Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 15, 9 ʻApelila 1864 — No ka mare ana. [ARTICLE]

No ka mare ana.

E ka Nupepa Kuokoa e; oe :—Aia | ma kou Helu 46, Buke y, ua ikeia kahi mau j rula no ka noho ana o ke kane me ka walii- i ne ī mareia, aka, aole nae i pan loa, nolaila, ke hoike hou aku nei a'u i na rula i koe; alaila, e hoike hou ia'ku hoi na rula a pau o ka hookauhua ana e mare, ame na rula o ka | nohoana o ka wa i mareia. E malamama pono ke kane i kona kino holookoa na kana wahine, ame ka wahine hoi i kona ieino a pau na kana kane. Aole o ka malama a hiki mai ke leikina mua o ke kau, alaila pau, i ole ia, o ka malama no kahi mau makahihi elua a e ekolu paha, a i ole ia, no ka wa loaa, a loaa ole, alaila, haawi na hai; aole, aole loa pela! E malama e like me ka hoohiki ana i kinohi; ike kau wi, kaii ai, wa mai, wa mai ole, wa pilikia a pilikia ole, wa waiwai, wa ilihune, &c. Aia wale no ka palena o ia malama ana, a naue ae kahi o laua i ka hale malu o ka make, alai lapau, alaila hoi, hiki pono ke manao iho, e haawi aku.i ke kino na ka mea a ka manao i heoili- ai. O kekahi kumu nui keia o ka pepehi kanaka i keia wa, o ka malama pono ole o ke kane ia ia na kana wahine, a oka wahine hoi ia ia iho na kana ,kfine; e like me Kahakauila i malama pono ole ia ia na Kaaikaula; ia Kaaikaula i nalowale aku ai ma kahi e, haawi ae la o Kahakaula ia ia iho na ke kanaka e, a hoi mai o Kaaikaula, ike pono i ka mea a kana wahine i hana'i, ia wa no ke kekee ana o k-ona iiaau, a ano e na helehelena, alaila, iho koke mai ke koilipi a Kaaikaula e mahele i ko laua mau poo i na apana like eha, a eono paha, o ka pepehi kanaka iho la no ia. No keaha keia ? No ka malama pono ole o keia wahine ia ia iho na kana kane. Aole nae oia wahine waje no kai hana e like pu ine ia, lehulehu loa ka poe i hiana pela, a e hana aku ana paha pela ma keia hope aku kekahi poe.

He oui ka* ino i hana ia ame ka pilikia i loaa no keia kumu, ua ike pu no kakou, aole pohihihi; i mea e pale aku ia mnu ino, e malaina oe e ke kane ia <je iho na kau wahine i mareia, aole na ka wahine manuahi; a pela no iioi i ka wahine, e malama pono i kona kino na ke kane ika ili, aole na ke kane moekolohe. Oia na rula no ka noho ana oke kane jne ka wahine e pono ai, mahope iho o ka mare ana, aka, he nui aku no na rula e pono ai, ua-oki ae la hoi a'u ma keia mau rula,

Nolaila malalo iho, ke waiho aku nei au i ka'u mau rula a pau, mai na rula o ka hoopilipili ana e mare, ame na rula hoi o ka noho ana mahope iho o ka mare ana, i ike mai ko'u mau hoa kuaana a mp o'u pokii o ka hale luhi o ka ike, ame na kuahine o ka hoopono, a me na makuakane a makuahine hoi o ka noho pono. NA RULA o KA HOOPIUPILI ANA E MARE. 1. E hopkplpkolo ia oe ihome ka uiui ana, mamua o ka hoohui ana me ka hai kaikamahine, a keiki kane hoi. 2. E huii aku a hoomaopopo ina aoao o ke kane, a o ka wahine i manaoia. 3. Mai koho i ke kaikamahine a keiki kane hoi a ka poe o luha, poe koikoi &c., i ka mea like ole roe kou kulana. 4. Mai ae wale aku np ka onou ia mai, e imi no, e ninau hoi, i moakaka mai. 5. Mai wikiwiki, a mai pulale aku hoi e maie no ka pihoihoi, a no ka manao paha o liio ia hai. Aia no i ka wa pono. He ike wale aku i na haole. I mai paha auanei kabi, " ko hewa ia, o \to ike ole i na haole ? hikiwawe mai nei me na wahine Hawaii, aohe kali aku 'a liuliu, e llke me kau loloiohili mai nei i ka mea pilikia i ka waiho loihi." Ke pane aku nei au, aole no ia he male io, he hoopau pilikia wale no ia hana ana; ua ike ae i ke ano o na haole ma ia mea; raare kela me ka wahine Hawaii, a hiki i ko i aki wa e hoi ai i koj ala one ha-

nau. ku aku no ke4a hoi ana i Alareka, aohe I inea mai e, e uhoi kana i Ameīika, i ike mai | ou mau makuahonowai ia oe, aole, aole loa ! Haalele iho no ko Hawaii nei -opala i Hawaii nei Nolaila, aohe mare io oka na haole me «a wahine Hawaii, lie hana hoopau pilikia wale no, no na la i Hawaii nei. Ua pau ae la maluna na rula no ka hoopilipili ana no ka mare. E<a hoi na rula oka noho ana mahope o ka wa mare. ]. E nohoaloha mau ke kanei ka wahine, a o ka wahine hni i ke kane n hiki i ka ho-' pena, j 2. I paa k« kane i ka wahine, a o ka walū-; ne hoi i ke kmie, mai iiai i ka inea e heiuo ai. j 3. Mai iini ke leane i ka mea e kekee ai, a | je pono ole ai hoi ka manao o ka wahioe ; aj jpola no hoi ka wahine, wiai nni i ka mea ej j pono ole ai ka manao o ke kane, itme ka no|ho malu ana. 4. E malama pono ka wahine i kona kino a pau na kana kane, aine ke kane hoi i kona a pau na kana wahine. I O keia mau rula ka'u i manao ai, ua hiki no ia'u ke hapai aia oukou mai hoi; no ka mea. ua hu no ka mahale i ka'u ike maoli ao i kahi poe i like rae ka'a mea e kamailio nei, maikai ka noho ana, oluolu, maluhia, malu pono ka ohana &c. Pehea oukou e ko'u mau hoa oke kuakoko hookahi! E hana anei elike me ia i haiia'e nei maluna, aole paha? Aia noia kakou. Me ke aloha. E. K. Wahinehuhu. Pnipulumi. Wailuku, Maui, Jlfaraki, 80, 1864.