Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 23, 4 June 1864 — He mau ninau pono e waheweheia. [ARTICLE]

He mau ninau pono e waheweheia.

1. O ka hua olelo Akua heaha ia, ma ka olefl£a keia lahui a me kekahi lahui e ? 2. Oka hua olelo AUi ma ka olelo a keia lahui heaha ia ? 3. O ka hua olelo Kahuna nui, heaha ka haina ? 4. O ka hua olelo Kuhikuhi-puuone a Ki« lo hoi heaha ia ? 5. O ka hua olelo Kakaolelo heaha ia ? 6. O ka hua olelo Kaula heaha ia ? 7. A ina pau loa ke ola a me ka make i na misionari i aha ka ke Akua ? 8. Pau loa na mea a pau i na misionari i |aha ka ke Alii ? I 9. A ina pau loa ka ke Akua ameka ke i Alii, i aha ka mea i koe, oka ulu ame kn lemi anei ?

10. Ime aha ke Kumukanawai ame na Kanawai o keia kau Ahaolelo, no ka mea, ua oleloia e J. W. H. Kauwahi, "ua hooiloilo kekahi poe i keia lahui, e nalowale ana he 10, a he 20 makahiki i koe o ka nalowale no ia o keia lahui." Aia mamua, ua hai mai lakou i lawe mai lakou i ke ola a mahope i lawe mai ka i ka make, nolaila, i na lawe lakou ia mau mea elua, i aha ka ke Akua ame na'lii oka honua e imi ai. Ua olelo o Solomoni, ua huna ia na mea a pau, a ua nani na'li oka honua, ke imi aku a auhea kahi o ka imi, lawe ae nei ke keiki makua, pau ke ola ka make, ko loko me ko waho, a auhea kahi e imi ai ?

Olelo hope e pili ana i na Lunamakaainana. Ena Lunamakaainana u makou, ua hoapono ia no makou e ao no ia oukou ma kahi hiki ke ao aku, eao no; ano ka ike ana he mea luhi ke kaapuni ana e hele ai e ao i kela mea pakahi keia n)ea pnkahi o oukou, nolaila, ke hoike akea nei makou i hiki wawe ai ko oukou ike a noonoo iho.

Ekolu no mahele o na Lunamakaainana mai kinohi a hiki i keia kau, nolaila, ulu

mai ka manao e ao io e pono ai, a he hookuli no ka make o makou ia oukou, nolaila, o ka mahele mua o oukou, he poe noho wale iho no aole manao, aia kona noonoo kona ike a me kona waha ma ka o lima wale ana no. Ao ka mahele alua, aia oia ma na hana Aupuni waiho wale ma kona Apana, me na aina o ke Alii a me na 'lii, malaila no kona iini nui, i loaa ona ola loaa wale me ka luhi ole. He mau oihana mana no īa.

Ika nana ame ka hoomaopopo ana, he kanaka akamai nui keia i ka imi ana i pomaikai nona, nolaila ke noi a me ke ao ana, i ko makou pilikia akahi, me ko ke Aupuni, me ko na Luna Aupuni i kaulike mawaena ona mea elua, waiwai ame makou ka poe ilihune, i komo hou oukou i kela makahiki aku.

Akolu; ka poe naauao maoii ma ka noho ana malama Aupuni, oia no ka poe ma ke kaulike Kumukanawai, a me na kaulike ma ke Kanawai, ma na mana hoike ekolu i oielo ia. 1. Mana Hooko. 2. Mana kau Kana\yai. 3. Ka mana Hookolokolo. Ua roahaloia oukou ma ka noho ma na kauiike. E ka poe mua i o'.eloia, e koa, haalele ka hopohopo, ka makau, ka manao o hai na rula o ka hale; he mea ole ka rula ke Ipaa ka pono o na 'lii, ke Aupuni, a me na makaainana, mahaloia oe, i ia mai he noho hooikaika, hume ka malo a ku ka puali, noho no me ka naau koa, a manaolana i na haku; a, |aole nae ka hoopilimeai loa i ka oielo a na I haku, aole no hoi ka wahahee e like me ka ; liki i kaaina, a komo aku iloko o ka Hale Ahaolelo, o ka hoka ia la. Aole ia. Aole no hoi ka hookolo i ka nui manu o oukou, e hawanawana hele ai i na pepeiao, e a-o-a-o ai i mea mai o mea i ka mea o kahi aina, i mea kou, a o ka oihana aupuni i ka poho kau, a aia ia me ka kaua mau dala. A mai hana oukou pela he mea ino. Ua ike pu no kakou penei: Limakuhi, he $1*500; Ponoole, $2,930.44; ia Kukela, $18,000; ia Alope, $1,000. A o keia mau daia a pau, ua like paha me $36,930.44, a malalo mai paha, nolaila e noonoo, aole ka wikiwiki, aole ka lawe i ke dala kipe i mea e pilikia ai ke Aupuni; a pilikia ke Aupuni, o makou no ia, ili no ia makou, nolaila, « noonoo pono mai oukou e na Luna a makou no na mahele ekolu. A eia ka olelo hope. He aha mai nei keia o oukou e koho mai nei i ka poe naaupo e na hoa Makaainana a pau ? Aole, i ka malimali mai no hoi, mai kohp hou i ka naaupo, he poe hoomakaulii aina, bg he poe wahapaa iloko o ka Aha, he Lahui

imi i ko lakou pono \vale iho no, hc pot* hmali, nelaila, imi lakou ia i ko lakou pono wale no, hoopio loa i kekahi. Ae, i imi lakou la i ka ike i kumu wuiwai no lakou pono no, no kakou no ka hewa i ke koho wale aka no, i hewa, maluna mni no ia hewa o ka apana nana i koho, a i pono hoi, ili maluna ia pono o oukou, he hewa la ke kiauau ae, na lakou ia e keleauau nku, ua nani ko Kulaokahua kahi e pehi ai. Kanlu nui ka ulu iki ai no i ka ulu akakou e puka, Ke hooki nei au i ko'u manao he wahi ha- ! na e ae no koe no ke kino iho. Owau ka oukou Kauwa Makaainana o ka peni a me ka inikn. N. K. K. Olelohuuuokua. Waiehu, Maui, Ftb. 1, 1864.