Ka Nupepa Kuokoa, Volume V, Number 17, 28 April 1866 — Ka Aina o Palesetina. [ARTICLE]

Ka Aina o Palesetina.

j HELU 4. f Nn NA MoANAW'AI. i j Ua kahe nku ka muliwai o lore(lanc a j hala na monnnwai knulana ekolu ? a o ka ; moanuwai hope loa, oia 110 ka inoanawni | Mnke, n o ka hope loa ia oia muliwai. ! 1. Ao ka Moanawai o Meromci (LaI ke Merom.) Oia no ka mounauai e ka- | |>a ia nei i keia wa, o llulo, e iiana ma j K>suu ll;5 —7, malaila 1 ! hui ai ka wai | o na wahi e mai a liio ae la i muliwai IoI reclane. 11 e ano humakolu ko keia mo- | anawai, eono mile ke akea o ka aoao lai 10, a he oololi ma ka rmku, ewnlu mile j mai kn nono akau mai. I ka wa un. he I nui l<m ka wai : aka, i ka makalii. he ano ! pohopoho wale no. Ua kanu ia kau waJ hi i ka laiki, a he wahi noho no na puaa j hiliiu, na ohe a me na laalaau e ulu ana ■ ma ua loko 1«. | 2. Ka Moanawai o Genesercta (Laj ke Oennesaret.) \ kapa i» i keia wa o ! ka (iioanawai o Gah!uia, a o Lokowai o ; Tiberia. (Lake Tibt*ri«sJ A hala ka 1.0-j j kowai o Hule, kai»t»aku la ka muliwai o j loredane, fR. Jor<Jan y ) he 13»nile ma ke | kukuluhema, a komo aku la ka wai i ka ! Lokowai nui o (ieuesereta. He poopoo | loa keia Lokowai i lalo, e waiho nna ma- | waena o na mauna a me na puu e u(u ; ana nn laau iiua, a mailaila inai i kahe mai ni kekahi uiau kahawai hihi i ke kau, e ike ana no oukou i ke kii o keia loko, • ina oukou e hoomanau"antii i kn nana ihp I ma na Palapiila Aina. uoonoo o Kauka R'»bimsona, (Dr. R<>binson) o ka loa ma ka laina polniei, nole i oi aku ma»m»a o na mile he 11, a o ka laula eono mile- O lalo o keia h>ko, ua ikeia, ua hookumu ia e ke {*>ha ana o kekahi pele s aka, aole i kakau ia ma ka moolelo. He ono ioa ka wai. a he aiai no hoi, a ua piha i na ia he nni o kela ann kein ano. E hoomanao ae no hoi kakou i ka wa o na Apolole, he poe hwaia kekahi o lakou no keia Lokowai, a he wahi no hoi ia i ikeia'i na hana, i ka wa o leso Krsto, a ua hai pinepme ia no hoi ma ke Kaunha Hou. n aohe i hai nui ia ma kc Kauoha

Kahiko. a mauiui e ikeia'i. ua kapaia o k.i Lokowai o KinereU He nui loa na kanaka e noho ana ma na kapakahakai o keia Lukowai i ka wa o lesu. uri paa ponu i na ka»»na a me na kau'iale. aka. i keia \va, ua kuanea loa, o ka ia a tne ka manu-wai kanak'a i keia wa. 3. Ao ke Kai Make (Deod Oia ka moanawai nui a knulana no hoi o Palesetinn ma kona moolelo. Ua ikeia. aohe lnkowai malaila, mamua o ka luku ia ana o Sodo:na a me Goīi;ora, i iioikeia ma (Kinohi 19.) a ma ua wahi la i hlo ai he ioko i keia wa, iie kula ulu nui )oa ia o na mea kanu, a he mau kulanakauhale no hoi ia wa. Ua manao ia no hoi, u;t kahe aku ka muhwai o loredane ma-waena-konu aku o keia kula, a maiaiia aku a ma kekahi awnwn nui o Araba } a hiki h»a «iku ike Kai Uki. A ua uiaio no pahn keia manao. >[a na mea i hoike ia e I.ulanela Liniki, (Lieut. Lynch^

uu Uoomio ih» iu i ua inen i iiui la ma ka Baibuln, he kvi!a io no ua wahi ia mamun, « ua hoohuli ia e Ka inaiim o ke Akna. Elua n.au kula nui i uhi ia e ka wai *nalalo o koia Lokowui, he mea kiekie kekahi n he mea h;iah;<a hoi kekahi, he 13 kapuai o ke kula nuia, malalo iho o k«i ili-wai, a o kekahi Jie I3UO kapuai; n>a ka akau. ma ka laina e moe pololei ana me ka muliwai o loredane, he wahi awawa onema ka hema oka Lokowai. Ma lurt.dane ponoi, mawaena o ka muliwai laboka a me keia Lokowai, he wahi haahaa a poopoo i lalo o ka muhwai, a ina pela na wahi e ae o !>ekahi man kahawai a hiki loa ma ka hema o ka Moanawai Mnke, me he mea la na ka pele i hana, alaila. aohe mea e kanalua'i no Gorn CGiior) i hoohanee ia e ka pele ; a ua nui loa no hoi ka lanahu bitumena ma ke kula e kokoke ana i ua awawa la.

