Ka Nupepa Kuokoa, Volume V, Number 19, 12 Mei 1866 — Page 3
Ka Nupepa Kuokoa.
Na Palapala.
Na mea hou o Kohala Akau.
NA UPIKI IOLE O N. KOHALA. He keu mai nui keia o ka makahiki Rabita o makou nei. Ke hele nei na wahi punako o na pae ko a papaiole i ka nalinaliia e ka pua iole i hele a kuahinahina o Kalaemano. I ahona iki paha i ka loaa ana o na upiki hao o Kepahoni. I hea no la hoi o Pikoiakaalala i pau ole ai ka iole o Kohala nei. E aneane e pohihihi ana paha i ka mea heluhelu na upiki, a me na iole! hoi hoi keia.
NA MAKAI. He mau makai hou ko makou nei, he mau makai no i kaulana ma ka ikaika i ka hoomalu ana i ka hewa. O ka poe makai mua, ua hoopauia lakou no ka oopa wale, lomaloma, lohi alaala, ikaika ole, kikala hanee wale, umaumanaha wale, akeukeu ole. A kohoia iho nei ka poe ui, opiopio, linohau, kaukaiwa; a e malu ana paha ia lakou e lele pueo ole ana paha keia kula, no ka ikaika o na upiki hao hou ; e pau ana ka poe hewa i ka pee aku, a e kau ana ka weli i ka mea i mahaloia E. Kekaula ka hope makai nui o Kohala. Heaha hoi auanei? He pono loa paha no makou nei i ke kohoia ana o E. Kekaula i hope makai nui loa no Kohala Akau la? E malu ana paha ka poe inu awa, a me ka poe inu uala, a me ka poe hehi Sabati, a pela'ku. "Heaha aku hoi?"
O NA LOIO. He anoai paha ka na Loio o makou e pulumi mai nei i na iole o makou nei. Kau wahi opala o le iho o Kapaau i ko anei mau wahi Loio waha-kani. Ka lakou ia e aumeume mai nei i na wahi apana barena a ka poe hewa. He mea iki ae ka, pakeu ana ka pali . Ke kuhi nei he pono ka Loio! he muhee ka hoi! hoi no ma ka aoao hoopiiia kepau ana no ; ku mai no hoi ma ka aoao o ke 'lii, oia pipili like ana no. "U-u kepau he la ua." Ua pau nae paha.
O NA KULA AUPUNI HOI. He oi keia o ka wa maikai o na kula. Ka mea e mikioi ai, o ka hoomaha malama pinepine, oiai hoi eha malama ka hoomaha i ka makahiki okoa ; me he meu la, elua maluna mawaena o ke kau, a elua hoi mawaena o ka hooilo. Kue maoli i ka rula a ke Kahukula Nui! Eia kekahi mea i maikai ai o ka auwana o na keiki hele i o ia nei, ma na hana lapuwale a pau. A o ka emi o na la kula kekahi, eha la kula i ka pule, manuahi ka lima o ka la ma ke kikoo i pai hakahaka ia. O ka lomaloma iho o na kumu o Kohala Akau, kula no ko Niulii i elima la kula. O ka ka palahu ia ke pokeokeo la.
I ka wa ia Paku ke Kahukula mua, oia ka oi o ka wa maikai o na kula o Kohala nei, ua mau ke kula no ka emi o ka uku la, a hookahi mahina ka hoomaha i ka makahiki. Aka, he wa kaumaha ia no ka manao o na kumu; aka, i keia wa, ua makepono loa ka ka uku la o na kumuao ; ua oluolu like na aoao elua.
HE KOMITE EKALESIA KEKAHI. He hana hou iho nei hoi keia a ka ekalesia o Kohala Hikina, ua waiho ia ka wae ana i na komite hooko eha, oia hoi o E. Paku, S. Aiwohi, B. Hoohua a me P. Uwaia. Na keia mau komite e koho i na hoahanau haiolelo i kela Sabati keia Sabati ahiahi loa, e hele ma na hale halawai mai Pololu a Kahei. Elua nae hoahanau e hele ai, a na ke Kahu Ekalesia ka hoakaka ana. He hana maikai keia. O kekahi mau mea keia e malu ai ua kula pueo nei, aole e lele na iole, no ka mea, he poe kaua keia o ka puali anela o ka lani, e pana hele ana i ka Iesu mau ahi-kao-lele i ka poe hewa. E hoomaikaiia ka inoa o ke Akua.
F. D. KEKAHAOKEAWE.
Halaula, Kohala, A., Aper. 16, 1866.
Ka lai o Kualoa.
E KA NUPEPA KUOKOA E; ALOHA OE:--E oluolu paha oe a me kou Lunahooponopono o ke Kuokoa e waiho iho i keia wahi ukana ma kahi kaawale o kou kino holookoa i ikea mai ai e ko kaua mau makamaka mai Hawaii a Keawe, a Kauai o Kalanipo, no kela mau hua e kau ae la maluna. Eia ua lai la, ma ka aina kakahiaka, he kamano ka ia, a me ka hee, a me ka ai meki, ma ka aina awakea he bipi ka ia, he raiki ka ai, me ka palaoa, ma ka aina ahiahi, he ia maoli, he poi, me keiki, o ia na mea ai o ka ai ana o na mea a pau i hoikeia ae la maluna no na na mea ai e pono ai ke kino, e waiho iki kakou no ia, e hapai ae kakou no ka maikai o ka hana e hoomaka ana i ka hora ehiku o ke kakahiaka e pau ana i ka hora eha o ke ahiahi, me ka maikai o ka hana oluolu kupono no Kaea, aole kaumaha loa, me he mea la ua komo ka Uhane o Kristo iloko o ko makou mau haku haole. Me ke aloha.
J. W. LEMILUMEKI.
Koolaupoko, Mei 8, 1866 ..
Na Mea Hou o Lahaina.
