Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 17, 27 ʻApelila 1865 — KANAWAI HOU. [ARTICLE]

KANAWAI HOU.

HE KANAWAI. E HOOPAU A1 I KA MOKUNA 10 O KE j KANAWAI KIVILA, A E HOOPONOPONO A1 I KA OIHANA AO PALAPALA. j NO NA LUNA KULA. | Pauku 14. Na ka Papa Hoonaauao e ma kela me keia apana kula, i hookahi Luna e kapaia ka Luna Kula, nana no, malalo o ua Papa nei a me ke Kahu Kula Nui, e hooko i na hana, na kauoha a me na rula a ka Papa Hoonaauao, a me na kauoha hoi o ke Kahu Kula Nui, oiai e hooholo ole ia eka Papa Hoonaauao. E noho no na Luna Kula ma ko lakou mau oihana iho, oiai ka makemake o ka Papa Hoonaauao. Pauku 15. E uku ia na Luna Kula e like me ka mra e hooholoia i kela me keia manawa e ka Papa Hoonaauao, a e like hoi me ka nui a me ka pono o ka lakou hana. Pauku 16. Ona Luna Kula, o iakou na Puuku nana e mnlama i na dala kula o ko lakou mau apana īho; e malama pono a e hooliio pololei aku lakou ia dala, ma ke ano e kauohaia'i e ka Papa Hoonaauao, a e ke Kahu Kula Nui paha ;a e haawi aku i palapalu hoopaa no kn. nui o ke dala a me ka mea hoopaa, a ka Papa Hoonaauao i manao ai he pono, ī mea <e pololei ai ka lakou hana. -Pauku 17. 0 na Luna Kula. o lakou na Kahu, malalo iho o ka Papa Hoonaauao, o na waiwai kula a pau maloko o ko lakou mau apana iho.a he mana ko kela a me keia 0 lakou e hoopii a e hoopiiia paha ma na Ahahookolokolo a pau, na na Luna Kula e malama i na hale kula ma ko lakou mau apana iho, a e like me ka mea i hiki ai e hoopakele ia mau hale i na hana ino a me ka popopo ana. a i na manawa kupono, e hoike ae i ke Kahu Kula Nui, a i ka Papa Hoonaauao paha, no na hana e pono ai ia mau hale. NO NA PAPA KULA APANA. Pauku 18. Ma kela ame keia apana kula, e hoonohoia i Papa Kula no ia Apana, oia hoi ka Lunakanawai Apana, ka Luna Kula, a me ka Luna Auhau o ia Apana iho. E hiki no i kela a me keia oīa poe kauoha e halawai ia Papa Kula, i kela me keia manawa, e kuka pu ai no na waiwai kula a me na pono e ae e pili nna i ka hoonaauao ma ia upana, a na ka Luna Kula e hoike aku i kona mau hoa oka Papa Kula, a i kekahi o laua paha, ke noi ia pela, i kana mau buke lielu a me na palapuia e ae e pili ana ī kana mau hana. Ina manawa a pau, ke koi like ia na hoa e ae o ka Pnpa, e | hooiaio aku ka Luna Kuia imua o laua no ka like o na dala kula ma kona lima me ka hoike ana o kana huke helu dula. Na na hoa e ae o ka Papa Kuia e kokua i ka Luna Kula i na manawa a pau, e like me k'a mea kupono, ma kana mau hana, a e hoike hoi ia ia i na mea a laua e ike ai e pili ana 1 kana oihana, a e kokua no hoi ma ka hooko ana i kana oiliana, ina ua mai ia, a ua heio palia ma kahi e no ka manawa pokole. NO NA DALA KULA. Pauku 19. E loaa ke dala e pono ai na kuln o ke Aupuni ma na haawina o ka Ahaolelo ; ma ka uku panee ma ke da!a hoomoe 0 na kula, ma ka uku hoolimalima o na nina 1 haawiia no ka hoonaauao, a me ka auhau kula i oleloia ma ka Pauku 490, o ke Kanawai Kivila, a na ka Papa Hoonaauao, ma o kona Peresidena, e hoike ī ka Ahaolelo i kona halawai ana i kela me keia iua o na makahiki i na dala a pau i loaa, a ine ka lilo aku, no keia oihana, no na makahiki elua e pau ai ma ka la 31 o Maraki i kela a me keia lua makahiki. NO KA HELE I KE Kl LA. Pauku 20. Na na makua, me na kahu,a me na makua hoohiki o na kamalii mai ka makahiki eono, a i ka umikumamalima, e hoouna mau i ka lakou mau keiki i kekahi kula kupono, e aoia lakou ma ka noho malie a me na kumu mua o ka ike. Pauku 21. lnn e paakiki kekahi keiki i ka haalele i ke kula, na kekahi Lunakanawai Hoomalu, a Apana paha, ke hoopiiia imua ona e ke kumu kula, ka Luna Kula, a 0 ke Kahu Kula Nui paha, e kena aku e hopu ia ka makuakane a makuahine paha, a kahu hanai a makua hoohiki o ua keiki nei, a me ke keiki pu kekahi, a ina e maopopo ua hooikaika ole ka mea nana ka malama ana o ke keiki e hele mau oia i ke kula, alaila e hoopai ia oia aole e oi aku i na dala elima, a i ole ke dala, e hoopaahaoia ma ka hana oolea, aole eoi aku i na la he umikumamaha ; a ina no ke keiki ka hewa, na ka Lunakanawai e hoouna aku ia ia ma kekahi kula hoopololei me ka hana iima, malaiia e noho ai no ka manawa aole e emi mai malaio o ka malama hookahi, aole hoi e oi aku i na malama eono, a i ole, e hoopai ia i.i ma ke daia, aoie nae e oi aku mamua o na dala elua, a 1 ole ia e hoopaahao ia ia me ka hana oolea no na la i oi ole mamua o ka umi. NO NA KUMU AO 0 NA KI'LA AUPUNI. Pauku 22. Na ke Kahu Kula Nui e haawi i palapala hookohu i na kumu kula o ke Aupuni, aole no hoi e ae ia kekahi e ao iloko oia mau kula ke loaa ole ia ia ka palapala hookohu kumu ao i kekahi kanaka, ke ole oia e hoike mai i ka mea ? maopopo ai he kanaka noho pono oia, a ua makaukau no ke ao kula; a e hlki no ke hoopau ia na palapala hookohu kumu ao, e ke Kahu Kula Nui, a e ka Pōpa Hoonaauao paha, ke loaa Ina kumu kupono; aka hoi, e hiki no ike kumu kulai hoopau ia e ke Kahu Kula Nui, ke hoopii hou ae i ka Papa Hoonaauao. Pauku 23. Nake Kahu Kula Nui ehoonoho aku i na kumu ao o na kula aupuni„& ina hoi he pilikia, alaUa na ka Papa Kula Apana e hoonoho iho i na kumu ao, a na ke Kahu Kula Nui wale no, a o ka Papa Hoonaauao paha, ka mana e hoopau ai ia lakou. Pauku 24- E hiki noi kela me keia kumuao, ke hoopai kupono i kana poe haumana iloko o ke kuia, aoie hoi e hihia ke kumu no ia hoopni ana pela.

