila ia e waiho ai a hiki i kona pohala ana’e.

            Aole i liuliu aku, komo koke mai la o Paulina e hai i ka Moi, “ua make loa o Heremione.”

            I ko ke Alii lohe ana ua make loa ka Moi Wahine, mihi nui iho la ia no kona hoomaewaewa wale ia ia; a ia wa oia i noonoo hou iho ai no kana mau hana ino, ke kumu i make ai o Heremione, ua naha ia paha kona puuwai. Manaoio loa iho la ia, “Ua hewa ole o Heremione” e like me ka mea a ke kaula i hai mai ai maloko o ka palapala; a hoomaopopo lea iho la ia, he oiaio loa na olelo a pau a ke kaula i hai nai ai, “E noho ana ka Moi me ka hooilina ole, ke ole e loaa ka mea i nalowale.”

            Hoomau iho la oia i ka noonoo ana; ina e loaa ole kana kaikamahine opiopio, e nele io ana kona aupuni i ka hooilina ole, no ka mea, ua make mai la ke keiki alii Mamilusa. Iini nui loa iho la ke Alii e loaa hou kana kaikamahiue i nalowale, a o kona aupuni ke kumukuai kupono e haawaiia aku ai i ka mea e loaa ai kana kaikamahine. No keia kaumaha i hooili iho i ka ehaeha kuhohonu maluna o ka Moi; a pela oia i noho u iho ai no na makahiki he nui wale mahope iho.

            O ka moku o Anetigonusa i holo ai me ke kaikamahine alii opiopio iluna, ua puhiia e ka makani ino a hiki ma na kapa kahakai o Bohemia, oia ke aupuni o ka Moi maikai malailo; i lele ai o Anetigonusa e kiola i ke kaikamahine opiopio. Aole i hoi kino mai o Anetigonusa i Si kili, e hai aku ai i ka Moi Leonetesi i kahi ana i kiola ai i ke keiki, no ka mea, ia ia e huli hoi ana e kau iluna o ka waapa, mahope iho o kona haalele ana i ke kaikamahine, aia hoi, puka mai la kekahi bea mai loko mai o ka ululaau, a haehae liilii iho la ia ia. He uku hoopai kupono keia no kona hoolohe ana i ke kauoha lapuwale a ka Moi Leonetesi.

            (Aole i pau.)

Mai Keomolewa (Oregon) mai.

            E NA HOA O KE KEENA KUOKOA, ALOHA OUKOU.—Eia no au ke hoohihi nei i na po hau o Wasinetona, o na la poluluhi o ka hooilo e naue nei, a me ka ua hehi pua Olale o kanahele, e noke hala ole i ke kula o Koanalei e, i lei mau ke aloha no kakou. Ia oukou e noho mai la i ke kaona alii, he olu wale no ka noho ana o makou nei la, ua hele a kuapapanui i nei aina a ke anu e noho nei, e hana io mai nei, ua pono o kona manawa no keia. Ua hele paha oukou la a puni mea ano hou oo nei, he oiaio o kakou pu ilaila, ke ake ae ne e loaa o na wahi mea hou he

ole ka loaa, ua hele a papoonoo.

            HE WAHI HUNA IKI.—Ma Port Gamable, aohe nui o ka hana o na mila i keia hooilo, he noho wale iho no ka makou, o ka poe hanapaa o lakou wale no ia e noke nei. Ua hoi aku nei o M. Pau, K. (w.) ilaila.

            MA PORT MADISON.—He nui no ka hana malaila, huki no ka lakou eke ole wale. Ua make kekahi kaikamahine opiopio o Luisa kona inoa, o ka muli loa ia o ka Kahananui mau keiki me Kilia hapa Hawaii, ka ha o ka laua mau kamalei o nei aina, he nui ko makou aloha nona.

            Ma White River, King County. Nov. 10 hanau he kaikamahine na J. P. Kamaikaaloa me Anne Hohoia (w.) Ilikini, aohe i hai ia mai kona inoa. E o’u hoa o ke keena hana nui o ke Kuokoa, he nui na leta i loaa mai ia makou i loko o n la i naue ae nei, ua loihi ka waiho ana i na hale leta i noho ole ia e kanaka, ma ia mau kaona, a me na wahi hana no ka pohihihi o ke kakau ana mawaho, a peni noia.

            Na Kalehuanui, Keomolewa, Oregona, a penei hou. Na Kupu, Polimeletini, Oregona, Keomolewa. No ia hana ana pela ua auna hele a puni ka makahiki.

