Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 48, 26 November 1864 — Page 3
This text was transcribed by: | Arnold Hori |
This work is dedicated to: | Mutsuo (Muchan) Teraoka of Laau St & Paahau |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
" " "Waimea ame
Niihau- - - - 254 99
" OihanaKalaiainana
W. C. Parke -- - 27 00
---------
$1,745 13
---------
Huina Nui- --$ 30,019 38
Ke waiho hou aku nei au i ka manao o ka Lunakanawai Kiekie i hoike ia ma kona palapala hoike ma ka makahiki 1862, e noonoo ka Ahaolelo no ka pono o ka hoopau ana i ka oihana Lunakanawai Kaapuni no Oahu nei.Ua hiki no i ka Ahaolelo ke haawi i ka mana e waiho nei me na Lunakanawai Kaupuni i na Lunakanawai o ka Aha Kiekie ma ke Keena, a malaila aku e hoopii ae ai i ka Aha Kiekie ma ka hookolokolo jure a ma ka banco paha.Ina ua hoopau ia na Lunakanawai Kaapuni, alaila, koe kekahi puu dala i ka Waihona o ke Aupuni, a o makou aole e hookaumahaia e ua hana hou nei, no ka mea, ua emi ko makou hana ponoi i keia manawa.
Eia kekahi manao o'u aole anei he pono e kalai i haawina dala no ke pai ana a me ka hoolaha ana ibuke hou o na olelo hooholo o ka Aha Kiekie.Ua hiki ka buke mua i ka makahiki 1856, mai ia manawa mai he nui na helu o ka olelo hooholo a ka Aha Kiekie, a he mau hooholo koikoi no hoi He pomaikai kakou na Lunakanawai a me na makaainana, ke paa keia mau olelo hooholo iloko o ka buke, kahi i ikea ai.Ua lawa na olelo hooholo mai ka makahiki 1857 a hiki i 1863 no ka buke mahuahua ae kona nui maluna o ka buke mua.
E OLA KA MOI I KE AKUA !
G. M. ROBERTSON,
Lunakanawai o ka Aha Kiekie.
KE AU IA KAMEHAMEHA V.,
Makahiki Mua.
------
PALAPALA HOIKE
--A KA--
PERISIDANA o ka PAPA HOONAAUAO,
NO NA MAKAHIKI ELUA I HALA,
Imua o ka Ahaolelo o ka
M. H. 1864.
Imua o ka Hale Ahaolelo o na 'Lii a me ka Poeikohoia o na Makaainana:
Ma ke kauoha a ka Moi, a e like hoi me ka Pauku 694 o ke Kanawai Kivila, nolaila, ke waiho aku nei au imua o oukou, i keia palapala hoike no na hana ma ka Oihana Hoonaauao, iloko o na makahiki elua i pau ai ma ka la 31 o Maraki, 1864.
NA KULA AUPUNI.
Mak.1862---Ka nui o na Kula, --241
" " "Haumana- 7,868
" " "Keiki Kane - 4,433
" " "Kaikamahi. - 3,435
" " "Heluhelu - 4,660
" " "Kakaulima- 3.537
" " "Helunaau- 3,698
" " "Helukakau- 3,042
" " "Hoikehonua- 5,146
" " "Hoailonahelu a me
Anahonua " "---- -642
" " "Pa-ko-li - - 3,852
" Hoohalikeia ka nui o na la kula o
kela me keia kula. "----- 173
" " "Haumana Kula33
NA LOAA ME NA LILO O NA KULA AUPUNI,1862.
Koena Dala ma ka lima o na Puuku, Jan 1,
1862--- -- -$20,503 02
Na loaa oia M. H. 1862 -- - 28,008 60
---------------
Huina -- - $48,511 62
---------------
Na loaa oia M. H. 1862 -- - 28,545 90
Koena makalimaonaPuuku.Ianuari
1, 1863. -- -- -19,965 72
----------
Huina -- - $48,511 62
Lilo no ka uku o na Kumu, 1862 $28,556 06
Kukulu ana a me na hana hou i na hale
kula- -- -- - 2,743 08
Uku ia na Luna Ohi, Luna Helu, Kahu Kula,
Puuku,Luna Kula,kela lilokeia
lilo- -- -- - 5,245 96
------------
Huina -- - $28,545 90
KA HAI POKOLE ANA.
I KA PAPAHELU NO NAKULA AUPUNI ILOKO
O KA MAKAHIKI 1863.
Ka nui o na Kula- -- --- - 245
" " Haumana- -7,912
" " Keiki Kane - -4,384
" " Kaikamahine-3,528
" " Heluhelu --4,837
" " Kakaulima--3.969
" " Helunaau-- 3,779
" " Helukakau-- 3,106
" " Hoikehonua - 5,510
" " Hoailonahelu a me Anahonua "- - - --1,016
" " Pa-ko-li - --4,212
Hoohalikeia ka nuio na la kulao kela me
keia Kula- - - --192
" " Haumana Kula -32
NA LOAA ME NA LILO NO NA KULA
AUPUNI,1863.
Koena ma ka lima o ka Puuku, Ian.1,
1863---- -$19,965 72
Na loaa iloko o 1863 -- -31,385 90
--------------
Huina- -$51,351 62
--------------
Na loaa iloko o 1863 -- -$30,828 95
Koena ma kalima o na Puuku, Ian. 1,
1863---- -$20,522 67
Huina- -$51,351 62
------
Lilo no ka uku o na Kumu, 1863$22,476 24
Kukulu ana me ka hana hou ina Hale
Kula ---- - 2,870 24
Ukuia na Luna Ohi, Luna Helu, Kahu Kula,
Puuku, Luna Kula, me kela lilo keia
lilo ---- -5,482 47
--------------
Huina- -$30,828 95
NA KULA OHANA.
