Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 14, 2 April 1864 — Na ke Aupuni. [ARTICLE]

Na ke Aupuni.

No ka mea, ua hai ia ka Papa Ola,« I» poe i kohoia e kiai, aa haumia loa a pilau hōi ke kulanakauhale o Henolulu i keia roa« nawa, i na mea e mai ai a e make ai hoi o kannka ! a no ka mea hoi, ua oka nui o ka mai i loaa'i i kanaka iloko o ke kau hooilo i pau iho nei; ua loaa ia no ka maiama ole ia o na Rula i hoopuka ia e ka Pap* olb i ka malama olanuan M. H. 1060. Ua hooholoia, e kauoha ia ke kakauolelo e hoolaha hou ia mau Rula ma ka olelo Hawaii a me ka olelo Berelania, me ka hoo* manpopo hoi i na mea a pau i pili« ma keia hope aku e hooko maoli ia ana kela mau Rula. 0 keia Rula malalo iho nei no ka kanu ana i lea poe kino kupapau, ua hooholo pono ia i keia la.} eia hoi. | Aole no e kanu ia kekahi kino kupapau I iloko o kekahi hale noho, aole hoi ma kahi e [ pili koke ana i ka hale noho, aole no hoi ©. emi ka hohonu o kekahi lua kupapau malalo 0 na kapuai eono, e hoopaiia ka poe nana e kanu 1 na dala, aole e oi mamua o na dala i hookahi haneri. T. C. Heuck. Kaknuolelo. ]£cena Hana o ka Papa Ola, lanuari. 7,1800. Na Rula hoo|ionopono AKAPAPAOLA. 1. He hiki no i ka Papa Ola a me na luna 1 hooholoia e ka papa ke hele a makaikai i na Hale Pakaukau In, kuni mea ai ulu, kuai Pipi. a io e ae papa a i na wahi e ae paha e kuai ia ana kela mau mea, i na mnnawa a pau a lakou e makemnke ni, a e kena aku e hoomaemae koke ia kela mnu wahi, a o na opala ino a pau e hookaawale aku ma kahi e. 1 na ua kukuluia kela mau wahi kuai ma na wahi i manao ia ua kue i keola o ka lehulehu, he hiki no i ka pnha ola ke kenu aku e honee ia kela mau wahi, ma kahi kupono. 2. Aole e kukuluia kekahi Hale pepehi pipi, a holoholona e ae paha maioko o na palena o ke kulanakauhale o Honololu, a ma na alanui lauia e hele ia ana e ka lehulehu, & ma kapa o kekahi Muliwai, a auwai paha e inu ia ana ka wai, a liana ia ma na mea ai; a ma kekahi wahi e ae paha, aia a ae ia e ka I papa ola.

3. Aolee kapi a kalann kekahi mea i na Ili maloko o ka p)Uena oke kulanakauhale o Honolulu, a ma na wahi e pili koke ana, a mauka paha oke kulanaknuhale, a i kahi e ae paha, ma kahi no i ae mua ia e ka papa ola.

4. O na Hnle hanalepo, lua lepo, au«vai wai lepo. a kio wai paha, e ku ana ka wai lepo iioko, a me na mea pelapela e ae a ua manao ia e ka papa ola ua kue i ke ola o ka lehulehu, ma ke kena a ka papa ola, a me na luna paha e hooinaemae koke ia ke!a mau mea, e ka poe nona kahi, e hai mua aku nae ka papa ola a me na luna i kela poe, i ka manao e hoomaemaeia n ma keia hope aku e eli ia na lua hana lepo a pau, i eiwa kapu» ai ka hohonu, a i eha kapuai ka laula.

5. He hiki no i ka pa])a ola a me na luna ke makaikai n nana i m hale a pau, a lakou 1 manao ai ua ikiki ka noho ana ona poe ma ia mau hale, no ka makani ole, a no ka nui loa paha o ka poe e noho ana ma ka haie hookahi; a e kena aku i ka poe e noho ana e hoohamama i na hule i nui ka ir aka* rii, a i oie ia e hooemi ka nui ona poe e noho ana ma na hale, e like me na mea i ike ia he pono.

6. O ka ia, aole i kapi pono ia, a ua waiho īa iloko o kekahi Hale a pa hale paha a ua ike ia ka pilau, e honee koke ia e ka mea nana ia wniwai, ma ka hooakaka ana'ku o ka pnpa ola a me na luna no ia mea. 7. Aole e hanai ia kekahi nuaa maloko o ka palena o ke kulanakauhale o Honolulu, mahope o ka Ip. mua o Maraki, M. H. 1860. 8. Aole e hoolei kekahi poe i na holoholona make ma na alanui a ala loa paha. 9. I na ue haki kekahi poe i kekahi o na rula hooponopono i hai ia nialuna, e hoouku ia ia i ka uku hoopai aole e oi aku mamua o hookahi haneri dala. Aponoia eka papa ola i keia ]a 31 o Jan. M. H. 1860. Robert Kibbin. Jb. M. D. 113-3m Kakauolelo.