Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 4, 26 January 1865 — Ka Hoomana Kahiko. [ARTICLE]

Ka Hoomana Kahiko.

Helu 4. Ka Moolelo no Ku, kona ano, a me kana hana : O Ku, o Kaili noia, nolaila hoi i kapa ia mai ai o Ku-kailimoku, a mamuli no hoi o ka inoa o keia Akua i kapa ia mai ai kekahi inoa o Kamehaeha, o Kunuiakea, no na ʻLii keia Akua, pela paha mai kahiko mai a hiki wale mai i ka wa o Kamehameha. Aka, he mau Akua e ae malalo o keia Akua. Eia na inoa, o Kapuni, o Lonopuhi, o Lonokoleamoku, o Kamohoalii, o Kalaipaho, Kauehekili, Kaneualonui, o Kauilanuimakehaikalani, o Kanepohakaa, o Kanewawahilani, o Kanekilopano, o Kanekilohuwa, o Kane, o Kanaloa, o Kukaohialaka, o Kumokuhalii, o Kupupupulu, o Kupulupulu, o Kualanawao. O keia mau Akua a pau malalo iho lakou a pau o Ku, he kahu okoa ko Ku, a pela no hoi keia mau Akua, aka, malalo no lakou a pau o ko Ku kahu. Ke ano o keia Akua. O Ku, he wahi hulu no ia, aka, o ka manu nona keia hulu, aole i akaka, hookahi wale no wahi hulu. O kahi e waiho ai o keia hulu, he ie i ulanaia a paa, a iike ka nanaʻku me he papaie mahioie la, oia kahi e waiho ai o ua wahi hulu nei, oia hoi o Ku. O kahi e waiho mau ia'i keia Akua; ma na heiau, o Hikiau Puoaluu Wahaula Kanoa Mailekini Puukohola ; o Hikina ka heiau e waiho mau ia'i keia Akua, a ma ia wahi no hoi e hoomaoa ia'i Akua nei. Ka inoa o na Kahuna, o Hewahewa, o Kepookulou, o Puou, o Kaieikuahulu. Eia na wa« hoomana'i, o na wa pilikia, a me na la ka£u, aoie nae i na manawa e ae, aka, i na po o Kane ā me na po o Lono, alaila, ia mau po, hoi mei la keia maii Kahuna; e kapu ioulu e! a hele hoi ka luna e kalā ana ma na aina o ke'Lii i puaa, i nīa, i naaia, kapa keokeo, ka ia-uia. Lawēlīeia mau mea a pau, a akoakoa i ka heipu, alaila, o na kanaka o ke 'Lii a me ko ke Kahuna, pii lakoU i, kuahiwi i ka pola, a ahu ka paia, alaila, kua ka ohia, make hoi ke kanaka, alaila, akoakoa moi a ka heiau, mawaho mai

nae, penei ko lakou noho ann ; e noho lalani ffufHnpe inai kekahi o kekahi.—O , keia Akua o Ku, ua hanaia he wahiokoa kona maluna'e, a o na Akua e ae malalo mai, a he wahi okoa'e hoi ko ke Kahuna, laua pu me Kamehameha,;a* aia pu no hoi ilaila ke kahu o na Akua e ae i ikeia miimua'e nei, a i ka wa e pule ai ke Kahuna, ku oia iluna me ka pnpu pal& ma kona lima, hoomaka mai oiu penei, "Ka-pu-e-he-a, no Ku no Lono, no' Knne, iib Kanaloa, e Lono e imua ! imua ka maulioha, ia Lono kinau e keaka la, mai k& ine hane/' a pela'ku, pau ae la ka pule a ke Knhuna, ku mai la na kannka a pau, kahea mai la lakou ine keia leo, <{ Ola, oln, ola, ola ola ia Ku," alaila, noa la. Ke Kauila, om hoi ke kopu o ke kua, alaila, a ka imua o ka puaa, a moa ka puaa, alailu kau kekahi mau puna i ka lele, me ka niu, ka maia, ka ia-ula, a me ke kanaka, o ke koena o ka puaaa ine na mea e ae, oia ke ai ia ena kunaka. Ama ia po iho, kai ka aha, o ka inoPo keia aha, o Hulahuln ka mua, o Hoowilimoa ka lua, o na aha ia o Ku/ f ke kai ana o ka alia mua, oia hoi o Hulahula, mailoko mai o ka heiau keia liele ana, o ke Kahuna a me Kamehameha na makamua, hele keia aha mua a hiki he wahi -hale uuku, kotno o Kamehameha a me ke Kahuna iloko. Ia kai ana, ona kahu akua eae no kekahi, a ma ka hele ano, he kai like na wawae, ina e ae hewa ka wawae o kekahi, o kona make no ia, ina o ke kahu ia o kekahi Akua, make no, ua komo aku 'la o Kamehameha a mo ke Kahuka iloko o ke kau wahi hale uuku, a o ka nui a paa oia aha mawaho no, alaila pule ke Kahuna, he pule kapu loa keia, aole e a ke ahi, aole walaau, aole e kani ka moa, ka iole, a me kelo mea keia mea, i na e lohe ia kekahi leo i ka wa a ke Kahuna e pule ai, o ka hewa no ia, pule iho la ke Kahuna a pau, alaila, ninau ae la oia ;a Kamehameha, " pehea ka'u pule maikai ?" Aole no e ekemu koke aku o Kainehameha, a elua a ekolu ninau ana a ke Kaliuna, alaila, hai ae o Kamehamehu, " Maikai," alaila liooho mai ka aha a pau, " maikai," alaila, noa ke kapu. Aole no hoi e kai mai ka lua o jia aha, aka, i na e hewa ke kai ana o ka aha mua, alaila kai mai ka lua 6 kaaha. A maikai iho la keia kapu ana, alaila, hai ae la ke Kahuna, i na no ke kaua, me ka hoa kaua, maikai ke hele i ke kaua, wahi a ke Kahuha, o ka hele no ia. Kāuhinc.