Eono mau Kula Ohana e noho nei, a elima o lakou, nona na hauinana he 78, ua kokua ia e ke Aupuni iloko o na makahiki elua i kaahope ae nei, penia:
Ka nui o na Haumana. Kokua Aupuni.Dala.
Ku. Oh. Kau, H. 12 - 6 mahina - $137 50
" " Lah.Ma. 13 - 10"- 250 00
" " Nu.Oah. 20 -9 "- 356 25
" " Makiki13 - 24 "- 600 00
" " Koloa,K.15 - 24"- 700 00
---------------
Hu. Dal. kokua i na Ku. Oh. $2,043 75
Iloko o ke Kula Ohana i kokua. ole ia e ke Aupuni, he 29 haumana.Ua malamaia e ka Poe Wahine Vilikine i kapaia "na kaikuahine o na Puuwai Hemolele," a ua kokuaia e na makua o na haumana.,
NA KULA WAE BERETANIA.
Elua mau kula nui, a he umikumamalua kula pualu, i kokua ole ia e ke Aupuni, me na haumana he alima haneri me umikumamahiku iloko oia mau kula.
NA KULA WAE HAWAII.
Eha mau kula kiekie e ao ia nei iloko o ka olelo Hawaii.,
LAHAINALUNA KULA NUI.
Eia na lilo ma ia kula o na makahiki elua i hala ae nei :
Haa. ka hana hou ana i na hale$927 19
""kuku. hou na hal. pau ahi 6,000 00
""uku na kumu na lilo e ae 6,800 00
" a ka Pa. Hoonaauao (dala kula) 700 00
---------------
Huina -- $14,427 19
---------------
Dala i haawi ia e ka poe hoomanawalea mahope o ka pau ana i ke ahi, a ua hoolilo
ia ma ke kukulu hou ana, &c. $1,091 87
Mea hana akeakamai, i haawi ia e ka Ahahui
Mis. o Amer. 300 00
-------------
Huina -- $1,391 87
KULA NUI, HILO
Iloko o keia kula hanai me ka hana lima, he kanalima kumamaono keikikane, a ekolu kumuao.O Rev. D. B. Laimana, oia ke kumu nui, a ua uku na makua no ko lakou poe keiki; ua kokua nae ke Aupuni i keia kula iloko o na makahiki elua i kaahope ae nei, i na dala he 1,800.
KULA WAE, WAIOLI.
He kula hana lima keia, i malamaia e Rev. A. Wilcox, me ke kokua ia e ka Papa Hoonaauao iloko o na makahiki
elua i hala ae nei, i na dala- - $450 00
Dala i haawiia e ka Papa Hoonaauao i mea
e kukulu hou ia'i ka hale pau ahi 223 84
--------------
Huina --$673 84
KULA WAE, KOHALA.
He kula wae ka Rev. E. Bona ma Kohala, Hawaii, a nana wale no i uku na lilo oia kula.
NA KULA KATOLIKA.
Ua malamaia e ka poe misionari Katolika a me na makua, he umikumamalima kula, me na hau.nana he elua haneri me ka iwakaluakumamalima, malalo o ke kahu ana a Bihopa Maigret.Ua ao ia keia poe kula iloko o ka olelo Hawaii.
NA DALA KULA I WAE IA.
Dala kula maka waihona Aupuni, Mar. 31,
1862. - - - - $18,925 85
"no ke kuai ana aku na aina kula946 63
"bila aia mai --- - 6,621 50
---------------
Huina dalakula, Mar. 31, 1864, (he
12 hapahaneri no ka makahiki e pii
nei) -- --$26,493 98
---------------
Dala ma ka lima, Mar. 31, 1862 $2,729 33
"iloaa maka ukupanee me
hoolimalima --- - 5,711 03
"""Hae Hawaii- 674 12
-----------------
Huina --$9,114 48
Ukuia nakumukula, maKehehuna, mai
Ian. 1, 1862.- -- $4,336 50
" " Waioli -446 00
" no ke kukulu houi ka halekula ma
Waioli --223 84
" ka hana hou ana ma Lahainaluna
" ---700 00
" ke kula ohana, Nuuanu450 25
" ka hana hou anai na halekula.
&c. "---236 97
Uku i kokua ia no ke kuai ana i buke 947 89
Koena da. i ka lima,Mar.31, 1864. 1,773 03
---------------
Huina-- $9,114 48
NO KA EMI ANA O KA LAHUI.
Ka nui o na make iloko 1862.- 2,426
"" hanau""-1,474
------------------
Ua oi na make "- 952
--------
Ka nui o na make iloko 1863.- 2,657
"" hanau""- 1,594
-------
Ua oi na make" -1,063
E OLA KA MOI I KE AKUA!.
M. KEKUANAOA.
No ke kepa ana i na luina--Ua lohe lanahea mai makou i ke kumu e nui ole nei na moku okohola i ke ku mai i o kakou nei, no ka pono ole ka, o ke kepa ia ana o na kanaka, e holo luina, aole i like me ka makemake o ke Kapena, ke alii o ka moku, a me na luina.Ka mea no ka paha ia e nui nei na hihia oia ano i keia mau la.
