Ka Nupepa Kuokoa, Volume V, Number 3, 20 Ianuali 1866 — Mai Maikonisia mai. [ARTICLE]

Mai Maikonisia mai.

j No ka Hokuao. y | Uu hiki mai ka moku ke Uakaj hiaka o ka la Poaono, oia k"i la o Sept. nei, | 1865. Oka «mi hoi keia o ka malama o i kona kaawale nna mai o inakou aku' nei, a | hoea hou mai nei. i keu k&<ianiaka no, ua 1 hoea pu mai kekain moku kialua mai , I lulu mai, oiu ko Rev. T. Doane ma moj ku i holo mai ai a hiki i £b;»n. ; Piha ko makou mau naau ikn hauoli me j ka olioli, 1 ka haiawai pu ana me na maka- j | makn uusionari mai Honoluiu mai, a mai | j Ameril;a moi hoi. 0 Rev. B. G. Sno\v me { | Rev, J. S. v-f>.ixS}oJL n 4ii W^Honoiu 1 u mai, j • a o Eev. E. T. Doane mai Amenka mai, ! me kana wahine pu. Hauoli pu no hoi ma« ! kou i ka lohe ana i na mea hou mai a lakou i mai. E hoonana ke Akua no kona lokom j- j | ikai raai. j \ EIA KA MOOOLELO O KO MAKOC AllA MISIONARI ! | MA NaMRIK KEI. j | Sept 2. 1565. ike awakea, kukulu ko j j makou Aha ; na hoa maloko o keia Aha, ■' | o Rev. B. G. Snow, Rer. E. G. Ooane, Rev. i \ D. Kapali, J. A. Kaelemakule, a me Rev, J. | S. Emesona ka mtsionari makua. Aole i j hiki mai o H. Aea inai Ebon mai. Ma ke noi a Rev. J. S. Emesooa, ua ko» ; hoia o E. T. Doane i Luna Hoomalu, a o J. ; A, Kaelemakule i Kakauolelo. Ma ke noi ! a na hoa, e hoike ia ke ano ona mea mai \ kn hoomaka ana mai o na raisionari e noh9 i 'ma keia kihapai hou, &Jbiki i keia wa. Ho- | : ike mai oJ. A. Kaelemaku!e ma ka oielo j I llawaii, a o J. S. Emesona olelo Be- \ j ri(ania. E like me keia i hoike ia malalo j J iho nei. j 1. Ika la 11 o Nov. 1564, iko makou hi- ; ki ana mii, iohe nui makou i km olelo o m ! kanaka, aole o lakou makemake e nohooa j misianari i keia aina, o pau lakou i ka maI ke t e iike me ko Ualaoa, a me Ebon ia Mr. | J Snow. Oka huaolelo mij ma ka lakou nei j ol«io, oia no o makt ma ka oleio Hawaii» a oa hoohahke lakou nei ia Mr ma ka mua o aa iooa inisiouari kane a pau, o mij ms ko | lakou lohe aoa, a olelo lakoa, he makua oo ? ba mak? n& imstonari. M Aole hikou e pono | k« noh»> inai.**

2. L<?«e aiai o D. Kapaii iuka a hui mo k&hi n»u aiii e kuka no ka pono o ko makou noho, & ua ae mai na'lii eiua i hui me ia, e noho makou. Oia o Lojuri, a me Jejak. 3. Hookipa mai n* Kapena o Hokuao ia : makou e noho ma ko hua bale kuai ailn. j 4. I ka Poaono, oia ka la 12 o Nov., heie ] aku naoa e hui me na'lii, a ua haUwai ma- i 1 ua me naMii, elima ko lakou nui, a ua ninau ' aku no ka pono o ko makou noho a me ka j ! ole; i mai Ukou, ua pono no makou ke noho. j ! 2 Ua haawi mai lakou i apana aina kuai | ma ko maua noi. 3 Ua ae kahi alii ehana | i ko makon hale, ma ka ninau an;\. 4 Ua [ noi mifcai Luakini, kahi e akoakoa ai e lo- ) he ai i ka olelō a ke Akua i ka la Sahati ae, ■ i ua haawi mai lakou i kekahi hale nui o oa | alii. I 5. 