E KA NUPEPA KUOKOA E:--E oluolu paha kou Lunahooponopono, no kela mau hua e kau ne la maluna, " Na mea hou o Lahaina nei." O keia no ka helu elua o na kulanakauhale, o ka pae aina o Hawaii nei, a maloko o keia kulanakauhale, he nui ka momona o ka lepo, a ua nui ka poe i kanu nui i ke ko i keia wa, a ua nui no ka loaa i kekahi poe e noho mai nei, a, no ko lakou lohe ana mai e poho ana ke ko i keia makahiki, ua houluulu ae kekahi poe kanaka o Lahaina nei, a koi aku i kekahi haole, oia o Mi Kauki, e kukulu hou i wili hou, a ua hoopanee mai oia a keia makahiki ae, ke maopopo ka nui o ke ko, ka kekahi poe, e kukulu e mai no ka wili hoki i keia wa. Aole nae i holo. Ina e ku io mai keia wili i keia wa, alaila, aole e poho ana ke ko a ka poe me ko o Lahaina nei.
KANAKA KAAWE IAIA IHO.—Ua kaawe o Pupuka iaia iho, i ka la 30 o Aperila, a ua loaa kona kino maloko o kona hale, i ke awakea o ka la 2 o Mei nei, loaa kona kino i kana kaikamahine, no kona haohao i ka ike ole ia, oia o Pupuka, o kana wahine, aia no i Honolulu, me kekahi mau kaikamahine elua, a i lohe aku paha lakou, aia maluna o lakou ke kaumaha, he oi loa mai nei keia o ka makahiki luku nui wale, o ka hoailona keia mai ka Haku mai. J. A. K.
KONA KAIOPUA I KA LAI, Aperila 24, 1866.
L. H. KULIKA ; Kapena o ka ihe kao-lele o ke " Kilohana Pookela o ka Lahui Hawaii ," Aloha oe. No kuu manao, malia paha, e holo hou oe i ka mokupuni o Kauai , a i Maui , a holo ae i Hilo , a kaapuni paha i na mokupuni a pau o Hawaii nei i keia pule ae. Nolaila, ua kakau au i keia leta me kuu manao kaohi mai i o'u mau hoa lawe nupepa o na kai ewalu, me na makani eha. No ka mea, he mea luhi ia'u ke kakau leta pakahi ana ia lakou a pau, ke manao nei no au e loaa ana no ia'u ke aloha ia imua ou. Aloha oukou.
Ua halawai nui paha oukou me Au Okoa i kela hebedoma aku nei ma na helu pau o ka buke mua i au wale ka la, ua ike iho paha oukou i na manao o S. W. Nailuhi, o puehu ka hulu i ka pupua, o mea ka hoi, o Puehuehu, he wa iho la ka hoi, o Puehukahulu. Aia ma kona kakau manao ana, e hoala ana i na mea a pau, e lawe i ke Au Okoa, a me Mose Manu o Ewauli, e haanou mai ana i ka makepono o ke dala ke lilo i ke Au Okoa.
Nolaila, he pono no ia kakou ke ku a nana i ke ano iloko oia kakau manao ana ; penei hoi ka hoohalike ana : "Make pono ke dala i ke Au Okoa." Eia kona ano, "Poho ke dala i ke Kuokoa." Eia ka lua ; E lawe nui kakou i ke Au Okoa. O kona ano, Mai lawe nui kakou i ke Kuokoa.
A mai loko mai oia mau manao elua, e wae no oukou iho i ka io ana o kela a me keia.
Eia ka mua ; Make pono ke dala ke lilo i ke Au Okoa. Ae, make pono io no, no ka mea, he 104 nupepa Au Okoa, pau ka Buke 1 ; elua no dala ($2.00) ka uku. Ae, make pono io no, aole pela ke Kuokoa, he kanalima kumamalua no pepa, elua no dala. Aka, aole nae peia ka oiaio. E ninau mai oukou ia'u, "Pehea la ka oiaio ?" Penei: He poho ke dala ke lilo no ka nupepa Au Okoa, no ka mea, aole i loaa ia'u ka Helu 3, 4, 5, 6 o ka Buke 1, a hiki i kona la i pau ai i kaluaia i ka imu o Olepau.
2. Aole i oluolu na maka i ka nana ana i na ukana o kona mau keena waiho ukana.
Pehea ko oukou nana anu i na "Hunahuna mea hou o Hawaii nei" ma ke "Kilohana Pookela ? '' Aole anei i ono ka puu ke moni, a oluolu na maka ke ike, ua lilo nui na aoao elua i na mea hou o Hawaii nei. O ka oiaio maoli no ia, ikeia na mea a pau o ka aina, mea nui a me na mea liilii, ko ka loa a me ko ka laula o ka aina nei; na mea hoi o ke Alo Alii o ke kulanakauhale Alii a oukou e noho kauaheahe mai la.
Ma ia mau kumu, ma hea la ka oi ana o ke Au Okoa, a me ka make pono ana imua o ke Kuokoa, a me ke poho ana o ke dala i ke Kuokoa ?
Nolaila, e nana mai e na hoa o neia mau mea he lawe nupepa, ke hoole aku nei au i na haanou a mea ma, he haanou hoopilimea'i e like me keia :
" Pahapaha i Puuopaha,
Akena i Puuopaha,
Puka pai i Puuopaha,
Haanou i Puuopaha."
Ua ike iho la no hoi paha oukou i ke kamakamailio ana o ke Au Okoa a me ke Kuokoa. " He nana no ko'u mau Kapena a ka ukana kupono i ka makemake o ka lehulehu alaila hooili mai, " wahi a Kuokoa. O ka pau keia la pau loa. Me ke aloha.
John W. NINIHUA.
Kailua , Kona Akau, Mei 8, 1866.
Hoomoeia kekahi pono iki o na makaainana.
