Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 39, 30 Kepakemapa 1865 — Ka Nupepa Kuokoa. KA MOOLELO o HAWAII NEI. [ARTICLE]

Ka Nupepa Kuokoa.

KA MOOLELO o HAWAII NEI.

HELU H. 1 No KE KaaPUNI MAKAIKAI I NA WAHI KaU? lana a me na Kupua, a me na'lii KaHIKO MAI HawAH A NIIHAU, Luakoa ke kane o Hinaapoapo ka wahine, o Kuhimana ke keiki, o Kuhimana ka makuakane o Kaumana ka maku?hine, o Kamaluohua ke keiki, o Kamaluohua ka makuakane, o Kapu ka wahine, o Loe ke keiki, o Loe ke kane o Waohaakuna ka wahine, o Kahakuohua ke keiki, o Kahakuohua ke kane o Hjkakaiula ka wahine, .o Kaulahea ke keiki, o Kaulahea ke kane, o Kapohanaupuni ka wahineo Kakaalaneo, a me Kakae, na keiki. He wahi hoppaapaa no ko kekahi poe ma keia wahi, i ka manao o kek'ahi poe, o Kakaalaneo, o Kakae no ia. I ka inanao o kekahi poe, he okoa no o Kakaalaneo, a he okoa no o Kakae; o kona kaikaina no ia. Ma na wanana, he okoa no o Kakaalaneo, he leo iki o Kakae. Ua oielo ia o Kakae maukn no o lao i noho ai a elemakule, a pualuia iuka o Olowalu i make ai. < V) Kakaalaneo ka m6a nana i kanu ka ulu o Lnhaina, amaou i hana ka Haiau o f Hnlulukonkoa. Na Knkaalaneo me Kaualua o Kaihiwalua, na K-aihiwalua me Kahekilinuinhumanu o Lnaia, na Luaia mo Kukaniloko o Kalanimanuin. O Kakne ke kanē, o Kapohauola ka wahine, o Kahekili ke keiki, o Kahekili ke kane o Haukanuimakamaka ka wahine, o Kawaukaohele, a me Kelea na ke/iki, Kawaukaoliele ke kane o Kepalaoa ka wahine, o Piilani ke keiki, o Piilani ke kane, o Mokuahualeiakea, ame Laielohelohe na wahine o Kauhiiliulaapiilani, o Lonoapii, o Piikea, o Kalaaiheana, o Kihapiilani na keiki, o Loaopii ke kane, Kealaunwauli ka wahine, o Kaakaupea ke keiki, o Tmi ke kane, o Piikea ka wahine, o Aihakoko, Kumalae, na keiki, o Kihapiilani ke kane, o Kumaka k'a wahine, o Kamalalawalu ke keiki, o Kihapiilani no ke kane, o Koleamoku ka wahine, o Kauhiokalani ke keiki, o Kauhiokalani ke kane, o Kauamana ka wahine, o Makaku ke keiki, o Kamalalawalu fe"e kane, o Piilaniwahine ka wahine, o Kauhiakama, o Uumikalakauakama, o Umikalakauaehuakama, o Paikalakauakama, o Piilanikapu, o Kaunoho,"o lakou'na keiki, o Kauhiakama ke kane, o Kapukini ka wahine, o Kalauikaumakaowakea ke keiki, o Kalanikaumakaowakea ke kane, o Kaneakauhi ka wahine, o Lonohonuakini ke keiki, o Kalanikaumakaowakea ilou no ke kane, o Makakuwahine ka wa hine, o Umialiloa ke keiki, o Lonohonuakini ke kane, o Kalanikauanakinilani ka wahine, o Kaulahea ke keiki, o * Kaulahea ke kane, o Papaikaniau ka wahine, o Kekaulike ke keiki, o Kaulahea hou no ke kane o Kalanikauleleiaiwi ka wahine o Kekuiapoiwa N.ui ke keiki, o Kekauiike ke kane, o Kahawalu ka wahine, 0 Kauhiaimokuakama ke keiki, o ke Kaulike no ke kane o Holau ka wahine, o Manuhaaipo, o Kekauhiwamoku, o Kaeokulani, o lakbu na keiki, o Kekaulike hou no ke kane, o Kekuiapoiwa ka wahine, oKamehameha, Kalola, Kahekili, Ku, o lakou na keiki, Kekaulike, no ke kane o Haalou ka wahine, o Namahana, ICekuamanoha, o laua na keiki. Elua keiki a Kekaulike i ku i ka moku, o Kamehamena Nui, a me Kahekili, a oia ka mea i kaulana i4o kakou wa 1 hookahuli ia,i i ka wa ia Kamehameha. Aia a hiki ko oukou haimoolelo i Maui, aiaila, e hai aku no au i ka moolelo o kela a me keia. Eia kekahi aoaa kuauhau o Maui ma o Kihapiilani la. x Kihapiilani ke kane, o Koleamoku ka wahine, o Kauhiokalani ke keiki, o Kauhiokalani ke kane, o Kauamanu ka wahirfc,o Makaku ke keiki, o Makaku ke ka-

