Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 6, 9 Pepeluali 1865 — Page 3

ʻaoʻao PDF (1.61 MB)

Ka Nupepa Kuokoa.

Pohaka makaikai nui ia.

                E KA NUPEPA KUOKOA E ; ALOHA OE :—
            Ke kukini mama i ka poai a puni ia Hawaii o Keawe, o Maui nui hoi o Kama, o Molokai nui a Hina, Oahu o Kakuhihewa, a Kauai o Mano, a kaulele mai hoi Niihau, ka aina o ka haole.
            No kela mau hua e kau ae la ma ke poo o keia kukulu manao ana, oia keia. " Pohaku makaikai nui ia." Aia ma Iao, i Wailuku, Maui nei, ua kaa kekahi pohaku nui, mai luna iho o kekahi o ko anei mau pali kamaaina ; iloko o ka la 9 o Dekemaba, o ka makahiki 1864. O ke ano o keia pohaku, he olapalapa ma kau wahi, a palahalaha ma kau wahi, a loihi no hoi ; a hookahi poo nui, a hookahi poo uuku o keia pohaku. O ka loa o keia pohaku, mai kona poo nui, a hiki i kona poo uuku, he 10 kapuai. O ke anapuni o kona poo nui, he 13 kapuni, a o ke anapuni o waena o keia pohaku, 8 kapuni, o ke anapuni o kona poo uuku, 4 kapuai. Iloko mai o ka la 11 o Dekemaba (oia ka la Sabati) oia ka la e hoomaka ai o ka poe makaikai, e hele e nana i ke ano kino o keia pohaku. Ia lakou e hiki ai ma kahi e waiho ai o ka pohaku, ninau mua aku la lakou i na kamaaina oia kahawai. Maihea mai keia pohaku ? Hai mai kekahi poe, mai luna mai o ka pali, a i kekahi poe hoi ; mai lalo ae o ka honua. A ina e ninau ia'ku, pehea e akaka ai mai lalo ae keia pohaku ? Alaila, he puni ke kii koke ae i ka laau a Kekuaokalani, ia Hoolehelehekii. He kii ka ka mea o ka maopopo o ka ike ana, mai lalo ae ka pohaku. Eia kekahi kumu o ko lakou manao ana, anai lalo ae keia pohaku. Ua pii lakou e nana ma na wahi o keia pali. A mai keia la11 mai o Dekemaba, a hiki i keia la 14 o Ianuari, o ka makahiki 1865, ua nui loa ka poe makaikai i hele mai e nana i keia pohaku. O na la Poaono a pau, na la nui o ka poe makaikai maluna o na lio, a ma na wawae no hoi. Iloko o kekahi o na la mua i pii ai ka poe makaikai, ua lawe kekahi i wahi huluhulu awa, a waiho ma ke poo nui o ua pohaku la. A i ka hoi ana mai, alaila, olelo aku la i ka pohaku, "aloha oe." (Pau ole no hoi ke kuhihewa o ka Hawaii nei piha welu. I ka noho iho no ka iloko o keia malamalama nui o ka nuhou maikai a Kristo ; a makapo iho la no na maka.) A no keia hana mau o ka poe makaikai pela, ua hele aku ko makou kahu ekalesia ; oia W. P. Alexander e nana, a ua hai mai oia, he pohaku kaa mai no mai ka pali mai. Aole e like me ka manao o kekahi poe; mai ialo ae ka pohaku. Ke hooki nei au maanei ua uhi ke kuawa.
D. K. HEWAHEWA.
Wailuku, Maui, Ian. 31, 1865.


Ka Ahaaaina Kula Sabati ma Waiohi-nu, Kau, Hawaii.