            E o’u mau hoa, a me na ohana pili kino, i ua e manao oukou e hoouna leta mai, a penei no e kakau iho ai mawaho iho o ka leta.

            J. W. D. Kalehuanui,

                        Freeport Mill,

                                    Wash. Ter.

I na he inoa haole e like me keia John Parker, penei. John, Parker.

            White River, King County.

                        W. T.

            J. W. DAVIS.

            Teekalet, W. T. Nov. 29, 1866.

            NO KE ALAULA.—No ka loaa ole ana o ka pepa nani i keia mau la, nolaila, ke kali nei no makou i ke pai ana i ko kakou Alaula, a loaa ka pepa maikai, a ke noi aku nei makou, mai kaniuhu mai oukou i ka loihi loa.

English Column.

Telegraphic News received Feb. 3th.

            The Territorial bill lay on the table half an hour, and was then taken up and under the operation of the previous question was passed without debate, by 104 eyes to 35 noes. The bill was at once engrossed, and in abouat two hours from the time of its introduction into the Senate it had passed both houses and received the signatures of the Speaker and Vice President, and was ready for the White House. It is not supposed that the President will veto it.

            CHICAGO, January 11.—The next Congress will convene at noon on the 4th of March.

            The Committee on Territories have agreed to reprot Ashley’s bill for establishing Territorial Governments in the South.

            NEW YORK, January 13.—A Washington telegram says the House committee agreed to report a bill for new Governments for Alabama, Florida, Georgia, Arkanasas, Louisiana, Mississippi, North and South Carolina and Texas. It first declares void all laws made Governments in force in those States, and then proposes that all male persons above the ages of twenty-one, who can take the oath of loyalty, be allowed to vote for delegates to a Convention. When the Convention meets, if it decides to accept the terms proposed by Congress, it is proposed to select what is called a Provisional Committee of five citizens, distinguished for their loyalty to the Union; this Committee to act as one of public safety until the Constitution of the State is formed, which they are authorized to inaugurate. The Convetion thus called can then elect Provisional State officers from State Constitutions irrevocable without the consent of Congress, granting universal suffrage, and the prohibition of distinction on account of race of color. The repudiation of the rebel debt and the disfranchisement of all who aided in the rebellion, are also to be provided for in the State Constitutions. If the State shall at any future time attempt to dissolve the relations with the Federal Government, its representation in Congress to cease. If Congress accepts the new Constitution the State shall be entittled to representation. The Committee will urge the bill as a substitute for Stevens’s measure.

            A Washington despatch to the Herald says it has good authority for saying that the House Judiciary Committee, after a careful examination have come to the conclusion that there is not sufficient ground upon which to base a bill for impeachment of the President.

            VIENNA, January 12.—The journals of this morning say the Sublime Porte has pressed 150,000 men into service to quell the Greek insurrection.

            LONDON, January 13.—A report from Madrid states that Garibaldi has gone to Candia.

            PARIS, January 13.—Despatches from the East report a Ministerial crisis at Constantinople, and that the Pope has recalled his Ambassador from Athens. It is also reported that a large number of reinforcements for the Greek insurgents had landed in Candia from Greek ships, and that the Cretans had the necessary supply of arms.

            The Tribune’s Washington special says the Government has received information from Vera Cruz that several French transports had arrived, and that troops had commenced embarking. There are 24 large transports, which will be sufficient to remove all the troops. It is expected all will have embarked by the first of March.

            Of the 2,000 removals made by the President since last summer, not one hundred have been reported to the Senate.

            NEW YORK, January 15.—The Herald’s Richmond special says Gen. Rosser and Henry A. Wise addressed the citizens of Richmond, last evening, on the subject of the relief of the widows of Confederate soldiers. Both expressed the opinion that the reblion had still a fair prospect of success. Wise said he would never give up, and the South was sublimely unconquered. He particularly desired to be buried in a grey overcoat when his time should come.

            NEW YORK, January 25.—Prominent lawyers say the decision of the Supreme Court annulling the attorney’s oath, is broad enough to cover section ninth of the proposed Constitutional Amendment and admit the rebels.

            NEW YORK, January 16.—Washington rumor says the Radical leaders have agreed on the impeachment movement to suspend the President as soon as articles are preferred, Wade filling the vacaney; then to prolong the trial through the remainder of Johnson’s term; meanwhile reconstructing the South.

            LONDON, January 15.—The ice in Regent’s Park broke through to-day, while crowded with skaters. Over 200 persons were precipated into the water, and 30 were drowned.

