Ka Nupepa Kuokoa, Volume V, Number 17, 28 April 1866 — Ka Nupepa Kuokoa. Ka Moolelo o Europa. [ARTICLE]
Ka Nupepa Kuokoa.
Ka Moolelo o Europa.
o 7ia me : o kc aupiuii o Ture(e i oleloia ma ka Ihlu i kaa'e nei ] i_ — i A mahooe mai ua hooknliuliia ke nu^ puni o T»reke e kekahi lianauna T«ire- ' ke e ae. kn poe lioi i ka[ia iho ia lakou |hn p f >e Otomana (Ottomans ) Xo ka ai- ! " J » «nai ma kn hikina o ke Kai Knkepii ana ke'ui poe, n na iakoui' hon«iiakn ii>o ke knhun o ke aupuni o ka poe Otomana i kein un. Lo?»a fnua keia aupuni ia Otomann 1., (Oth>nan 1..) i ka makahiki ! 1299.
O Asui Uuku, miilalo no oia o Helene i ka wa maimiii, nka. innliope mai hlo i ka poe S;irokena, tna!ioj>c n>ai lilo i ko Tur»'ke. Ai ka innnawa i kmno ai ku poe Olomana, ua <»i iki ae kaiii i lilo mamua o keia wa e kapaia nei, Tureke ma Europa, n»e Heleue. O Konesetaneko ke kulanakauhale o Tureke, ua kapaia ia o P>aizanitiuma (Uy/>inliuno mumuli o ka inna o ka mea nana i imi a loau ia kulanakauiiale, oia lioi o BaiiM (Byzas.) /na ka makahiki 715 M. K. He kulanakauliale kauiiina l<»a keia i ka wa o ka poe Helene kahiko. () ka aiua e pili kf>ke mai ana, ua Imokumu ia e kekaiii poe mai Htlene niai, a e kekahi pne ohana e ae. Ua pio ia wahi ia lloma, a uo ia iilo ana i ko Koma, ua hoopauin kn iuoa B iizanitiuma, n knr>nia o Kfmesetaneko i ka mnkaiiiki 3•21) e l\onesetine ke alii o Iloma. Mamua iho o ka hinakila nua o Ro?na, ua haule loa o Kone.set;ineko ilalo, akn, i ka wa i ianakiia ai o Iloma, ua pii hou .. i.»;i...;» ;1.,;1.. i.« i..,i„ ~i;; .. «' nesetiue. A peia i iilo ai oia i kulanakauhale niii no ke aupuni o Roma. A i ka mukahiKi -395, ua maheieiu i aupuni Ilikina, a i aupuni Komoliana. a o Konesetaneko no ke kulanakauhale o ke aupuni Hikino, oin h«»i ka mea i kapa pinepineia ke unpuni o Heiene.
I k;i hoomaluuiluui nna o kn poe Otofnnna c nolio iho nm Asia Uuku a mo l<e alu ann i na oina i liloi ka poe S;irekL'ua, hooinnka hou iho la lakou c nana hou uku i ko aupuni o lielene mn Europn. A o ka Moi ia \va, o Daiazeta (Dii) lloomaka oia e noho ahi i ku inakahiki 1339, a ua knulaua l«ui oia nt> ka l.inakiln, a ua kapaia oia eka poe Tureke ka U»L.\-nakolo. I ka wu i hiki mai ai o kekalii koa kauun'ii e hnopio iaia, nmi Tatare mni, ua hooniakaukau no ua o l?aizeta e kaua'ku. O ka inoa o keia kamaeu o Tauielane ('lameHano) n ma ka!)i kapa ia ana o Tunoa (Timoiir) ke Tatare (Tartar,) a i kahi inau iuanawa ua kapaia o Tmioa ka oopa, kaua no oia ia li;ii.izeta, me ka hoouka kaua nui una, a ua pau i ka make 300.000 kanaka.