                E KA NUPEPA KUOKOA E ; ALOHA OE : He wahi ukana ka'u e hooili aku ia oe, a nau ia e auamo hele aku ma na maka puni ano mea hou o ko kaua paeaina, mai ka la hiki i Kumukahi, a ka la welo i Lehua.
            Ma ke kakahiaka o ka Poalua mua o keia makahiki, oia hoi ka la 3 o Ianuari nei, ua wehea pono ia mai na eheu o ke kakahiaka, ua kalae pono na kualono, a ahuwale mai no hoi na piko poo o na mauna, a haawi mai ka la i kona ikaika lilelile me ka hanohano nui; a oia no hoi kekahi la ano nui i hanaia ma Kau nei, no ke poo e kau kehakeha'e la maluna, oia hoi keia: " Ka Ahaaina kula Sabati ma Waiohinu, Kau, Hawaii."
            Ma ka hora 9 1/2, ua akoakoa mai na haumana kula Sabati, o na kula a pau, mai Kahuku, a hiki i Keaiwa, maloko o ka Luakini pohaku ma Waiohinu. He ehiku kula i akoakoa mai me na kumu pu a me na makua hoi, aka, aole nae i piha loa ka halepule i ka hoomaka ana o ka hana, he hapa wale no.
            Ua kahiko ia ka hale i ka maile a me na lau inia ; a ua kauia hoi ma ka paia Akau o ka hale o loko i na hua helu i hakuia me na wawae-iole, (mea ulu o ka nahelehele) a lilo i huahelu 1865.
            A malu pono ka hale, pule o Rev. O. H. Gulika, a pau ia, himeni ke kula kaikamahine a Rev. O. H. Gulika i kekahi himeni e pili ana i ke kula Sabati, i paiia ma ka Hokuloa, Helu 11." A penei no ia : " Mai mai mai, Hele mai, wiki'a, I ke Kula Sabati."
            A pau ia, he himeni no ke kula a K. Bolapola, o Waiohinu, ma ka Lira Kamalii, o " Manomano" ka leo ; a na ke kula a Haoa ka himeni hope.
            Mahope iho o keia mau mea, ua kaheaia na inoa o ka poe hele mau me ka haule ole o kekahi la Sabati, e ke kumu nui o ke Kula Sabati. A pau ia, ua huakaihele na haumana mai ka Luakini aku, a hiki ma ka puka o ka pa o ka Luakini, huli i ka Hema, a a hiki i kahi o ka Halekuai o N. George, a huli hou i ka akau, a.hiki ma ka puka o ka pa o ka Luakini, ua kaheaia ka huro e hooholike ana, " Hipa ! Hipa ! Hipa !! Huro !!! Ekolu ka hana ana pela, alaila, hele hou aku i ka Hale Amara, huli i ka hikina, a kokoke i ka Halekuai o C. N. Spencer Esq., huli hou i ka aoao komohana ma ia alanui no, e hele ana a komo i ka pa o ka Halekula a K. Bolapola ; oia no hoi kahi i hoomakaukauia no ka Ahaaina ana no ke Kula Sabati e Mr O.
            H. Gulika, a me na kumu kula elua. o Waiohinu. A hiki hoi ma ka lanai i hoomakaukauia, noho iho la na keiki ma ka papaaina. Pule o Mr. Gulika, me ka hoomaikai aku i ke Akua no ka ai, a me ka malama lokomaikai ana mai ia makou i ka makahiki i kaahope aku la. A paina iho la a lawa. He poi kalo no hoi ka berena, a me kekahi mau mea e ae, a he moa, palahu, bipi, (na Kulika mai) puaa, i-a maoli, na mea ko koolua no ka ai o keia Ahaaina.
            Ma keia mau mea ai no hoi i kuupau iho ai na keiki opiopio, a me na makua puukani o ka makani kuehu lepo a ka Moae o Kau i hoonuu iho ai, me he la o Kopanaialewa me kahi boy iki ana.
            A pau hoi ka paina ana, ua kukulu houia ka huakai, e hele ana a hiki i ka Luakini, no ka hoike i na keiki Kula Sabati, i kekahi mea hoolele aka no na kii, me ke aniani nui i hoomalamalamaia e ke kukui. Hele pololei aku la ka huakai i ka Luakini; he 121 na keiki ma ia huakai loloa i paluaia me na hae Kula Sabati, mamua pono o kela kula keia kula i hiki mai; a ua malu pono ka huakai me ke ano iuiu no hoi, me he puali anela opio la no Paredaiso, e hookahakaha ana ma na kahua o Ierusalema Lani, ka hele a ha ka iwi maka o ko Koolau, i ka pu-a ana mai i ka nahele.
            A komo ka huakai a na kamalii opiopio me ko lakou mau alakai ma ka Luakini; ua hoomaluia ka hale a malu pono, alaila, ua paniia na puka komo a me na puka aniani, e hoopoeleele ana i ka malamalama o ka hale, i akaka pono ai ka a ana o ke kukui.
            A makaukau no ka hoike ana aku, ua pii o Kulika, a me Cap. Crane pilina o ka Awai, no ka kana ana i na mea i hoike mua ia e ka Luna Hoomalu o keia hana, a ninau mai la i na keiki penei: " Owai ka Peresidena mua o Amerika Huipuia ?" Hai aku la na keiki, "o Wasinetona." Ia manawa, hookomoia'e la ke kii o Wasinetona ma kahi o ke aniani hoonui, me ka malamalama o ke kukui, a lele aku la ke aka a pili i ka lole kukaenalo i hoomakaukauia ; piha koke ae la na maka maka-pehu o ka uka maulukua i ka hio, a lelele ae la na puuwai e pakui ana i ke ake-niau, a huahua ae la i ka olioli nui hiki ole ke aua iho.
            A hala'e la ia kii me kona mahaloia, hoonaueia ae la ko makou mau onohi luuluu i ka olioli, e ike i ke kii o Linekona. Ia ia nae i pani ae ai i ka makalua o kahi a makou i ike ai i ke kii hanohano o Wasinetona, loohia hou iho la ko loko o ka hale i ka maeele no ka olioli, me ka lelele o na hauli e panapana ana iloko o na ateri o ka puuwai ; a pela no ke kii kamaeu o Kalani, (Grant) ke Generala eueu nana.e pu-ana mai nei o Rikemona, ke kulanakauhale alii o ka aoao Hema, kahi a kakou i lohe ahailauahea wale ia mai nei. Nana aku no hoi i ke kii o keia kaata, " Maikai Puna mamae i ke ke 'kua wahine," me he mea la o Palehuna ka hele a muimuia.
            Ma keia mau kii i hoike ia aku nei, a me na mea i koe i hoike ia ae e lakou la aku, a me lakou la iho hoi, no keia hana ano hou i na maka kuaaina nei o na kama opio, a me na pu-pu o ke au o Kamehameha Nui, a hiki ia Kapuaiwa Kamehameha R. Ma keia ike ana, nui ka hauoli, ka makemake, ka lelele o ka houpo, e hoonana i ka manawa, e loku ana i ke ake, ka li anu haukeke a ka maeele, i neia mea maikai he naauao. Hu ka aka a haawe, pii ka olioli a kipapa, o ka makemake hoi a ku ka paila, o ka hoonuu mea hou hoi a lihaliha, ka ua mea o ka ike hohonu.
            Ma na kii nae o ka Baibala ka'u olioli nui ana, oia hoi o Adamu ma laua o Eva, me ke kanaka i haule iwaena o na powa, a me ke kii o Elia ma ke kahawai o Kerita ; a pela wale aku.
            A o ke kii hope nae, oia kai haawi mai i kona aloha ma na hua palapala Beritania penei : " Good night," me ka wehe mai i kona papale. A pau ae la ia, ua weheia ae la na puka komo, a ia manawa ua haawiia he mau pepa i na keiki kula Sabati. Ua hookuuia ke anaina me ka olioli, a hoi aku la. Me oukou ke aloha o ko oukou hoa, a me ka L. H. pu. J. W. HANU.
Kau, Hawaii, Ian. 16, 1865.

He Ahaaina Pualiinuwai.

