Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 26, 25 June 1864 — Halawai o na Makaainana e ka APANA O HANA, E PILI ANA I KA OLELO HOOLAHA ALII I HOOPUKAIA MA KA LA 5 O MEI. [ARTICLE]

Halawai o na Makaainana e ka APANA O HANA, E PILI ANA I KA OLELO HOOLAHA ALII I HOOPUKAIA MA KA LA 5 O MEI.

j Eka Nupepa Kuokoa e ; AionA of., —A jme kou mea nana c hoopukaaku. E oluolu ioe e hookomo iho i ka martao i hooholoia Jma ko makou halawai o ka la. 1 o iune, ma j kahi kaawale o kou mau p»oao. I ko makou nana aha, ame ka po ana i ka Olelo Hoolaha Alii i hoopukaia i?oa ka la 5 o Mei. Elua mea nui iko koaike ana. Oka mua, ua pili nui kona iano i ka hooulu mau i ka pomaikai o ka Lahuikanaka, a ua pili nui hoi i .ka hoomau aku i ke au o ka noho Aupuni ana o ka hanauna Alii; no kamea, pela i hoikeia ma ka Olelo Hoolaha Alii, ua maopopo i ko'u manao he iehulehu na haawina o ke Kumukanawai o ko'u Aupuni, aohe i hooulu ipau i ka pomaikai o ko'u Lahuikanaka, ma makemake hoi au e hana hou ia kekahi mau haawina no ka pomaikai o ko'u mau kanaka, a no ka hoomau ana'ku i ke au ka Noho ! Aupuni ana o ko'u hanauna Ali'i!!

A, noloko mai o keia mau mea, ua kupu mai ka lua oka manno, oia hoi, o kauoha ana i ha makaainana e koho i na Elele e heie aku e kuka pu no ka hooloK aoa i ke Kuinukanawai!! Ke kuka pu ana ika pono o | ka lehulehu, ame ka noonoo ana i kā hemai hema o na lala oke Aupuni, i mea e hiki ai ;na hana oke Aupuni. Ame ka hoolnha mua oleia hoi o na hoololi o ke Kumukans.wai i manaoia e hoololi. He mea kupanaha.loa ia i ko makou ike ana,-a he mea haohao nui hoi, me ka ninau iho. Heaha la keia īI ko makou il;e ana, o na Hale Ahaolelo wale no ka mea mana ke kuka pu no na mea a pau e pili ana ika Olelo Hoolaea Alii. NoJaila ka makou e ninau nei. Heaha la ka mana o keia poe Elele ke hele aku e kuka pu no na mea piii i ka Ahaolelo wale no ke .hana ? No ka mea, o na hanū iho la a ka Ahaolelo, hana aku i koe. O ka haawi ana i ke dala o ke Aupuni no kela oihana keia oihana. oka Ahaolelo wale no ka mea hiki; aohe wahi eae e hiki ai. O ka noonoo ana i ka pono o ka iehute.hu, 0 ka Ahaoleio waie no, o ke kuka ana i ka mea hoololi a mau mea hooioli paha o, ke Kumukaoawai, o ka Ahaoleio waie no, aole makou i ike i kahi eae e hiki ai; nolailo, 1 ka nann'ku i keia mau mea, me he mea la, ua hoopau ioa ia l;a mana o ka Ahaolelo Aupuni.. A aia ka mana iloko oka AHaolēlo Elele. O ka mea kupanaha ia, ku ole i ke Kumukanawai ia muu hana. O keia poe Elele e koho ia nei, o na makaainana iho la no ia mai Hawaii a Kauai, a i ko iakou hele ana aku a kuka pu me ke Alii, ame na'Lii, ma ka Hale Ahaolelo hookahi, o ke Aupuni iho la no ia mai o a o, nolnila, i ka nana ana'ku,.h« hoololi Kumukanawai maoli no keano o keia mau hana a pau. Ina pela, hewa anei makou ke ao ae i ko makou rnau Elek*, a mamuli hoi o keia mau Qlelo lloohoioi Hooholoia. 1. E koho no ; makou i Eiele, 0 ke knnaka hoi i ikeia he manao kupan, aloha Alii, minamina Kumukanowai, aioha Makaainana. Hookoloia 2. Iko makou ike ana ke hoomau nei no na haawina o ke Kumukanawai 1 ka pomaikai o ka Lahuikanaka, a ke hoomau nei hoi ke Kumukhnawai i ka N'oho Aupuni ana o na Pua a Kamehameiia, a i ko ]akou mau hooilina aku. Hooholoia 3. iko makou ike ana ame ko makou hoomaopopo ana, ua kupono ioa ke ano o ke Kumukanawai e noho nei, i ke ano, ame ka noho ana o keia Aupuni.

Hooholoia 4. I ko maknu ike ana oke Kumukanawai e noho nei, ua kokua i ka pono ame kamaluhia o keia lahuiknnaka, a ua kokua pu i ka pono ame ka maluhia o na Aupuni e. Hookoloia 5. Oka Olelo Hooiaha Alii i hoopukaia e koho Elele,aole makou i ike iki i ka mana o keia poe Elele ke hele aku e kuka pu ma na mea hiki i ka Ahaolelo wale no ke hana. Hooholoia 6. O ko moJ<ou ike ole ika mea hooioli a nmu mea hoololi o ke Kumu« kanawai i manoia e hoololi, a o ka haawi ak« na keia poe Elele mana ole e hana. Hewa anei makou ke i ae e hoihoi aku ia mau mea na ka Ahaolelo Aupuni e hana, ka mea i piii kanawai, a ku hoi i ke Kumuka. nawai ? Hooholoia 7. Oka haawi ana i ka mana hoouna ana iho i keia poe Elele, na lakou e haawi i ke da!a o ke Aupuni, ke manao nei makou he hoole akaka loa no ia i ka mana o ka Ahaolelo, e like me ke Kumukanawai. Hooholoia 8. Iko makou hoopuka anaaku ī keia mau Olelo Hooholo, aole makoa i poina ilei i ko ka Moi Kamehameha V., ake nai e hoomau i ka pom&ikai 'o koaa Aopuni, a me kona lahuikanaka, aole no hoi makou i waiho aka i kona manao hoomau i ko makou mau pono Kivila, ame ko makou mau pono. he hilinai haahaa no makou. A oia iho la na manao i hoohoioia ma ko makou halawai ana. Aloha ika poe e heluhelu ana i kou kino, ame kou mea nana e hoopuka aku. ;M. P. Pkenahele, Kakauolelo o ia ia.