 

NU HOU KUWAHO.

            Ua pau kekahi hapakolu o ke kulanakauhale o Yokohama, ma Iapana i ka make i ua ahi ia. He $4,000,000 ke poho.

            Ua papaia ka hooili ana mai o na mea pahupahu liilii (fire crackers) ma Amerika Huipuia. O ka nui o na wawai kalepa i komo mai, mai na aina e mai ma Amerika Huipuia i ka makahiki 1866, ua hiki aku ka huina i ka $300,000,000.

            Ke mau nei no ka noho ana o ke Komite Ninau uo ka pepehi a me ka haunaele ma Nu Olina. O ka nui o ka hoike i hoikeia imua o lakau, a i kakauia hoi, ua hiki i ka 2,000 aoao pepa. E maopopo ana paha, ua hoomakaukauia keia pepehi negero mamua, sole ia he mea i hu wale mai iwaena o ka haunaele. Ua manao e no na makai a me na kamaaina mamua ae o ka Aha Elele, e hoomainoino i na negero.

            Ua haawi, kekahi kanaka waiwai i elua milliona dala, ($2,000,000) i mea e pono ai ka noho ana o na keiki ilihune ma na kulanakauhale o Amerika. O na keiki hoopukapuka nupepa kekahi o lakou. Ua kukuluia he keena nui no lakou ma Nu Ioka, a ua hoomakaukauia na wahi moe a me na lako a pau i kupono i kamalii. He uku no ka lakou o ka hele ana mai, eono keneta o ka po hookahi, i ole e lilo lakou i ka palaualelo. He uku mama nae. Nolalila, ua mea loa na kamalii hele alanui i ka hoi ana ilaila e moe ai, a e waiho ai i ka lakou mau hunahuna dala i loaa mai. O keia makana nui i oleloia maluna, he mea ia e hoomakaukau ai i mau hale hou o ia ano, no nei poe hele wale a haaleleia e na makua lalau a kolohe o lakou.

            E haalele ana na koa Farani ia Mekiko iloko o keia mau la. Aia no na moku lawe koa ma kahakai o Vera Keru e kali ana, a e ukali ana no hoi kekahi manuwa Auseturia ia Makemiliana, ke makaukau kela e hoi. Oiai ke noho la no kela ma Mekiko me ka manao aha la no keia hope aku. Aohe he maopopo loa ka make ana o Kalota, he hai hewa paha na ke telegarapa.

            O na Helene, oia ke noho la ma ka Hema o Tureke, ua hui ko lakou manao me ko Rusia, me ke kue ia Tureke. Me he mea la e kipi ana, ke kokua la hoi i ko Kanedia poe kipi. Ua manao kue no hoi o Tureke ia Amerika Huipuia, no kona kuikahi ana me Rusia. I ka nana’ku, ua heluia paha na la o ka noho ana o ka mana o Tureke ma Europa.

            Ke mau nei no ke kaua ma Amerika Hema iwaena o Berazila a me Parakue. A o Kili i kaua iho nei me Sepania, ua manaoia e kuikahi ana, no ka uwao ana a Amerika Huipuia.

            Ua haiia e makou i kela pule no ka hoikeike i na hana o na Misionari Hoole Pope ma ka Hoikeike Nui ma Parisa. Na ka aoao Pope ke noi mua ana i ka Emepera Napoliona, e hookoaawale i wahi no lakou ma ia hoikeike. Mahope, noi na Hoole Pope, a loaa no ka lakou, a o ka haalele koke no ia o na Pope, aole e hoikeia na hua o ka lakou hana. No ke ahaa la? Ua oleloia, e haawiia ana kekahi keena okoa no ka haiolelo ma na olelo Enelani, Farani, Olelo e, Italia a me na olelo e aku paha, ma ua Hoikeike Honua nei. E ole la hoi ka laha o ka oiaio.

 

Ka Nupepe Kuokoa.

HONOLULU, FEBERUARI 9, 1867.

No ka Papa Hoike

I ka nui o ke Kuokoa i Iaweia maloko o keia M. H. 1867.

            UA OLUOLU LOA makou i ka hoopuka ana aku i keia Papa Hoike maloko o ko kakou Kilohana Pookela o keia pule; me ka manaolana, e oluolu pu ana no na makamaka ponoi o ke Kuoka, a me ka poe e kiei halo wale ana i na kihapai uliuli, i luia me na anoano pili uhane, ke ike iho i ka nui maloko o keia Papa Hoike.

