Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 2, 9 January 1864 — Page 3

Ka Nupepa Kuokoa.

Ia S. W. B. Kaulainamoku.

                Ua ike au a me lakou nei i kau mau olelo ma ka Helu 103, o ke Kuokoa, a ma ia mau olelo, na kupu mai ke kanalua iloko o'u, a pela paha lakou nei, a me lakou la aku hoi.

                Eia ka auanei aole, ua aui ae na kukuna o ka malamalama o ka la mai kona alanui hele ae, a ua hoopouliia ko S. W. B. K., noho ana ma Keaau, Puna, Hawaii, a nolaila, ua kamailio ia iloko o kona hiamoe nui.

                Penei: " He mea maikai anei i ke kanaka naauao, a he kupono anei ia kanaka ke olelo ae pela, he kanaka akamai au, a he pono ke koho mai ia'u."

                Pane aku, ae, he mea hookiekie ka naauao, aohe like o kona Lunaikehala me ko ka naaupo

Lunaikehala, he hopohopo a me ka makau wale ko ka naaupo.

                Wahi a Solomona, ke kaikuaana o ka poe naauao a pau loa, " he mea hookiekie no ka naauao," o ke kaena a me ka hookiekie, hookahi ano a me ka io ; aka, he wahi oi iki ko ka hookiekie. O ka naauao o ka mea naauao, mahea oe e ike ai ina e waiho iloko o ka opu, kahi hiki ole ke nana ? Pehea kekahi pa kiekie loa, i ike ole ia ko loko, a e ulu ana kekahi laau i oi ae kona kiekie mamua o ke kiekie o ka pa, a ua puka kona welau maluna o ka pa, a ua ikeia e waho. A eia ka ninau, he pa hookiekie anei ia, a he laau hookiekie paha ?

                A heaha ka hewa ke olelo ke kanaka akamai, he pono ke koho mai ia'u, auhea ke kanawai

e papa ana ia mea, a heaha ka pilikia o na makaainana ia mea ?

                Eia ka hewa i oleloia e pono ole ai ke lilo i Lunamakaainana, e nana i ke Kumukanawai

o ka M. H. 1852, aoao 14, pauku 76, a penei ka heluhelu ana:

                " Aole no e kohoia kekahi no ka Hale o ka Poeikohoia, ina ua pupule, a hupo paha, a ua hihia i ke karaima nui ma ka hookolokolo ana, a ke ole ia he kanaka malalo o ka Moi, a i loaa ole ia ia ka palapala hookupa, a ke hiki ole aku ia i na makahiki he iwakaluakumamalima, a ke ike ole i ka heluhelu a me ke kakau lima, a ke maopopo ole hoi ia ia ka helu."

                Aia ko ke Aupuni manao i lohe oe, a me kou naau paakiki ano ole, aole hoi e like me kau mau olelo manumanu a kalakala loa.

                A ke ninau nei ma ka pauku elua, " He hana maikai anei ia no ke kanaka naauao, ke hana pela, me ke kaena hele i o a ianei, a malaila e pono ai ka lehulehu ?"

                Pane aku, ae, pela i laha ai ka naauao mai kinohi mai a hiki i keia la, ua hoike mai ke Akua i kana mau hana ma ka mokuna 1 o Kinohi, me ka hoolaha i ko ke ao nei, aole he mea nana i ninau aku, aole he mea nana i koi aku e hai mai, aole anei ia he kaena?

                A pela no hoi o Solomona, ua kaena loa ia imua o na ohana he umikumamalua o ka Iseraela, a ua kakauia kana mau olelo ma ka buke, a ua hoolahaia ma ke ao nei, a noloko mai olaila kekahi mau pono i keia mau la.

                Ke i hou mai nei, ua nui ka poe naauao i komo i ka Ahaolelo, no Lahainaluna kekahi poe o lakou, auhea ka pilikia o na makaainana i hemo ia lakou ?

                Pane aku, aole anei oe i ike he mea paakiki ia i ke kanaka hookahi, ke hookoia kana mau olelo a pau, i na la o Mose, pii aku la ia ma ha mauna a Sinai, i Lunamakaainana no na mamo a ka Iseraela, oia hookahi wale no, a ua ae mai ke Akua i na Kanawaihe umi.

                Ia Mose wale no, pau ka ae ia ana o ka manao o ka Lunamakaainana hookahi, a ua hooholoia ke kanawai me ka paa loa.

                I ke kau ia Rehopoama ke'lii o na mamo a Iseraela, ka hooilina alii o Solomona, ua hoomaka ia ka Ahaolelo kau kanawai o na makaainana, a ua kue na poe elua, ka poe mua i na la o Solomona, ka poe hou i na la o Rehoboama, nolaila, ua mokuaahana na ohana he umikumamalua.

                A ina o kou makemake ia o ke paa o ke kanaka ma kona manao iho, me ka ike he kipi a mokuahana ia i ke aupuni, a he kumu ia o ka haunaele a me ke kue i hiki mai ai, a pela no mai kahiko mai a hiki i keia wa.

