Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 40, 7 ʻOkakopa 1865 — Na Kala Subati. [ARTICLE]

Na Kala Subati.

He lima akau īkaika ke Kula Sabati no ke Kahu eka!esia. fna ulu ke Kula Sabati, e ulu auanei ka ekalesia nona ia Kula. Maioko olaila na hehu e piha pono ai ka pa waina i na laau kanu maikai. Nolaila inai na iaia ekalesia he nui a me na iuna ekalesia. No ioko mai o laila na koa he nui wale e pono ai na puali nui o ka malamalama ma ke ao nei. Mai laiia mai ka nui o na kanaka maikai ma kela oihana keia oihana. He kahua ke Kula Sabati e pono ai ke kukuluia ana o ka naauao o na kula e ae. O keliino o ke keiki ke kahua i kukuluia'i ke kino o ke kanaka makua. Pela, o ka pono 0 (te keiki ke kahua e kukuluia'i ka pono o ke kanaka makua. A maloko no o na Kula Snbati e no ia ai na keiki ma ka pono. He makehewa ka naauao o ke kanaka ke ole oia e hana pono mc ia naauao. He nui kā poe naauao i poho ko lakou ike no keia kumu hookahi, oia no ka ike ole i ka hana pono. Aia a ike ke kanaka i ka hana pono, alaila, makepono keia mea he naauao ia ia A maloko o ke Kula Sabati, ua ao ia ke keiki ma na mea e mnkepono ai kona naauao ke lilo oia i kanalea makua. He mea na Ku!a Sabati e maluhia ai ka aina ; a ma ia ano, ua hlo na Kula Sabati i pomaikai nui no na aupuni o ke ao nei. Ma na aupuni i ao nui ia na kamalii i ka pono, malnila ka malu a me ka pomaikai nui o na kanaka. He mea kokaa ke Kula Sabati i ke aupuni ma ka hoomalu ana i na lehulehu maknamana. O ka hapanui o na pauhao, a me ka nui o ka poe hewa i na Karaiina, no loko ae lakou o na keiki hele ole i na 'Kula Sabati. Kakaikahi o nn keiki hele Kula Sabati i lilo i poe paahao. Kakuikahi o lakou 1 hlo i poe hana i na Karaima nui. He lala ikaika ioa ke Kula Sabati e kinai nna i ka ino, a e hooulu ana i ka maikai iwaena o ka lahuikanaka. He inea na Kuia Sabati e ulu ai a mahuahua ka iahuikanaka. O ke ino iwaena o ka poe opio, ka mea e make ai ka lahui. Ina e maemae ka poe opio, a malu pono lakou, e ulu auanei ia lahui. Ina e lilo o ka poe opio o kekahi lahui i ka naumia, ka pelapela a me ka palaualelo, aole auanei e nui na la i koe no ia lahui A no ka mea hoi, uakokuana Kula Sabati i kanoho maemae ana o ka poe opio, a me ko lakou noho pono ana, nolaila, ua kokua lakou i kn hooulu ana i na lahui o ke ao nei. He kumulau hoolaha ke Kula Sabati no na pono i pau ole i ka heluia. Poino ka aina kahi i malama ole ia na kula o ia ano. Pouli koke ka lahui ke pio ka malamalama o na Kula Sabati. He malamalama maikai e alakai ana ike ola ko ke Kula Sabati. Mamuli o keia mau manao, ke makemake nei makou e paipai aku i na Kahu ekalesia o keia pae aina, e nana nui i na kula o ia ano, i ulu lakou a i mau hoi. Pela no hoi i ka poe e heluhelu ana i ka Nupepa Kuokaa. Ina he makemake ko oukou e hana i kekahi mea e pomaikai ai ka Lahui Hawaii, e kokua ana i ka hooulu a me ka hoomau i ka lahui, alaila, e kokua oukou mamuli o na Kula Sabati. E hookomo i na keiki a oukou iloko o ia mau kula. E ao ka poe ike i ke ao. iloko o ia mau kula. E kokua nui kela mda keia mea mamuli o keia pono nui e pomaikai ai kakou me ko kakou aina. He nui na ano o ka hooponopono ana me ke ao ana i na Kula Sabati. He okoa ke ao nna ma kekahi mau kula, a okoa hoi ma kekahi mau kula ae. Penei ka hana ana o ke kula Sabati o Kawaiahao, a ke manao nei makou, he kumu alakai peno no ia no na Kula Sabati e ae, ke loaa ole na mea i oi i keia. Penei ka hana ana : Elua paha haneri ka nui o na haumana. Ua waihoia ka hooponopono ana o ko kuia nialalo o ke kanaka hookahi, oia o Kauka Kulika. Aole o ia he kumu, aka, he kahu no ke kula a.he luna hooponopono. O kana hana, o ka hoomaka ana o ke kula, a me ka hoopau ana i ka wa e pau ai. Kakau mua oia i ka huina o na haumana i hiki mai a me na kumu

Kakau okoa ia ka huina ona keiki kane, a me na kaikamahine, a me na kumu no hoi. Eia hoi kekahi hana ana, o ka hele e ike i na papa kula oiai lakou e kuia ana ; e kuka pu ana me na kumu no ka pono oka iakou mau haumana. Oka r\ui ona kumu iloko 0 keia kula, he iwakalua. He mau kumu kane, ahe mau kumu wahine kekahi. Ao kela kumu keia kumu i kona papa ponoi, aole huikau ke ao ana; ina huikau, he mea Ja e haunaele ai. Ua haawiia i na hauma» na a pau i hiki mai i ke kula, kekahi baiota iiilii me ka inoa o ke kula i paiia; pela mau 1 kela*Sabati keia Sabnti. He mea ia e hoihoi ai na kamalii i ka hele i ke kula. A loaa ia lakou kekahi mau balota o ke ano hookahi, alaila, hoihoi mai iakou ia, a lawe hou lakou i ka bālota o kekahi ano ae, a pela aku. HooikaiUa ke kahu ame na kumu e hoomama i na hana o ke kula ; kekahi mea ia e pono ai. Eia hoi kekahi mea e pono ai. ke Kula Sabati, o ka halawai hui ana o na kumu e kuka pu no ka lakou hana. lna paha hookahi halawai ana i ka hebedoma, pela hoi i kela hebedoma keia hebedoma, he pono ia.