                E KA NUPEPA KUOKOA E ; ALOHA OE :— Ma ka la 31 o Dekemaba iho nei, oia ka la pau o ka makahiki 1864 o ko makou la ia i " Ahaaina Pualiinuwai ai," ma ka Halekula ma Kaumakapili, ma ia la ua akoakoa mai na makua, a me na kaikamahine o ke kula, aole nae i pau loa mai na haumana o ua kula kaikamahine la, o ka nui o ka poe i hele mai he 20 wale no, ma ka hora 12 o ke awakea o ua la'la, paina na haumana, a mahope iho o lakou, ua hanai aku ke kumu i ka poe i hele mai, na makamaka, na hoalauna ma ka uhane, a me ka poe malihini, o kahi mea ai i loaa ia ia, a mahope iho o lakou paina na makua, a pau ko lakou ai ana, hana na haumana o ua kula nei i kekahi mele Pualiinuwai i haku ia e ke kumu, a i hoomakaukau ia hoi no ua la'la.
            A i ka pau ana ae o ka hana ana, piha loa ke anaina i ka olioli, a me ka mahalo, a mahope iho hoi, he mau haiolelo nana keiki o ke kula wae, ua eleu no hoi lakou ma ka lakou hana, ua imi ia keia i mea e hoohauoli ai i ka manao o na haumana, a pela no hoi e holo ai ka hana. G. W. KAHIALA.
Honolulu, Dekemaba 31, 1864.

He ninau kupono.

                E KA NUPEPA KUOKOA E ; ALOHA OE :— Ua ili mai iluna ka hihia e ninau aku, a oia no hoi keia :— No keaha la i o ole ia ai ka makou poe keiki, no keaha la ? He luna ole anei i hoonohoia no ia oihana, ka mea i o ole ia ai o ua keiki i o ole ia ? No ka palahehe ole anei o ka Papa Ola, ka mea i loaa ole ai ka luna o ke hele ae e o ? Nolaila, ke haohao nei makou ka poe mea keiki o ka Apana o Koolau nei, no ka hele ole o ka luna o e o i na keiki a makou.
            E ke Aupuni o ka Moi, e paikai i na poo o keia hana, e hoouna i ka Luna o e hele kaapuni, o hiki mai o Makamakaole, a hoopoino i na keiki, a nui ke poho o ke Aupuni, alaila e hookoia auanei ka ka Baibala, " Ua loheia ka leo ma Rama, he pihe e uwe ana, uwe ana o Rahele no kana mau keiki, no ka mea, aole ia e na, no ka mea aole ae nei lakou." J. LONDON.

No ka Pouli ana o ka La.

                Ua kuhihewa na kanaka maoli i ke kumu o ka pouli ana o ka La, no ka mea, aole lakou i hoomaopopo i na mea nui a ke Akua i kau mai ai ma ke aouli o ka Lani ; a iloko o keia hoomaopopo ole ana i wanana wahahee ai he alii make.
            Eia wale no ka mea i pouli ai ka La, o ka la ka mea kino e hoomalamalama ana i ka honua nei, a me na hoku hele e ae, a me na mahina, he mau kino moakaka lea ole lakou, noia mea, i ku hele ana a ka mahina mawaena o ka La, a me ka Honua, alaila, e malu ia kekahi hapa o ka Honua, a e pouliia ka La i ka poe e noho ana ma ia wahi o ka Honua. No ka mea, e poai ana ka mahina i ka Honua, he 27 la, a iloko o keia poai ana ka pouli ana,o ka La. J. I. W. KAMA.

Nu Hou ma Kaneohe nei.

                E KA NUPEPA KUOKOA E ; ALOHA OE : Ka hoa kamailio o ka lahui Hawaii, ka hoa kuwili o ke aumoe.
            Eia ka nu hou, ua paa ka hale wiliko ma Kaneohe nei. Ua wili iho nei ke ko i ka la 2 o Ianuari, aole nae i hoopaaia. Akahi no a ike keia apana kuaaina i keia mea hou. Ua kahe awai mai na kanaka na wahine, na keiki e ike i keia mea hou. He nu hou ia i na mea a pau loa. Eia kekahi mea hai aku, o ka loa o ka hale 160 kapuai kona loa, 30 kapuai kona laula, 12 kapuai keiekie o kona pae pou, o na mea a pau loa, ua maikai no ; o na kapuai o ka puka uwahi, he 45 kona kiekie. Ua lai no ke nana'ku, ku me he anuu la ke ao a ke aloha, ka ua mea he kiekie. IOSIA MEEMANO.

KANAWAI HOU.
Bila Haawina no 1864 a me 1865.

                E HOOHOLOIA e ka Moi a me ka Ahaolelo o ko Hawaii Pae Aina i akoakoa iloko o ka Ahaolelo kau Kanawai o keia Aupuni. Pauku 1. O na haawina dala mahope nei i hiki aku kona huina i na dala he elima haneli me kanahikukumamaha dala me kanahikukumaha keneta i haawiia ia mau dala maloko ae o na dala e waiho ana iloko o ka Waihona Dala Aupuni no na lilo o na makahiki elua, e hoomaka ana ma ka la mua o Aperila, 1864, a e pau ana i ka la kanakolukumakahi o Maraki, 1866.

NA KA MOI PONOI

Ko ka Moi dala ponoi me ka Oihana

    Alii.

$34,000.00

Puuku me ke Kakauolelo a ka Moi.

5,000.00

 

$39,000.00

HAAWINA HOOMAU

No ka Moiwahine Ema.

$12,000.00

No ka Mea Kiekie M. Kekuanaoa

8,000.00

 

$20,000.00

OIHANA KALAIAINA

No ke Kuhina

$8,000.00

No ke Kakauolelo mua.

4,000.00

                             alua.

3,000.00

Na Elele me na Kiai.

832.00

Kiaaina o Maui

3,000.00

               Kauai.

2,000.00

               Hawaii.

2,000.00

               Oahu.

3,600.00

Kakauolelo Kiaaina o Oahu.

500.00

                                 Maui.

600.00

                                 Kauai.

500.00

                                 Hawaii.

1,200.00

Ana Aina.

800.00

Oihana Kinaiahi o Honolulu.

5,800.00

No ka Makai Kiekie.

6,000.00

Makai Nui o Maui, me ka uku Kaka-

    uolelo, na ka Makai Nui e malama

    i ka Oihana Luana Dute, me ka

    Luna Awa o Lahaina.

