Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 3, 19 Ianuali 1865 — No ka Ahaolelo. [ARTICLE]
No ka Ahaolelo.
3. Mahope inni no o ia manawa, hoopuka raai na Ffuhina raa o be Kohina Loio la, i kekahi Bila Kanawai » hookaawale ana i haawinahooniau.no ka Moiwahine Emma, j i haalele ai oia i 'kona hapalua kuieana il<»ko j o na aina Moi, nia kona anp Aliiwahine a | ka Moi Kamehameha IV i hala akil nei. ika ] wa i hoopuka mua m mai ai ka Biia imua p j ka Ahaolelo, ua waiho hakahakaia no kahi e hoakomoia'i ka nui o na daia i manaoia e haawi aku na ua MoiwabineJa me ka waihoia na ka Ahaolelo no e hookowo īho ka >j nui o na dala a lnkou (Ka Hale Ahaalelo) e manao ai he pono. Ua aknhiia ka Bila, a ua hooholoia ma kona heluhelu mua ana ,*~a gia*ka heluheiu alua ana, ua noiia mai e ka Mea Hanohano J. W. H. Kauwahi, kekahi o na Luna o Lahaina, e hoopihaia ka hakahaka me eono tausan\ da\a, a ua ko'<ua nuiia no e kona hoa o ka Laiolele, n me kekahi poe e ae no, a makou i hiki ole ai ke hoomanao ae i keia manawa. Ua kue mai o Hon. Mr Kakel?», a tne Hon. Mr Rishop, a me kekahi mau Luna o Hawaii. a me na mokupuni eae no hoi. Oke kumu kue nui a ka poe ma ka aoao kue, o ka hiki oJe ka i ka iehulehu ke haawe i keia mau dala e haawiia nei ma ia Bila; me ko lakou hai pu mai no hoi, aole lakou i konoia e na manao hoino, a hoowuhawaha paha, ak«, ua konoia lakou e kue ia mea, mamuli o ka hoomaopopo a me ke alakai wiwo ole ana a ko kou mau manao hoopono pa me ko lakou lunaikehala, —a mamuli hoi o ko lakou manao ana. o na dala a pau i hnawiia ma keia ano, he mea no ia e pili lihi mai ana i ka hookuapapanui i na auhau maluna o ka lehulehu. Aka nae hoi la, he makemake no ua poe nei e kue ana i ka haawi ana i $6,000.00, e hookaawale no i haawina dala kupono, a i ku hoi i ka hoomau i ka hanohano a me ka Ihikapu Kalani o ka Moiwahine Emma—Ka hoa alii o ka Moi Kuiani Kua Liholiho i ke Kapu Kamehameha IV., a nolaila, manao lakou, ua. lawa no, a ua hiki no ke hoomauia lri hanohano o ke Kulana Alii Kiekie o
44 Maikai Kawaikini he nani ke nana, O ka hemolele o ia uka mo ke onaona ; Ua helo a nolupe i ka Leliuainakanoe. Ike maka ilio nei au i ka nani o Aipo, E Li ana kit io i ke anu o iiauailiki, &c., &c.," ke hookaawaleia i haawina hoomau nona.i $5,000.00. Ma kein nona ana i $5,000.00, ua ku koke mai no k;i Mea Hanohano nana i uol ke $6,00060. a hiki mai i na kumu o kona noi ana !a mea, a me na kumu kupono e haawiia'i na dala ana ī noi ai. oia no hoi ke Kulana Kiekie a me ke aijo f hoopono, a mjs na hana manawalea lehulehu'wale a ua Lani la i hana aku no kona lahuikunaka, a me na poe no hoi a pau i kipa īa niai e ka nawaliwali o ke kjno, a me ka nele i ria meā hoola kino o keia ola ona, a me lwna lilo ana i hoa ālii no • Hoinainau mea ipo ka naliele. iiookokoo ana ka nmka i kq Moani; I ka ike i na pua hoomahie luuu ; Va hiliiLina wale i Moeawakea. Kai noa ua poina i o Maiio? Aia ka i Pualeiohao. 1 Punano ka waihona aka makani; , Kaele ka malama ana a ka Puuiena, I kahi mea hoalohaloiia nei—e, 1 E! Aloha-—e !"' 1 , A mahope o Ua hoike ana o ka Luna o Lahaina i Uon» manao a me na kumu nana i kono iaia e noi i ka haawina ana i koi ai, ua maopopo, ua komo nui kana mau olelo hoomau liuliu iloko ponoi o ka iho o na puuwai o ka poe e hoolohe ana, iaia e hoopuka ana i kana mau oleio pahee ono i na pepeiao o kona mau hoa; ho ka mea, o ka makoa 1 hoike maopopo no e waiho aku ai imua V ka leh īlehu, o ia fto kā huli ana o ka hapanui loa m.imuli o kana i noi ai i eono tausani dala, a ua lanakila oia, me ke ka-Wa nuiia o ka poe e kue niai ana i kana noi. A nolaila. ma keia hope aku, un haauiia ka mana i ke Kuhina Waiwai e hookaa'ku i na kikoo a ka Moiwahinie Einma, g like me ke eono tausafii dalh, no keia a me keia makahiki o kona ola ana.
Eia no ke kumū o keia haatvria flna o keia mau dala haawi hoomau no kā Mdiwahine Emma ; No ka mea, ma ria Moi mui i kaahppe ae nei, mamuli o na Kanawai 6 |te ; ia. Aupuni. ua komo mau na Moiwahine a ia mau Moi, iloko o na .waiwai paa a me na waiwai lewa p ka laua, umu Kane ; a ua manaoia e Ka Moi a m? na Kuhina, a me na poe naauao no hoi a pnu. ina e mau ke komo ana o ke Kuleana o na Moiwahine kanemake iloko o na aina Mei. a ine na waiwai paā p ko lakou mau' Moi Kane, alaiia,e hiki mai paha auanei ka mānawa« noho aku ai kekahi ma ka Noho AHi o keia Aupuni, me kālawa kupōno ole i, ka waiwai e hiki ai iaia ke hooluko i kona alo AHi, a me ka Hanohano Alii i na. mea ku i kona Kalāna Kiekie ihiihi; nolaila, o ke ano maoii no i haawiia'i o keia mau daia, uā haawiia ma ke ano kuai. No ka mea; ma keia haawiia ana o keia mau dala eono tausani, a e hoomakaia ka uku anm mai ka la mai i haaleleai oka Moi Karoehamehri IV i keia ola ana, alaila,- e haawi aku o ka Moiwahine Emma, me ka haalele loa i kona mnu Kuleani a pau e noho nei iloko o na Alna Moi, e like me na Kanawai o keia Aupuni. A oia wale iho la no ke kumu o ka hanaiā* ahn o k« Kanawai e hOoknawalennai haa-
win& hodb"ji| bo un Lii WSfīih© , r niBifesi 'la.-bKa toea hoi i kapnia, he wp.hine aloha kane; fewnkuahine hiiipoi keiki; he : haku nlo6k ahe Moiwnhine aloha La» hui—o m loina a pau o ka huaolefo mnikai, aia no la. A nolaila, e aeia mai paha m>iWou't hooki i keia helu o kn moolelo oka a ka iho...i_na B ke Akua, e malama iko ma- i kou Moi4|Hine Emma."