1 Ua oleloia, i ka wa i lilo ai o Baiazeta i iloko o ko Tiinoa ikaika, hook.nno ia I oia iloko o kekahi liale hao, a kailewa hele ia i o ia nei e hoikeike ia'i, e like me ka hana ana i na holoholona hihiu. O keia poino ana o Bainzeta ke kunui o kn inki ole i ka poe Tureke ke lanakila maiunn o ke aupuni Hikina o Roma . iloko o kahi mau wa. Aka. i ka makahik» M53, ku wa i lih> ai o Mahometa i ! alii, lawe lakou ia Konese»aneko. O Koneseūne hoi ke ulii, pepehiia oia u make. A ma ia wa iuai, i hookumu aeai ka.p«H? Tureke e kukulu i kulanakauhale ma i Europa, a ua kapaia ka aina o Tureke. | Ke ano o ka Nohoahi ana o na'lu o j Tubeke. j o ka noho alii ana o ku lehulehu o oa ' Mii o Tureke, ua piha wale la no i ka ! hookahe koko ana. Aia kekahi alii o | Selima (Selim,) ua hoomaka iho oia e | nohoalii i ka makahik» \b\% a ua kaua ako oia ia Aigupita a lanakila. O ka | poe koa o A»gupita» ua kapaia he poe I Mameluke, e hke me ka mea i haiia ma | ka moolelo o Aigupita. a he mau tausani | o lakou i lawe pio ia., J Mahope iho o ka lanakila ana o SeliI ma, ua kauohu ae oia e kukulu in i noho
ahi naf i ma ke k3C o ka muliw .i o Ni!e, e kokoke nku nna i na puka pa o Kairo. \oijo iiio no keia ahi mahma o keia noho nlii. a |»ku wile aku i ka f>oe Mameluke, a kiola it tt<»ko ka muhwai. llotiiioho ia o Mu!tou>.tdu ekoht ma ka noho aln i ka makahiki 1596, he 19 ona mnu hoahanau. A uumi iho h oia i kona poe hoah'anau. i hikt ole «'ti ia lakou ke powa i kona m.-mn aupuni. Lilo iioi i aiu t> Amnra i ka n-okaiiiki IGtiJ. Oka keia pihkua hoi, o ka pepelii ana i ii.i knuuka he 1-1 ()L)0. Okn hana l«ytlea lon a keia pihkttis, o ka holo hele i ka [>«» me ka pahikaun e hili ai i ka p»>e e halawai mai ana me ia. Oia iho la ke nno o ka noho ana o ke aupuni o Turcke ia mau alii i haiin'e la. A o ke ;d:i mai mahope mai o Mamoud i (Mahmoud) Elua, he ohi naauao oia mamua o kona mnu hiki mua ; ua noiio aiii oia i ka makahiki 1808.
Eia nae hoi, ua hooiknika oia me ka hnna ehaeha loa ana, mamuli o ke ano o kekahi j>\iali koa hele wawae Tureke. Ue puali koa nui keia na Mahomt tn Elua keia pnali i hoala i ka makahiki 1300, a un mnn mai no keia punli koa me l\a ikaikn, iloko o kekahi mau keneturia. Nolaila i kapaia'i na koa kiai o ka Moi Tir;eke, a ua oi aku ka weliweli o keia puuh i ko kekalii poe e ae o ke aupuni. N>> keia mea i manao ai o Mumouda ke aiu e holo mai kona noiio ana aupun» ae. A manmli oia manao, ua kauolia'e oia i kona poe koa kiui, e iioopuni a puni ka puah koa o Maiiomela Elua i hoala ai. Aua hanaia no keia kauoha, me ko lakou kiaiia a pepehiia hoi »ne ke aloha ole. A mai ia wa »nai ka hooikaika ana <» ke alii e hoano hou i ke ano o ka poe Turt'ke, a e )i!o L-kOll mamuli o ke ano " . Aunloaa iki iaia ka pomaikai, aole uae iie hoio loa o kana iiana. Aole i pau.