4,000.00

Makai Nui o Haawaii, me ka uku Ka-

    uolelo na ia Makai Nui no e

    malama i ka Oihana Luna Dute me

    ka Luna Awa o Hilo.

4,000.00

Makai Nui o Kauai.

1,600.00

No ke ola o na Lawehala.

9,000.00

Luna Hale Paahao o Oahu.

3,000.00

Na Makai o Oahu.

13,000.00

                  Maui.

4,128.00

                  Hawaii.

1,968.00

                  Kauai.

1,064.00

Lako palapala no na Aha Hoomalu

    a me na Aha Apana.

500.00

Lako palapala a me kela me keia li-

    lo o ka Oihana.

1,000.00

Luna Leta Nui.

3,600.00

Kakauolelo a ka Luna Leta Nui.

1,600.00

Lawe Leta Kauai.

300.00

                 Oahu.

416.00

                 Maui.

600.00

                 Hawaii.

1,500.00

Na lilo no ka papa Ola, no ka uku o

    na Kakauolelo o na Hale mai, kuai

    ana i ka palahehe o lima, na lilo o na

    Aha Koroneri, no ka hookaawale

    loa ana a me ka malama ana i na

    poe mai Lepera a me na mai e ae.

30,000.00

Hoolimalima no na Keena Oihana.

2,400.00

Kope ana i na moolelo o ka Aha Ku-

    kamalu

200.00

No ke Paipalapala Aupuni, me ka

    hoopuka ana i Nupepa.

15,000.00

Kokua ana i ka Mahiai me ka Ee-

     moku.

5,000.00

Luna Wai me ke Kakauolelo Makeke.

2,400.00

Uku o na Luna Alanui.

8,000.00

Kuai ana i na mea hana Alanui.

1,000.00

Uku poho no na Alanui.

500.00

No ka hana hou ana i na Alanui na

    Hawai.

2,000.00

No ka hoomaikai ana i ke alanui ma

    Aalaloloa, e hooliloia e like me ka

    manao kupono o ke Kuhina Ka-

    laiaina.

1,000.00

Hana Hou ana i na Hale Aupuni, me

    ka Halemai Moiwahine.

11,250.00

Hale Papaa no ka Hale Dute.

850.00

No ka Oihana Wai, na uwapo, mouo,

    me ke Awa o Honolulu.

4,000.00

Uwapo o Keawaiki, Lahaina.

700.00

Kuai ana i heleuma me ka mouo no

    Waialua, Oahu.

400.00

Hana ana i ke awa o Honomalino.

300.00

Mokumahu “Pele,” e hoihoiia na lo-

    aa a pau i ka Oihana Kalaiaina.

12,000.00

Uku no ka hopu ana i na lawehala.

3,000.00

No ka Hale Lanahu me ka Hale Aila

    ma Waikahalulu.

1,500.00

Na Alahaka ma Oahu.

1,800.00

                        Maui (Wailuku).

753.38

                                e hooliloia e li-

    ke me ka manao ana o ke Kuhina

     Kalaiaina he pono.

700.00

Na Alahaka ma Hawaii.

2,000.00

Eli ana i ke Awa o Honolulu.

1,600.00

Hale Malama i na Pupule.

12,000.00

Ilina e hoopaaia’na.

8,000.00

 

$221,961.38

OIHANA O KO NA AINA E.

No ke Kuhina.

$8,000.00

No ke Kakauolelo Oihana.

4,000.00

No ke Komisina o ka Moi ma Ladana.

1,600.00

Lilo i na Agena o na Aina e.

1,600.00

Uku leka, pepa, me unuhiolelo.

2,000.00

No na Elele ma na Aina e.

4,000.00

 

$21,200.00

OHIANA WAIWAI.

No ke Kuhina.

$8,000.00

No ka Luna Buke Helu.

4,000.00

No ka Luna Dute Nui.

5,000.00

Kakauolelo o ka Luna Dute Nui.

3,000.00

Kiai Oihana Dute me Awa, Honolulu.

2,400.00

Luna Hale Papaa o Honolulu.

2,000.00

Luna Dute me Luna Awa, Kawaihae.

400.00

                                    Kealakekua.

200.00

No Kokua Kiai Dute Honolulu me na

    awa e ae.

1,200.00

Lako palapala me na lilo e ae, Hale

    Dute.

1,000.00

Uku o na Lunahelu, 4 hapahaneri.

10,000.00

Uku o na Lunaauhau, 5 hapahaneri.

6,500.00

Kela a me keia lilo o ka Oihana.

1,000.00

Uku hoolimalima kahua Uapo.

2,000.00

Dala koku i ka Halemai Moiwahine.

10,000.00

Dala Halemai i manaoia.

3,000.00

Kukui Awa o Lahaina.

500.00

Uku panee maluna o ka Aie Aupuni.

28,500.00

Ukupanee maluna o ke Dala Kula.

4,800.00

                    hoonoho haumana.

360.00

No ka hoonoho haumana.

1,500.00

Kuai ana i waapa me ka uku o na

    hoewaapa.

916.00

 

$96,276.00

OIHANA KAUA

No ke ola o na Koa.

$40,000.00

OIHANA HOONAAUAO

No ke Kahukula Nui.

$4,000.00

No ke Kakauolelo.

3,000.00

Lako palapala me kela a me keia lilo.

1,000.00

No na Kula Hawaii a me na Kula

    Enelani, e hooliloia e ka Papa ho-

    onaauao e like me ka Pauku 49 o

    ke Kanawai Kivila a e hoo-

    ponopono ai i ka Oihana Aopala-

    pala o ke Aupuni.

24,000.00

No ke Kula Hanalima me ka Ho-

    opololei.

6,000.00

 

$38,000.00

OIHANA KANAWAI

No ka Lunakanawai Kiekie.

$10,000.00

No ke Kokua Lunakanawai Mua.

8,000.00

                                         Alua.

6,125.00

No ka Loio Kuhina.

