Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 44, 4 November 1865 — Ka Nupepa Kuokoa. Ka Moolelo o Heneri Opukahaia. [ARTICLE]

Ka Nupepa Kuokoa.

Ka Moolelo o Heneri Opukahaia.

HELU 9. Ka mihi ana ia Kristo imua o ka lehu-lehu-hookaawaleia no ka hana Misionari. Ia Opukahaia e noho ana ma kahi o Mr. Mila, hele no oia ma Litepila (Litehfild,) e ike i kona makamaka o kinohi o ka hiki ana i Nu Havena. I kona halawai pu ana me kona makamaka; a kamailio pu ma na mea haipule; a he mea haohao loa ia i kona makamaka i ka ike ana i kona manao ma ia mau mea. Ina ninau i haawiia'ku iaia, ua pane mai no oia ma na haina kupono. Eia ka ninau i haawiia'ku iaia, "Pehea kou naau i kau ike?" I mai la oia. "He eleele eleele loa" Ua loaa ia oe k'a naau hou i keia wa, pehea la ke ano o kou naau i kau ike ana mamua'leu o ke ano hou ana ? " I mai la oia, "He lepo, aole lepo a koe aku." A o kana kamailio ana a pau ma ia wa, ua pili nui no na manao haipule, a i kona nana ina he Kristiano opio loa oia e hana i na manao lani, I mai la oia, "I kuu wa i Tornipoda--ma ke kula oki palaoa, hana wau malaila me kuu kino, aka o kuu manao, i ka lani no, a nolaila, ua pomaikai." A ua makaukau loa oia ma ka Palapala Hemolele. Hiki iaia ke hai mai i na pauku i hookaawale ia i kela kamailio ana keia kamailio ana. No ia mea, ua akaka loa, ua kukuluia kona manao maluna o ka oiaio o ka Baibala. He nui na kumumanao e ninau ai, "Heaha ke ano o ko kakou Hoola?" Eia kana, "I kona i ana mai, ma ka hale o ko'u makua, he nui wale na wahi e noho ai; ina aole pela, ina ua hai aku au ia oukou, ke hele nei wau e hoomakaukau i wahi no oukou." "He aha ke ano?" "E hele ana wau e hoomakaukau i wahi no oukou." A no kona makaukau i na pauku o ka Palapala Hemolele, ua lilo oia i mea nui i ka poe e kamailio pu ana me ia. I kekahi hele ana ona e ike i kona makamaka, nonoi aku la oia e hele aku e noho pu me ia ma kona aoao, e hai aku i kekahi mea ano nui ana i manao ai e hai aku. Eia no ia, e kamailio no ka holo i Hawaii nei, e hai i ka olelo a ke Akua. Aole nae i ae ia mai, no ke ano hopohopo i ke ao ana i ka oleleo a ke Akua i ka poe naaupo, i aku la oia, "Ua ike no oe i ka olelo ana mai a ko kakou Hoola. O ka mea malama i kona ola, e lilo no ia, a o ka mea haalele i kona ola no'u, na'u no ia e hoola." A mahope mai, ua hoike hou no oia i keia manao aa ona imua o kahi kahunapule kahiko; a ninau mai la ua kahuna nei i ke kumu o kona manao e hoi hou ai i Hawaii. Pane aku la oia, "E ao i ka olelo a ke Akua i ko'u lahui." A nonoi ia mai la oia e hai aku i ke ano o na akua kii, pane aku la oia, "Aole." I aku la ke kahuna. "Ina paha e lohe kou lahui, he mea e hoohewa ana ka olelo a ke Akua i ko lakou akua, pepehiia paha oe a make?" "Ina o ka makemake ia o ke Akua, alaila, ua makaukau loa wau." "I ka hooilo o ka makahiki 1813, koi ia oia e James Morris Eqs., o Litepila, e noho me ia ia hooilo a pau, i hle i ke kula ao pili olelo. Malaila ko Opukahaia wahi i ao ai i ka pili olelo Beritania, i ka hoike honua, a me ka helu kakau; a ua holo no kona ikeia hooilo. A i ka makahiki 1814, hoi hou oia me Mr. Mila, a noho mahiai no. A i ka halawai makahiki ana o ka Ahaelele Akau o Litepila, hookomoia o Opukahaia i haumana no ua Aha la, a na lakou e malama. A ua koho ua Aha la i mau komite ekolu, na laua e nana kona ike a naauao, alaila, hoike aku i ka halawai o ka Aha. "Mahope mai o ka lilo ana o Heneri na ua Aha nei e malama, ua hana no oia e like me ke kauoha a na komite, pela no hoi i hana mau mai ai kona mau makamaka Kristiano ma na mea kupono. A manao no hoi oia e hana lima i kahi mau hora o ka la, a me ka lele hou aku i wahi hou e noho ai. A ua komo loa ae ke