Ma kekahi mau la o ka pule i hala aku nei, ua hiki mai he mau palapala hoopii no na makaainana mai o na Apana o Koolauloa mai, Koolaupoko, Makawao, Puna, Kohala, a me Kona, e noi ana, e hooemiia ka auhau lio i hapalua, aka, ua noi mua ia no nae keia Bila e ka Lunamakaainana o Waialua, e hooemi i ka auhau makahiki o ka lio i hapalua. Ua waihoia ka noonoo ana o keia bila, a i kekahi la ae hoopaapaa. A eia mai na inoa o na Lunamakaainana hoopilimeaai malalo o na Kuhina, e mau no ka uku lio i hookahi dala : Kahulu, Keliipio Kahaulelio, Keohokaua, J. M. Kamika, Kamalo, Hoapili, Kaapa, Pinehasa, Ailuene, Kapena Loke, L. Aholo, a me Hoika.
Eia mai na Lunamakaainana kokua nui ia oukou e na makaainana : Keawehunahala, Kupau, Mahelona, Wana, Ukeke, Kaunamano. Kaainoa, Kepoikai, Heleluhe, Kakani, Huluili a me Kapuniai. E ! Ke ike mai la no oukou e na makaainana o Hawaii, Maui, Molokai, Lanai, Oahu, a me Kauai, i ka hana aloha ole a na Lunamakaainana a oukou i koho mai ai, a hele mai ianei e kau lima ai ma kela aoao, a haalele iho la ia oukou i Muliwaa. Eia aku no ka M. H. 1868, na oukou no e nana na mea kupono.
Na ke Aloha e hoihoi iho.
I na makamaka o ke Kuokoa mai Hawaii a Kauai ; ALOHA OUKOU :—
Ke noi aku nei au i ko oukou lokomaikai a me ke ahonui i loaa ia oukou, "E hoomanao mai ia'u."-Ina ua ike kekahi o oukou i kuu kaikaina, i kapaia kona inoa o Kamaka -mohaha, e hai mai ia'u ma ka leta, a i ole, ma ke Kuokoa paha. Ina aia oia i Kauai, a i ole, i o Oahu paha, a i nele ilaila, i Molokai a me Maui paha, a i loaa ole, i kekahi hapa paha o Hawaii nei. No ka manaoia, ua lilo i ke ku makahiki. A i nele maloko o keia Aupuni. ua holo paha i ka aina kukae manu, a i ole, ua holo hou no paha i ke okohola ? No ka mea, o keia kaikaina o'u kekahi pio i hoihoiia mai ma Honolulu no kekahi o na moku i puhia mai nei e ke Senadoa i ke ahi. A ua loaa aku no ma Honolulu i kona kaikoeke, a me kona kaikuaana, aka, ma ia hope iho, ka nalowale no ia, nalowale loa. Aia la i hea ?
I mea e haohao hewa ole ai--O ke ano o ua kaikaina nei o'u, he opiopio no malalo o ke kanakolu makahiki, aka, he kiekie nae, he eono kapuai, he like me ke ano o ka Malaka, ili keokeo iki (maila) paha, poo lauoho piipii, auwae umiumi, kino puipui, ano onuhenuhea. Ina i ike kekahi o oukou, e ninau aku no iaia. E aloha auanei kakou, a me ko kakou Luna Hooponopono.
J. S. KEKUKAHIKO.
Honopuwai, Kona H., H., Aper. 1866.
Haina o na Ninau a John Iliwai.
E KA NUPEPA KUOKOA ; Aloha maikai oe, a me kou Luna-hooponopono. Aia ma kou oiwi kino o ka la 17 o Maraki, Buke V, Helu 11, na ninau a John Iliwai i waiho mai nei ma ka pela nolunolu o kou la hanau, a penei no ia.
Ninau 1. I ka la hea a i ka malama hea e kokoke aku ai ka honua i na hoku o ka akau he 234 miliona mile ?
HAINA.—I ka la 10 o Dekemaba.
Ninau 2. Ehia minute o ka holo ana mai o ka malamalama o ka la, a hiki i ka honua nei ?
HAINA.—Ewalu minute a keu.
Ninau 3. He 887,000 mile ke anawaena o ka la, ehia mile kona anapuni ?
HAINA--2,787,714 2/7 mile ke anapuni.
Ninau 4. I ka ehia o ka la a ke Akua i hana'i i ka honua i loaa'i ka malamalama i na hokuhele ?
HAINA.—I ka ha o ka la.
Ninau 5. Ehia la o ke kaapuni ana o ka mahina iaia iho ?
HAINA.—He 27 1/2 na la.
Ninau 6. O ka po he aka ia no ke aha ?
HAINA .— He aka ia no ka honua.
Ninau 7, O ka la pouli, he aka ia no ke aha ?
HAINA.—He aka ia no ka mahina.
Oia iho la no na haina oiaio, i ku i na ninau a ke keiki o Huleia, ke olu la kela ua pa aku la i ke ehu-kai. Ke hoi nei au e paina awakea, ua kani mai la ke oeoe o ka hale puhi ko o Mr. Bailey.
Me ka mahalo no, L. N. KAEHUWAI.
Wailuku, Maui , Mar. 26, 1866 .
Koena o ka Palapala Hoike a ke Kuhina Waiwai.
PAPA B.
NA LILO MAILOKO AKU O KA WAIHONA AUPUNI ILOKO O NA MAKAHIKI ELUA I PAU AI I KA LA 31 O MARAKI, 1866.--NO KA MOI.
Haawina Hooliloia Koena.
Ko ka Moi dala ponoi a me ka Oihana Moi. 34,000 34,000
Puuku & Kakauolelo a ka Moi 5,000 5,000
$39,000 $39,000
HAAWINA HOOMAU.
Haawina Hooliloia Koena.
No ka Moiwahine Emma, 13,333 34 13,333 34
No ka Mea Kiekie M Kekuanaoa, 8,000 7,625 375 00
$21,333 34 $20,958 34 375 00
OIHANA KALAIAINA.
Haawina Hooliloia Koena.
