Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 32, 6 August 1864 — Olelo pane aku ia Wahine. [ARTICLE]
Olelo pane aku ia Wahine.
E ka Nupepa Kuokoa e; Aloha oe:—(Ja makemake au e hoike aku oe ma ke akea ia Wahine o Kohala, i na owili bauda a ka keiki o Hawaii, e pau ai na opala ana i hoiliiii ai ma ke kahua heihei o kona ia haaheo ma ka Helu 26 o ka la 25 o lune. Aia malaila au i ike ai i na wahi anoano malili a na wahi kanaka hoe hewa o Kahuwa, i haukeke na lehelehe i ke anu o ka hau o Maunakea, ke kuulalu la i ka pali o Kalalau, me ko laua manao iho paha. aohe ahi nana hoopau aku ia opala. Nolaila, auhea oukou e na hoa ame na makamaka, mai na kai ewalu ame na maiani eha o ka aina e pae nei, aloha oukou.
|No ko'u manao he poe oukou i aoia i ka inoiauo ka ike ame ka naauao, nolaila, e jnana mai oukou i ka Wahine mau olelo la- | lau, wahi ana, u Kuhi au he kanaka la ia j ua aoia ?" Pela kona manao kuhihewa, aka, 'ma ko'u nanū ana i ka'u mau olelo mua, ua maopopo e no i kā lehulehu. he mea no au i aoia, penei e maopopo ai: Hiki anei ika mea i ao ole ia e kakau palapala, a e kalai manao iloko oko kakou Kilohana ? Aole e hiki. No ke aha hoi ? Hai mai hoi oe e Wahine i kau haina; nō ke ao ia no, aole pela ko'u manao, no ke ao oie ia. Pehea la o ka Aihue o lole, hiki anei ia ia e kakau palapala, a e kalakalai manao iloko o ka Hiwahiwa Kaulana o Hawaii nei, me ke ao ole iu ? Aole e hiki, no ka mea, aole īa i ao īa e like me Kaopuahikiahiahi nei, o ka mua ia o ko olua lalau.
Eia hou keia, "He kuinuao ka oia no kana mau haumana ma aa hana pono ole a pau." Pela kana pane ana ia Aiwohi, aole hoi ia S. A. K., ka mea na-ia i peku aku ma kona kua, ke nanai la i ka pali o Kalalau i ke-e ? O Aiwohi, he kumuao 10 no oia no Ainakea, ua noho kumu oia i ka M. H. 1852 a hiki i keia la, aole i loheia ka pono ole o kana hana ana ma ia oihana, ina paha e hana ia pela, ma ua puehu kahiko loa, oia ka lua o ko laua lalau.
Ke ha-u mai nei ka waha o ua mau hoa kalai manao nei o'u, me he hoki Ia e ku ana ma ka puu panoa, e ha-u ana i ka makani, no ka nele i kahi m«a paina ole, " Ua kokua o Aiwohi ika hula ame ke oli." No ko'u hoike e ana aku i o'u man makamaka mai ka ua Kanilehua a ka welona a ka la i Lehua, aole o Aiwohi i kokua iki i ka hnla o me ke oli, nolaila, he mea makehewa ia'u ke kamailio hou no ia mea.
Eia no, he umi ka o laua hoike, a puehn aleu ke kumamaleahi a ka oie lon, e olelo ana, 44 Ua kokua ole o Aiwohi i ka hula a me ke oli." Ke makemake nei nae au e hele ae ko'u'mau hoa me na hoike o laua imua o Aiwohi, ame kekaki poe e ae e hoike i ko lakou ike ame ka ole, i maopopo ai keia rnea. Ke lana nei ko'u manao, aole io laua e lawe mai ana i ko laua mau hoike e hoike i lea laua mea e kamailio nei, o ike ia uanei e ka lehulehu e nemo ana.
Ke hoahewa mai nei ia'u i ke kapa ana i ka inoa S. A. Kaopua, aia ka ka pono o S. A. Pahoa ; kahaha? la laua ka ia wahi .' Na olua nae paha i hooholo iho ka pono o keia mau inoa ia Hauailiki ame Kahanumoemalie o Kohala, e kau uei iloko o ke Kilohana ame na mea e ae he nui wale, he inoa nae paha no ko l'aua mau kupuna mtrr, ma lro olua nana ana e Wahine ma, ame ko'u'ame ko lakou la aku hoi. aole ia he inoa ohaua. Heaha ke kumu o ko olua hoahewa oie'ku ? No ko olua ike ole no i ka hewa, pela no au, aole mamuli o ka inoa o kekahi keiki a Aiwohi ko'u kapa ana.
Aia ma ka hapa hope a ko olua kalai manao ana, ke hoike hoopunipuni nei olua, penei: " Aole i kokua o Naiapaakai ika hula." Auhea oiua e na hoa, e kikoo i na maka o olua i ka laau, i ike iho a hoomaopopo iho na maka i ka nani, ka maikai, ka lenalena o ka lau o ke kukui o Edena, i ka'u mau olelo i waiho akea ia aku īmua o ka lehulehu, ma ka palahalaha o ke Kuokoa Helu 16, Buke III; no kou hoopilimeaai anei mamuli o Naiapaakai, i loaa ka oihana aupuni? Ke loaa hoi. Kaopua. lului 18, 1864.