8,000.00

Hookahi Lunakanawai Kaapuni o

     Oahu

1,200.00

Ekolu Lunakanawai Kaapuni o Ha-

    waii $600 pakahi no ka makahiki.

3,600.00

Lunakanawai Kaapuni o Maui.

2,400.00

Lilo o ka hele ana o ka Lunakana-

    wai Kaapuni o Maui.

200.00

Lunakanawai Kaapuni o Kauai.

2,000.00

Lunakanawai Hoomalu o Honolulu.

4,000.00

                                     Lahaina.

2,000.00

                                     Hilo.

1,600.00

Kakauolelo Aha Kaapuni Apana 2.

400.00

                              mua   Apana 3.

300.00

                               alua             3.

300.00

                                               4.

300.00

                  Alua o ka Aha Kiekie.

2,400.00

Maheleolelo me Unuhiolelo Aupuni.

2,000.00

Na lilo o ka Aha Kiekie me ka uku

    o na hoike ma na hihia karaima.

2,200.00

Na lilo o ka Aha Kaapuni, Apana 2,

    me na lilo o ka hele ana o na

    Lunakanawai me ka Loio Kuhina.

1,200.00

Na lilo o ka Aha Kaapuni Apana 3.

1,000.00

                                                4.

400.00

Lako palapala Aha Kiekie ma Kaa-

    puni

500.00

Kuai ana i na Buke Kanawai.

500.00

No ke pai hou ana i ka Buke I o na

    Olelo Hooholo o ka Aha Kiekie ma

    ka olelo Hawaii, a me ka Buke II

    ma ka Olelo Hawaii a me ka Olelo

    Enelani, a me ke pai hou ana i ke

     Kanawai Hoopai Karaima, $3,150

    -e kikooia ia mau dala mailoko ae

    o ka haawina no ke Paipalapala

    Aupuni.

 

Uku o ka L.K. Apana. Puna Hawaii

500.00

                                    Kau

500.00

                                    Kona A., H.

500.00

                                    Kona H.,  

500.00

                                    Kohala A., “

500.00

                                    Kohala H., “

500.00

                                    Hamakua   

500.00

                                    Wailuku Ma.

500.00

                                    Hamakua., “

500.00

                                    Hana.,        

500.00

                                    Kaupo.,      

500.00

                                    Lanai.,

300.00

                                    Molokai.,   

500.00

                                    Ewa & Wai-

                anae Oahu.,

500.00

Uku o ka L. K. Apana, Waialu & Ko-

                olauola Oahu.

500.00

Uku o ka L. K. Apana Koolaupoko O.

500.00

                                    Hanalei & An-

                ahola Kauai.

700.00

Uku o ka L.K. Apana, Lihue, Kauai.

500.00

                                    Koloa,    

500.00

                                    Waimea, Kau-

                ai a me Niihau.

500.00

 

$74,625.00

KELA LILO KEIA LILO,

Na Lilo o ka Aha Elele.

1,000.00

Haawina ku i ka wa no L. Andrews.

2,000.00

                                     Ioane Ii.

2,000.00

Kakauolelo o ka Aha Kukamalu,

                $5 no ka la.

200.00

Lako palapala me na lilo e ae o ia

                Aha.

100.00

Kuai ana i moku no ka Moi a me na

                lilo no kona kaapuni ana.

7,173.34

Lilo no ka Ahaolelo.

7,000.00

Waiwai o J. Dunn.

408.61

                J. Bradney.

391.86

                  Takalaiki.

28.21

Na uku makahiki i kaaole (papa C.)

552.00

No ka hookaa ana i na uku i hooka-

    a ole ia o na Lunakanawai Kaapu-

    ni o Oahu a hiki i ka la e hooho-

    loia-i ka Bila Haawina, e nana ia

    ke ano o ia mea a e hookaaia e ke

    Kuhina Waiwai.

1,200.00

No ke dala koe aku i ka Moiwahine

    Ema no ka Haawina Hoomau, mai

    ka la 30 o Novemaba, 1863, a hiki

    i ka la 31 o Maraki, 1864, e like

    me ka Pauku 3 o ke Kanawai e

    hookaawale ana i Haawina Hoo-

    mau no ka Moiwahine Ema.

1,333.34

Koena o ka uku o ka Loio Kuhina.

125.00

 

$23,512.36

HONOLULU

No ka Moi.

$39,000.00

Na Haawina Hoomau.

20,000.00

Oihana Kalaiaina.

221,961.38

           o ko na Aina E.

21,200.00

           Waiwai.

96,276.00

            Kaua.

40,000.00

            Hoonaauao.

38,000.00

            Kanawai.

74,625.00

No kela lilo keia lilo.

23,512.00

 