            Iloko o ka makahiki mua o ko makou lilo ana i poe hookele no ko kakou Kilohana, aole no i pii ae ka nui o na pepa i laweia mamua o kona kulana mua. A iloko o ka makahiki elua, pii iki ae no; a maloko hoi o keia makahiki, ua pii loa ae a hiki i ka 2,381 ka nui o na pepa e laweia nei; a ke lana nei no hoi ko makou manao, e pii loa ae ana no a hiki i ka 3,000 e like me kona kulana mua, ma ke kokua a me ka hooikaika like ana mai o na Kahu Ekalesia o na mokupuni a pau o Hawaii nei; e like me na Olelo Hooholo o ka Halawai Makahiki, o kela makahiki i naue ae nei ma ka malama o Iune, penei:

            Hooholoia.—“Ke hoike nei keia Aha i ko lakou mahalo nui i ka mea nana e hooponopono a e hoopuka nei hoi i ka Nupepa Kuokoa, no kona hoomanawanui ana ma keia hana; a ke manao like nei na lala a pau o keia Aha, e hooikaika a e paipai aku hoi i mahuahua ka laha nui ana o ke Kuokoa a me ke Alaula iwaena o na kanaka makua a me na kamalii o keia Pae Aina.”

            A ua lawe no hoi ka Ahahui Euanelio o Hawaii Komohana i keia Olelo Hooholo no lakou iho, ma ko lakou halawai ana i ka malama o Sepatemaba, 1866.

            A penei hoi ka ka Ahaolelo Makahiki o Hilo a me Puna, ma ka malama o Dekemaba, 1866; “No ke Alaula a me ke Kuokoa; Hooholoia—E hooikaika nui na Luna a me na hoahanau, i lawe nui ia keia mau pepa maikai, ma na apana a pau o Puna a me Hilo.”

            O keia pii ana i ka mahuahua, a i ka mahuahua loa o ko kakou pepa, aolel no ia he mea e pomaikai like ai na Lunahooponopono me ka poe e hoonanea ana ia lakou iho ma ka makaikai ana i na kihapai o Pilikino laua o Piliuhane, e waiho nei ma na kahua o ke Kuokoa, ke ole e hana a uleu mai hoi na makamaka a pau o ka Oi kelakela o ka Luhui Hawaii, ma ka hookaa ana mai i kona ola o ka, hapa makahiki a makahiki holookoa paha; oia hoi keia, hookahi wale no dala no na mahina eono, a elua hoi mau wahi dala no ka makahiki holookoa.

            E like me ka nui o na pepa e lawe ia nei, pela no hoi e pii nui pu ai na lilo, a lilo ia i haawe kaumaha na makou e haawe ai. Nolaila, e na makamaka a pau loa o ka nupepa Kuokoa, e nonoho mai nei i Muliwaa, e ike i keia, ehoolana ka manao, e lu i ka haawe o keia makahiki i hala, a pau ia, alaila, ko keia makahiki a pela aku. O ka hana ana e like me keia i oleloia, he mea no ia e ulu nui ai, a e holo ai hoi keia hana nui, o ka hoolaha nupepa ana, no ka mea, maloko o ka nupepa e ike ia ai na manao maikai o kahi poe naauao e pili ana i ke Aupuni holookoa, a me ka noho ana o kanaka a me ia mea aku ia mea aku.

            Pehea na aina nupepa ole, he naauao anei ko lakou: Aole loa! Pehea hoio na aupuni naauao? Ua nele anei? Aoele, aole loa i nele i ka nupepa, ua lako loa, a nolaila mai kekahi naauao i loaa ai ia lakou. A na ke akamai lua ole o na aina hoolaha nupepa i hoeueu mai ia makou, e hoolele aku i ko makou mahalo nui i ka lehulehu o na lehulehu e hookipa nei i ko kakou nupepa, e hele nei hoi ma na kapakai o Hawaii nei, a hala loa aku ma na kapakai o Kaliponia, Olegonia, Aina o Wasinetona a me Vitoria, a hiki iloko o Amerika Huipuia; i ke ala a me ka hiaai ana mai o na kanaka i ka lawe i ka nupepa Kuokoa i keia wa. A ina pela mau aku, alaila, aole mea nana e keakea ka pii ana o ka naauao o keia Aupuni, a ko no hoi ka mea i kaena ia, “UA MAU KA EA O KA AINA I KA PONO.”

 

No na Olelo Hoolaha.