Na ke Kuhina Kalaiaina. $8,000 $8,000
Kakauolelo mua, 4,000 4,000
" alua, 3,000 3,000
Na Elele me na Kiai, 832
No ke Ana Aina mai, 54 886 886
Kiaaina o Maui, 3,000 3,000
" o Kauai, 2,000 2,000
" o Oahu, 3,600 3,600
" o Hawaii, 2,073 2,073
Kakauolelo Kiaaina o Oahu, 500 500
Maui, 600 600
Kauai, 500 406 23
Hawaii, 1,200 1,100
Ana Aina. 800
Hooliloia no Elele me Kiai. 54 746 654 53 91 47
Oihana Kinaiahi o Honolulu, 5,800 5,791 15 8 85
Makai Kiekie, 6,000 6,000
" Nui o Maui, 4,000 4,000
" " " Hawaii, 4,000 4,000
" " " Kauai, 1,600 1,600
No ke ola o na Lawehala, 9,000 7,814 30 1,185 70
Luna Hale paahao o Oahu, 3,000 3,000
Na Makai o Oahu, 13,000 00
Hooliloia Makai o Haw., 71 75 12 928 25 11,866 95 1061 27
Makai o Maui, 4,129 3,730 38 397 62
" " Hawaii, 1,968 00
" " Oahu, 71 75 2,039 75 2,039 75
" " Kauai, 1,064 1,064
Lako palapala A. Hoomalu & A. Apana, 500 500
me na lilo e ae, Oihana, 1,000 979 60 20 40
Luna Leta Nui, 3,600 3,000
Kakauolelo Luna Leta Nui, 1,600 1,600
Lawe Leta o Kauai, 300 300
" " " Oahu, 416 416
" " " Maui, 600 600
" " " Hawaii, 1,500 1,500
Papa Ola, 30,000 23,243 09 6,756 31
Hoolimalima no na Keena Oihana, 2,400 2,400
Kope ana i na moolelo Aha Kukamalu, 200 200
Paipalapala Aupuni, 15,000 14,735 15 264 85
Kokua Mahiai me 5,000 3,584 75 1,415 25
Luna Wai me Kakauolelo Makeke, 2,400 2,400
Uku o na Lana Alanui, 8,000 00
" " Hawaii, 2,000 2,000
No na poho Alanui, mai, 258 84 8,252 84 8,252 84
Kuai ana lako hana Alanui, 1,000 1,000
Uku poho Alanui, 500 00
Hooliloia i na Luna Alanui, 252 84 247 16 247 16
Hana hou i na Alanui o Hawaii, 2,000 2,000
Mai Wailuku a Lahaina, 1,000 794 25 205 75
Hana hou Hale A., 11,250 00
No m. ahi Pele mai, 1,760 84 13,019 84 13,019 84
Hale papaa no ka Hale Dute, 850 850
Uapo, O. Wai ke., 4,000 00
No ma. ahi Pele mai, 10 36 4,010 36 4,010
Uwapo o Keawaiki, Lahaina, 700 700
Heleuma me ka Mono, Waialua, Oahu, 400 253 46 146 54
Awa o Honomalino, 800 800
Mokuahi Pele, 12,000 00
Hooliloia no ka hana hou ana i na Hale Aupuni, 1,760 84
Hooliloia no ka Uwapo, O. Wai &c., 10 36 1,780 20 10,219 80 7,876 32 2,343 48
Hopu ana i na Lawehala, 3,000 3,000
Hale Lanahu, ma Waikahalulu, 1,500 1,500
Na Alahaka ma Oahu, 1,800 1,799 89 11 00
" " Maui, (Wailk.) 753 38 753 38
" " Maui , 700 670 22 29 78
Eli i ke Awa o Honolulu , 1,600
Hooliloia Ilina Alii, 356 84 1,243 16 690 69 552 4
Hale malama i na Pupule, 12,000 12,000
Hoopaa a na Ilina Alii 8,000
Eli Awa o Hon., mai 356 84 8,356 84 8,356 84
$122,034 38 $203,913 60 $18,120 78
OIHANA O KO NA AINA E.
No ke Kuhina, 8,000 7,287 60 712 40
Kakauolelo Oihana, 4,000 4,000
Kuhina o ka Moi ma Ludana, 1,600 1,600
Lilo o na Agena ma na Aina E, 1,600 1,568 46 31 54
Uku Leta, Pepa a me Unuhiolelo, 2,000 1,958 11 41 89
No na Elele ma na Aina E., 4,000 4,000
$21,200 00 $20,414 77 $785 83
OIHANA KAUA.
No ke ola o na koa. 34 000 00 $20,414 77 $62 74
OIHANA WAIWAI.
Haawina Hooliloia Koena. No ke Kuhina, 8,000 8,000
Luna Buke Helu Aupuni, 4,000 4,000
Luna Dute Nui, 5,000 5,000
Kakau'ol Luna Dute Nui, 3,000 3,000
Kiai Oihana Dute, 2,400 2,400
Luna Hale Papaa, 2,000 2,000
Lun Dute & Awa, Kawaihae, 400 400
Kealak'ua, 200
Hooliloia no na lilo e ae o ka Hale Dute, 35 165 165
Kokua Kiai Dute, Hon., 1,200 00
No ka Aie Aupuni mai, 643 08 1,843 08 1,843 08
Lilo e ae o Hale Dute. 1,000 00
Kuai ana i waapa H. Dute mai, 166 88
Luna Awa o Kealakeakua mai, 35 ,00
Ukupanee o ka Aie Aupuni mai. 27 36 229 24 1,229 24 1,229 24
Uku o na Luna Helu, 10,000 00
Ukupanee o ka Aie Aupuni mai, 502 41 10,502 41 10,502 41
Uku o na Luna Oh1. 6,500 00
Ukupanee o ka Aie Aupuni mri, 1,307 13 7,807 13
Na lilo o ka Oihana, 1,000 998 89 1 61
Uku hoolimalima kahu uapo, 2,000 2,000
Kokua i ka Halemai Moi Wahine, 10,000 10,000
Dala Halemai i manaoia 3,000 00
Na loaa, 3,687 65 6,687 65 6,687 65
Kukui Awa o Lahaina, 500 500
Ukup'e o ka Aie Aupuni, 28,5000 00
Hooliloia no ka Ukupanee o na Dala Kula, 111 95
Hooliloia no na lilo e ae o ka Hale Du- te, 27 36
Hooliloia no ke Kok'a Kiai, 643 08
Hooliloia no ka uku o na Luna Auhau, 502 41
Lu. Ohi, 1,307 13 2,591 98 25,908 07 25,683 23 224 84
Ukupanee o na Dala Kula 4,800 00
Ukupanee o ka Aie Aupuni mai, 111 95 4,911 95 4,911 95
Ukupanee o na Haumana, 360 180 180
Hookaawaleia no na Haumana, 1,500 1,500
No ke kuai ana i waapa no Hale Dute, 916 00
Hooliloia no na lilo e o ka hale Dute, 166 88 749 12 749 12
$99,963 65 $98,057 29 $1,906 45
OIHANA O KA PAPA HOONAAUAO.