$574,574.74

                Pauku 2. E kau no ke Kuhina waiwai ma na aoao o na loaa o ka Bila Haawina o 1862, a me 1863, i na koena a pau i haawiia ma ke Kanawai i aponoia Augate 23, 1862 a aole nae i ukuia a hiki i ka la 31 o Maraki, 1864, aole hoi i hoakakaia ma kahi e, a oia mau puu dala a pau e manaoia aole e ukuia nona ku mu i haawiia i kinohou.
            Pauku 3. E hoomau aku ke Kuhina Waiwai i ka uku ana o na uku makahiki i oleloia ma keia Kanawai, ka uku o na Koa a me na Makai, na lilo o ka Oihana Kinai Ahi, ka Aha Kiekie a me na Aha Kaapuni, na Bila Aie o ke Aupuni a me ka uku hoopanee pu, a me ka uku hoopanee ma ke dala kumupaa no na kula e waiho ana iloko o ka Waihona, a hiki i ka la 30 o Iune, 1866, ke ke holo ole ia he Bila Haawina hou mamua ae o ia la.
            Pauku 4. Aole loa e ku i ke Kanawai, ke uku ke Kuhina Waiwai, aole hoi e ukuia'ku i kekahi dala mailoko ae o ka Waihona no na kumu e ae, no na kumu wale no i hoakakaia ma keia Kanawai; aka hoi, o na dala a pau i waihoia mai iloko o ka Waihona no ka manawa pokole, a ua haawiia aku no ia he palapala hoike aie, a me ka uku hoopanee ma ia dala, e ukuia no i ka manawa i oleloia me ka haawina ole, aka, ina e puka mai ka mailuku, a o ke kaua, a o ke kauaia mai, a o ke kipi, a me na pilikia e ae o ka lehulehu, alaila e hiki no i ka Moi iloko o ka Ahakukamalu, ke haawi i na dala kupono no ia pilikia, a e hoike ke Kuhina Waiwai i ka Ahaolelo e hiki mai ana, no na dala a pau i ukuia mamuli o keia olelo.
            Pauku C. Ua ku no i ke Kanawai, ina i pau e kekahi haawina okoa iloko o kekahi oihana, e hoolawa ke poo o ka oihana ia ia no loko ae o ke koena o kekahi haawina okoa e ae, iloko o ua oihana nei, ina he koena na ke poo o kela oihana keia oihana e hoike i ka Ahaolelo mahope iho, i ke dala i hooliloia pela, aka hoi, aole i ae ia ma keia e hoolilo aku i na haawina no na hana hou ma kekahi Apana Kiaaina mawaho ae o ia Apana.
            Pauku 6. Ke hiki ole i kekahi mea ia ia na Oihana Aupuni elua i hookaawaleia ka uku makahiki no ia mau oihana, ke ohi i ka uku i oi aku mamua o ka uku o ka mea kiekie o laua, ke oi aku ka uku o kekahi o ia mau oihana mamua o elua tausani no ka makahiki, a, aole no e ukuia oia i kekahi uku e ae a uku i oi aku paha.
            Pauku 7. E lilo keia i Kanawai mai kona la aku i hooholoia'i.
            Ua aponoia i keia la 10 o Ianuari, M. H. 1865. KAMEHAMEHA R.

Awa o Honolulu.

Na Moku Hawaii ku mai.

Ian.         26 — Hana mai Nawiliwili mai, me 254 pahu ko, me 40 eke ko, me 20 ohua, a me na ukana e ae.
                28 — Kilauea mai Kona mai, a me Lahaina hoi, 34 pipi, 40 pahu pipi, 20 hipa, 10 puaa, 120 eke          uala, a e 270 ohua. 6 000 alani.
                28 — Helene mai Maliko mai, me 140 pahu ko, 160 pahu malakeke, 2 puaa, me 11 ohua.
                28 — Warwick mai Molokai mai, me 45 hipa, 6 puaa, 10 pahu waiupaka, me 10 ohua, me na                 waiwai e ae.
                28 — Nettie Marrill mai Makena a me Lahaina mai. 453 pahu ko, 123 pahu malakeke.

            28 — Active mai Makena a me Lahaina mai, 442 pahu ko, me 140 pahu malakeke, me 6 ohua.
            29 — Kemiki (Themis) Kialua Manuwa mai Varepalaiso mai, 40 la, a 4 ona mau pu.
                30 — Moikeiki mai Kahului mal, 300 pahu ko.

            30 — Mary mai Maliko mai, me 291 pahu ko, 111 pahu malakeke.
            31 — Kanukuokamanu mai Hilo mai, me 82 eke pulu, 12 eke pepeiaolaau, 34 ili pipi, 12 eke                 kope.
                31 — Anelaulia, mai Waimea a Koloa mai, a me 12 paila wahie, 6 eke raiki, 1 lio, 2 bipi keiki, 8                 ohua a me na waiwai e ae.

Feb.        2 — Moi-kane mai Kahului mai, me 290 eke kulina, 200 eke baraoa, 42 pahu ko, 32 pahu ko aole   i hoomaloo ia, 9 Lio, 16 ili pipi, 4 ohua.
            2 — Emaraina mai Kau mai, me 20,000 opelu, 2,000 ili kao, 1,000 alani, 460 kukaa pulu, 60 eke     kope, 27 eke pepeiao, 3 ili pipi, 4 puaa, 1 eke aila koli, a me 50 ohua.
            3 — Hana mai Nawiliwili mai, me 99 pahu ko, 99 eke ko, 64 paha malakeke, 2 pipi, 1 Lio, me 10                 ohua.
            3 — Kalama mai Koloa mai, me 200 pahu ko, 100 pahu malakeke, 6 paila wahie, 3 Lio, 3 puaa,      me 4 ohua.
            4 — Kilauea mai Hawaii, a me Maui mai, me 28 pipi, 60 pahu uala, 50 ope ili pipi ulaula, 20 puaa,                 58 ohua.
            4 — Helene mai Maliko mai, me 225 pahu ko, 100 pahu malakeke, 4 ohua.
            5 — Mary mai Maliko mai, me 200 pahu ko, 106 pahu malakeke, me 6 ohua.
            5 — Active mai Lahaina a me Maalaea mai, me 200 pahu ko, 100 pahu malakeke.
            5 — Moi-keiki mai Kahului mai, me 140 pahu malakeke, 21 eke kulina.
            5 — Nahienaena mai Hilo mai, me 200 pahu ko, 270 pahu malakeke.
            5 — Nette Merrill mai Lahaina a me Maalaea mai, me 182 pahu ko, 119 pahu malakeke, 70 ili             pipi, 106 ili kao, a me 7 ohua.

Na Moku i Holo.

Ian.         27 — Moiwahine i Hanalei me 1,000.00 dala.
                27 — Marilda i Hilo.
                28 — Hana i Nawiliwili.
                28 — Anelaulia i Waimea, Koloa.
                28 —Live Yankee.
                30 — Kilauea i Lahaina, Makena, Kohala, Kawaihae a me Kona.
                30 — Helene i Maliko.

            30 — A. A. Eldridge i San Francisco.
            31 — Warwick i Molokai.
                31 — Nette-meri, Lahaina a me Makena.
                31 — Active i Lahaina ame Makena.
                31 — Moikeiki i Kahului.
                31 — Mary i Maliko.
                31 — Yan kee i San Francisco.
Feb.        4 — Hana i Nawiliwili.

