Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 7, 13 February 1864 — Ka ke Aupuni. [ARTICLE]

Ka ke Aupuni.

No ka mea, ua hai ia lea Papa Ola, e ka poe i kohoia e kiai, ua haumia !oa a pilau hoi ke kulanakauhale o Henololu i keia ina* nawn, i na mea e mai ai a e make ai hoi o kannka ! a no ka mea hoi, ua manaoia, o ka nui o ka mai i loaa'i i kanaka ilokoo ke kau hooilo i pau iho nei, ua loaa ia no ka malama ole ia o na Eula i hooūuka ia e ka Papa ola i ka malama o lanuan M. H. 1860. Ua hooholoia,.e kauoha ia ke kakauolelo e hoolaha hou ia mau Rula ma ka olelo Hawaii a me ka olelo Beretania, me ka hoomaopopa hoi i na mea a pau i pili, ma keia hope aku e hooko-maoli in ana kela mau Rula. O keia Rula malalo iho ne» no ka kanu ana i ka poe kino kupapau, ua hooholo pono ia i keia la ; eia hoi. Aolenoe kanu ia kekahi kino kapapau iloko o kekahi hale noho, aole hoi ma kahi e pili koke ana i ka hale noho, aole no hoi e emi ka hohonu o kekahi lua kupapau malalo ona kapuai eono, e hoopaiia ka poe nana e kanu 1 na dala, aole e oi mamua o na dala i hookahi haneri. T. C. Hedcic. Kakauolelo. Keena Huna o ka Papa Ola, lanuai i, 7, 1800. Na Riila liooponopono A KA PAPA OLA. 1. He hiki no i ka Papa Ola a me na luna 1 hooholoia e ka papa ke hele a makaikui i na Hale Pakaukau la, kuai mea ai ulu, kuai Pipi, a io e ae papa a i na wahi e ae paha e kuai ia ana kela mau mea, i na manawa a pau a lakou e makemake ai, a e kena aku e hoomaemae koke ia kela inau wahi, a o na opala ino a pau e hookaawale aku ma kahi e. [ na ua kukului* kela mau wahi kuai ma na wahi i manao ia ua kue i ke ola o ka lehulehu, he hiki no i ka paha ola ke kenu aku e honee ia ma kahi kupono. 2. Aole e k>,kuluia kekahl Hale pepehi pipi, a holoholona e ae pa_haj3aloko 6 na palena o ke kulanakauhole o Honolulu, a ma na alanui laula e hele ia ana 6ka lqhulehu, a ma kapa o kekahi Muliwai, a au\Ai paha e inu ia ana ka wai, a hana ia ma,na mea ai; ama kekahi wahi eae paha, aia a'ae ia eka papa ola. 3. Aole e kapi a kalana kekahi mea i na 111 maloko o ka palena o ke kulanakauhalē o Honolulu, a ma na wahi e pili koke ana, a mauka paha oke kulanakauhale, a i kahi e ae paha, ma kahi no i ae mua ia e ka papa ola. 4. O na Hale hanatepo, lua lepo, auwai wai lepo. a kio wai paha, e ku ana ka wai lepo iloko, a me na mea pelapela e ae a ua manao ia e ka papa ola ua kue i ke ola o ka lehulehu, ma ke kena a ka papa ola, a me na luna paha e hoomaemae koke ia kela mau mea, e ka poe nona kahi, e hai enua aku nae ka papa ola a me na luna i kela poe, i ka manao e hoomaemaeia a ma keia hope aku e eli ia na lua hnna lepo a pau, i eiwa kapuai ka hohonu, a i eha kapuai ka laula. 5. He hiki no i ka papa ola a me na luna ke makaikai a nana i na hale a pau, a lakou i manao ai ua ikiki ka noho ana o na poe ma ia mau hale, no ka makani ole, a no ka nui loa paha o kn poe e noho ana ma ka hale hookahi; a e kena aku i ka poe e noho ana e hoohamama i na hale i nui ka u.akani, a i ole ia e hooemi ka nui o na poe e noho ana ma na hale, e like me na mea i ike ia he pono. 6. O ka ia, aole i kapi pono ia, a ua waiho ia iloko o kekahi Hale a pa hale paha a ua ike ia ka pilau, e honee koke ia e ka mea nana ia wniwai, ma ka hooakaka ana'ku o ka papa ola a me na luna no ia mea. 7. Aole e hanai ia kekahi puaa maloko o ka palena o ke kulanakauhale o Honolulu, mahope o ka la mua o Maraki, M. H. 1860. 8. Aole e hoolei kekahi poe i na holoholona make ma na alanui a ala loa paha. 9. I na ue haki kekahi poe i kekahi o na rula hooponopono i hai ia malunu, e hoouku ia ia i ka uku hoopai aole e oi aku mamua o hookahi haneri dala. Aponoia eka papa ola i keia la 31 o Jan. M. H. 1860. Robert Mc. Kibbin, Jr. M. D. 113*3m Kakauolelo.