            Ua hiki mai ma ko makou nei keena hana kekahi mau palapala i kakauia ma ke ano hoolaha, a no ke kue i ka rula o na olelo hoolaha a pau, oia hoi ka uku ole e mai mamua ae o ka hoolaha ia ana, nolaila ua kapae ia e makou, e like me ka palapala a W. Kamakoa o Kawaihae-kai nona ke poo: WAIWAI LOAA. O keia palapala, aole i pili i ka pono like o na mea a pau, aka, no ka mea waiwai wale iho no ka pomaikai.

            Ua hiki hou mai he olelo hoolaha na J. Poaka, o Waiohinu Hawaii, nona ke poo: LIO HELEHEWA, me ka olelo mai, ua uke i ko makou Luna Lawe Nupepa he hapaha dala wale iho no. Aole makou e hoolaha ana ia olelo hoolaha i na o kahi uku iho la ia i manao ia ai, ua kupono. Aole he olelo hoolaha i pai ia ma ko makou ne i Nupepa no ka uku he hapaha, no ka mea, eiwa lalani kakaulima a ka mea nana i kakau i ua olelo hoolaha la.

            Aohe no i liuliu iho, hoea hou mai ana he olelo hoolaha nona na lalani i kakaulima ia he umikumamawalu, na J. Keola o Honomalino, Kona Hema mai, me ka hai mai ua uku ia i kekahi Luna Lawe Nupepa, hookahi wale iho no dala, no ia olelo hoolaha.

            Na keia mau kumu i koi mai ia makou e hai akea aku i ka lehulehu e nana pono mai i keia malalo nei.

            O na olelo hoolaha a pau i kakaulima ia i hiki aku na lalani i ka umi, e uku ia hookahi dala no ka puka hookahi ana, a lua puka ana $1.50, a i no hookahi malama o ke komo ana $2.00 wale no. Ina emi iho malalo o ka umi lalani, e uku no hookahi dala. Ina oi ae mamua o ka umi lalani, alaila, he umi keneta no ka lalani hookahi, a pela aku a hiki i ka nui loa ana.

            Eia kekahi, aole no makou e hilinai ana i ka olelo mai a ke mea a mau mea paha nana ka olelo hoolaha, ua hookaa i ke dala o ka olelo hoolaha i kekahi Luna Lawe Nupepa o makou, ke ole e loaa mai ka pila hookaa mai ka luna mai ana i hookaa aku ai i ke dala.

            E malama i keia i hooko pono ia ai ko oukou mau manao ke kakau mai ma ke ano olelo hoolaha.

 

NU HOU KULOKO.

Honolulu.

            UA HOLO AKU @ HAWAII.—Maluna o ke Kilauea i holo aku nei i Hawaii, ua ike aku makou i ka holo ana aku o Mons. Beranger, ke Kanikela Farani o ko kakou nei Alo Alii.

            Ua holo aku nei o Hale maluna o ke Kilauea, i mahele a unuhi olelo no ka hihia pepehi kanaka @a Kalaka haole. Ke lana nei ka manao e akaka ana kana unuhi ana i na olelo elua.

            PA AINA KUMUKUAI NUI—O kekahi pa ma Honolulu nei, oia hoi ka pa makai iho o ka pa o Mr. Fuller ma Alanui Papu, ua kuai kudala ia no na dala $2,390. O ka mea nana i koho i keia pa, o Mr. Love o Honolulu nei.

            I KA POALUA IHO NEI, ua hiki aku ka huina o na dala a ka hui o Walker, Allen & Co. i aie ai i ka $315,934.74. Aole nae i pau loa aku ka huina o ko lakou aie i ka hai ia mai. Ua wa@ho hou ia aku nei i mau la hou, e hoike mai ai kekahi poe e ae i ka lakou mau dala i hoaie ai i kela hui maluna. O na dala wale no keia a koonei poe kalepa i aie ia ai.

            HOOLAHA HEWAIA.—Iloko o ko kakou pepa o kela Poaono aku nei, ua olelo iho makou, “ua lilo ia Kale Olelo e ma ka hapa o Walker, Allen & Co. iloko o Kilauea,” eia ka no J. W. Aukina Loio a me Alani ka Lunakanawai Kieikie.

            E ku ana o Kilauea ma ka Maalaea i keia holo ana aku. Feb. 11, aole nae ma ka hoi ana mai.