Pauku 25. fi uku ūi na kwuao ilukoM na kula kamu mua e hke tue ka oMta i holou e k& Paua Hoonaauuo uo ua kuia » pau, a no kekahi kula hooiiahi pftha. , NO NA BUKC A ME KA LAKO MLAPALA. Pauku 26. Na ka Pajja Hoaa*att»o • i hoolako i na Luua Kula, i lleela me keia ma* j nawa, e like tzte ka manao o ua Papa oei kt | pono, i na buke * me na l&ko e ae e poa« ! af na kula, a na ka Papa bio e h<mcBtMfttp» i ai i ke ano e hookaa mai li no na buke i ; haawiia i na haumana. i NA 1CUI.ANUI 1 KOKUAIA K KK AUPUWI, A Kt »A KULA WAK. Pauku 27. O kela kula keia kula nui, a kuln wae paha, i malamaiae ke Aopuni. na : ka Papa Hoonaauao e maluma a e hoopooopono;inanae na ke Aupuni kekahi kokua i ua knla nei, a na hai kekahi, ab)ia, aoie na ka Papa Hoonaauao wale no e hooponopono, e hiki no ia la ke oana aku, a hele aku no e ike i kona aao, a me na mea i hana ia maloko, i hooko ia ka manao o ke Aupuni ma kona kokua ami ia ia. Pauku 28. ina ike miiopopo ka Papa Hoonaauao ua uhakiia ka palapala hoohui o kekahi kula nui, alaila, na ka Peresidtoa e hai aku ia hewa i ka Loio Kuhina, a oana no e hana koke i ka mea e hoopauia'i ua palapala hoohui nei. Pauku 29. Aule no e manaoia ma keia kanawai, ua hoole ia na kula pualu kuokoa, aole na ke Aupuni e mainma, ke oie • iiio ia niau kula i mea hoowalewale • hana he> wa, a ina e kauohaia ua kumu e hoike mai i kela makahiki keia maimhiki i ka Papa Hoonuauao, i ka nui o na haumana, i ka niea nana e malama, a rac ke anonui o ka lakou mau kula. NO NA KULA BERITANIA NO NA KEIKIKANE A MK NA KAIKAMAHINE UAWAII Pauku 30. Na -ka Papa Hoooaauao e haawi. noloko ae o na dala e waiho ana raa kona lima, no ke kukulu ana i kuia hanai a mau kula hanai paha, e aoia na keikik&ne iloko o ka olelo Enelani a me ka hoouaauao e ae. Na ua Papa nei e hooholo no na mea e ao ia iloko o ia mau kula, a uana noe hookohu, e uku, a e hoopuu hoi i na kumu ao ke manaoia ua pono, a nana no e hoomao* ]x>po i ke ano e kokua ai uii makua mea kti* ki iloko o ke kuia, a ine na keiki hoi e komoia me ka uku ole. A he mana n#ko ka Papa Hoonaauao e hooholo i na raia a pau e pili ana i ka noho pono, ke ola maikai o ua kino, a ine ka hooiuiiauao ana iioko o na kula a pau e kukuluia, uiamuii o keia Pauku. Pauku 31. E kokua uo hoi ka Papa Hoo» naauao, e like nte ka inea e hiki ai me ua dala ma kona iiina, i na kula ohana no na kaikainahine Hawaii, iuahe kula i kukuiuia e ua Papa nei, a na kekahi inea e ae paha i kukulu, a no ia kokua ana he umim ko ka Papa Hoonaauao e huna e like uie kona ma* nao he pouo. (AoU «