1 ka la Sabati ae, la 13 o Nov. Hoo- ; maka makou i ka hana a ka Haku, nui ka | poe ī hele-mai, piha ka hale a noho iwaho, ; ! pau mni na'lii me na kanaka. Klua hala- ■ wai ia la. a mau no ka akonkoa o na kanaka, ; j 6. Monede 14. Hoomakaukau ka hana , | an;i o ko makou hale, a ua lohi ka hana ana | a hiki i ka malama o Maraki 1565 nei, paa. \ j 7. Sabati 20. Nui no na kanaka i hele ; i mai i ka puie a piha ka hale, a ma ia ia ma- i I ua i ninau aku ai i ko lakou makemake i ke ao kula, a ua ae mai iakou, na'lii ine na ka- : naka, he pono ke ao kula. 5. Sabati 27. He oia mau no ka akoakoa 0 na kanaka i ka halawai, a elua no niana- | \va halawai i kela Sabati keia Sabati, a i ka ; | pau ana o ka pule kakahiaka, ua hoomaka ; l ke ao ana ma ka Buke A, E, I, nui na ka- j J malii kane, me na kaikamahine, na'iii opio, i me kahi poe kanaka makua i komo mai i ke \ kula ia la. Ma ia ia mni, ua hoomau ia ke j ao kula ma ka la Sabati a pau, a hiki i ka j malama o Maraki 1865, aole i hoomaka po- j no ia iloko o na la noa no ka pilikia i kahi j ole e hoomakapono ai ke kula. No ka hoomau ana o ke kula, ua mahuahua mai na haumana, a ua pau na Buke A ma ko maua lima, (50 buke A) a ua hele wale mai kahi poe o lakou, aohe buke A,a hiki i keia ia. I ka matama o Maraki, ua paa ko makou j halē, ij»a hooinaka ia na halawaii me ke kula ma keknlū keena, a ua hoomaka pu ia ke ao kula i noa. KE KULA. j Mai ka hoomr l :a nna mai o ke ku!a, ua I maheleia na haumana ma na Papa 7, e like j me ka nui o na kumu. i Na inoa o na kumu, J. A. Kaelemakule, | Mrs. D. Kaumealani, Dalausila Kae- | lemakule, D. Pali, Tamara, Ro!e me j Liakmej kana wahine, no Ehona mai laua, 1 holo mai e kokua ia makon i kahi mau hana, a he hoahanau kahi o laua. f ka hapa hope o Dek. mahele hou ia na haumana ma na Papa ewalu, no ka hiki hou ana mai o kahi koahanau e kokua ia makou raai Ebon mai, o Mato (Mataio) kona inoa. I ka-la 3 o iulai, ua ike kahi poe ma ka'u ; Papa i ka heluhelu, a ua hoomaka ko lakou j kula maloko o ka buke i kakau ia e Mareko. Mohope mai, ua loaa kahi poe heluhelu mai loko mai o na Papa e ae, a o ka huina o ka poe ma ka heluhelu i keia wa 24. O na haumana ma ke kula 80 a oi aku, aote i helu ia na haumana i holo pu aku nei me na'lii maluna o na waa i na aina ma ke j j koinohana Akau aku nei. Aka, o na hau- j j muua ma ka heluhelu, ua hoopaanaau lakou j kaPalapala Memotele i kakau ia e Ma- | reko. j No NA HALAWAI. Ua mau no na halawai mai ka hoomaka ! ' ana inai, mai ka la 13 mai o Nov. M. H. | j 1864 a hiki i keia wa ; i na la Sabati, elua ! manawa halawai i kela la Saboti keia.la ' S thati. Penei:—l ka pule kakahiaka. oia ! ka pule nui e hui ai na kane me na wahine ; a piha ko makou keena pule a hu iwaho, a j i ka pule ahiahi, ua maheleia ma na Apana : e like penei: Ma ka aoao Hikina Hema o i keia Mokupuoi ia J. A. Kaelemaleule, ma ka ! aoao Komohana Akau ia D. Kapali, a mawaena, he haiawai waiiine, ia Mrs. D. Kau. ! meaiani K. a me Mrs. Tamara K. ka mala- j ma, makaala no kekahi poe a hele pinepine ) [ \ na haUwai Apana, aka* ma ka aoao Ko- \ | mohaua Akaa kahi noho o ka haole hoowa- ! [ iewale, ikeia. no na mea pono ole i na U Sa- ■ • bati, ke kahu-umu, ka uwi aiia niu, ka Uwa- : | ia, ka hana Umalama lawaia. no ka po Saba- j I ti, A paa no kahi poe me ua haole U ) i no ke puhi paka, ao!e hiki mai i ka haUwai. " Aka, ma kekahi maa Apana haUwai e ae, ■ aole ikeia ka mea haonaele. ; No « kcla Sabati. I Ua hoomakaia ka maUma ana o ke kuU ; Sabati mai ka \a 27 mai o No*. 1864* SV \ nei ka hoomaka aoa. Ca hoopihaia ka manawa kuU Sabatt mi ke ao ana ma ka boke - i A, a me kahi mau ninau ano Ui, a me ka : paie a ka Haku, a me na Kanawai he umi o ke Akua, a ua paanaau U mau mea a hiki i j kek wm ; a peU no ka hana mao ana a hiki |

