Ka Nupepa Kuokoa, Volume V, Number 52, 29 December 1866 — Na Palapala. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

Na Palapala.

Ualana, Hora 2.55 o ka po, ) Poakolu, Sep. 23, IS6O. ( Ia oe k Dr. L. H. huLiKA : Aloha nui inau loa hou kaua.—Uahanlele i aku makou ia Ehona ma ka la 14 o Augate. . A ua hiki mnkou ma Ualana nei ina ka la 7 \ n Sebatemnba. Ua loihi ioa makou ma ka 1 monna. no ka uhai ana i kahi mokupuni aila 1 niu. Ua nui loa ke au, a me ku makani ! uwehe mni mn ka aina mni, Ua kokoke ekolu pule ka uhai ana aole nne i lona iki. ' ba hoohuli ia ne ka moku ma ke ahiahi o ; ka Poalima oia ka la 31 o Augate, n holo | j»oIolei inai makou i Ualana nei. A mn ka Poakolu oia ka la 5 o Sebatemaba, ike aku <a makou i ka aina e waiho uliuli mai ana ' mamua o ka ihu o ka moku olioli ae la makou n pau. Aka aole makou i hiki ia la, no ka mea, ua lula ka makani u pela ae no i ka Poahn a i ka Poalima ne wehe kololio nui anu ka makani mu ka Hikina mai, o ko l makou ahai ia aku la no in a komo iloko o ke Awa. Lele kahauli, kupu ka olioli, no ka uliuli hua ole mai o na laau a me na ! mea kanu. A komo loa aku la makou iloko o na aina 1 elua, ke hoholo uei na aina elua i waho. 1 Aia hoi ua nhi paapu mai la inamua o ma- | kou na nuwan o na hoahaaau, me ko lakou ■ mau knhiko i hoomakaukau no ka holo i ka ! halawai ina ka iuakini ma kahi o Mi Sno\v i noho mua ai. A kuu iho la ka heleuma o ka moku. A pili mai la na auwaa he nui a { pii nui mai la na hoahanau a ike mai la ia , maua me na keiki nui loa ko lakou olioli, , | aloha ae la makou me ka hauoh nui loa. A hai mai la lakou i ka nui o ko lakoualoha ia maua i ko maua wa i haalele ai ia lakou mamua i ka makahiki 1557 a inahope hoi hou mai muun ma ka makahiki 1559 a noho ! iki me lakon, nolaila, nui ko lakou hoomanao ia maua. Pane hou mai la lakou, i'enei. Ke inahalo nui nei makou i ke Akua no kona hoouna nna mai ia oe i o mnkou nei. No ka mea, ua hoomanao no nuikou i in oe ma ku inakou pule i ke Akua. A ma ia hope koke no pane mai Iu iakou e holo pu | kakou iuka i ka halawai. Pane aku la au, {ia onkou no ka hana i keia la. O ko lakou holo no ia n pau iuka. A ma ka hoia elima e hele aku ana i ke ahiahi loa iuwe ana ka waapa īa makou iuka ma ka ha!e a na hoahanau i hana ai no Mi Snow, nole i ike o Mi Snow i kein ha!e. He hale hou keia, ua nui, ua maikai, he ianai apuni. Ua ikaika no na hoahanau o ke kukulu ana i hale no ko lakou makua hanai oia. Eha hale e ku nei. Elua hale nui, Elua haie liilii. Ahi j inaiKai ioa ka hana ma Uaiana nei. Ua hoj lo imua na hana maikai. Ua holo lanakila | maikai ka pono ma keia aina. Ma ka !n j Sahati i kanhope ae nei, ia'u ka hai olelo | mua, no ka mea, ua haawi mni na iuna o ka j hana ma keia kihap;»i ia'u, a me eiima hoa- | hanau kokua ia'u. Ua piha Joa ka luakini i na kanaka m« na 'lii. Un noho maiie Joa, aoie kamumumu» aoie hele i waho, nole mea keakea i ka hana m ia a po. I ka haiawai i ka po, i na hoahanau ka hai oieio. Maikai