            Ke lawe ia nei na pohaku akoakoa o k a luakini Enelani @a Pelekane. Ina paha e makaukau, o ka hoala no ia a ku ana

            KANIKELA AMERIKA O LAHAINA.—Ma ke ku ana mai o ko kakou Kilauea i kela Poao no aku nei, ua ike aku makou i ke kau ana mai o ka mea mahaloia E. Perkins, ke Kanikela Amerika ma ke awa o Lahaina.

            KE MIKIALA MAI NEI.—I keia mau la, ke mikiala mai nei ka Hope Kanikela Amerika i kana hana. Ua hoouna aku ia he mau palapala i ka Hale Luina a me ka Halemai Moiwahine, e ninau ana, “Pehea la ka malama ia ana o na haole Amerika ma ia mau hale?” Ua hai ia mai, he emi loa iho ka uku.

            NO NA KAIKAMAHINE O KE KULA O WAIALUA.—Ua lohe mai makou, ke launa nui nei ka uhane o ke Akua i na kaikamahine o ke kula o Waialua, a ua lilo lakou i poe makaala ma na hana maikai. O ka hua paha keia o ka pule a ko lakou mau makua.

            KA MEA HANOHANO IOANE II.—I ke kakahiaka Poakolu iho nei, ua puiwa ka lio o ke kea o keia Mea Hanohano, mamua iho o ka Hale Kauka o Hopemana. He weliweli maoli ka ike ana aku i ka hana a ka lio i ka lele ana iluna a me ka owala ana, aka, ua pakele no nae, aohe wahi mea manuheu iki.

                        HE KUMU PAKAU.—Ua koho ia iho nei o Mr. G. Von Gossnitz e ke kiaaina o Oahu nei, i kumu nana e hoonaauao i na koa o Honolulu nei ma ka paikau ana. Mai Kapalakiko mai nei no oia i keia mau la aku nei, a i kona ike ia ana no he kanaka akamai oia ma ia oihana, o ke koho koke ia iho nei no ia.

            KA MEA HANOHANO ROBATA G. DAVIS.—Ma ka holo ana aku nei o ke Kilauea i ka Poakahi iho nei, ua holo aku Ka Mea Hanohano maluna ona, e malama i ke kau hookolokolo ma Waimea Hawaii, no ka hookolokolo ana i na pepehi kanaka Paakaula a me Kahauliko. Ua holo pu aku no hoi o W.C. Aeto ke kokua o na paahao.

            UA KUAI AKU O MOAKINA.—O ka hapalua o Kapena Mokina iloko o ke Kuna Alabani, ua kuai ia aku ia Janion.  Green &Co., a ke holo nei ia kuna malalo o ka hooponopono ana a ia hui. Ma na kolamu hoolaha a H. M. Wini, ua ike iho makou, e hoolaha ia ana e kuai hou ia aku ana i ka mea e makamake mai ana.

            PII KE KAI.—Ua lohe mai makou ua keeo ka ka poe i iolioli ai i ka inoa e Elena. A. ma ka la Sabati nei, e like me ka E. K. Wahinehuhu i hoike mai ai ia makou, a ke lohe nei makou, e manao ana ka e hokolokolo ia E. K. Ww. a @a hoolaha ae nei ma ke Au Okoa, he hilahila paha. O ikea ka pula.

            LUAI MAI HE KOE.—Ma ke kakahiaka o kela Poaono i kuehu aku nei, ua hai’a mai makou e kekahi wahine o Paunini kona inoa i ka luai ana mai o kekahi wahine ma Kikihale, a hemo mai ana he koe, i aneane e like kona loa me eono iniha. Pomaikai maoli keia wahine i ka hemo ana o keia koe.

            KE KIAPA MAUNAKEA.—Ua hooiaio loa ia mai nei, ka make ana o kekahi o na moku lawe papa o kakou mai Oregona mai, oia hoi kela inoa maluna. Ua ili oia ma kekahi wahi, a ua pakele ka nui o lakou a elua wale no paha i naolwale. I ka lele ana aku hoi i ka honua he hana apiki mai ihoi ka na Ilikini hihiu. Pau paha kahi poe i ke aha ia la e lakou.

            KAROLINA MILA.—O keia kuna nona kela inoa maluna, ua komo mai maloko nei o ko kakou awa i ka Poaono aku nei i hala. I komo mai oia maloko nei e kuai i mau mea ai nana. O kana hana nui i holo mai nei, o ka hoola i na moku a pau i poholo i ka moana, a e lawe mai i na waiwai pio no lakou iho. Aia maluna o keia wahi kuna, he mau mea paahana e hiki ai ke hoolana i na mea i poholo iloko o ke kai. E holo aku ana oia ma ke Komohana e huli i na moku piho.

