Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 24, 11 Iune 1864 — Ahaaina Lulu Dala o na KUPA O KA LAI O HAKALAU. [ARTICLE]
Ahaaina Lulu Dala o na KUPA O KA LAI O HAKALAU.
E ka Nūpepa Kuokoa e ; —Aloiia kaua. —Oiai au ua kono ia mai e ka makani Moae, ka makani moani ala halihnli a ka Puulena, hoope pua hala o Kanehoa, no kela mau hua poo e kau anoano ae la maluna, e hoike aku ia oe no na mea hou ma kela wahi keia wahi o kou mau paiena, a nau ia e hoolaha aku ina ke akea, a me na huina paailiono o kou mau mokupuni, i ike mai ai na kini makamaka o kaua e lawe ana i keia mea he " Nupepa." Ma ka la 23 o keia malama oia hoi ka poaono hora 12 o keawakea, akoakoa nui mai na mea a pau ma ka luakini ma Pomaikai; na kan,e wahine, a me na kamalii, na luna, na kumu, na hoahanau, na poe opio makapalupalu no hoi, a me na kupa o ka lai o ka malu kukui o Lele, na hoa o ka iu o ke anu o ka aina ua nui o Hilo, ua luia e ke ala me ke onaona, ka pauhia pu ia i ke ala o ka nahele me ka lehua, o ka ieie hoi me ka palai, a me ka maile-laulii o Kapena, e haiamu ana maluna o ka papa-aina, i hoonaniia hoi o loko o ka Luakini i na lau lnia uliuli lipolipo maikai i ke awakea a me ka awapuhi. la manawa ua akoakoa na mea a pau, a ku mai la o Rev. T. Coana ke Kahunapule, a hoomaikai mai ike anaina. Heluheluia ka Himene 153, a mele mai ka poe mele o Beza ka Leo, a pau ke mele ana, pule a pau.
p Ua hoomaka hou ia kekahi Himeni i haku ia e pili ana i ka ahaaina, a ua mele hou mai ka poe mele, na leo kane me na leo wahine me ka hoohaihai, ua maikai a eleu no hoi ka hana ana, me ka mahaloia no hoi e ke anaina, a ua hoonaueia ke ana kaumalie o ko makou mau puuwai na ka piha ika olioli. A pau ke mele ana, ku mai la ekolu Luna, 08. L. Keawe, no ka Apana o Kamaee, a o J. S. Paku no Honomu, a o W. P. Kawainui no Hakalau.
Penei hoi ka hoomaka ana : Ua kahea pakahi mai na Luna i na Apana o lakou, e weheia na hipuu paa mai ko lakou mau poli ae; aia manawa, oka eieu mai la no ia o na mea a pau, a hele pakahi mai kela mea keia mea e hookupu malu«a o* ka papakaukau. Ekolu nae puu, ua maheleia ma na Apana penei: Apana o Kamaee, palua dala ina kane a emi mai; pakahi no hoi ; ka na wahine a emi mai i ka hapaha. Ma ka Apana hoi o Honomu, hookahi no kane i haawi mai $2.00, a oka nui ona kane n pau, pakahi dala wale no a emi mai, a p?la no hoi i na wnhine. Ma ka Apana hoi o Hakalau, he keu o ka eleu, a he puahi no hoi ma ka haawi dala ana, oia hoi na kupa aiau oia uka, i hoopuluia hoi i ka ua kanilehua o Panaewa, i paiia mai hoi e ka ma-kani oluolu kolonahe o ke aloha pumehana o ko lakou ma puuwai, oia hoi na kane opio, na k-upa no hoi oia nka i pulu ika ua noe, he palua dala wale no ko lakou haawi, a ekolu wale no poe i emi malalo o kein kulana.
O na opuu rore hoi o Salona, oia hoi na Nunu makaonaona aki pohe o ka nahele, na kaikamahine maka palupalu naau haahaa a ke aloha kau malie, na kupa heennlu o ka ahiu, o ka inalu haimuku o Pueke, e kahiko i\na i na lehua o Meleakini, he kini kohu ia no ka lehua Makanoe.
O na opuu rose o Salona, oia hoi na Nunu makaonaona, he pakahi dala ko lakou, pehi no hoi ka poe i 00, a me na hapauea palupahi, i piha i ke aloha a me ka olioli, ua like wale no ko lakou haawina me Limanui, he umi ka poe i emi nialalo iho o ke ana īliwai o ko lakou kulana maikai. O na haumana kula hoi o Hakalau a me Honomu, na keiki mahuahua ame ka poe liilii, ua noho wale i ka malu kukui o ka palai, a me ka olu o ka wai o Kolekole, e hookapeke ana i ka wai Oehaa, (Huli mao,) ka ua mea o ka eleu a rne ka maikai o na keiki ma ka haawi ana, he hapawalu pakahi ka lakou haawi ana, ua mahaloia ka lakou haawi ana, oia hoi na kamalii, nolaila e ae aku. i na kamalii nuku ke hele mai i o'u nei,pela ka lesu olelo i kana poe haumana. Eia iho malalo ka papa houluulu o na dala © na Apana pakahi, penei: Apana 1, ma Kamaee $19 00 $4 60 balota. " 2, Iloiiomu 19 25 pau ioa. " 3, Ilakaiau 6175 6 00 baioia. Dala 1 hoaie ia mamua, uku hoopanee, 700 Huina houluulu ona daia, $97 00 $10 60 10 00 Huina pau loa o na daia i haawiia ma ka lima o Uev. T. Coan, $107 00 Mahope iho o ka pau ana o ka lulu dala ana a pau hoi i ka hooponoponoia, ua haawi aku o Mr. Zataio* ka Puuku, ma ka lima o Rev. T. Coan, ia manawa, ua piha loa ke anaina i ka olioli, ua hoopuka ae o Mr. Keawe, he wahi olelo pokole, penei r " Hipa ! Hipa !! alaila, Huro ! Huro!! like ke anaina a pau, me ka hosana olioli o na puuwai ī ke kapalili, no ka hoihoi i- na hana maikaia ke Akua. Hoomaka ka paina ana o na mea a pau ma ka papa aina, i makaukan i na mea ai o na ano he nui wale, ua ai na kamaaina a me na malihini i naue maie ike i na mea hou, ua lawa like ka makemake o na mea a pau, a o ka pau no ia, hookuu ka Aha, a hoi kela mea keia mea me ka olioli o ka naa». Auhea oukou e na hoa o ka iu o ka ua nui o Hilo, e loku ana i ka moo a ka hala. na Ekaleaia hoi e noho ana me ke aloha o ka naau E naue hou mai oukou me na hipuu aala o ka Lipoa moe pooli o Mokihana, ma ka pule hope o lulai e hiki mai ana, oia ka manawa ahaaina hou. Oia kahi kauleo aku ia kakou, ka poe hoi ma ko lehova aoao, na Ekalesia e noho ana me ke aioha i ka Haku. He ma-u ia wahi manao, oka hoomanao iho ka pono. Owau no me lea mahalo. S. K. Nalehuapane. Hakalau, Hilo, Hawaii, Aytr. 25, 1864.