i ; i k:i niiiama o iaiai iho ne», ua ike kahī po» • i ka. heiuhelu, nolaili, ua hoomaka ta pee e j hoopaanaau, ma ka inokuna mua raai o Ma- | reko ka -hoomaka ana t ehiku pauku i kela j Sabati keia Sabati, a rae kekahi ro*tt niiwiu j uo kn ke Akua hatui i oa mea a pau, mt ke | kaoaka makamua, « ona papa haumana e &e, aole ike ika ; heiuhelu raa na mea e iike me īa i ka booj maka ana inai. Ika wa nae e hoike pa.i- -| naau mai ai na haumana ike e heluheiu ina I pauku a iakou i hoopaa'i, e neho maiie na | paj» eae e hoolohe ana» a e hooiohe no hoi | i ka wehewehe ana o ke an«, a pau ka we- ! hewehe ana, ku!a na papa e ae, a kula pu ma ka heiuheiu ka pv>e heluhelu. ' Olioli no na haumana e akoakoa peu loa mai i na la Sabati a pau ma ke kuia Sabati, a ua oiieli pu no hoi iakou me makou no keia makaaia ana. * No KA PCL9 OHANA. Mai ka hoomaka ana mai o ke kuiu a ma* hope mai, ua heie mai kekahi poe o na hnnn- ' una i ko makou wa pule ohana. aole nae ! heie mau loa mai, heie mai no i kahi wa, ; aole hiki mai i kahi wa. Ai ka wa i ik* ai o kahi poe i ka heiuhelu. a loan na Huke ; ! ia iakou, ua heie mau mai ka poe loaa na ! buke i kela wa puie ohana i keia wa pule ; ohana o makou, a ua heiuheiu pu makou : ma ka apana Kauoha Hou, i kakau ia e ; Mareko, i p:tu hoi i ka haku ia ma ka lakou ! : nei oielo, i ko makou wa ohaua, a ke akoa- | koa mai nei no lakou a hiki i keia wa. j Ka MEA HOOIIAUNAF.LB. • Oka haole kuai aila ana Kapena o Ho- ; 1 kuao, ka haole hoohaunaeie i na kamaaina | i o keia kihapai; n ua nui no hoi ka pr«? hoo- » ' lohe i kana, o na kanaka īnakua a me keku- 1 ; j hi mnu f iii. I keia mau hewn hoi : 1. La- 1 j waia ika la Sahnsi, me ka pii-ulu. 2# Ka- ! humu no ika la Sabati. 3. Hookamakama, j a eha ana wahme mamua aku eei, a ekolu i hoi e noho pu nei meia i keia wa. Ua lohe 1 1 mai no hoi makou, ua olelo aku kela i kanaI ka e hookuke ia makou. ' I He mea akaka, ma kahi i kanuia'i ka pa» | laoa, e niu mni auanei ke zizania. Aole no ! nae hoi ia he mea e kaia ni k** mnhi«i. j Ua pau ka o!eio hoakaka ma na na mea i i ikeia ma keia kihapai, iioko o na maiair.a | aneane umi. Hapai hou la ka noonoo ana. No KA MKA KCr.-NO F. UELE E HOOMAKA I KEIA WA MA KEKAHI KIH.kPAI HOU I K.l HANA A KA HAKU. Ma ka ninau ana a Rev. J. S. Emesona i na kauwa a ka Haku ma keia kihapai, no j ka mea kupono o iaua e heie. Ua hapni pu ia ka noonoo ana. Ua hoohoioia, oD. Kapaii ke hele ma ke kihapai hou e hoomaka i ka hana aka Haku. Hapai hou ia ka noo* | noo ana i kahi kupono e heie ai. Ua hooholoia, eiua mau mokupuni kahi i hoohama- ! maia ka pnka e hiki ai ke hele aku, oia hoi ! o Jeiuij, a ine Miie. Ina e hoi mai ka Ho- | kuao mai Bonebe īnai, a laweaku ia D. Ka» ! pali ma i kekahi o na mokupuni i oleloia maiuna, e like me ka manao o ke Kapeua ; ina he pono ka moku ke hoio i Mile, alaiia, e noho iaua ma Miie, ina hoi ma Je!uij, nlaiia, i J»*luij. Oluoiu pu na kauwa aka Ha- j ku ma keia hooholo ana. | Hapaiia ka noonoo ana no Miss Derausila | Kaeiemakule, no ka pono ke hoi i ke kula kaikamahine. Hoohoioia, e hoi ia ma ke kula kaikamahihe a Kev. O. H. Kulika ma Waialua, Oahu. A o knhi mau inea e piii ana ika hemahema o kona kino, na ko ke Akua poe e | kokua ia hemahema. He pule ka i ka hoomaka ana, a he pule | kai ka pau nna o keia aha. | J. A. | Kakauoielo.