Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 33, 19 August 1865 — Ka moku powa Kenadoa. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

Ka moku powa Kenadoa.

CJa loaa mai ia kakou ka lono mai ka Moana Anu A4<au mai, no ka hana i ku i ke aloha ole a ka moku powa Kenaāoa i hooili iho ai maluna o na makamaka o kakou, a me kakou pu hoi kekahi. O kona ahai ana ae ia ia iho mai ka pono kaulike mai o kona aina makuahiiie, a hele ulala aku ma na kai makamaka ole, me ke kapapa aku i kā poe nawaliwali e au ana me ka i hooko ia ai ka ka Baibala e i ana, "Me ka hou o kou maka e ai ai oe i ka ai, a hiki i kou wa e hoi hou aku ai oe 'i ka lepo," me kona hookulu iho i na waimaka o ka poe i komohia iloko o ia noho inea ana. Oia hana ana t ua hoohaahaa loa iho ia ia ia iho malalo o na kapuai wawae o ko Maikonisia poe, me ka hoopaa aku i kona inoa ma ka paia kua oka buke ake aloha ole. O keia Kenaāoa, be moku no ia no na kipi i hanaia ma Beritania, a kokuaia hoi eia aupuni $ a he mea maopopo no ia ia kakou, oia no ke I/umu o ko lakou hooikaika loa ana ma ka powa ana 1 na moku e holo ana malalo o ka malu o ka Hae o ke Aupuni Makuahine. Aka, ma na lohe hope mai nei o kakou.aole wale no 0 na moku Amerika kai hoopioia a haawiia 1 ai na ke ahi, aka, o ka moku kekahi o ko kakou makamaka o Kimo Pelekane, ka mo-

ku hoi e holō ana malalo o ka Hae malahia o Hawaii nei; eia nae, ua huikau ae no lakou la, a lilo kakou i opala. Nowai la keia hewa ? Ke pane mai nei na aupuni naauao, " no Beritania no keia hewa." Iloko iho nei o ke kaua weliweli ma Amerika, ua polalawahi na hana a ke Aupuni Beritania, a ua kokua nui iho ia ina kipi. Ua oni iho nei ke poo o ke Kipi i na la i au wale aku nei, me ke kapeku ino o kona hiu.-aka, ua keehi ia mai nei ua poo la a ua pepe, me he mea la he wananaia eao akuana ia Keoni Bulu (Beritania) e noho malie iho, mai hana wale aku. Aka, o ka moku Kenaāoa, aole ia he moku manuwa maoli no keaupuni kipi,oiaiaole ia he aupuni i keia manawa, aka, he moku powa kona ano. Aole loa ia i ike ia e holo ana ma na kai e kokoke aku ana i na mokupuni o ka Hema, aka, ua kaihi ae ia ia ia iho mamuli o ka uhane ino 1 komo iho iloko ona, a eia oia ke kapapa wale nei i na moku okohola, na moku hoi o na hoa kailiili o kakou i au nku nei, a ua ike maka iho nei kakou i ka hoihoiia ana mai, me ka hookoe ia mai no nae oke ola. Ma ko lakou nanaina, me lie mea la ua ai lakou i ka hua a ke kaumaha, a ua popolena lnkou no ka hoopoinoia'na o ko lakou luhi, ka lakou mea hoi i manao nui iho ai e hoihoi maj a e Iulu" iho ma ko kakou mau kapakai. Ua mokumokuahua ka naau o na Kapena moku me na Ona, no keia pomo i haulehia iha maluna s lakou. He mea maopopo, ua loaa io no ia lakou ka ukana luuluu, aole nae ia he poino e ulia wale ana ia lakou, a ia kakou hoi; aka, he leo uwalo no ia no na uhane elaimonio i oili mai mai loko mai o na naau moonihoawa o ka poe powa. Ua hoohalike iho lakou ia lakou iho me luda, ka mea nana i kumakaia ko kakou Hoolapanai, aka, e hiki mai ana no nae ka wa e ulia wale ia ae ai lakou* a ike iho lakou ikaio o ka lakou hana. Auhea la ka lahui e ku nei i keia wa a mahalo mai ika hana ino ake kipi ? Owai la hoi ke Aupuni i hui iho ma ia hana hookahi me ka i mai ua pono ke kipi ana, a ua pono ka powa ana ? Me he noea la ke hoikē akea mai nei o Beritania, oia kekahi i hui pu, a ke lohe poliuliu mai nei hoi makou i ka leo mahalo o Farani. ina i hanaia kekahi moku ma Beritania, a kokuaia e ka poe Beritania, a hoounaia ma na moana e hoopio a e puhi i .ke ahi i na moku Amerika a me na moku Hawaii; eia ka aole anei i hui pu o Beritania ma ia ipea ? Na oukou no e noonoo, a na oukou no e hai mai ka haina. Ina oukou e alawa iho ma ka moolelo o keia kaua mai nei, aole e ole ko oukou hoahevra no ka pilikana loa o ke Aupuni Beritania i

ke Auponi Kipi ma ke kokaa nui ana nku i ua poe manao ino la. Aka, ua hnalele iho ke keiki aloha aina o Amenka i kana oopalau, a hopu ihō i ka pu, a hele aku e mohai i kona mau iwi no kona aina, a na hooko ia mai na kana mohai, a pela ho i ulia wale ia mai nei ke kipi, a ke ike nei kakou i ka hopena oka lakou hana. MaJia paha he wahi aho kēia nolakou, no ka mea, ua make mai nei ke kumu, a mae e wale mai no na lau. Aka, e like me ka makou mea i hai mua aku nei, he moku powa ia, pela no ia e auwana hele wale nei ma na kai ana i manao ai he pono ke hele. Nolaila, eia ka ninau, Auhea ia na moku manuwa Amerika ? Aole anei e hiki ia Aupuni ke hoouna i mau moku e hoopio ia ia ? ala mai oe e Wasinetona mai kou ilina mai, a e hooponopono iho i ke kai kupikipikio a ka powa e hoala nei, a e ao aku oe ia Keoni Bulu, me ke o!i aku i keia niau hua mele, I " Puhiho ino ka lae o Pipa, Ahuwale ka inā-uli ka ina-ele ; Ka wana-ku ka wana-ikaika ole, r ' Ka hakakae a kau hiki i malama, il O na kakakn i hanli poia e ke kai."