Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 50, 16 Kekemapa 1865 — HUNAHUNA MEA HOU O HAWAII NEI. [ARTICLE]

Kōkua No ke kikokikona ma kēia Kolamu

HUNAHUNA MEA HOU O HAWAII NEI.

Make emoole. —Ma ka la 23 o Novemaba, make emoole o H. Kapule ma Kawaihae, he luai-akoko kona mai i make ai. Hanau oia ma Hilo ikaM. H. 1823. Ma Waipio i Hamakua kona wahi iao ia'i ma na mea naauao, a he hoahanau no hoi oia i alohaia. Nele i ke poo leta Amekika ole. —Ma ka Poakolu iho nei, ua lohe mai makou, ua nele loa ka Hale Leta o ke Aupuni i ke poo leta Amorika ole, a ua nele ka na haole i ke poo leta ole e hoouna aku' ai i ka lakou inau wahi leta i ka aina hanau. " Kilauea " Mokuahi.—l ka Poaha o kela pule aku nei, ka holo hoao ana o ke " Kilauea " a hiki i Kawaihae. A i ka hora 8 0 ka po Poaono holo mai oia a ku ma Honoluhi i ka hora 3 o ke ahiahi Sabati, oia ka la 10 o.Dekemaba, a oia ku a hiki i ka Poalua, haalele iho oia ia Honolulu, a naue hele aku oia ma ka moana Kai-lipolipo. Komo i.oa mai iloko oke Awa o HeNOLULu. —Ma ka la Sahati »ho nei, »a»kii ia'ku ka moku kaua Amerika Lancaster e. ka inokuahi " Pele," a nana i kolo mai a komo loa iloko nei o ke awa. He mokuahi no ua Lancaster nei, aole nae inakou i ike i ke kumu u ke kope ole ana mai o kona huila mahope. Pakele mai ku i ka hao o ka bipi.—Ma ke ahiahi o ka la Sabati iho nei, i ka wa a ke Kilauea i hoolele mai ai i na bipi maluna ona ma. kapa honua o Ainahou, aia hoi, ua hai ia mai ia.makou ka lohe, ua pakele kekahi wahine mai ku i na hao oioi o ka bipi mamua oka lae. He menemene loa nae ko makou i ka lohe ana mai i ka pakele ana o keia wahine mai ku i na kiwi winiwini o ka bipi. He moku piho iloko o ke kai. —Ma ka Poaono o ka pule i hala'ku nei, ua ike makou i kekahi moku, ua piho hookahi hapa o kona kino iloko o ke kai, a o kekahi hapa he ikeia aku noia maluna ae oka ili o ke * kai. Aia ma ka uapo ma Ainahou knhi o keia moku e luu hapa nei iloko oke kai. Ua lohe mai makou, ua kapiliia ka ena kamana kahi i poino o ua moku qei, a ua paa ; a i ka wa i hookuuia'i ke kaula, ua huli loa md kahi aoao a komo iloko ke kai. Kanaka oki puu.—l hora o ka auwina la o ka Poakolu i hala ae nei, oia la 13 o keia mahina ; aia hoi kekahi kanaka i loohia i ka mai pake, ma ka pa hale o Mrs. Abigaila ; a no kona uluhua loai mai,' manao ihn la oia e hoomake ia ia iho. Kupuni ae la ua kanaka nei i ka huluhulu, a holoholo ae la i o a ianei, me kona ike kanaka ole, alaila,. kii aku la oia i ka pahi, a huna iho !a, a hele aku la oia a noho ma kauwahi. Huna loa ae la oia ike alo i kaf huluhulu, a o ka pahu koke ae la no 'ia i ka pahi ma ka puu, Ike aku aku la kanaka i ka aa mai a holo koke mai la lakou,A ke kahe o ke koko ma\alo, haule aku ana hoi ka pahi. N/nau mai la ka hoi kanaka i ke kuinu o kona hana ana pela. Hai jnai Li oia penei, " Ua uluhua loa wau 1 keia manawa no keia mai, nolaila, e aho oo ko'u make i k'eia wa, mamua o ke ola loihlana me ka mainoino." Aīiwe f He hana weliweli maoli keia !

Akaaia ka mea kahiko.—Ma ka la Poalua i hala ae nei, ka akaaia ana o na mea k*hiko o ku Hale Leta, oia hoi ke pili a me na mea kahiko a pau maluna. Ke ' ana nel nae ko makou manao, e oi aku ana paha ka nani o k : eia mamua oke ano mua. E kuai ia ana ka Hokuao *. —E kuai ia ana ka moku kialua Hohiao i ka poe e makemake mai ana e kuai, ma Honolulu nei e kuai ia ai. A eia ke kapili ia nei ma Amerika, he Hokuao hou, ano like me na kuna, a e hiki mai ana iloko nei o June paha, M. H. 1866. IJa iiolo aku i Maui.—Ma ke ahiahi-o ka Poalua iho, ua ldiu aku maluna o ka mokuahi Kilauea ka Mea Hanohano Elisha H. Alena ka Lunakanawai Kiekie, a me ka Mea Hanohano C. C. Harris ka Loio Kuhina. i holo aku nei laua e malama i ka Aha Hookolokolo Jure o Lahaina, Maui. Ua iioi mai.—Ma ka Poalua iho nei o keia pule, ua ku mai kekahi moku kalepa, a maluna mai o ua moku la i hoi' mai ai ka Mea Hanohano G. M. Robertson, kekahi o na Lunakanawai o ka Aha Kiekie mai kana huakai hoolana mai. Ua oluolu loa kona ole i keia manawa i hoi mai nei.