ne, o Ikiakaponaole ka wahine, o Kaoao ke k<eiki, o Kaoao ke kane, o Pueopokii ka wahine, o Lonoikamakahikikuapuu ke keiki, o Lonoikamakahiki ke kane, o Kaiuluakea ka wahine, o Koo, o Kaiuli na keiki, o Koo ke kane o Kahoowaha ka wahfne, o Kainahopukahi ke keiki, o Kainahopukahi ke kane, o Kauokuu ka wahine, oLuukia ke keiki, o Kauhiaimokuakama ke kane o Luukia ka wahine, o Kalola, Kaloloahilani, Kamakahukilani, o lakou na keiki, o Kekuamanoha ke kane, o Kamakahukii*ni ka wahine, o Kalaimoku, Kahakuhaakoi, Poki, o lakou na keiki. E waiho kakou i ko Maui, a e hoihou ae kakou iko o Oahu. Oka makoniako honupeekue ae ia ona kupuna Alii. Eha kupuna Alii i koealailae loaa o Kualii o Kunuiakea ia kakou. Iko kakou kaapuni ia Oahu, e loaa no ia kakou na mookuauhau he nui, a me ko lakou mau moolelo. I ka manawa e noho Aupuni ana o Kukuhihewa. O Kehiokaloa ke Alii o Hawaii, a o Keawenuiaumi, o Kanaloakuaana, o Umiokalani. Ua ai moku liilii o Hawaii. 'O Kihapii me Kamalalawalu na'lii o Maui. E noho Alii ana no 0 Kakuiliewa iaOahu. I ka nohO ana a Lonoika.makahiki me ka mahele o ke kaikuaana o Kanaloakuaana, o Kona, o Kohala, me Hamakua, ia Kanaloakuaana. O Kau, o Puna, o Hilo, ia Lonoikamakahiki. He nui na'lii o Ilawaii e noho kaua ana, a he nui na'lii i pepehi ia e na makauinana no ka hooiuhi ana a me ka haowale ana i ka wāiwai o na makauinana. Uo pēpehi ko Kau i ko lakou mau Alii ai inoku. O Koihala, o Kouailialani, u 'me Halaea. Ua pepehi no hoi ko Kona ia Keliiokaloa ke ktiiki a Umi. no hoi ko KohaLa mau Alii o Kamaiole me Kamakaohun. Nolaila holo nui na'lii o Hawaii e noho 1 Oahu, i Maui, a mk Molokai. KA MOOKUAUHAU O NANAULU NO KAKUHIHEWA' KE ALII O OAHU. E nana i ka mookuauhau o Haloa. O Kii ke kane, o Hinakaula ka wahine, o Nanuulu, a me Ulu na keily, o Uulu ke kane, o Kapunuu ka wahine, o Nana a me Kapulani na keiki, o Nanaulu ke kane, o Ulukauka wahine, o Nanamea ke keiki, oaNaunmea ke kane, o Puia ka wahiue, o Pehekeulu ke keiki, Pehekeulu ke kane, o Uluae ka wahine, Pehekenana ke keiki, o Pehekenana ke kane, o Nanahapa ka wahine, o Nanamua ke keiki, o Nanamua ke kane, o Na* nahope ka wahine, o Nanakeauhaku ke keiki, o Nanaikeauhaku ke kane, o Elehu ka wahine, o Keaoa* ke keiki, o Kenoa ke kane, o Waohala ka wahine, o Hekumu ke keiki, o Hekumu ke kane, o Kumukoa ka wahine, o Umalei ke keiki, o Umalei ke kane, o Umrumanana ka 'wahine, o Kalai ke keiki, o Kalai ke kane, o Laikapa ka wahine, o Malelewaa ke ' keiki, o Malelewaa ke kane, o*Pililohai ka wahine, o Hopoe ke keiki, o Hopoe ke kane, o Hauananaia'ka wahine, o Makalawena ke keiki, o Makalawiena ke kane, o kbihouhoua ka wahine, o Lelehooma ke keiki, o Lelehooma ke kane, o Hapuu kawahine, o Kekupahaikala ke keiki, o Kekupahaikalā ke Mai•hikea ka wahine, o Mawake ke keiki, o Maweke ke kane, o Naiolaukea ka wahine, o Mulielealii, Kaehunui, Kalehenui, Keauuui, Kamōeaulani, o lakou na keiki, o Mulielealii ke kane, o Wehelani ka wahine, o Kumuhonua. Olopana, Moikeha, o lakou na keiki. Ua olelo ia ua kaua o Kumuhonua me kona kaikaina me Olopana, a ua hee o Olopana' a kauii i ka moana, a hee i ka moana aohe wahi e pee ai i uka, a ua laīa o Laamaikahiki e olopana, a me Moikeha. Aole wahi e pae ai i Hawaii. Ua holo loa o Olopana » Kahiki, a noho iloko o Moaulanuiakea. Ua laweia o Laamaiknhiki i Waihilia a noho iuka, o ke kuna ka ia n Moikeha. i lawe pu ia e Olopana. Ika moe ana o Moikeha ia Luukia. Oia ke kumu i hoi hou mai ai o Moikeha, a noho i Kauai. A o Moikeha ke kane, o Hinauulua ka wahine, o Hookamalii, Haulanuiaitren, Kila,o)akoo na keiki.