nn manao i puka mai, mni loko mni o ko iakou mau waha, ke mahalo nui nei Inkou i ke Akua, no kona lokomaikai nui ia inkou, no kona hoohuii ana mai ia lakou ma muli o lesu Kristo. A owau no hoi kahi i mahalo, no ka mea, he aina paakiki keia mamua, i ke puhi paka, a me ka inu awa, a me ka hula, a me na hana pegana e ae no he nui wale. Aka, i keia manawa, ua hemo aku mai ka poe i huli mai ma ka pono. Ua hoio maikai ka ke Akua hana ma keia am.i pouli mamua. Ke mahalo nui aku nei au i ke Akua, no kona maluma maikai ana mai \ ko'u kaana, oia hoi o Rev. B. G. Snow, k»- meā nana i hoomanawanui keia pot k | iikua-akane. Ua hemo aku lakou .. wa« | | ho ka mahoe mua o ka malnmalam; Ua ; | oluolu ioa na kanaka a me na 'iii, a me ke | j aiii nui, ua hoike mai oia ia'u i kona make- | ! make i ka pono o kn Haku. Aole ona ina- ] kemake ina hnole ino e noho ma kona aina : | i nei. Ua nui kona aloha ia Mi Sino (Mi j Snow) a me na 'lii a pau loa, ame na kana- : ka a pau loa, a me na hoahnnau a pau lon. Ke knni uhi' iiei lakou no ke kanwole ana o ko lakou makua mai o lakou aku. Ua hoomanao man iakou i ko lakou kumu nana i j hoomalamaiaaia la lakou. Ua hoio no ka j

ke Akua 'mm «na Uaiini i r:)t o Mi Tino )a. Ui ike na knnaka ika heiuheiu a :ne na niea hoon-iauaoe ae no he nui waie. 0 ka himem ka'u rnca iini nui ak i ai. nono-lo-iua-oie-mai-na kane. me na wahine, me na keiki. Oiuoiu ko'u wahi mnnao. Ma na aina a pau o M;iikontsia ne». Ke manao nei au, he oi aku o Ualana nei, i ka makaukau ika himeni. E hai ae oe i ko'u aloha nut ia Mi Sino, ko kakau ae hoi oe iaia. Ua oluoiu au e hai aku ui oe, no ka holo pnno « kana mau hana maanei. Ua holo pono loa. ua makaukau loa na hoahanau e kipa- ' ku aku i ka mea i hewa mawaho o ka ekale- ! ; sta. Ua knpae ia iho nei kahi hoahanau ; inehinei he moekolohe kona hewa. Ua nui «a pahu aila a me na hoahanau i kuai iho nei me keia moku he lole a me ke dnla ka ohiana. Ua makemake !oa keia poe ika i lole a ine ke dala. Aole makemake ia oka • paka. Ua hoaa na moku iawe paka i keia aina. j Ua nui loa na hoahan.au ma Kusaie nei. | Ua huli hou mai nei kahi poe ma ka pono ! jhe 1 ko lakoii nui ke koi mai nei na luna j ia'u e papetito in lakou ke hiki ae i ka pule [ īhnninn, oin kn pule hope o keia mnlama. | Ua pane nku au nia a hiki mai o Mi Timo : na ka malama o lanuari alaila nau e hookono ia lakou. Aua ae mai na luna ia manao au. Ina hookomo ia keia poe alaila e\ua haneri me knnakolukumnmnkahi (231.) No ka men, hookahi haneri me kanalima mimua, he kanawalukumainakahi hoi keia. Ua malama maikai mni keia Kapena ia inakou, mu keia aina, Ua pomaikai makou i keia wa, ua hiki mai i ka aina ai. Ua oluolu loa ka mai o ka'u wahine i keia maa inalamu elua a me ka hapa, a i keia mau la e noho nei maua me na keiki oluolu loa iiakou, a ke ai nui loa nei makou i ka ulu,u me ka maia, ame ke kalo. Ke kokua nai nei na hoahannu ina men ai ia maua. Ua nui loa ko lakou nei makemake ia maua e noho me lakou, aole