            UA HOIHOI’A AKU.—Ma ka holo ana aku nei o Kilauea, ua ike aku makou i na mea pepehi kanaka o Kauhako, Kona Hema Hawaii, i ke kai’a ana ae e na makai iluna o ka moku ahi no ka lawe ana i ko laua hookolokolo ma Waimea Hawaii. Ikaika maoli no hoi ka manao Satana iloko o kanaka ke hiki mai. I mea e hee ai kou manao satana, eia no ia, e noi i ke Kokua Nui o ka Lani.

            MANAWALEA I KA MEA HALE.—I ka Poalua iho nei, oia ka la 5 o keia malama, he la hapanuia ia no na Pake, kekahi hoi o na lahui e i komo mai i Hawaii nei, a ua kamaaina me kakou. Ma ka lakou olelo nae no ua la nei, he “Konahi,” oia hoi ko lakou la makahiki hou. Iai Ia, ua haawi manawalea ae o Akao (Pake) i kona haku hale i kekahi papaaina i hoomakaukau ia e ia, a i hoolakoia hoi a lawa pono na mea e oluolu ai o ka manao, oia hoi ka poi, ka puaa, ka moa, ka i-a maoli a me kekahi mau mea ai e ae he nui wale; a ua ai iho kona haku hale a me na mea a pau o ua mea hale nei, a ua piha lakou i ka olioli. Mamua ae nae o ko lakou paina ana, ua hoomalu ia ke anaina e noho ana, a ua pule ua mea hale nei i ke Akua; a pau ka pule ana, o ka hoomaka aku la no ia o ka paina ana. Ua paina keia poe a pau me ka olioli, me ka lawa pono i na mea ai, aole, kekahi mea o lakou i nele, ua lawa like a ua oluolu like ka manao; aole nae he kaki mai o ua pake nei no na mea ai ana i hoomakaukau ai, aka, ua haawi manawalea wale mai oia i kona haku hale me ke aloha. A oiai hoio owau kekahi i hookipa ia aku ma ua ahaaina la, a ua ike no hoi au. Me ua pake la ko’u aloha, me na keiki ulele hua kepau ko’u mahalo.           J. D. KELIIHELELOA.

            Kapauhi, Feb. 7, 1867.

            KA MOIWAHINE HAKALELEPONI.—Ke hooluana nei no ia ma kona home noho mau ma Haimoeipo me kona kino nui, a maikai o ke ola.

            KA MEA KEIKIE @E KEIKI ALII.—He maimai ko ke Keiki Alii i keia mau la, a eia no oia maloko o Pohukaina.

            COL. D. KALAKAUA.—He maikai no kona ola, aka, he wahi eha iki paha ma kona nui kino, aole no nae e lele ka oili.

            HE LONO.—Ma ka hele makakai ana aku nei o kekahi mau haole o Kaleponi mai nei ma Waialua, ua hiki mai he lono wale, ua loaa ka ke gula ma ke kahawai o Kawailoa, aohe no papa he oiaio.

            KAMALEI KAMAKAEHA DOMINIS. Eia no ia ke noho nei me ke ola maikai ma ko laua home noho mau ma Wasinetona me kana alii kane. He hoonanea mau kona ma kela po Poalua keia po Poalua me kana mau haumana himeni no.

            UA MAIKAI MAU KE OLA o ko kakou Moi Nui Aliiolani Kapuaiwa Kamehameha. Ke ike pinepine nei makou i kona mau helehe, lena i keia mau la maluna o kona kaa ho. Aia no kona luana ana a me kona hiolani ana ma Waikiki kai.

            KA MOIWAHINE EMMA KALELEONALANI.—He oluolu mau no kona ola i ka makou ike aku, ia makou e holoholo ho ana i ke awakea Poaha iho nei a hiki loa aku ma Nuuanu, ike aku no makou ia ia e noho hoolai mai ana iloko o kona hale nui ma Hanaiakamalama.

            KA MEA KIEKIE KA MAKUA ALII.—Ua oluolu makou i ka makai mau ana o kona ela, a oiai o ka luaui hookahi no ia o ka Moi e noho alii mai nei, nolaila, o ka kakou pule no ke noi aku e hoomau mai i kona ela me kakou.