No Ka Pulupulu
NO KA PULUPULU.--E na makamaka o ka wa kupono loa keia e kanu ai i ka pulupulu o kela ano keia ano, i loaa ka@ apana aina e pono e kanu i ka pulupulu no ka mea, e loaa mai no ia ia no kona luhi, ame kana hana iloko o ka eka hookahi he $100.00, ua oi ae hoi ia mamua o kela eka keia eka i paa i na mea kanu e ae.E ka poe a pau e makemake ana i ke kanu pulupulu, e loaa no ia lakou na hua kanu ma ka Halekuai o H. M. WINI ma Honolulu, me ka uku ole, a ma na wahi e ae hoi, mai keia poe'ku e loaa'i.
NO KA MOKUPUNI O HAWAII
MaHilo,ma ka HalekuaioJ.Worth,
Kawaihae, " " " " Conway ma,
Kailua,"" " "D. Montgomery,
Kealakekua,"" " " P. Cumings,
" "" " "C. F. Hart,
Kau,"" " " C. Spencer.
NO KA MOKUPUNI O MAUI.
Ma Lahaina,ma ka Halekuai o E.P. Adams,
Wailuku, " """J. D. Haverkost,
" " " Rev. W. P. Alekanedero,
Hana," " " Rev. S. E. Bishop,
Kalepolepo, "" "John J. Halstead,
NO KA MOKUPUNI O KAUAI.
Koloa,mai iaKauka Kamika,
Waimea,""" "G. B. Rowell,
" """ "V. Knudsen,
Hanalei, """ "E. Johnson,
" "" ka Halekuai oJ. Cook.
MOLOKAI.--Rev. A. O. Forebe.
Nani ka Pakui Lihaliha Kenakena i
KA OLELO LAPUWALE A NA
WAHINE A ME NA KEIKI.
E KA NUPEPA KUOKOA E ; ALOHA OE:----Aia ina kou Helu 44 Buke III, huinahelu
153 o ka aoao 2; a ma ka hapa hope o ke kolamu Helu 2 e kau ana ke poomanao o ka mea nona hoi keia knkulu manao ana, "Olelo lapuwale a na wahine, a me na keiki."
A noloko mai o kana pahu-ume ka'u laulau lihaliha i ume ae nei, a nau ia e kowelo hele ae ma na kapakahakai lailai o na Ailana Pakipika nei.
He oiaio na mea a'u i ike iho nei ma ku Helu i haiia maluna ; a pela no hoi kuu lohe nui ana i na olelo i haiia mai nei e ke hoa, aka, aole oia mau olelo wale iho no a pau ae la na olelo inoino a lapuwale, he makena o ko-a'ku no koe, e uso ole ia mai nei o na opuu-rose a me na hapauea o ka aoao palupalu, a pela no hoi na kolo opea o ka aoao (strong) ikaika a me ko laila mau elekule.
A e like me ke ano o kona naue hele ana ma ke Kaona a lohe i keia mau olelo lapuwale, (Williama) pela no hoi ko'u lohe ana, aole nae ma ke Kaona nei; aka, mai na wahi no a pau a ko'u wahi a pahu kino i hookele ai i na kai elua, ma ka ihu o ka moku-ahi "Kilauea," a mai ka ua lokuloku hoi o Upeloa a me ka hau-anu o Halai Hill, a hiki loa mai i ka ua apaapaa o Kohala, a pulelo loa mai a ka lai o Lele, a motio loa mai ke Kaona nei.
A eia na olela lapuwale a'u i lohe ai ma Hilo, oiai ko'u mau la e noho ana i ka hale olu o ka Board in School.Ina e naue aku ma ke Kaona o Punahoa-lalo a halawai me na opuu-rose paha o ka aoao palupalu a hapauea paha o ua aoao nei, o ka oso ole mai la no ia, "Kohu ole oe, poho o Akina, "(Pake) a pela'ku. A ina hoi e hookamailio mai; a ina he huaolelo ninau, a he ae ka haina kupono, alaila, he kio mai la ka ia la ke pane mai e like penei; i na e ninau mai o K ia M. "Maihea mai nei oe?" i mai kela, " mai mea mai nei au," wahi a M., "e hele ana oe i kahi o mea ma?" "Ae," wahi a M., alaila eia ka K., kio, a pela'ku, a oia kaina like mai no a Kohala, a ma kuu lohe ana mai i kekahi mau olelo nu hou, a ma ka halawai haiolelo ka hoopuka ia ana, a penei no ia: "No Kilaue ke aloha la," heaha la ia, he aniaui ka olelo a ke Akua heaha la ia, a pela aku no.
A pela no hoi kuu lohe ana i Maui, penei no ia; "Iwaiwa, a he lepo oe," a pela'ku no.
Aka, iloko o keia mau olelo, he ano maikai ko kekahi mau olelo, a he inoino kekahi, he henehene, a pela'ku, Aka, o "Iwaiwa, a me lepo," he mau huaolelo ano maikai ko laua, he mahalo i ka mea maikai, a he nui aku no.
Aka, ua ike ia ka pono ole o ka hoa-no-e ana i ka olelo ma ka Baibala. (e nana ma Kinohi XI)I mai paha kekahi, "Na ke Akua ia i hookahuli," ae, na ke Akua io no ia, aka, pehea, aole anei e huhu mai ke Akua i keia wa e like me kela wa?Me ka mahalo.
WILLOFHAU.
Kahaakea, Novemaba 4, 1864.
Ua loaa mai ia makou he ekolu hapaha, no ke kanikau o Kamai, wahine mare a J. W. Kealohanui ; aole makou e pai aku ia Kanikau, a pau pono mai ka uku pepa i ke kaa ; oia hoi elua dala.