akaka lea o kona manao Kristiano iloko o ka poe e manao nui ana iaia. Loaa iaia ka manao ikaika i ka heluhelu i ka Baibala, he kakaikahi loa kona wa e kaawale iki ai mai ka heluhelu ana i ka Baibala. I kekahi wa, ina e noi ia mai oia e pule, pule no ma na halawai; a hana mau no i na hana i haawiia mai iaia, a noia mea, ua manaoio loa ia oia e ka lehulehu." I ke kau o ka makahiki 1814, hele o Heneri i Torinipoda. A i mai la oia penei: "I ka hoomaka ana o ke kau, hoi mai la kuu makamaka a'u i aloha loa'i, oia hoi o Mr. Mila, mai kona hele kaapuni ana e nana i na Ekalesia o kela wahi keia wahi. Ua uwe aloha maua. I kekahi wa, ia'u e waele ana i ke kulina, ninau mai la o Mr. Mila ia'u, pehea kou naau hewa i keia wa? Aka nae; hopohopo wau i ka hai aku i ke ano hou a me ka ole. Ma ia wa, manao iho la o Mr. Mila e hoihoi ia'u me Rev. Mr. Hareve (Harvey,) o Kosena (Goshen.) A he mea oluolu loa no ia ia'u, a hoi aku la wau me ia e noho ai, a aoia wau i ka hoike honua a me ka helu kakau, a i kahi hapa o ka manawa, hoao wau i ka unuhi i kahi mau pauku o ka Baibala mai ka olelo Beritania a iloko o ka olelo Hawaii. I kekahi manawa, lilo au i ka hana i buke ao sepela, i hoakakaolelo, a me ka piliolelo, a me ia mea'ku. "Oiai wau e noho ana maanei me Rev. Mr. Hareve, ua loaa nui mai ia'u ka pomaikai maluna o ko'u mau kukuli ana i oi aku i ko ka wa mamua'ku nei, he keena maikai e hoopaanaau ai ka haawina, a o wau wale no i ka hapa nui o ka manawa. I ko'u wa e hoi ai ma ko'u wahi moe, kipa nui mai na manao maikai. A moakaka loa ia'u na mea a pau ma ka noonoo ana. E kono mau ana ka hoomanao ana i ka Haku iloko o'u i kela munawa keia manawa. Kuhi wau i ka manaoio haipule he mea paakiki la i ka imi aua i ka wa mamua, eia ka aole, hookahi wale no mea e paakiki ai, o ka hewa wale no o ka naau. "Ua loihi kua imi ana i ka Haku Iesu, aole nae i loaa. O ke kumu o ia loaa ole ana, aole wau i imi pono. Aka hoi i keia wa, ke manao nei wau, ua loaa ia'u ma ko'u mau kukuli ana. Aole ka Haku iloko o ka makani ikaika, aole hoi iloko o ke kamumu, aole hoi iloko o ke ahi, aka hoi, aia oia iloko o ke aheahe malie. "I keia wa no, manao iho la wau e hele hou no e hoohui hou no ia'u me kekahi Ekalasia hou aku. No kuu makemake loa e haawi i na mea nani i ke Akua, e haawi aku i ko'u uhane nona, a e hana mai hoi oia ia'u e like me kona oluolu. Ua hoike no wau i keia mau mea ia Rev. Mr. Hareve, a ua hoike mai no oia i kona manao ia'u, he pono loa ia'u ke manaoio i ke Akua." (Aole i pau.)