                Ma keia mau olelo au, ua pakuiia kau mau olelo pepa, me kou ike ole i na kanawai e noho nei, a nolaila, ua hoonaukiuki kau olelo ana, me he pipi hou la akahi a kau ia i ka lei ma ka hokua o kona a-i, ike aku ua mea he owala mahope, a kimo ke poo ilalo.

                Ma ka hapa hope o kau olelo o ka pauku ekolu, " A nolaila, he mea ole ke kanaka naauao hookamani imua o ka lehulehu, ke ole e hoohaahaa kona naau imua o ke Akua Mana Loa."

                Pane aku, ae, maanei oe i pii ai i ka puu o ke kuhihewa a pee iho, i lalau ai na onohi i o Apoluona a iho ma ke awaawa o haahaa, kahi o Keristiano i lanakila ai.

                O oe ka ka oi i ka i ke i ka hoohaahaa iho imua o ke Akua Mana Loa, me he mea la o oe ka waihona o ke Akua ma keia ao, ka pale maka i loaa ai ia Mose ma ke kuahiwi o Sinai.

                O ka haahaa o ka naau i manaoia, oia anei ka waiho malalo o ka lepo, a kokolo me ne honu poo iki la, a i ole, malalo o na kapuai wawae i waiho ai ka naau.

                Eia ka ninau hope loa ia oe, ua ike anei oe i kahi o ke Akua i noho ai, i ike ai oe i ka naau e hoohaahaa ana, a e kolo ana imua o ke Akua ? Aia anei i Puna, i ka Poho la? E hai mai.

                Maanei au i hoomaha iho ai i ke kakau ana, a papani iho i ka waha o ka ipuinika, me ka hookuu aku i ka maka gila mai ko'u hapa pulima aku.

Owau no me ka mahalo,

S. D. KEOLANUI.

 

Ka Ahaolelo Misionari ma ko

NUUHIWA PAE AINA.

                Ua hoomakaia ka Ahaolelo o na Misionari ma Oomoa, Fatuiva, Okatoba 19, 1863, hora 10 o ke kakahiaka.

                Eia ka poe i akoakoa ma ka Ahaolelo, S. Kauwealoha no Kekahekau, mokupuni o Uapo; G. W. Laioha no Hanaahi, A. Kaukau no Hanaiapa, J. Kekela no Puamau, Z. Hapuku no Atuona, mokupuni o Hivaoa; J. W. Kaiwi no Oomoa, mokupuni o Fatuiva.

                Ua kohoia o A. Kaukau i Luna Hoomalu, a o J. Kekela ke Kakauolelo.

                Ua hoomakaia ka hana me ka pule. Ua heluheluia ka palapala o ka papa o ka "Ahahui

Euanelio Hawaii." Ua kohoia o S. Kauwealoha me Laioha i mau Komite, e pane

aku ai i ka palapala o ka papa.

                Ua kohoia o Kauwealoha, Hapuku, Laioha, i mau Komite imi hana.

                A no ka hiki ana mai o Rev. B. W. Pareka, ka elele o ka papa o ka " Ahahui Euanelio ;" nolaila, ua ae aku keia Aha e lilo ia i hoa kuka pu me makou.

 

NA HANA I HANAIA.

                1. Ua heluhelu mai na Misionari i ka lakou mau palapala hoike kihapai no ka makahiki

hookahi me ka hapa i hala'e nei. Ua apono aku ka Aha i na palapala.

                2. Ua pono anei ke haalele na Kumu i ka hana a ke Akua ma ka Pae Aina o Nuuhiwa, a hoi aku i Hawaii ?

                Ua hai pakahi mai na Kumu i ko lakou manao. He pono no ke noho ma Nuuhiwa nei, e hana i ka hana a ka Haku, aole no e hoi aku i Hawaii.

                (a) I ko makou manao, na ke Akua makou i alakai ma keia Pae Aina pouli.

                (e) Ua noho mai kekahi mau Kumu o makou i keia mau makahiki he umi, me ka hai aku i ka euanelio a ke Akua, a ao aku hoi i kekahi poe ma na palapala e naauao ai.

                (i) Ua hoomaikai mai hoi ke Akua, a ua kokua mai hoi i ka makou hana, a ua laha'e no ka euanelio o Kristo, a ua huli mai no kekahi poe kamaaina, a haawi ia lakou iho i mau ohua no Kristo.

                Nolaila, ua manao like makou, aole pono ia makou ke haalele i ka hana a ka Haku ma keia Pae Aina, a hoi aku ma Hawaii; aka, e noho no makou maanei, a e hoolaha i ka malamalama e ola'i iwaena o keia lahuikanaka.

                3. He pono o ka Misionari ke hele a noho ma Hooumi i Nuuhiwa.

                Ua hooholo ka Aha, aole pono ia Kaukau ke hele a noho i keia manawa ma Hooumi. E kali, a e nana i kela kihapai. No ke kokoke o kela kihapai ia S. Kauwealoha, ua hooliloia oia ke kiai no kela kihapai.