OLELO HOOLAHA
--A KA--
LUNA AUHAU!
EWEHE IA NO KE KEENA NO KA OHI ana i na Auhau o ka Apana o KONA nei--ma ka Poakolu, ame ka Poaono, o kela pule keia pule mai keia la aku, ma kahi kahiko no mamua, ma ke kihi o ke Alanui Moiwahine, a me ke Alanui Nuuanu o Honolulu.
GEO. H. LUCE,
Luna Auhau.
Honolulu, Nov. 26, 1864. 157-4t
OLELO HOOLAHA.
KE HAI IA'KU NEI I KA LEHULEHU mai waiho wale mai ina palapala iloko o ka Hale Leta me ke kau oleia i ke kuni UKU LETA, a mai hookomo wale mai i na palapala me ka ninau ole, i na ua lawa ka uku leta no ka palapala.He nui na palapala e komo mai nei iloko o ke Keena Leta o Honolulu; a pela no hoi ma na Hale Leta e ae me ke kau ole o ka uku leta ole kekahi, a he kuni uku leta kekahi ua kau muala maluna o kekahi leta mua aku.O na palapala o keia ano aole e hooi lia'ku i ko lakou wahi e hele ai.Ua komo mai kekahi mau palapala, ua kaula ka uku leta aole nae he inoa o waho ae.
E pono e nana ka poe ike i ke Kanawai, a hahai aku i ko lakou mau makamaka ike ole i ke kanawai, a e loaa ole paha ia lakou ke kanawai no ia mea.E nana i ka Pauku 406 o ke Ka, nawai Kivila, penei na ukn o ka Leta.
O ka UKU LETA malalo o'ka 1/2 AUNAKI...........02Cts.
O ka UKULETA malalo o ka 1 AUNAKI ............04 "
A no kela HAPALUA AUNAKI keia HAPALUA AUNAKI
oi ae mawaho o ka Aunaki hookahi............................02 "
O ka UKU LETA i Keleponi no ka 1/2 aunaki.........05 "
No ka Aunaki hookahi..............................................10"
A no kela hapalua Aunaki keia hapalua Aunaki mawaho ae
o ka Aunaki hoookahi..................................................05 "
D. KALAKAUA,
Luna Leta Nui.
Honolulu, Nov. 16, 1864.157-4t
OLELO HOOLAHA.
E KUAI KUDALAIA'NA KEKAHI mau Lio o ka Pa Aupuni
Ma Pauoa
nei, elua lio wahine e kudala a! i ka Poakahi, la 28 o Nov., a ekolu lio kane i ka Poaha, la 1 Dek.He mau Lio hou mai kekahi, o ke auo a me ka hao malalo nei:1 Lio kane ulaula maikai hao hema T ano e.1 Lio kana ulaula maikai hao ano e. 1 Lilo kane keokeo hao ano e.1 Lio w. hulupala wiwi hao ano e.1 Lio w ulaula, wiwi, aole ikeia o ka hao.Na lio hou mai, kane lokia no Kekela hao 42.1 Lio kane eleele elua wawae keokeo hao akau ano e.1 Lio w. eleele wiwi hao akauano e. 1 Lio w. puakea wiwi hao akau ano e.
KAAIAHUA, Luna Pa Aupuni.
Pauoa, Nov 23, 1864 157-1t
OLELO HOOLAHA.
O KA OLELO HOOLAHA A KA'U WAHIne mare a A. Paku, e olelo ana ua haalele au iaia, a ua hele au me ka wahine manuahi, aole oiaio oia, nana no an i kipaku mai ame ka'u kaikamahine ponoi.A o kuu kaikamahine ponoi no anei ka'u wahine manuahi, i kapa mai ai o KOHU OLE.Ke olelo mai nei oe, aole o'u kulaina e kuai a e hoolimalima i na waiwai paa, a pela aku.Ke hai aku nei au ia oe, aohe mea mana e ae, owau, owau wale no maluna oia mau mea a pau, aole no on mana e kauoha ia Avona (Pake,) a ke olelo nei oe i kuu palauaielo.Ae, o ko'u palaualelo ia, nawai ka hoi kela mau Eka Pulupulu e ku la i ko aina ame kela Loi Kalo nau, oia nae paha na ko wakawaka ea, ole wale.
WAHAEKU.
Honolulu, Nov. 22, 1864.157-1t*
OLELO HOOLAHA.
MA KA LA 10 NOVEMABA. 1864, I HALA aku nei, ua haule kuu PINE GULA UMAUMA, ma ke alanui mawaena o ka Halepule o Kaumakapili, me ka Pa o Pohukaina, i ka hele ana i ka Ahaaina o ka "Ahahui Kaahumanu" ma ua la la.O ke ano ola pine, me he kaulahao la, a he wahi kaula gula pokole e hoopaa ana i kekahi mea gula poepoe me ke pani aniani.Ina e loaa i kekahi mea kela pine gula, a hoihoi ae a loaa wau ma kuu wahi noho mauka o Kahawaii, ma Kapalama, iloko o Honolulu nei, e uku no au ia ia elua dala.
MELE.
Kahawaii, Kapalama, Nov. 22, 1864.157-2t*
OLELO HOOLAHA.
OWAU O'KA MEA NONA KA INOA malalo nei, ke papa aku nei au i na mea a pau, mai hoaie mai oukou i kuu wahine mare ia
Mrs. Kahele.
