Ka Nupepa Kuokoa, Volume V, Number 25, 23 Iune 1866 — No na Lio a me ka maalea o na Kanaka. [ARTICLE]

Kōkua No ke kikokikona ma kēia Kolamu

No na Lio a me ka maalea o na Kanaka.

Ma kekalii o na nupepa i hiki mai nei mai Knpalnkiko mni 1 keia innu pule il»o nei. ua ike iho makou i kn uuuuio a kekahi haole i liaku ai 110 kakou llawaii nei, no kela poo e kau ae la maluna. Oka inoa ona hao'e ia o .Mark T\vain. He inea kakm manao ia no ka nnpepa e oieloia nei (Saeramento \Veekly Union, SattirJay, April i2S, 1560.) a penei kana : " Aohe hale lio hoolimalima ku m:uj ma Honoluiu nei, a aole no hoi ma na wahi e ae a j>au ma keia aupuni, aia wale no n launa oe me ka poe waiwai, ka poe lio maikai no la. lna oh e hoolimalima i ka lio mai na kanaka mai, c loaa no na holoholonn ino loa. O ke!a lilo keia liio au e hoolimalima ai, īna no kanaka, a no ka haole paha, aohe no he mau lio kupono, e manao nui ia aku

ai. no ka men, ua lawe ia mai mai na aiua i mnhiai ia. a ua hoounnunaia i kela hann keia hana onlea. Ina no aole i hoohoioholo 11:1 mea p.onoi nona ka malama nna i ka lio, i kela la keia la a kokoke e make, ei ne no ua poe nana e hooholo malu mai. Pela ka haiia ana mai ia'u. Oke kumu e inoino loa ni. oia no ka loaa ole o ka mannwn e ai ai ka lio nui. hoomaha a palaki in ai. a pela mau no na inalihini, e puni wale ai ke hele a puni ka mokupuni, e like me a'u i knu ai maluna o ka lio i keia la. I ka hoolimalima ana i ka lio me na kanaka, e makaala loa kou mau maka i ka nnna ana mn o a moanei, no ka mea, he hiki no ia oe ke hoomnha knpono, a ke manao ae e launa oe me ka maalea o na hana apiki a ka poe kokua nui ma ia hana. He hiki no īa oe ke waiho hoohanmma wale i kou pukn komo, a ke ki ole hoi i kou pahu loie. e like me ka loihi i \ou makemake, a aole no ia e lalama wale mai ana i kou waiwai ; aohe no na manao kolohe, a aohe no hoi e makemnke e powa wale aku ia oe, ke nui no kau eiala ; aka, ina e hoopnpa aku ma ke kalewa lio oe a puka kela mamua ou, e ao oe o ike oe i ka ai a ka Hawaii, oiai, he hana moa ia i kanaka. Hc hiki iaia Ki ke kaki kauleie hou mai ia oe, ina e holoiea ana knna hana maalea. He Inki iaia la ke hoolinmlima mai i keknhi lio maikai ioa ikapo me oe, ina no ke.\aln mea, a no ka Aloi paha, ka hemahema l»a nan.i ana i ka lio o ke alii, n e lawe mai no ia i ka hoahele ia oe e kuu wnhi iio, 0 O.ihu ke k.-ikahiaka a e paio mai no aunnei ia me ka olelo mai o knhi lio no keia. A ina oe e hookolo kupnn aku me nn maka huhu,c i mai 110 auanei kela, aole owau ka nien i hooiimalima pu me oe, aka o kona kaikuaana. •• 1 hele nku nei tna kuaama 1 keia kakahiaka." Hc nui wole ko lakou mau kaikuaana n pokii paha, a maluna no ka o lakou kekahi mana hooponopono ana. A penei kekahi wahi o!«»lo hoinainau a k».kalii o keia poe i kekahi la : " Ua ike no au, ua hooMinalima aku wnu 1 keia lio mni a oe mai, no ka men, ua ike au i ka Imalina o kou mau mnka." A penei ka haina: '• O ae. o kuu kaikuaana owau iike pu maua he mau mahoe m:iua ! " A eia mai ka hana maale.i e pau ai na niho i kn hakahnka i ka aka. 0 kekahi hoa'loha o'u o J. Kamika kona inoa, inehinei oa hoolimalima oia i kekahi lio mai ke kan-ika mai U* ha*wi niai ua knnakn la, he līo maikai kona, nka o ua hoaaloha nei o'u. he noho lio no kona a me ka pile-lio nona iho. Hoole mai ka hnole, i k.i noho a me ka paie maī ka lio aku, hoopaakiki no ke kanaka Hawaii. No ka makemake nui loa o ka haole i kona noho iho, nolaila, imi maalea iho ua knnaka la. Ai ka manawa i aoi ai o na maka o ka haole ma kahi e wehe ino ae la ke kanaka i ka noho o ka lio, a kau iho la i ka Doho a ka haole i makemake ai. aole nae i wehe i ka pnle.lio. 1 ka haole i holo ai a kekahi wahi e aku, wehe ae ia ia i ka noho a haule ilalo, a i kii aku ka hana i ka pale, ua pipili loa i ke kua oka lio. no ka mea, ua puka ke kua. \o kei i hana manlea, a hoomainoino no hoi i ka holohelona a ke kanaka Hawaii, nolaila, ua kakau a!;u oia i Amenka, a ua hoolaha 1 iula loa i ko kakou kte. Ano ko makoa ike no hoi ua oiaio na mea i haiia maloko o ka nup*»pa, noiaiia, ke kau leo aku nei maLou i ko makou poe makamaka kalewa lio. mai hana hou me keia, o lawe hou ia no | auanei kakou a imua o ka Lahui lehulehu wale o na maka nani. a ilaila kakou e hoohilahila īa'i. He mea iki paha ia, aka, ia makou. he mea nui ka lawe pu ana'ku i ka ; Lahui holookoa, ma ia hana hoomainoino holoholooa.