Ua holo keia poe keiki a Moikeha i ka hiki, i kii ia Lao i Alii no Hawaii nei. O Hookamaalii ke kane. o Keahiula ka wahine, o Kahni ke keiki. O Kahai keia nana i kanu ka ulu i Puuloa, nana no i holo i Kahiki, a me na aina ma ka hema o Wawau, o Upolu, o Sawaii, nolaila mai ka ulu. O Kahai ke kane, o Kehenu ka wahine, o Kuolono ke keiki, o Kuolono ke kane, o Kaneakaleleoi ka wahine, o Maelo ke keiki, o Laulialua ke kane, o Maelo ka wahine o Kahuoi ke keiki. O Kahuoi keia nana ka pafhiaku a ua kapaia o Kaehaikiaholeha, aia i uka o Waiohonu i ka aimaiao Hana. O Kahuoi ke kane, o Pe.lea ka wahine, o Puaakahuoi ke keiki, o Puaakahuoi ke kan§, o Nononui ka wahine, o Mailikukahi ke keiki, o Mailikukahi ke kane, o Kanepukoa ka wahine, o Kalona ke keiki. Ua oleloin eha Moilikukahi, a he poe Moi maikai loa keia i ka noho Aupuni ana. Mahope o iakou, ua noho Moi ka poe Kalona, elima ia poe Moi, a he poe Alii maikai lakou. Mahope o keia poe, noho Moi rnai la ka poe Kauakahiilani, eono ia poe Moi, iloko o iā poe i nōho Aupuni ai o Makokaau, o lhukolu, o Aikanakanuiamoko. He poe Alii maikai, a he poe Alii i noho Aupuni. O Kaloi a ke k»ne, o Kikenuiaewa ko wahine, q Kamaleainakn, Piliwaie, Lali, o lakou na keiki, o Piliwale ke kane, o Paakanilea ka wahi/ie, o Kukoniloko, o Koliepalaoa, o laua na keiki, o Luaia ke kane, o Kukaniloko ka wahine, o Kalaimanuia, Kauwahimakaweo, o lana na keiki, o Lupekapukeahomalii ke kane, o Kalaimanuia ka wuliine, o Kuamanuia, Kaihikapumanuia, Hao, Kekela, o lakou na keiki, o Kaihikapuamanuia ke kane, o Kaunuiakanehoalani ka wahine, o Kakuihewa ke keikiiAoīe i pau.)