No ka mea, ua haalele mai oia la'u me ke kumu ole, ina e hoaie mai kekahi mea ia ia, maluna no ona ko oukou poho.
A. KANAULU.
Piihonua, Hilo, Hawaii, Oka. 30, 1864.156-3t*
KAPULOA! KAPULOA!!
KE PAPA LOAIA'KU NEI NA mea a pau mai hookuu wale i ko lakou mau holoholona maluna o na AINA o'u ma Manoa, a penei na inoa o ua mau aina la:
KAMAILIO ame KAHAUNAKA, ina e loaa kekahi holoholona maluna o ia mau aina, e hooukuia i $1.00 no ke poo.Kapu ka Lio, Bipi, Hoki, Piula, Puaa, Kao Moa. Pelehu, ame na holoholona e ae a pau.Mia kuu mau Paniolo ma ia mau aina, o Komo ame Kikau. E hoolohe oukou.
M. KEKUANAOA.
Honolulu, Nov. 18, 1864. 156-3t
OLELO HOOLAHA !
NO KA MEA, UA NOHA MAI KA MEA Hanohano G. M. Roberison. Lunakanawai o ka Aha Kiekie e Kaualehu, no ka hookohu ia ia i Luna Hooponopono waiwai o KAPUNI k, i make aku nei :Nolaila, ua hoike ia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poalua, oia ka la 6 o Dekemaba, i ka hora 10 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookoiokolo ma Honolulu, Oahu
L, McCCULLY,
Kakauolelo Hope o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Nov. 16, 1864.165-2t
OLELO HOOLAHA.
Ma kaWaiwai o}
KEONI AILAMA}
no Hauula. }
NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA Hanohano G. M. Robertson.Lunakanawai o ka Aha Kiekie e Kaano & Makaluhi, no ka hooiaio i na Palapala Kauoha o KEONI AILAMA, no Hauula, Koolauloa, i make aku pei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poaono, oia ka la 3 o Dekemaba, i ka hora 10 okakahiaka, oia ka la a me ka hora 1 oleoia no ka hoolohe i ka oiaio o keia palapala kauoha. a me keia hoi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.
L. McCULLY,
Kakauolelo Hope o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Nov. 17, 1864. 156-2t
OLELO HOOLAHA.
Ma kaWaiwai o}
KALEPA PAHU, }
no Honolulu}
NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA Hanohano G. M. Robertson.Lunakanawai o ka Aha Kiekie e Kahoopuipui (w,) no ka hooiaio i na Palapala Kauoha o KALEPA PEHU, no Honolulu, i make aku nei: Nolaila, na hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poaono, oia ka la 3 o Dekemaba, i ka hora 10 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleiia no ka hoolohe i ka oiaio o kela palapala kauoha, a me keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulul Oahu.
L. McCULLY,
Kakauolelo Hope o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Nov. 17, 1864. 156-2t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOHA MAI AU, KEKAhi o na Lunakanawai Kaapuni o ka Apana Ekolu, e J. S. Shipman (Kipimana,) a me Chas. H. Wetmore, na Luna Hooponopono Waiwai o REV. WM. C. SHIPMAN (Kipimana) i make e koho i la e hooloheia ai ka laua mau hana e pili ana i ka waiwai o ka mea i make, a e hookuu aku ia laua mai ia hana aku.A ke haawiia aku nei ka lono i na mea a pau, ke pili, o ka Poakolu, oia ka ia 18 o Ianuari, M. H. 1865, ma ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleioia no ka hoolohe ana i ko oiaio o keia noi ana mai, a me na mea mea hoole i hoikeia, aia ma ko'u hale hana ma Pohakunui, Hilo, Hawaii.
G. S. KENWAY,
Lunakanawai Kaapuni o ka Apana Ekolu.
Hilo, Hawaii, Nov. 7, 1864. 156-3t
OLELO HOOLAHA.
OWAU O KA MEA NONA KA INOA malalo, ke papa aku nei au i na haole ame na kanaka maoli a pau, aole lakou e koa laau a oki wahie, aole hoi e hoa i ke ahi i ka mauu ame ka nahelehele, ma ko'u aina i kapaia o
PAAUHAU,
ame ko'u mau aina e ae e waiho ana ma ka Apana o Hamakua Hawaii--a ke papa nei no hoi au i ke ki ana i ka pu, a me ka hoohei ana, a i ka hoopaa ana ma kekahi ano e ae, i na Bipi e holo ia ma ua mau aina la o'u, a ke papa nei no hoi au i ka poe komohewa i ke alualu Puaa a i ka ho-a ana i no Lio.A o ka mea ia mau mea paha e kue ana i kela papa, alaila, e hoopii ia oia imua o ka Aha Hookolokolo e like me na kanawai.
JOHN P. PARKER.
Manaaiole, Hamakua, Hawaii, Nov. 1, 1864.156-2t
OLELO HOOLAHA.
UA MAKAUKAU NA PALAPALA SILA Nui o ka Poe nona na inea malalo nei.Eia ma ke Keena Kalaiaina, e kii kuke mai:
OAHU.