hoi aku i Butaritari. Peln lakou nei e pnne mai nei, aia Ua i nku nu aole ia'u ia wahi o ka noho pu meoukou, nia i na Misinere a pau o Maiko nitia ia mea aole ia maua wale no me Mi Tiuo. "No ka mea, ua hoouna mai oMi Tino ia'u i keia wa e noho pu me oukou a hiki mai ka Haku Ao" hou alaila maopopo. Ua hele aku nei maua i keia ahiahi e ike i kenlii. Aua hnlawai pu aua kamailiopu. A ua pane mai kela aole olua e hele hou aku, elike me mamua, e noho olua me makou. Ua oluolu loa keia nlii ina kanaka i ka huli ma ka pono, aole manao ino. Ua pilikia iki no makou i na mea o ke kino i keia hele malihini nna. Aka, ua kokua mni keia Kapena ia makou i ka iole a me kahi mnu meu e ae. Ao Mi Tino kahi 1 kokua inai ame Aea. He pilikia nui ioa keia o makou i na e pau ko makou mau mea ika hao ia. E lohe aku aunnei oe ma ka waha aku o keia Knpena. lna mea nt)i ume na mea liilii o Maikonisi nei. No ka make nna onn knnnkn Hnwaii. Ua mnnno au, o losepa Tekeuea ke la keiki i noho ai me makou mamim ma Apaiana, oia wale no ke kumu i innke ai no ka men oin no ka mea nana i paipai i ke alii no ka mea, he wahi luda ke!a kanaka. Maalea loa kona wahi wnha ika maiimaii. Ua lele no ua losepa Tekeuea nei i ka la i ku mai ai ka moku aia po iho. Ua hele pololei kela a i ka hale o ke alii, a ua kamailio me ke nlii no ka pu maikai ma kei* moku a me ka waiwai nui ma keia moku. Pela mai kahi mau kanaka elua ka hai mai ia makou, no I3utaritari mai no ia mau kanaka ina ko makou moku kahi kanaka, a ma kahi moku okohola ke kahi kanaka. Aia laua ina Ebona knhi i nōho ai i keia \va. Ina aole o iosepa Tekeuea i ae mai maluna o keia moku, ina aole meu nuna e peknpeku ke alii. Pela mai ka hai mai a na kanaka ia makou ma Ebona. He oiaio no ia, no ka mea*ua ike pono loa au i ke ano o kelu keiki, he maalea, a he akamai i ka oielo malimali. Ma ko'u manao nna he mau iawehala lakou a ekoiu. Ona mea nana i pepehl na kanaka, ame ka mea nana i paipai, Ua like pu iakou aole makou i iohe iki mai no na inea o makou ma Butantari. No ka mea, aole makou maiiaila mai. Ua nui ka ua o keia mau la. Ua nui ke anu o keia mau po. Ua nui ka ulu, n me ke kalo, ina ka moku. Ua lilo mai kahi mau waa o Ebona a pae ina Ualana nei. a ua hoi nui aku nei. O Manini ke aiii maiuna oin mau waa. Ua pae aku la paha aole paha ? Ke mahuahua ae nei na keiki ma Ualana nei, a na hoahanau, pela ko'u ike, a me ko'u j lohe mni ina hoahanau. Ekolu luakini I ma keia aina. Hookahi luakini pohaku. ! Mamuli kaapuni au i keia aina, aiaiia heiu au ika nui ona knnaka. Ua lohe wale au j ehiku hnneri kanaka tia keia aina. A ma | Ebona Ewnlu hanen a emi mai pela ko'u : I lohe. Ma Apaiana eia tau.sani, a peia no f j ina Tarawa. Aole ktua nui ma keia mau . | aina i keia mau mnkahiki i hala ae nei. i | E hai ae oe i ko'u aloha nui ina kahuna ' • puie a pau loa, mai Ha,vaii a Niihau, a ine ; | na hoahanau a pau loa a me na mea no a ' > pau loa ma ko Hawaii pie aina. ; | Owau no kou pokii. ! j J. W. Kanoa. j