II .niii' VJ r\v> »\u» (Dend Sen) mni ka aknu a i ka hema, a iie un/i hoi mile ke nkea mai ka hikinaa i ke komohann, a ua puni ia moanawai i na mauna kiekie neoneo e ku ana ma ka aoao komohana, he 1500 knpuai ke kiekie, a he mau mauna kiekie no hoi kekahi e ku ana ma ka hikina, he 2500 kapuai ke kiekie maluna ne o ka ili o ka wai. He moakaka ka wai o keia moanawai, aka, he awaawa a he mulea. lle nui loa ka pankai o keia ioko, a nolaila, aohe ia nol.o iloko o keia Lokowai,aohe hoi mea ulu e hiki ke ulu ma la loko, a ina no e nana ia no ka ohe hoonui ike, aohe no e ike ia kau wnhi mea oia a mea ulu hoi iloko o keia Lokowai. a o na kaao i ole-

lo ia mamua, no na mea e pili ano i na mni-h'le ma keia kai (Moauawni MnkeJ (Dead Sea) he mea keakea wale iho no ia, n he manno kuhihewa wale no. Ua keia moanawai i na papaii pohaku puna e ku olohelohe ann no na malnma ewalu iloko o ka makaiiiki, e ku wale ana i ka Iq welawela kikiki ; a he oneanea, a he panoa loa ka nnna ana oia wahi, a me na kapakahakai, a aohe no he mea e loaa ma ia wahi, koe nae na wnhi a pau, he mau punawai, a he mnu kahawai, oia wale iho no na wahi uliuli a maikai o na mea kanu e ulu nui ana. E lele ana na uninu he nui, oini o ka mea nui loa ia ma ia wahi, inai kekahi aoao a kekahi aoao, me ka make ole, i oleloia'i ma na kaao kahiko, aohe e hiki i na manu ke leie mai kekahi aoao aku a i kekahi aoao me ka make ole, oiai ua piha kela moanawai i na ea ino, a ina e hanu ka rnanu ia ea ino, e mnke no ia, a o ka inen no ia i kapaia'i o u Ke Kai Make/' O ka w.ii he awuawa, a me he aila la, a he inoino no hoi, aka, aohe aala. Ua piha na kapakahakai o keia loko i na ea ino mailoko mai o na wahi pohopoho a me na wai ino, mailoko mai o na alualua a ine na wai no hoi o loko o na kiowai ino. He nui loa ke kukae-pele i loaa ma na wahi e kokoke ana i keia moanawai, ua like ka nui me ka hua kuikui, a he oui ae no hoi kekahi. A he pohaku hinuhinn loa kekahi, he hiki no ke hcxi la i ke ahi. a ina oe e honi aku i ka uahi, ua like loa me ko ka bitomena, a ua kapaia, ia pohaku o ka « 4 pohaku-pilau/* e Bukahada (Burkhardt.) 'Ua hana ia keia mau pohaku ma lerusalema, i mea

paani ni kamalii, n i mea pupulei, a ua kuai ia f ku keia mr«u mea ika po<? malihini e hiki ana ilaila. Oka asapa!atuma (asphaltum)'oia kekahi n)ea nui loa a kaulana no hoi o keia moanawai, a o ka mea no ia i kapa ia'i kekahi inoa oia loko o Asapalatika. l'a olelo o losepuka ( (Josephus) ,; ua pipiiae kekahi mau asa- ' pahiuma mailoko ae o keia moanawai, i ; like ka nui a me ke nno me he bipi-poo-ole la. e lana ana maluna oka wai. sfa na mea i hai ia. ua akaka aole i loaa pinepiiw; i\ na apana nui o keia ano, nia a mahope koke iho o ke olai ana e loaa'i. Mailoko io mai no o ke kai o keia moa- | nawai ka pii ana'e o keia mea, mahlo o | ke k.ii na h ikuhaku kahi i pipili paa'i i me kekahi mea e ae. a nia a hoouioni ia e kekahi mea, oia ke olai a me na mea iike, alaila hemo ae. a no ka mama, ua lana iluna o kn ili o ke kai. O ke uawa- | wa o Sidi.-na '' n kakou i lohe ni, a i hai ; ia hoi mn Kinohi 14:10, ua pi(»a loa i ka | wa kahiko i na hua mea walewale {slime ; pits.) a o na kumu no hoi ia o ka bitu- | mena. a o keia mau mea e waiho nei (n.ihlo o keia Lokowai, mailoko m«i o luila i loaa'i ka asapalutuma. (Aoie i jmi.)