E. Kuhia, Honolulu City.| KailihaeEwa Waipio
Kamakahonu," "| Kaiki""
Koloa," " | Kaia""
Kaiahua," "| Humehume""
Kailiwai," " | Kahokuwelowe'o "
Kaleimakalii" " | Kahauu "Waikele
Kinimaka " " | Namahana""
Kinimaka2 " " | Kekualiilii""
Hauia (no kaou)" | Po@ini""
Mahana "" | Pauoa (Kulawaia) "
Mauna "" | Kaneiakama " Waipio
G. Beckley Hooilina " | Kupihea "Waiawa
HaluluKapalama.| Homaiikawaa "Mananiki
Nuuanu (no Kanaina) " | Kamamaka" Manananui
Makaau (no Nua)Pauoa. | Nonoaea"Waiau
Kaauhau (no Koohonua)" | Kanealoha "Waipahu
Keohokalole" " | Kaihumau"Hoaeae
Nawaa "Puunui | Kuohao "Waimalu
Kihei "" | Kuli ""
Sam A."" | Kaililaukea Kalihi Pahukikala
Puhi " "|
Imihia" Aiewa.| Waialua"Mokauea
Punini" "| Kaluaomahi""
Kapali (no Muimui) "| Pali ""
Kanekuapuu"" | Naai""
Kahiualua" "| G. Beckley (hooilina 5) Kaliawa
Kahele " Auwaiolimu|
Puaaiki"Kaliu| Kuli WaianaeMakua
Liaikulani" "| Kakoo"Kuluawaho
Kamaala" Kuwili| Moo Pohakuokamaile
Kapan" "| KapelaKahoolanakeo
Keakahiwa " " | Kalauli " Kahanaiki
Kinimaka " Kaaleo | Alapai "Makaha
Kapaku "" | Lililehua (Kaianui)Waialua
Kekapai" Kaolu|Kawailoa
Molina "Paiikea| Kaehuhue " "
Kauhao HonoluluKapauhi| Kahalau ""
Kahina(M. Nahakueiua) | MooleaKoolauloa Punaluu
Kahawale,| Lukea"Kahuku
Kukui"Hauhaukoi | Keawe ""
Kahaleaahu " Keoneula| Kamano " Kapaka
J. W. Kaehu" Kaainalalo| Nakaina ""
Papa" Kukanaka,| Kapuaokahal@ Laie
Kapaalua " Kapahaha,| Haehae" Hauula
Kaaeae " Kawaiki,| Kekui"Kahana
Oua" Kamakela, | Kuaio" "
Kalaeokekoi "" | A Keohokalole""
KuuhaoWaikiki Niukukahi | Kalawaiamanu" Keana
Kalalawala "Kaluahole | Petero"Kaiuanui
Kekukahiko " Kaalawai | Puhalahua"Waimea
Kaole "Paakea| KaiwinuiKoolaupoko
Paukaa "Haapuna| Waimanalo
Haole " Piliamoo | Kaluahinenui " "
Kaluahine" Opukaala| Nahinu " "
Keamalu"Kamookahi| Kahoowaha " "
Kamoanahulu Mookahi | Kahuuanui " "
Kaupe" Kauamoa| Kalaoli "Kahaluu
Kaua"Kamoku | Halo" "
Haoole " 2 | Halualani " "
Kuaana" 2 | Kapulo " "
Kuamoo" Manoa | Mahoo 2" "
G. Beckley hooliina Wallele| Kaopulupulu" Waiahole
KumuhonuaWailupe| Poheko " "
Mahupuna,| Nahuina" "
Kalakuaole"Palolo | Poheke" "
Kaalu "" | Palaukai" "
Kamani Maraea2 | Kupihen" "
HalekiiWailupe,| Haupu" Kaneohe
Huli " | Kahilikoolani" "
Nakaha" | Muhu " "
Kama " | Palanaiki " "
Uluhoaloha Moanalua Maile| Kaehukukona " "
Pepehu kahalepalaoa " | Kamakahi""
Niuli (Makuakane) "| Keawe1/2 KapaeiiKailua
KanalianaEwa Honouliuli| Lima " "
Kauhailepa" " | Kaeliwai " "
Kanoho (Aberahama)" | Kaehukupu " "
Nohonoho"" | Naono " "
Kukahiko "" | Keaka hooilina"
Nakai "" | Hapaimama" "
Luana " "| Pou " "
Kamaala " "| Mahi " "
Kaekuna " "| Kukiahu""
Kaaiawaawa " "| Kahoa ""
Paumano "Waipio| Kaiewe""
Ukeke " "| Ehu " Heeia
Ope " "| Naihepahee" "
Manua""| Papa ""
Puou(kapawa)"| Keahiolalo " Kaalaea
Naone ""| Kehea " Waialaeiki
Nahola""| Kapalu "Waihee
Kamaka""|
MAUI.
PiikoMaui LahainaPiipii""
Kamiki , "Kapewakua Akuu" Kahakuloa
Kahele" Olowalu | Hookauu""
Minamina " " | Kamalalawalu" "
Haole" " | Kanae""
Paia "Kamani" | Pepehu " "
Kaiwi" " | Kahakamano ""
Kalaipaihala" " | Nahinu""
Keoni Ana "Puako Halea | Mai" "
Do (G. Lahilahi)Puunoa | Kauluhua" "
Kumakua " Hana| Keliimahiai " "
Napala "Mualea " | Kauhiku" "
Ii" Hamakua | Piilaii"Kanapali
Kiha " Poko| Kaui "Honolua"
Kaumauma" " | Keanakulani ""
Kaumanu " " | Haulili""
Keliiokekanaka" Koolau| Holoua"Honokowai
Kalohia "" | Meeau""
Mahoe & KamakeaWaikapu| Nahuli""
Makaole " Kahikinui| Mauwele""
Kekapa "Kaupo| Amai""
Pohoiowai"Wailuku | Paele" Honuaula
Pokee "" | Hika ""
Kamakaoolea" " | Kukui ""
Kaawa"" | Kuhia ""
Pa "" | Hiapo ""
Palea"Hamakualoa | Kihuluhulu""
Namokuelua" " | Nakilu ""
Nika " "| Keoniu " Waihee
Lopa"Honokohau | Kahuana""
Kaialaolao "Waiehu | Ku ""
Waiwaio.e ""| Pauahi ""
Kamahaaloa""| Kapua""
Kumahana ""| Pumaiwaa ""
Kapohuii" "| Kaai ""
Kahue " " | Mahoe 2 ""
Kaleo" " | Kuanea ""
Kane " " | Mahaalu ""
Uiaula " " | Kahinu ""
Kalaulaula" Kula| Kihe""
Kaniho" "| Papohaku""
Kekapai" "| Kahikiula ""
Kaala" "| Anakalea ""
Apiki" "| Kekahuna""
Napoko""| Mahoe 3 " "
Keawe " " | Lauhoe""
Kaui"Waikapu| Kaua ""
Kawanu " " | Kua ""
Kaai " " | Kuaiki ""
Kamauu " " | Uhu ""
HAWAII.
