Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 22, 28 May 1864 — He Pilikia ma ka Apana o Puna [ARTICLE]
He Pilikia ma ka Apana o Puna
E ka Nupepa Kuokoa e ; Moha oe :—Me kou opu i piha i ke ahonui, ame ka hoopomaikai ana i ka lehulehu, nolaila, ke hooili aku nei a'u ia oe i ko'u manao pili no ka lehulehu, i mea e ike mai ai o'u mau makamaka naauao e noho ana mai ka hikina a ka la i Kumukahi a ka la komo i Lehua, a i ke keiki ne hoi o ka malu-ulu o Lele, oia hoi o J. W. H. Kauwahi i ka pilikia o na kanaka 0 ka apana o Puna nei. Eia no ia : Eia ma ka Apana o Puna nei, ke hoomaka nei ka Luna Alanui e hoohana ina kanaka ku i ka auhau alanui, i mea e pau ai ko lakou mau la hana alanui, ua pono no |ia ; eia nae. Aole no ka M. H. 1863 i kaahope ae nei, aka, no keia makahiki e hele nei, oia hoi ka M. H. 1864, a aia malaila ko makou pilikia ana, me ko makou manao ana, aia la hoi a hiki mai i ka wa o na luna e hele mai ai e helu a e ohi hoi, a o ke kanaka la hoi e hookaa ole i kona auhau alanui, oia kanaka ke hoohana ia e pono ai, eia ka, he hoohana e mamua a mahope helu a ohi hoi i na auhau'o ke kanaka, oia ka mea kupanaha loa i ko'umanao; ina paha auanei e hiki mai i ka \va helu o keia makahiki e helenei, e helu iaana kela kanaka keia kanaka elike me ka nui o kona mau auhau pili kino, j ame ka auhau alanui pu hoi, a i ka wa hoi a ka luna ohi e hele mai ai e ohi, e ohi ia ana na auhau pili kinoame kaauhau nlanui pu hoi, alaila, o ke kanakn nona ka hookaa ole ana i kona auhau alanui, e hookomo ana ka luno ohi i bila o ua kanaka'la i ka Luna Alanui, aia malaila ka hoohana papalua ana 1 ke kanaka hookahi, no ka makahiki hookahi, ke ole nae a'u i kuhihewa ma keia kamailio ana a'u, aka, o ko'u manao no ia.
Eia keia mea kupanaha a'u i lohe ai, ina e makemake ke kanaka e uku dala i kona mau la hana alanui, aole kela e ae ke uku aku i elua bala, a eia ka ae o ua luna nei o makou, ekolu dalf, alaila, ae ua luna nei o makou, e noho ia kanaka me ka hele ole e hana aianui i keia wa. Ea ! ua ku anei i ke kanawai keia hana ana a ka Luna Alanui o makou, aole paha. Nolaila, ke nonoi nei a'u i ka ike kanawai o ke keiki o ka malu-ulu o Lele, e kokua mai, i pau ai ka pilikia o na kanaka o ka Apana o Puna nei. Aole nae no ko'u manao e nele loa na kanaka o ka Apana o Puna nei i ka auhau alanui ole, aka, i hoohana ia na kanaka i ka wa kupono, a i uku
lia hoi e like rae ke kanawai. A ina hoi o ka \va pono iho la keia e hoohana ia ai, ame ka uku pono e uku in ai, alaila, e kala mai ia'u, ai na hoi aole. Alaila, e pani ae oe, a ine lakou la aku, ame lakou nei ae hoi, i ka waha o ka Luna Aianui o makou, i ole ia e pane hou i ka mea ku ole i ke kani*wai t heaha la ia, he olapa-hu paha. J. \V. Kalauonaone. Kalapana, Puna, Jlpcjila t 29, 1864.