            HE MAU KUMUMANAO.—Ua loaa mai ia makou, he mau kumumanao no ka Ahahui laaulapaau o Wailuku Maui, mai ia Hon. J. W. H. Kauahi a me kona mau hoa mai. A no ka piha loa o ka pepa i keia pule, nolaila, aole e hike ke paiia, eia ne nae i keia pule ae e paiia ai.

            NO KA HIHIA WAI O WAILUKU.—Ma ka la 27 o Ianuari i hala ae nei, oia hoi ka la a ka Hon. E.H. Alani ka Lunakanawai Kiekie i hooponopono alua ai i ka hihia wai mawaena o Messrs. Bele a me Peka, aole nae he aoao i hoaponoia a hoahewaia hoi. aka ua hookau like ia ke koina maluna o na aoao elua.

            AHAHUI EUANELIO OAHU.—Ua halawai iho ne keia Ahahui maloko o ka luakini o Kaumakapili ma ka hora 10 o ke kakahiaka Poaha iho nei. Feberuari 7. Ua pau loa inai na kahu ekalasia, na haiolelo a me na luna ekalesia o ka mokupuni holookoa, a ke akoakoa nei lakou e kukukuka ma na mea maikai e holo ai ko ke Akua aupuni.

            E MAHALO MAU LOA IA.—O kekahi mau wahine o ka ekalesia o Kawaiahao, ua hoohui ae lakou ia lakou ihe malalo o ka hui maluna i na mea i loohia e ka pilikia, a ke hoomaka nei lakou i ka hana maikai e mahalo ia ai ko lakou mau moa i kela a ma keia hanauna e hiki mai ana, oia hoi, ka hele ana ma kela a me keia ipuka hale e hakilo ai i na mea i loohia e ka pilikia, oia hoi ka poe e noho ilihune ana ma keia kulunakauhale.

            KAHI NUPEPA HAOLE PUKA MALAMA.—Ua hiki paha ia makou ke hoomanao ne i kahi nupepa haole Friend e noho Lunahooponopono ia nei e Rev. S. C. Domona o Polelewa. I ka la mua iho nei, ua puka hou ae, a e hele ana ma kana huakai hele kaapuni i na Mokupuni nei a Kamehameha nui a hala loa aku i na aina e. O ka iwakaluakumamaha keia o na makahiki o kona ola ana, a ua hiki ia ia ke hoike laula ne, oia ka nupepa kahiko i pa@ ia ma ka moana Pakipika nei.

            NA PEPEHI KANAKA O KAUAI.—Ma ke kakahiaka Poaono aku n ei i hala, ua ku mai ke kona Mele mao Kauai mai me na pepehi kanaka oia o Hooleawaawa k@ a me Kahoe w. I ko laua alakai ia ana ae ma ke alanui e lawe loa ia ai @ Kawa, ua hakinua na kanaka ma o a maanei o ke alanui kahi a laua e hele aku ai, me na pihe uwa e huro ana. Ua hele laua a pioo me he ano hihiu la no ka noho ana paha i ke awawa o Wainiha. E kali ana laua o ka hookolokolo ia imua o ka Aha Kaapuni o Kauai ke hiki aku i ka malama o Mei.

            LOOHIA I KA MAI.—Ma ke ahiahi Sabati i hala ae nei, i ka wa hoi a kekahi o ko makou mau makamaka e hele ana i ka halawai ma Kaumakapili, ike aku la oia i kekahi mau wahine ekolu e ku nui ana iluna me ka puili ana o kahi mau wahine elua i ka wahine mawaena, oiai ua loohia oia i ka mai. I ka nana aku o ua hoa nei o makou, ua a@e ikaika loa ka mai iloko ona i ka ka wili ino me ka leoane kaumaha. Aloha ino ia wahine. Hana mai ka ma-i me ka mama, pono, i hana e loa mai, pilikia, nolaila he pono ke nana i ke Kahuna mau loa o ka Lani.

            AOIA.—Ia makou i kiei aku ai ma ka pa alii, i kakahiaka nui Poakahi nei, mamua ae o ka hora a lima o ia ke ono o ka hora. Aia hoi ua haua kekahi wahi koa he kanalima kaula, no kona mahuka ana, o ka lua ia, a o kona inoa o Moehonua, no Kalaoa Kona akau Hawaii oia, a i ka nana aku i kona kua, me he mea la i puhi ia i ke ahi. E na koa hou i ohi ai i ke dala, mai noho a mahuka i hea no la io la honua, ekekei mai no, waiho ka a pau ke dala o ke Aupuni he kanaono, mahuka iho, he nana aku no aole e loaa aku ka lua, o ua mea he hoolalao.