            6 — Kilauea i Maui a me Hawaii.
            6 — Moikeiki i Kahului.
            6 — Helene i Maliko.
            6 — Emalaina i Kau.
            6 — Kalama i Nawiliwili a me Koloa.
            6 — Moi-wahine i Hanalei.
            7 — Netten-merrill i Lahaina.
                7 — Moi-Kane i Kahului.
7 — Mary i A * hoi a


HANAU.

Ian. 10, ma Kaipuoi, Waikiki-kai, Oahu, hanau o John S. Kawai k, na Kekipi.
Ian. 21, ma Ulukou, Waikiki-kai, Oahu, hanau o Kekaahiki k, na Uu me Kamealani.
Ian. 24, ma Kuliouou, Oahu, hanau o Kaaihue k, na Paulo me Hoano.
Ian. 27, ma Kaneloa, Waikiki-kai, Oahu, hanau o Limaloa k, na Keau, he keiki kamehai.
Ian. 29, ma Waikapu, Maui, hanau o Puakalaumea, na Hoopii me Kukuiahu.
Ian. 31, ma Pauoa, Oahu, hanau o Meli, he kaikamahine, na Meli.
Sek. 12. ma Kualoa, Koolaupoko, Oahu, hanau o Mikalaukekele w, na Hoapili k, me Hoapili w, a ua make no.

MARE.

Ian. 31, ma Honolulu, mare o Kalehuna k, me Kioku w, na Rev. H. H. Pareka laua i mare.
Feb. 4, ma Honolulu, mare o Keawe k, me Kaaipohuehue w, na Rev. H. H. Pareka laua i mare.

MAKE.

Ian. 3, ma Waikapu, Maui, make o Inoaole (k.)
Ian. 6, ma ia wahi no, make o Kalunaaina (k.)
Ian. 26, ma ia wahi no, make o Kaipo (w.)
Ian. 28, ma ia wahi no, make o H. Willi. (k.)
Ian. 6, ma Hanalei, Kauai, make o Mareko (k.)
Ian. 28, ma Kahaluu, Koolau-poko, Oahu, make o Kahuhu w.
Ian. 30, ma Kuliouou, Oahu, make o Kanuku (k.)
Ian. 31, ma Pauoa, Oahu, make o Keonepahu (k.)
Ian. 31, ma Waikane, Koolau-poko, Oahu, make o Liloa (w.) he mai loihi kona, he 61 kona mau makahiki o ke ola ana.
Feb. 2, ma Waikane, Koolau-poko, Oahu, make o Haaheo (w.)
Feb. 6, ma Waikiki-kai, Oahu, make o Kaaikaula (w.)
Feb 6, ma Koko, Maunalua, Oahu, make o Kane (w.)
Feb. 8, ma Waipa, Kauai, make o L. Kilae (w.)
Feb. ma Hanalei, Kauai, make o Inoaole (k.)
Mar. 30, ma Waioli, Kauai, make o Inoaole (k.)
Ape. 26, ma Hanalei, Kauai, make o Uheke (k.)
Mei 27, ma Waioli, Kauai, make o Kii (w.)
Mei 28, ma Hanalei, Kauai, make o Iane (k.)
Iune 3, ma Hanalei, Kauai, make Sara (w.)
Iune 6, ma Hanalei, Kauai, make o Mereana (w.)
Iune 6, ma Waioli, Kauai, make o Nakaula (k.)
Iulai 14, ma Waioli, Kauai, make o Kamehai (w.)
Sep. 1, ma Hanalei, Kauai, make o Makakoi (w.)
Sep. 14, ma ia wahi no, make o Waipuhia (k.)
Sep. 15, ma ia wahi no, make o Kaumanohili (w.)
Sep. 24, ma ia wahi no, make o Hiaala (w.)
Sep. 20, ma ia wahi no, make o Inoaole (w.)
Nov. 6, ma Kanalei-kai, Kauai, make o Puhipuhi (k.)
Nov. 8, ma ia wahi no, make o Kamehai (k.)
Dek.12, ma Waipa, Kauai, make o Kaaikaula (k.)
Dek. 8, ma ia wahi no, make o Kaupa (w.)
Dek. 12, ma ia wahi no, make o Keemau (w.,) no Hawaii mai, me ka ike ole o kona mau makamaka ia ia.


OLELO HOOLAHA.

                I NA LUNA PA AUPUNI. UA NAlowale he Lio, mai kahi o ka mea nona ka inoa malalo nei. O ke ano o ua Lio la, he Lio hulupala, he keokeo na wawae hope, ua okia a pokopoko ka hulu o ka ai. O ka hao kuni, penei : 8 aia ma ka uha akau. A e ukuia no ka mea nana e hoihoi mai.
J. McCOLGAN. Honolulu, Oahu, Feb. 8, 1865. 167-3t*

OLELO HOOLAHA.

                UA KAPU LOA NA KOA-AHI MALOKO O HONOMALINO. Eia malalo iho ko lakou mau inoa i KAMAUA, AINAHOU, a me KANUKUHALE. Ua ike oukou ma ka Helu 60 o ke KUOKOA o ka M. H. 1862.
D. W. KALUAIHALANA, Luna malama aina. Honomalino, Kona, Hawaii, Feb. 4, 1865. 167-1t*

OLELO HOOLAHA.
Ma ka Waiwai } o KAMAHUI. (w) }

            E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU. NA mea waiwai maloko o ka waiwai o KAMAHUI no Kailua Koolaupoko i make aku nei, o ka poe i aieia, o ka poe pili kino, a pili paha ma kahi ano e ae, na lakou e hele mai a e hoike mai ia lakou iho, imua o ka Mea Hanohano G. M. Robertson, kekahi Lunakanawai o ka Aha Kiekie, ma ka Hale Hookolokolo i ke kulanakauhale o Honolulu, i ka Poaono, oia ka la 10 o Feberuari, e hiki mai ana, i ka hora 10 o kakahiaka. Ia manawa e hooponopono ia ka moo waiwai a Kealo, ka luna hooponopono waiwai a ka mea i make, a e hoike mai i kauwahi kumu, ina paha he kumu oiaio kona, i ole e hookoia ua moo waiwai la, a e hoopauia ka oihana a ua mea hooponopono waiwai la.
WM. HUMPHREYS, Hope Kakauolelo o ka Aha Kiekie. Honolulu, Feb. 8, 1865. 167-2t

OLELO HOOLAHA.
E KUAI KUDALAIA'NA KEKAHI
mau Lio o ka Pa Aupani.