No ke Kahuk. Nui, 4 ,0000
Hooliloia no ke Kakauolelo o ka Papa Hoonaauao, 164 10 3,835 90 2,113 27 1,722 63
Ka'uol. Papa Hoo., $3000
Kahuk. Nui mai, 164 10 3,164 10 3,164 10
Lako palapala me na lilo e ae Oiha. 1,000 00 995 17 4 83
Kula Hawaii a me Kula Enelani, 24,000 00 24,000 00
Kula Hoopololei, 6,000 00 5,081 29 918 71
$38,000 00 $35,353 83 $2,646 17
OIHANA KANAWAI.
No ka L. K. Kiekie, 10,000 10,000
Kokua " Mua, 8,000 8,000
" " Alua, 6,125 6,125
Loio Kuhina, 8,125 7,496 65 628 35
L. K. Kaapuni o Oahu , l ,200 1,121 79
" " Maui , 2,400 2,241 93 158 07
" " Hilo , 1,200 1,185 99 14 01
" " Kona, 1,229 1,229 100
" " Kauai , 2,000 1,746 04 252 96
Lilo hele ana L. Kaap. o Maui, 200 84 25 115 75
L. K. Hoomalu, Honolulu, 4,000 4,000
" " Lahaina, 2,000 2,000
" " Hilo, 1,600 1,534 66
Kakauol A. Kaapuni, Ap. 2, 400 400
" Mua " " 3, 300 263 37
" Alua " " 3, 300 262 50 37 50
" " " 4, 300
Kakauolelo Aha Kiekie, 4,000 4,000
" Alua " 2,400 1,966 66 433 34
Maheleolelo me Unuh'lelo Au., 2,000 2,000
Na lilo o ka Aha Kiekie 2,200
Hooliloia no na lilo A. Kaap. Apana 2, 162 47
" 3, 453 75
" 4, 10 70 626 92 1,573 08 1,573 08
Lilo A. Kaap. Ap. 2, 1,200
No lilo A. Kiekie mai, 162 47 1,362 47 1,362 47
Lilo A. Kaap. Ap. 3, 1,000
No lilo A. Kiekie mai, 453 75 1,433 75 1,453 76
Lilo A. Kaap. Apa . 4, 400
No lilo A. Kiekie mai, 10 70 410 70 410 70
Lako palapala A. Kiekie me Aha Kaapuni. 500 500
Kuai ana i na Buke Kanawai, 500 500
Uku L. K. Ap. Puna, Hawaii, 562 50 500 62 50
" " Kau, " 562 50 500 62 50
" " N. Kona, 625 437 50 187 50
" " S. Kona, 637 50 437 50 200
" " N. Kohala, 500 375 125
" " S. Kohala, 500 437 50 62 50
" " Hamakua, 500 437 50 62 50
" " Wailuku, Maui, 500 500
" " Hamakua, " 500 382 63 117 37
" " Hana, " 500 500
" " Kaupo " 500 437 50 62 50
" " Lanai, 300 262 50 37 50
" " Molokai, 500 500
" " E. & W., Oahu, 500 500
" " W.& Koolau, 500 500
" " Koolaupoko, 500 500
" " Hanalei & Anahohola, Kauai, 700 612 50 87 50
" " Lihue, " 562 50 500 62 50
" " Koloa, " 500 437 50 62 50
" " Waimea, & Niihau, Kauai, 500 500
$75,229 00 $72,092 31 3,136 69
KELA LILO KEIA LILO.
Na lilo o ka Aha Elele, 1,000 1,000
Haaw. ku i ka wa no L. Aneru, 2,000 2,000
" " John Ii, 2,000 2,000
Kakauolelo Ahakukamolu, 200 70 130
Lako palapala me lilo e ae o ia Aha, 100 66 34
Kuai ana i moku no ka Moi a me na lilo no kona kaapuni ana, 7,173 34 7,173 34
Lilo no ka Ahaolelo, 7,000 6,957 14 42 86
Waiwai o J. Duna, 408 61 408 61
" J. Bradney, 301 86 391 86
Waiwai o Kakalaihi, 28 21 28 21
Dala i kaa ole Lunk. Kaap. O., 1,200 1,200
Mokuahi Kilauea, 10,665 04
Waiwai Aupuni, A, 5,000
" " E , 500
" " O, 600
Lilo o na Hoike i Kapalakiko, 22
Kii o ka Moi. 1,000
Komisina Aina Leialii, 7,000
Bila Dala, 5,000
No na Luina Nele, 2,357 79
$21,502 02 $52,614 31 $1,035 54
HOULUULU.
No ka Moi, $39,000 39,000
Haawina Hoomau, 21,333 34 20,958 34 373
Oihana Kalaiaina, 222,034 38 203,912 60 18,120 78
" o ka na Aina E, 21,200 20,414 17 783 83
" Waiwai, 99,963 65 98,067 20 1,906 43
" Kaua, 40,000 39,937 26 62 74
Papa Hoonaauao, 38,000 35,333 83 2,646 17
Oihana Kanawai, 78,229 72,002 31 3,136 00
Kela lilo keia lilo, 21,502 02 52,614 31 1,004 54
$478,263 39 582,341 $28,069 20
PAPA F.
PAPA HOIKE I KA HUINA NUI O NA WAIWAI I HOOKOMOIA MAI A I HOOUKAIA'KU NO 1864 A ME 1865, I HOOHALIKEIA ME KO 1862 A ME 1863.