E Hookolokolo ia'na.—Ua hiki mai io makou nei ka lono, e hookolokolo ia nna o Mr. E. G. Hikikoke o Haiku, no ke ki-pu ana ika Pake. E hookolokolo ia ana paha oia iniua oka Aha Jure o Lahaina. Ua belaia kona kino no na dala SlOOO. He mau mka nana na maka.—Ua hiki mai ma ko makou nei kuna, he mau mea nana na makn, rnai na Mokupuni mai o Maikon;sia. O kekahi o na mea maikai e mahalo ai, he waa, he mau mea i ulanaia me ka mikioi, a me na akoakoa mailoko mai o ke kai. Na Hunaiiuna mea hou o Koolauloa. Bele makana. —Ua kani ka be)e ma ka Halepule o Kahana, he bele makana mai aa C. P. Judd. Nani ke aloha ! Halekui.a i kuaha, —Ua kuaiia ka Halekula o Waialee e ka Lunakula oia Apana, no na dala he $50., pela ka lohe, ua kau-o ia aia i Kawela. Aole Halekula hookahi mai Paumalu a hiki i Kahuku. Ua pio ka malamalama ma ia wahi. Halekl la iiou.—Ua paa ka Halekula hou ma Laie-mnloo, he hale-laou. E loihi loa ana ko Laie-wai poe keiki ke hele mai i ke kula, e like me ka loihi o ko Laie-maloo hele ana i Laie-wai. Pa aina.—Ua paa ka pa aina o Kaaawa, e hoopuni ana i ka aina mahi-ko o Waila, e kokoke ana i kahakai, a ma kai iho o ka pa ka hale o na kainnaina i houluuluia ma kahi hookahi. Ama leai iho ona hale ke alanui Aupuni, e pili ana ika ae-one. Ano haiki no ke alanui ma kau.wahi. Nani ka holo o ka hana a ka hiiole. M. K.

Wm. B. Ivusini. (Cishing)—O ke kamaeu keia nana i hoopiho i kel<nhi meku kaua ona i<ipi, ma ka muliwai Alahimala, i ka wa i kaua nmi nei o Amerika) penei kana hana ana, holo aku la oia ma ka wnapa a hiki i ka moku kipi, k'iola aku la oia i kana mea make maloko oua moku liipi nei, a i ke pahn ana'e, o lea noha noia, a poholo ilalo. A i keia wa, ua hiki kino uuU nei oiama ko kaknu kaona nei; oia ka Malamamo- j ku Nui 0 ka Mokunhi Manuwa Amerika Lanekaleha e ku nei ma ke awa o Honolulu

Ka La Hanau o Ka Moi.—l ka \va a na eheu o ka malamalama e hohola mai nna, i ke Uakahiaka o ka Poakahi iho nei, Dekemaba 11, aia hoi, ua hoak ia'e ka hiamoe o kekahi poe e na leo nui o na pu o Puowaina e kani kuilua ana. Oia la no hoi ka La Hanau o Ka Moi Kapuaiwa Auiolani Kamehameha V., e Noho nei ma ke Kalaunu o Hawaii nei. Ua malamaia. ia La he la olioli ma ke Kulanakauhale o Honolulu nei. Ua kahikoia na pahu-hae a pau o k'e Kulanakauhale. i na hae a kela ano keia ano, a ua pani ku mai na haole kalepa i ko )akou mau Halekuai. Ahe mau ahaaina nui kekahi ia l»i i kukulu ia e kekahi poe. Mawaena o ka hora 10 a me 11, ua puka ae na poe Kinai Ahi me ko lakou mau kahiko, a ua hele huakai aku ma na alanui; a ina ka hora 12 porfoi, ua komo aku lakou iloko o Hale Alii e ike iKa Moi. Ia manawa koke no, ua hoonei nnkolo hou ia mai ke Kulanakauhale e ka leo o na pu o Puowaina ; n ua kani*pu mai hoi me na pu o ka manuwa Lancaster. Ike ahiahi, ua lw>okani hou rnai no na pu o Puowaina. Kokua Muiinahou o Kawaiaiiao no ka MALAM A O DEKĒMABA. * Kutanakauhale - $39 62 Puiwa * V 1 00 Maemae - - - ; 200 Kunawai - - - - j37 Kalihi - 0 00 Kapalama •- - „ ?25 Kaakopua - - l," 100 Pauoa - . »' '* 375 Maunakiekie » Makiki - - - . 8 25 Manoa .... 13 53 Kamoiliili - - . - 14 00 Waikiki-kai %' . . » 10 75 Palolo - ♦ - . 000 Kula Sabati 0 Kawaiahao - 3 25 Huina 55