                Ma Pauoa ekolu Lio, i ka Poaono, oia ka la 11 o Feb., I ka hora 12 o ke awakea. He mau Lio hou mai kekahi. Na Lio kudala, 1 Lio k, ulaula kaleko M me ke apo ae malalo, ma ka akau, 1 Lio k, puakeo hao ano e ma akau, 3 uha hema, 1 Lio k, ulaula lae kea nui, hao ano e ma ka uha akau. Na Lio hou, 1 Lio k, puakea wiwi hao ano e, 1 Lio k, ahinahina hao ano e, 1 Lio k, ulaula, hao ano e, 1 Lio k, hulupala hao P 5 J N akau, 1 Lio w, ahinahina wiwi hao ano e.
P. KAAIAHUA Luna Pa Aupuni. Pauoa, Feb. 8, 1865. 167-1t*

NA KAMAA NU HOU !

                AIA MA KA HALE HUMU KAMAA O J. B. SILOWAY, ma ka aoao ma Ewa o ke ALANUI MAUNAKEA, e pili la me ka hale kuai palaoa o G. WILHELM'S ma ALANUI HOTELE, mauka o ka Hale kuai rama o JAMES DAWS0N.— O na kamaa HAPA BUTI, mawaho ka LI HUKA. O na Buti o na ano paa loa. O na Kamaa wahine a me ko na keiki. He makepono ! He makepono !! J. B. KILAUKA. Honolulu. Feb. 8, 1865. 167-1m*

S. KUPANEA. J. W. KEAWEHUNAHALA.
Loio ! Loio !

                KE HOOLAHAIA'KU NEI I NA KANAka a pau o keia Aupuni, ua makaukau na mea nona na inoa maluna e Kokua, a e lilo hoi i LOIO no na mea a pau e loohia ia'na i ka hihia, a e pale ana no kekahi hihia imua o na Aha Hookolokolo o keia Aupuni. He mau mea laua i aoia i ka OIHANA HOONAAUAO ma ke Kulanui o LAHAINALUNA, a ua aoia hoi ma ka OIHANA Kanawai, a me ke kakau ana i na Palapala o kela ano keia ano, e ka Mea Hanohano G. M. ROBERTSON (LOPIKANA.) A o ko laua Hale Oihana, aia mauka iho o ka huina o ke Alanui Hotele a me Maunakea ma Honolulu, Oahu.
Honolulu. Feb. 6, 1865. 167-y

PAHU KUPAPAU !!

                AIA I KA MEA NONA KA INOA MALALO nei, na PAHU KUPAPAU o kela ano keia ano, no ke kumukuai emi loa. He mau Papakaukau, Hale-pa, a me na
mea waiho lole. F. KAISER. Hilo, Hawaii. Feb. 1, 1866. 166-3m.

OLELO HOOLAHA.

                E IKE AUANEI NA KANAka a pau o kela ano keia ano. Owau o ka mea nona ka inoa malalo nei. Ke hookapu aku nei au i kuu aina ia Opana, ma Hamakualoa Maui Hikina.
            Aole e hele wale, a pela no na holoholona, Lio, Bipi, Hoki, Miula ; ka uku o ke kanaka a me kela mau holoholona, hookahi dala pakahi ke komo hewa, Hipa, Puaa, Kao, hapalua pakahi ke komo hewa ; ua lilo ia i olelo paa no kela aina, o ka mea kue, ua hiki i kuu Hope a Luna ke hoopii ma ke Kanawai. GEORGE HARBOTTLE,
Keoahu ko'u Luna. Niuhelewai. Ian. 19, 1866. 165-4t*

OLELO HOOLAHA.
Ma ka Waiwai } OF HUEU }

                E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU, NA mea waiwai maloko o ka waiwai HUEU no Honolulu i make aku nei, o ka poe i aieia, o ka poe pili kino, a pili paha ma kahi ano e ae, na lakou e hele mai a e hoike mai ia lakou iho, imua o ka Mea Hanohano G. M. Robertson kekahi Lunakanawai o ka Aha Kiekie, ma ka Hale Hookolokolo i ke kulanakauhale o Honolulu, i ka Poaono, oia ka la 10 o Feberuari, e hiki mai ana, i ka hora 10 o kakahiaka. Ia manawa e hooponopono ia ka mea waiwai a STEPHEN SPENCR, ka luna hooponopono waiwai a ka mea i make, a e hoike mai i kauwahi kumu, ina paha he kumu oiaio kona i ole e hookoia ua moo waiwai la, a e hoopauia ka oihana a ua mea hooponopono waiwai la.
WM. HUMPHREYS, Hope Kakauolelo o ka Aha Kiekie. Honolulu. Ian. 30, 1865. 166-2t

OLELO HOOLAHA !

                NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA Hanohano G. M. Robertson, Lunakanawai o ka Aha Kiekie e J. M. Kuikahi no ka hookohu ia la i Luna Hoopono Waiwai no PAUKUNUI (k.) no Honolulu, Oahu, i make aku nei : Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poalua, oia ka la 14 o Feberuari, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.
WM. HUMPHREYS, Hope Kakauolelo o ka Aha Kiekie. Honolulu, Ian. 31, 1865. 166-2t

OLELO HOOLAHA.
Ma ka Waiwai } o Kauhao (k.) }

                NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA Hanohano G. M. Robertson, Lunakanawai oka Aha Kiekie e Kamohomoho, no ka hookohu ia la i Luna Hooponopono Waiwai o Kauhao no Waikiki Oahu, i make aku nei : Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poaono, oia ka la 11 o Feberuari i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.
WM. HUMPHREYS, Hope Kakauolelo o ka Aha Kiekie. Honolulu. Ian. 30, 1865. 165-2t