KOMO MAI, 1864.
Ka nui o na Waiwai uku dute $ 980,940 59
" " " a me Wai Ona i waihoia iloko o ka Hale Papaa 537,904 70
Ka nui o na Waiwai a me Wai Ona i komo wale 193,306 32
$1,712,241 61
KOMO MAI, 1865.
Ka nui o na Waiwai uku dute $1,234,906 14
" " " a me Wai Ona i waihoia iloko o ka Hale Papaa 489,964 79
Ka nui o na Waiwai a me Wai Ona i komo wale, 211,394 75
$1,946,265 68
$3,658,507 29
KOMO MAI, 1862.
Ka nui o na Waiwai uku dute 624,173 64
" " " a me Wai Ona i waihoia iloko o ka Hale Papaa 259,069 60
Ka nui o na Waiwai a me Wai Ona i komo wale 114,996 60
$998,239 67
KOMO MAI, 1863.
Ka nui o na Waiwai uku dute $ 735,201 53
" " " a me Wai Ona i waihoia iloko o ka Hale Papaa 341,308 42
Ka nui o na Waiwai a me Wai Ona i komo wale 95,983 30
$1,175,493 25
$2,173,732 92
Ka oi o 1864-1865. $1,484,774 37
Ka nui o na Waiwai Maoli i Hooukaia 1864 $1,113,328 81
Ka nui o na Waiwai o na Aina e o ka 1864 548,852 66
Ka nui o na Waiwai Maoli i Hooukaia 1865 1,569,894 29
Ka nui o na Waiwai o na Aina e o ka 1865 287,045 73
$3,519,121 49
Ka nui o na Waiwai Maoli i Hooukaia 1862 $586,541 87
Ka nui o na Waiwai o na Aina e o ka 1862 251,882 74
Ka nui o na Waiwai Maoli i Hooukaia 1863 744,413 54
Ka nui o na Waiwai o na Aina e o ka 1863 281,439 20
$1,864,227 35
Ka oi o 1864-1865 $1,654,894 14
Ka nui o na waiwai maoli i hooukaia, e pau ana i Maraki 31, '66. $352,257 61
NA LOAA O KA HALE DUTE.
No ka Mak. 1864 $159,116 72
" " 1865 192,566 63
$351,683 35
" " 1862 107,490 42
" " 1863 121,580 84
$229,071 26
Ka oi o 1864-1865 $122,612 09
MARE.
KEKIPA-KAILIOLAU. Ma Honolulu, Mei 9, mareia e Rev. H. H. Pareka o Kekipa k. no Hanalei, Kauai , me Hana Kailiolau w. no ia wahi no.
HANAU .
Mar. 14, ma Kahaualea, Puna, hanau o Pupue k. na Kaikuaana me Kaulaihelani.
Apr. 18, ma Kuewa, Kahakuloa Maui, hanau Nalohaelua w. na Naone me Kumaiea.
Mar. 4, ma ia wahi no hanau o Inoaole w. na Napuualii me Kalakaua me Kahananui.
Mar. 8, ma Halehaku, Hamakua, Maui , hanau o Kaohimaunu w. na Kaii me Kahelu.
Mar. 11, malaila no hanau o Kaianui w. na Kekua me Kaaea.
Mar. 27, ma Peahi, Hamakua, hanau o Kuewa k. na Kekahuna me Kaniho.
Apr. 4, ma ia wahi no, hanau o Peahi k. na Paa me Kealoha.
Apr. 16, ma ia wahi no hanau o K. Kalia, na Kalia me Kumano.
Apr. 24, ma Hamohamo, Waikiki-kai, hanau o Kahaalelemakua k. na Opunui, keiki Kamehai.
Apr. 22, ma Keomuku, Waikiki-kai, hanau o Joletta w. na Ninia, he keiki Kamehai.
MAKE.
Apr. 28, ma Nehe, Wailuku, Maui, make o Hahaka w.
Mei 18, ma Paukukalo, Wailuku, make o Nu k.
Mei 22, ma Kapaaloa, Wailuku, make o Poupou k.
Iulai 7, ma Paukukalo, Wailuku, make o Kealaiwi w.
Iulai 27, ma Nehe, Wailuku, make o Kahekoi k.
Iulai 30, ma Kapaalua, Wailuku, make o Nakai k.
Sept. 25, ma Nehe, Wailuku, make o Mauae w.
Oct. 30, ma Papohaku, Wailuku, make o Kekuelike k.
Nov. 7, ma Waiaka, Wailuku, make o Napua k.
Dec. 2, ma Owa, Wailuku, make o Keaka w.
Dec. 20, ma i a wahi no, make o Malamalamaiki k.
Dec. 29, ma Waiaka, Wailuku, make o Rahela w.
Ian. 1, ma Paukukalo, Wailuku, make o Keipumale k.
Ian. 9, ma Owa, Wailuku, make o Kaama k.
Ian. 14, ma Paukukalo, Wailuku, make o Kaohiai w.
Ian. 19, ma Waiaka, Wailuku, make o Mokaki w.
Ian. 19, ma Papohaku, Wailuku, make o Pupuka w.
Ian. 27, ma Nehe Wailuku, make o Nakeawe k.
Ian. 28, ma Kahului, Wailuku, make o Keikioiliwale k.
OLELO HOOLAHA.
E IKE AUANEI NA MEA A PAU, O ku'u wahine mare o Kamakaimoku, Ua haalele kumu ole mai oia ia'u a me ko maua wahi moe, nolaila, ke papa aku nei au i na kanaka a me ka poe kalepa, mai hoaie mai. Ina oukou e hoaie, maluna ona ko oukou poho. S. I. PILA. Hanauma, Kona Hema , Hawaii , Apr. 27, 1866 232 1t
OLELO HOOLAHA.
