Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 50, 16 Kekemapa 1865 — No ke kanu Pulupulu ana. [ARTICLE]
No ke kanu Pulupulu ana.
Unuhi ia noloko mai o ka " Advertiser". I keia maaawa a kakou e noho nei, ua ike īho niakou i ka nui o na pulupulu i hooulu kupono ia e kekahi mao kanaka maoli. Nolaila, o ke kanaka i hoolimalima i aina, a i kuleana paha, he pono e imi i wahi 00-pa-lau, i mau lio a bipi paha, a me na mea e pili ana i keia oihana. Oke kanaka e kanu ana i ka pulupulu, he oi»io no e loaa ana iaia he $75 a hiki i ka SlOO no ka eka hookahi. He oiaio no aole keia 1 like me na mahiko, aka, e hoomanao kakou he $40.000 a hiki i ka $100.000 ka lilo mamua oka loaa ana mai o kahi dala. Oka pomaikai o ke kanu ana i ka pulupulu, o ka nui ole oka lilo. He hiki no ike kanaka ke kanu i na eka he umi i ka pulupulu, a e loaa no iaia mai ka $800 a hiUi i ke $1.000 me ka nui ole o ka lilo. O Mr. Nebeker kekahi o na Moremona e noho nei ma Laie, oia hoi kekahi i hooulu 1 ka puiupulu, ua hai mai oia ia makou, e loaa ana iaia he 1200 paona pulupulu Si Ailana i keia makahiki. O kekahi pomaikai. nui o "ke kanu pulupulu ana ma keia mau mokupuni, o ka ulu mau o na kumu a hala ka inakahiki. Aole no e pau ka ulu ana no kekahi mau makahiki, aia wale no a oki loa ia na kumu, alaila, pau ae la ka ulu ana. O kekahi kanaka ikaika i ka hana, oia o Kekoa no keia mokupuni, ua hooulu oia i ka pulupulu iloko o na eka he umi, a mai loko rnai o ka hua o kana inahina pulupulu, ua houluulu mai oia i na hua iloko iho nei o na malama mua o keia makahiki a- hiki i Okatoba iho nei, a ua loaa iaia, he 5.000 paona, a ke manao nei oia, e loaa hou ana iaia 5.000 paona mamua ae o ka pau ana o keia makahiki.
Ke ake nei makou e ike aku i na kanaka a me *ia haole e hooikaika ana i keia hana. Ina he aina kula kou a he aina wai paha, e pono no e kanū i ka pulupulu a me ka laiki no ka mea, e uku like mai ana no keia mau mea a elua i kou mau lilo a pau, a e ulu ana no hoi ma na wahi a pau o keia mokupuni. Ina e kanu nui ia ka pulupulu ma kekahi wahi, e loaa no ka mea wili pulupulu. Ua makemake nui makou e kanu nui ia ka pulupulu Si Ailana, no ka mea, he pulupulu maikai loa ia, a o ke kumukuai ma Ene\|pi, a me e oia niau ana ho no kekahi mau makahiki eha a elima paha.
Ua lohe mai nei makou, e manao ar>a o Mr. Titcomb o Kaua4 e kanu i hookahi haneri eka i ka pulupulu i keia manawa, ae hooliloana oia o kana hana ia o keia manawa aku e hiki inai ana„ Ona hnole o Hawaii, ua manao lakou e hoomaka i keia hana, oia hoi ke kanu pulupulu. Eia kekahi mea pomaikai loa o ka hua pulupulu, mailoko mai ona, ua hanaia, a ua loaa he aila inaikai mailoko maio ka hua pulupulu. Ua inaikui loa keia aila no kela mea keia mea, Mamua iho nei, a iloko no hoi o ka wa o ke kaua kuloko ana o Ameiika Hui, ua ho-a mau ia keia aila e na kanaka mahiai, a me «a kanaka e noho ana ma na kuaaina o ka Hema. E haawi wale aku ana no makou i na £ua pulupulu Si Ailana ke Hoi mai. Ona hua pulupulu i lawe ia mai inai na ainn e mai, e loaa ana no ma ka uku ana mai elima keneta oka paona. Ona kanaka a pau e kanu ana i keia, e loaa no ka " CoLtan Flanter Manual," ma ka hale kuai buke o H. M. Wini. Dala makana no ka pulvpulu no ka M. H. 1866. 1. E uku ia kekahi kanaka maoli e kanu ana " Si Ailana" i na eka he umi a oi aepaha, ke hoohua mai i na paona pulupulu he 10.000 a oi ae, mai Januari 1, a liiki i Dekemaba 31, 1866, i ka makanagula $200.00. 2. O ke kanaka e hooulu ana i ka pulupulu i emi iho na paona malalo o ka ke kanaka mua, alaila, e loaa iaia ka makana SlOO.OO. 3. O ke kanaka e hooulu ana i ka pulupulu i emi iho i ko ka lua, e loaa iaia ka makana $50.00. ** 4. O ke kanaka e hooulu ana i ka pulupulu i emi iho i ko ke kolu, e loaa iaia ka makana $40.00. 5. O ke kanaka e kanu ana i ka pulupulu i emi iho i ko ka ha, e loaa no iaia ka makana $30.00. 6. O ke kanaka e kanu ana i ka pulupulu i emi mai i ko fta lima, e loaa no iaia ka makana $20.00. 7. O ke kanaka e kanu ana i ka pulupulu i emi mai i ko ke ono, e loaa no iaia ka makana he wili pulupulu. 8. O ke kanaka e kanu ana i ka pulupulu i emi mai i ko e loaa iaia ka makana he wili pulupulu no. 9. O ke kanaka e kanu ana i ka pulupulu i emi iho i ko ka walu, e loaa no iaia ka makana, eha mau buke Kuokoa i humuhuina ia a paa. 10. O ke kanaka e kanu ana i ka pulupulu i emi iho i ka iwa, e loaa no iaia ka makana, eha mau buke Kuokoa i in. O keia mau makana a pau e haawi ia iloko o lanuari, M. H. 1867. (£7- Ua hoi mai nei o William Jourdan, (Uilama Makapuu wahi a kanaka) mai Kaiepoui mai nei, malunā mai hoi o ka moku 3mmta.