Ka Nupepa Kuokoa, Volume V, Number 36, 8 Kepakemapa 1866 — A ke ahi iloko o ka waha. [ARTICLE]
A ke ahi iloko o ka waha.
Auhea U o'u jnaa hoa puni mea hoa, a mau olelo hooeanea ; na hoa kuili o na kaao lealea irnc iu hopuni o!#!o hoaWaka. Ke waiho nei imua o kakou ka papaiina (Kuokoa) a ke ai nei k:ikou i na mea e kau nei, a ioa e loaa ae kahi mea hou, alaila e ono auanei ka puu. Ua maa no oukou a ua ike hoi he mea wela ke ahi. Ina e hoopa aku ko oukou mau liina ike ahi, e weia no auanei. Pela no hoi ioa e hookomo aku oukou i ko oukou mau kino iioko o ka imu ahi e a ana, e pau no ika puapaa. Ua maa oukou ika ho-a imu ana ; ua moa ka ai iloko o ka imu, a ua ike ia no hoi ka weia o ke ahi ma ka haopau ana i kekahi mau mea e ae. Aia ma na haie hana bao e ike ia no ka wela a nie ka ikaika o ke ahi i ka hoohehee ana i ka hao. Aia hoi ma na iuapele, he ikaika loa ka weia o ke ahi e ai ana i ka honua ; pau na pohaku i ka hoohehee ia, a hoohiolo ia hoi na wahi paa. He oiaio he mea weia ke ahi, a nona ka mea i oleioia, " aole e i mai ua ana!" Ua ike io no oukou he mea wela ke ahi, aohe no oukou e kanalua no ia mea. He mea kamahao loa nae paha ia oukou ka lohe ana'ku i kekahi ahi a'u i ike ai, aohe wela. Ua hoopa aku wau i ko'u lima, aole no a wela mai; a ua honpahaohao loa ia mai ko'u manao, a ua huli hou ae ka'u olelo ana he mea wela ole ke ahi. He mea hou loa no hoi paha i ko oukou manao ka lohe ana'ku i kekahi mea hou, oia hoi ko'u ike ana i ke ahi e a ana i!oko o ka waha o kekahi kanaka, aole nae wela iki o kona waha. 1 kekahi la oiai wau e noho ana ma ka lanai o ko'u home, ike aku la wau he kanaka e hele niai ana, e a-a ana ke ahi iloko o kona waha. Nana pono aku ia wau, a hoomaopopo loa aku la he ahi noea ana. Makau mai la wau a lelele no hoi ka oiii no keia mea kupanaha. Pee ae la wau ma ka lihi pa, e haaiulu ana, a i ke kokoke loa ana mai oua kanaka nei; ko'a puoho ino ae la no ia a holo aku la. Aole i moe pono iki ko T u po no ka hooinanao mau ana i kela kanaka kupanaha, a me he mea la, e ku okoa mai ana no ua kanaka nei.
E na hoa, e manao iho paha auanei oukou he uhane lapu ; a e olelo iho paha ua nei kekahi he wahahee na'u. Aole ia he uhane, aole no hoi ka'u he wahahee ; aka he kanaka maoli no, a he kamailio niai no. Aole he kanaka make, he kanaka ola no, e like me kakou nei. Ina la paha ua loaa ka inoa ia'n, īna la ua hai aku wau ia oukou. I kekahi kakahiaka loaa hou no ua kanaka nei ia'u, me ka io bipi, i nnna aku kuu hana e a ana no ke ahi. Aohe nui loa o kau makau ua maa iki aku la, aka, kau no nae ka li. Lana mai la ko'u manao e hoi ana la ua kanaka nei a pulehu i ka io hipi ana me ua ahi la e a ana iioko o ka waha. Ukali aku la wau mahope a hiki aku la i Ka hale o ua kanaka nei. Pili ne Ia wau ina ka pa, a uana pono aku la i ua kanaka nei. Aole nae i pulehu i ka bipi ana i ua ahi nei ; akn, hoa hou kela i ahi bou. O kahi mea apiki loa īa, aole e moa ka io bipi i ua ahi U. Alia oukou e akaaka mai, me ka manao iho he hoopunipuni wale no na'u. E hoomanawanui iki iho oukou a pau ae ka'u olelo. 0 kahi mea lealea no hoi ke kamailio ; 0 ka wa nei e pono ai ke kamailo ana. oiai ua ike : a no ke nhi he mea wela. Owau no kekahi i ike he mea wela ke ahi, a i kela kanaka hoi ; aohe wahi inea a wela kona wnha. I kekahi la mahope koke iho nei no la, loaa hou no ia'u ua kanaka nei; hoowalewaleia e a'u a kemo iloko o ko makou hnle. Hoonanea aku la wau i ka hookamailio ana, a hoopuhi paha ; nana aku no nae, piena wale no kela. Hoomanao iki mai la nae au, o wela mai 1 ka ia la ahi. Ike ponoloa aku la wau i ka a mai ; kukuku ae la no hoi he mau mea mnnamana keokeo, o na pae ka ia e iike me ka pae imu ; maluna kelahi malalo kekahi. Mawaena mai o ua mau pae keokeo la e a ua ahi la, nana aku weliweli. IVinaninau aku la wau i ua kanaka nei, " he mea hana niana nnei nau ?" Hoole mai la kela, a olelo mai he mea hooili no ka mai kona rr.au kupuna mai, a ina ka ia e make, kau aku no i kana mau mamo. E na boa, o kahi mea hou iho la no ia, ua ike no oukou aole nae i hoomaopopo. He nui loa no na kanaka kupanaha e noho mai nei, aole nae o oukou nana pono i ko lakou mau waha. Aole o ke siga e ulaula mai ana la ; aoie ia, eia mai ia iwaho, e i aku keh ileko. I ko odkou imi ole no hoi paha i na mea hou, ina mea huna ia ilalo o ka honoa, o ike ai la oukoa ia mau mea. Nani ka mea maka'u o ka ike ana aku t ke abi e a mai arm iioko o ka waha. Owaa no nae kekahi e hiki ke ho-a i ke ahi iloko o ko'u waha, a maka'a mai paha aaanei oukou. Aowe! Owaa wa!e no la hoi. kai no boi o oukou no hoi kekahi ? I maka'u aha ana mai hoi ia a oukoo ia'u. aia no hoi ke ahi iioko o ko oukou maa waha. Ua pau ae ia waa maanei, o kahi mea hou iho la oo ia i ioaa mai ma ka imi ikaika ana. A ina oa kanaiua ko oukoa manao, e pono no e hele e imi i keia mea kamahao a e loaa no. Aole no paha (mkoa
0 poīna i hoomaoao ana i keia. •• He ahi no ke ale'o Alc.," lakobo 3: 6. !rva ua h?«ra wau rna kera, e kahi mai no 1 aloha mau īa'i kakou imua o ko ke ao nei. L. Loioi.no. Twii»cht Home, Aue. 1566.