Paaluhi Hilo Pueopaku| Mahua " Okoe
S. B. Kokua" Papaikou| Kaaumoana ""
Halaki " Piihonua | Mikahaka"Waiea
Hewahewa" Ponahawai | Kaupu""
Kanaka Hamakua| Kuula " Hoaoino
Laupahoehoe| Popolo " Keei
Kawau" " | Kamakahiona" Keekee
Kaowau" " | Nakauwaa""
Kahoopahee " Haina 1| Kahinahuna (no Naiino)
J. Kaaukai" Kapulena| Holualoa
Kailakanoa"Koholalele | Naai""
Kaai "Kanahonua| Kapahu"Keauhou
Kaanaana "Papaanui | Puhi"Honaunau
Kepaa " Waimanu | Kumukahi""
Kamule" "| Kupuna" Hianaloii
Kapahowai" " | Poopoo" Pahoehoe
Namaielua " " | Kaipo " "
Nakanelua " "| Ilikaualoha"Kawanui
Punihauiha Waimea Kawaihae| Ioha"Kawaaloa
Kaui" "| Kapohaku "Keopu
Kepaimaka" "| Mahuka&Kaai" "
Kaikai" " | Nau" "
Kuamoo Hoolulu " | Nuuanu"Keaiia
V. Beckley "" | Nuhi ""
KuahuiaKonaHokukano| Kanahele"Waiaha
Kehana " " | Naiwi"Oomakao
Ukaka " " | Nakea""
Ualoko" "| S. Laanui"Kahilipali
Poka" "| Nahuakau " Laaloa
Kaikuahine" "| Holoua "Kaohe
Kawaha " Kalahiki| Kukahuna " Onouli
Kapaka" "| Kankaole Puna Kalapana
Oopa" "| G. Beekley Kohala Kealahewa
Kanakaole" "| KaoleleKau Honuapo
Apuni "Honokohau| Kaluahine " Kaalaiki
Keohokalole " Kealakekua| Keliikanakaole "Kiao
Kaopua "Kailua| Kala " Keheekai
Kah@ana "Kahauko| Kau"Keopu
KamakaI " " | Makaila "Waiomao
Kaanaana" " | Maluaiko ""
Kama"Kapua | Napapoa " Waiopua
Kapa " " | Kuaana "Poupouwela
MOLOKAI.
KaianuiHalawa| Keaki"
Makaole" | Laweiawe Onouliwai
Upai" | Ailaau "
Mahoe " | Kapu Kaamola
Kaauhaukini Ualapue| Akahi"
Pala " | KahauliPuahala
Napoheo Wawaia| KaahaukiniKahananui
Keawe " | KahueiaPuko
Kapala Kumueli| KauhaneMapulehu
Kainuinu " | Waimea "
Kaapa" | KekowaiKeawanui
Nakahuna" | Pahupa"
Pukila" | Kamakahi(elua) Kaluaaha
KenuiKumimi| Kaiue (elua)"
Kauhanui " | Makaulaau Kalaupapa
Keaki(elua) Manuwai| KapuleWaikolu
KahookanoOhia |
LANAI.
MaluluMauualei| Apiki "
Kaleo " | Pohana Paiawai
Kalawaia"| Kauihou"
KAUAI.
Apiki Kona Kamoola| Kaiahihi ""
Hiiaka " " | Paele""
Kalauli" " | Makalalau" Niumalu
D. Kapule "Waimea &| Kapuahola" "
Wailua| M. Kipani" Haiku
Kaiakamalie " Maulili Koloa| Keo"Koloa
Kaiamoku " "| KaunahiKoolauHalelea
L. Keawe" Makaweli| Kaohi""
M. Nawaalau"Wahiawa| Kuolule "Pilaa
Poipu"Waimea| Pahi "Waipahe
J. Pawela" " | Paiaha ""
Z. Lae " " | Moepuna"Maloaa
Koolau L. K. Merieko "| Kekua "Pilaa
Nawaalaau" " | Maikaola"Anahola
Na@ePuna Kipu|
MEA HOU!
Pulupulu !Pulupulu !
UA LOAA MAI IA'U MALUNA O ka moku Kiapa
'HELENE MAR,'
mai Bosetona mai, i kekahi mea
Wili Pulupulu Ano Hou!
no ka hoomaemae ana i ka Pulupulu.He mea hou keia ma Hawaii nei, mailoko mai o keia wili hou, ke hookaawale ia nei ka Pulupulu mai na hua mai--o na hua, e haule ana iloko o kekahi pahu, a o ka Pulupulu maemae, e haule ana ia iloko o kekahi pahu okoa.