E IKE NA KANAKA A PAU KE NANA mai. Ua hookohu pono aku au i Mr. Holi i Luna, a i Hope no'u no ko'u aina, ke Ahupuaa o Papa Elua, Ka inoa, ma Kona Hema, Hawaii, a ua loaa ia ia ka mana e hana a e hooponopono maluna o ua aina la o'u. E hoolohe na mea a pau o luna o PAPA ELUA ia ia, e like me ka pono a me ka pololei, a ia ia wale no. O na hooponopono ana a me na hana ana, me MR. HOLI wale no. No ka oiaio, ke kakau nei au i ko'u inoa i keia la 1 o Mei, 1866, Honolulu , Oahu . MR. KAOPUA. Konohiki o Papa Elua ma Kona Hema , Hawaii . J. London' Kakauolelo. 232-2t
Lio Helehewa !
E IKE AUANEI NA KANAKA A pau a me na haole. Owau o ka mea nona ka inoa malalo nei. Eia ma ko'u wahi kahi Lio kane ulaula helehewa, lae kea kapakahi, o ka hao kuni, he hao manamana ano e ma ka uha akau mahope, ina ike ka mea nona keia Lio, e kii koke mai me na dala pu mai no elima ($5), no ka poino o ka mea kanu, a me ke dala $1. o ka Hoolaha ana, ina kii ole mai a hala na la he kanakolu, lilo loa ia'u keia Lio, e kuni no wau i ko'u hao ponoi. A. U. KAHUE. Apr. 22, 1866 . 231-1t
OLELO HOOLAHA.
AIA MA KO'U AINA MA Kuwaokala, Waialua, Oahu , kekahi Lio komohewa e hele nei. A ke kauoha aku nei au i ka mea nona ia Lio e ku mai maloko o na la he 30. A ina aole e kii e like me ke kauoha, alaila e lilo no ia'u. Eia ke ano o ua Lio la. He Lio kane Ioiole lae keokeo, Hao akau J B, a hao ano-e, ma ke hema KL a hao ano-e. Nolaila, ina e kii mai ka mea nona ka Lio, e lawe pu mai la me ka uku o ke kula a me ka uku o ka Hoolaha ana. JOHN BOOTH. Honolulu , Aperila 26, 1866. 230-3t
OLELO HOOLAHA.
O MAUA O NA MEA NONA NA INOA malalo nei. Ke hookapu aku nei maua i ko maua mau aina e waiho nei MA PAALAA-UKA, Waialua, Oahu . Aole e komo wale na holoholona, Bipi, Lio, Hoki, Kekake, a me ia mea'ku ia mea'ku, maluna o ua mau aina ia, ina e komo, e uku ia no $1., no ke poo. Aole no hoi he kuleana o na mea e ae e kukulu maluna o ua wahi la, e lilo keia i Kanawai paa mai keia la'ku. DANIELA KALUHIA. A. WAHINEAEA. Paalaa-uka, Waialua, Oahu , Apr. 24, 1866 . 230-4t
HALEKUAI PULUPULU !
UA MAKAUKAU AU E KUAI aku i ka Pulupulu Hawaii , o kela ano keia ano, penei: Ki Ailana, Helu 1. - Waeia a me na hula. Georgia, Helu 2. - Waeia a me na hua. A e haawi aku no au i ke kumukuai i oi aku. H. M. WHITENY. Honolulu , Mei 5, 1866. 231-6m
Ma ke Alanui Nuuanu
- O -
IAKOBO ESTALL !
- MEA -
Hana Tini a hana Hao Apana.
- MEA -
HANA KAPUAHI HAO !
KE HAAWI AKU NEI I KE ALOHA I na kanaka o Hawaii nei, no ko lakou launa oluolu ana mai i ka wa i hala, a ke lana nei ka manao e mau mai no ko oukou kipa ana mai. O ka poe e makemake ana e kuai kapuahi hao, a mea pili paha i na Tini, e kipa mai ia nei mamua o ka hele ana aku i kahi e. 231-3m
$2.00 Makana !
UA NALOWALE HE LIO HULUPALA maka keokeo, a ekolu ona mau wawae keokeo, aka, ua kapilii ia kona mau wawae a eha i na kapuai hao. Ua puka kona kua, a o ka hao kuni, ua pohihihi. E uku ia keia makana maluna i ka mea e hoihoi mai ia. HILIPALANI. Nuuanu, Oahu . 231-3t
OLELO HOOLAHA.
E IKE NA KANAKA A PAU, OWAU o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke hookapu aku nei i ka helehewa ana o na holoholona ma ko'u aina, oia hoi O Puukauwai, Kawailele, ma Manoa, E hopuia ka holoholona e hele ana maluna o ua mau aina la, a e hooukuia hoi ka mea nona ka holoholona he $1. HON. HOOHOKU. Manoa, Oahu . 231-2t
OLELO HOOLAHA.
E IKEIA MA KEIA, KE PAPA LOA aku nei na mea nona na inoa malalo nei, a ke hookapu loa aku nei hoi maua, aole e hele wale na holoholona o kela ano keia ano maluna o ko maua kuleana, maloko o ke Ili Aina O Halelena ma Manoa, Oahu. Ina e komo kekahi o na holoholona ma ua mau kuleana la o maua , e hoouku no maua i $5. pakahi no ka holoholona hookahi, a ina e uku ole mai, e lawe no maua i ka Pa Aupuni. A ke papa pu ia aku nei no hoi, aole e komohewa kekahi mau kanaka a mau wahine paha ma ua Ili Aina la. A o ka poe kue i keia, e hoopii no maua ke Kanawai. KUIKUIKAHI. KAMAKIAI. Manoa, Oahu , Mei 5, 1866. 231-3t
OLELO HOOLAHA !
E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU ke nana mai i keia. Owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke hai aku nei au ma ke akea, o ka aina o Kawaiki ma Kunawai, Oahu . Ua lilo ia'u ma ka Hoolimalima, nolaila, e pono oukou e malama i ko oukou mau holoholona, Lio, Bipi, Hoki, Miula, Puaa, a pela aku. Oiai ua hookohu au ia Keomoku i Luna nana maluna o ua aina la, iaia ka mana. Ina e komo kekahi o keia mau holoholona i haiia maluna, maloko o ka aina, alaila, e uku no $2. o ke poo hookahi o kela a me keia holoholona. A aia i kuu Luna wale no ka mana, a e lilo keia i Kaanawai paa mai keia la aku o ka puka ana. H. MAEFARLANE (HENELE.) 231-1m
Olelo Hoolaha !