Ma keia hope aku, e kuai aku au i ka Pulupulu, penei:
HELU 1,--(KI AILANA,) he 8 keneta no ka paona hookahi.
HELU 2,--(ANO GEOGIA A AIGUPITA PAHA,) he 6 keneta no ka paoha hookahi.
HELU 3,--(PULUPULU KAHIKO O HAWAII NEI,) he 5 keneta no ka paona hookahi.
A ina e lawe ia mai ka Pulupulu i pau ka anoano i ka waeia, a e Kuai aku au, penei:
HELU 1,--(KI AILANA,) he 25 keneta no ka paona hookahi.
HELU 2,--(ANO GEOGIA,) he 20 keneta no ka paona hookahi.
EIA KEKAHI.--E malama pono oukou, a e hookaawale i ka Pulupulu Helu 1, ma ka eke okaoa, a o ka Pulupulu Helu 2, ma ka eke okoa.No ka mea, ina e huiia iloko o ka eke hookahi, e uku aku no au i ke kumukuai e uku mau ia nei no ka Helu 2.
E lawe mai oukou i ka Pulupulu ma ka Hale Leta, a e kuai koke aku no au.
144-3mH. M. WINI.
E HOOPUKA IA ANA
--MA--
KA POALUA, AUGATE LA 2,
--KA--
HIMENIHOOLEAHAWAII!
PAI HOU IA!HOONUI IA!
--A ME--
KA HOOPONOPONO IA!
HE 400 AOAO!
UA PAI HOU IA IHO NEI KA BUKE HIMENI HOU, a ua hoomakaukauia e kuai koke aku.
Ua hoomahuahua ia'ku keia buke, me ka Himeni Hou he nui loa, he 400 ka nui o na aoao.
No ia mea, ua hoomahuahuaia aku ke kumukuai o ka buke hookahi, penei:
HIMENI humuhumuia me ka lole, $0 50 Keneta
HIMENI humuhumuia me ka ili,1 00 "
Auhea oukou, e ka poe haipule, e ake ana e ao a e mele aku i na mele hou o Ziona, e hele mai, a e loaa no ia oukou keia buke, aia ma ka Hale Kuai Buke o
H. M. WINI.
Ina a makemake kekahi mea, e pai no au i kona inoa ma ka aoao o kona buke Himeni, me na hua GULA, o ka uku no ia hana ana, he HAPAHA dala, (25 keneta.)
Honolulu, Iulai, 30, 1864.
A. W. B. NAHAKUALU,
He Loio !A he Kokua !
AIA KONA KEENA OIHANA LOIO MA ka hale waiho Ipukukui Mahu, ma ke AlanuiMaunakea, makai iho o Leberty Hall, (Lepekaholo.)Ua makaukau oia a kokua ia oukou ma na mea a pau a oukou e makemake ai e hoopii iloko o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni, ma na mea hiki ia ia ke kokua ia oukou, a ua makaukau oia e kakau i ko oukou mau Palapala, oia na Palapala Kuai, Palapala Hoeilimalima, Palapala Moraki, Palapala Aelike, Palapala Hoolilo, Palapala Hoopaa, a me na palapala o keia ano keia ano, e hana no oia i na mea a pau e like me ko oukou makemake.A ke kahea aku nei oia ia oukou a pau, e kipa mua mai oukou i ona la, a mahope i na Loio e ae. E uinau no ia ia, no ka uku oluolu.
Honolulu, Iulai 23, 1864.140-6mt*
MANUAHI!MANUAHI!
AIA MA KA HALEKUAI O Kililika, ma Wailuku, Maui, kahi e kualia ai o na mea o na ano a pau, e pili ana i ka Halekuai, penei:
NA LOLO--o na ano, ame na waihooluu a pau.
NA BUKE HIMENI HAWAII--ano hou.
NA BUKE PAKEKE--hoomanao o na ano a pau.
Na Laau hoola maikai a Kauka Jayne, aka Kauaka Ayers, e kupono ana i ka hoola ana i na mai o na ano a pau.
O KILILIKA ka Agena no Kakela ame Kuke ma ka mokapuni o Maui.
E hele mai oukou e na makamaka a pau e nana i ko'u Halekuai, ame na mea maikai he nui wale maloko--E kipa mai ne mai hoomaka-e e na hoa o nei mau wai eha, ame keia aina hauliuli o ka he kuawa.Ko oukou makamaka.
J. D. HAVEKOST (Kililika.)
Wailuku, Maui, Oka. 4, 1864.150-3m
KUAI MANUAHI!
OWAUO AKAO (Pake.) NONA KA HAle Kuai Lole ma Waialua, mokupuini o Oahu, ke hai'ku nei an i na mea a pau ma Waialua nei, ame Kookauloa, a kuai manuahi ana wau i keia mau la i na waiwai o kela ano keia ano o kuu Halekuai nei, me ke kumukuai makepono loa ; hookahi dala me ekolu hapaha wale no lawa ka holoku, a peia aku.Noiaila, e hele nui mai oukou, a e wawe mai hoi, o pau e auanei i ke poe hiki mua.
AKAO (Pake.)
Honolulu, Oahu, Nov. 9, 1864. 155-2m*
A. F.JUDD,
ALAPAKI, (ola ke keiki a Kauka,
LOIO !
Ma ke kihi o ke Alanui Papu, a me Kalepa.
Honolulu, Oahu, Iune 30, 1864. 161-2m.