E IKE AUANEI OUKOU e na kanaka a pau. Owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke hookapu aku nei au i kuu aina hoolimalima LOKO-IA, Ma KALAPA, Ma ka Apana o Halawa ma Ewa, aole mau kanaka a mau haole paha e hele ma kae o ka wai a ike lakou i ka mau e na-na ana maluna o ka ili-wai, aole e hiki i kekahi kanaka a me kekahi haole ke hele e ki i ka manu mawaena-konu o ka ili-wai, a ma kae o ka wai. Ina o ka ema e hookuli, a lohe ole, mawaena o na wahi i hai ia ae la maluna, mai noho a ki wale. O ka mea a mau mea nana e kue i keia mau olelo papa a'u, e hoopii no wau e like me ke Kanawai o ka aina. E lilo keia i Kanawai paa mai ka la e puka'i ma ke KUOKOA a mau loa'ku. WILLIAM KAMAKAHEWAHEWA. Makalana, Halawa, Ewa, Oahu , Apr. 13, 1866 . 229-4t
J. W. KEAWEHUNAHALA.
Loio ! Loio !!
O KA POE MAKEMAKE I LOIO E KOKUA ma ka Hoopii ana, a pale ana ma ke Kanawai imua o o na Aha Hookolokolo o kela Aupuni, e kii koke i ka mea nona ka inoa e kau ae la maluna ; a e loaa no oia ma kona Hale noho i Kikihale, ma uka o kahi o J. KAHAI Esqr., a i ole ia, e loaa no ma ka Hale Hookolokolo i Honolulu, Oahu. Honolulu , Feb 9, 1866 . 219-1y
$544!
MAKANA GULA NUI!
-E-
KOKUA I KA POE MAHIAI
-O-
HAWAII NEI!
ME KUU AKE NUI E HOOHOIHOI i ke kanu ana o ka PULUPULU SI AILANA, mawaena o na kamaaina o Hawaii nei, mai Niihau a ka lae o Kau, a e kokua no hoi i ka poe ilihune, ke manao nei au e haawi aku i na makana manawalea malalo nei, i ka poe e kanu ana a e mahi nui ana i ka Pulupulu, iloko o ka MAKAHIKI 1866, mai ka la mua o Ianuari, a ka la hope o Dekemaba, 1866. E haawiia'ku keia mau makana i ka poe e loaa ana iloko o ka malama o Ianuari, 1867.
1—E uku ia kekahi kanaka maoli e kanu ana i ke "SI AILANA," i na eka he umi a oi ae paha, ke hoohua mai i na paona Pulupulu he 10,000 a oi ae, mai Ianuari1, a hiki i Dekemaba 31, 1866, i ka makana gula, - - - $200.
2.—O ke kanaka e hooulu ana i ka Pulupulu i emi iho na paona malalo o ka ke kanaka mua, alaila, e loaa ia ia ka makana gula, - - - - $100.
3.—O ke kanaka e hooulu ana i ka Pulupulu i emi iho i ko ke kolu, e loaa ia ia ka makana gula, - - $50.
4.—O ke kanaka e hooulu ana i ka Pulupulu i emi iho i ko ka ha, e loaa ia ia ka makana gula, - - $40.
5.—O ke kanaka e kanu ana i ka Pulupulu i emi iho i ko ka lima , e loaa no ia ia ka makana gula, - - $30.
6.—O ke kanaka e kanu ana i ka Pulupulu i emi iho i ka ke ono, e loaa no ia ia ka makana gula, - - $20.
7.—O ke kanaka e kanu ana i ka Pulupulu i emi iho i ko ka hiku, e loaa no ia ia ka makana. He Wili Pulupulu.
8.—O ke kanaka e kanu ana i ka Pulupuiu i emi mai i ko ka walu, e loaa no ia ia ka makana, He Wili Pulupulu.
9.—O ke kanaka e kanu ana i ka Pulupulu i emi mai i ko ka iwa, e loaa no ia ia ka makana, 4 Buke Kuokoa i humuhumuia a paa.
10 —O ke kanaka e kanu ana i ka Pulupulu i emi iho i ko ka umi, e loaa no ia ia ka makana, 4 Buke Kuokoa i humuhumuia a paa.
NA RULA O KA MAKANA ANA AKU.
RULA 1.—O keia mau makana a pau, e haawi ia i ka poe i loaa iloko o Ianuari, 1867.
RULA 2.—Na ke kanaka hookahi wale no e mahi i ka Pulupulu, ia ia wale no e loaa aku ai ka makana, aole ka Pulupulu a kekahi mea e ae i kanu ai.
RULA 3 .— Aole e loaa aku kekahi o keia mau makana, aia a he Kanaka Hawaii , (koe na haole.)
RULA 4 .-- O na Pulupulu a pau loa, i loaa'i keia mau makana, e kuai mai lakou me a'u, a na'u no e malama pono i Buke Hooponopono no na paona a kela mea keia mea i kuai mai ai.
RULA 5. —Ina elua a ekolu kanaka paha, i lawe mai i na paona he Umi Tausani a keu, e haawi la aku no ka makana mua i ka mea nona na paona i oi ae, a o ka mea malalo iho, e loaa no ia ia ka makana elua, a pela aku.
Nolaila, e o'u mau Makamaka mea aina, e ala ae oukou; a e hooikaika nui oukou, e hana pauaho ole, a mai hoopalaleha, no ka mea, e loaa auanei ia oukou na makana maikai. O ka poe i hana hooikaika me ke akamai, e loaa no ia lakou na makana maluna'e nei.
O ka poe e makemake ana i na Hua Pulupulu Hou e kanu, mai Kaletona Hema mai, e loaa no ia lakou ma ko'u Hale Wili Pulupulu, ma ka Hale Leta. H. M. WINI. 224-tf