                4. He pono o A. Kaukau ma ke hoi aku ma Hawaii, a lilo i Kahunapule no ko Lihue poe ma Kauai; no ka mea, ua hiki mai ko lakou palapala noi iaia. Ua hai mai o A. Kaukau i kona manao, " aole pono ke hoi aku." A ua hoapono ka Aha i kona hoi ole ana. Ua hai hou mai hoi o A. Kaukau

i kona manao, " He pono iaia ke noho hou ma Hanaiapa me kana wahine, e hana aku i ka hana a ka Haku." Ua apono aku ka Aha.

                5. Ka pono o ke kapili ana o J. Kekela laua o A. Kaukau i ka moku ma Hanaiapa. Ua loihi ke kamailio ana ma ia mea. A ua hooholo ka Aha, na na mea i kapili i ka moku e hoakaka lea i na Luna ma Hawaii.

                6. He pono anei i na Kumu ke kuai aku i na palapala me na haumana ?

Ua hooholo ka Aha.—I ko makou manao he pono no ke kuai i na palapala, aka, i keia manawa, aole paha lilo ma ke kuai, mahope paha.

7. He pono anei i ka papa o ka Ahahui Euanelio ke hoouna hou mai i Misionari, ka wa e holo hou mai ai ka moku ?

                Ua hooholo ka Aha.—He pono no ke hoouna hou mai, i hookahi kane ame kana wahine.

                8. He pono anei i ka papa i hookahi hoouna ana mai i ka moku iloko o na makahiki elua?

                Ua hooholo ka Aha, he pono pela, i hookahi holo ana mai o ka moku iloko o na makahiki

elua.

                Ua noi mai kekahi mau Kumu i mea e pono ai ka hana ana i na hale. Noi mai o A. Kaukau no kona hale, 1,200 kapuai papa, 1 pahu kui. Noi mai o Z. Hapuku, 2,000 kapuai papa, ame 1 pahu kui. A ua apono ka Aha ia mea.

                No ka waapa o L. Kuaihelani, ua lilo ke la waapa no J. W. Kaiwi, a ua hooholo ka Ahaolelo.—E haawi aku ka papa o ka Ahahui Euanelio Hawaii ia Kuaihelani i na dala he kanaha, eia he ($40 00.)

                Ua noi mai o J. W. Kaiwi e hoi i Hawaii, e hooluolu ai i kona kino no ka mai, ke mau ia pilikia a hiki i ka wa e holo hou mai ai ka moku. Ua ae aku ka Aha, he pono ke holo oia ma Hawaii.

Kahi e Ahaolelo ai no ka makahiki 1865, aia ma Oomoa, Fatuiwa.

                Ua lilo kekahi manawa o na halawai ma ka pule. Ua malamaia e na Misionari ame na hoahanau kamaaaina pu, ka Ahaaina a ka Haku.

                Ua hoopau loa ia ka hana a ka Ahaolelo i ka la 22 o Okatoba.

                Na Mr. Pareka ka pule hope.

 

Poni ana ia P. Kanoa.

E ka Nupepa Kuokoa e; Aloha oe :

                Ua loaa mai ia'u kahi manao hauoli, e hai aku i na hoa o kaua e noho ana, malalo o ka uhi paa o ka malu o ke Akua ola, ame na Kanawai o ke 'lii, ka poe hoi e noho ana mai Hawaii o Keawe, a Kauai o Mano, ka poe puni nuhou o keia lahui.

                Ma ka pule ahiahi o ka la 11 Oct. ua hooliloia o P. Kanoa, i kauwa na ke Akua ola, maloko o ka hale pule o Haili; na T. Coane me D. B. Lyman i hoolilo, e like me ka hana mau a na kahuna. Ia T. Coane, ka haiolelo ka pule kakahiaka, me ka hai mai i ka hana ma ke ahiahi, e like me ke poo e kau ana maluna ae nei. " Poni ana ia o P. Kanoa." Ua akoakoa mai no na mea a pau me ka malu maoli; ia D. B. Lyman ka haiolelo ia wa, aia ma 1 Timokeo 2: 2, a pau kana wehewehe ana ia mau mea, ku mai o T. Coane, a hai mai i ke ano o ka poni ana i na kahuna; a pau ia.

                Kahea ia mai o P. Kanoa, e pii iluna o ka awai, pii no keia a ku mawaena o na kahuna,

ua pule aku o T. Coane me ka kau o ko laua mau lima maluna o P. Kanoa; a pau ia. Ku hou mai o D. B. Lyman, he mau manao e pili ana i ka oihana kahuna; a pau ia, kahea ia aku o J. A. Kaelemakule me kana wahine, ame Mrs Kanoa, ku mai lakou mamua o ka awai, hai hou mai o D. B. Lyman, he mau manao paipai ia lakou a pau, himeni, pule a pau, hookuia ka aha.

                Nolaila, he mea hou keia maanei, no ka mea, ua hana ia ma Oahu, ame Kona H., a ma na wahi e ae paha o keia pae aina, akahi hoi a hana ia ma Hilo nei.

                Me ke aloha ia oukou a pau, e ka poe e heluhelu ana i ke kino o keia pepa, ke hoi nei ko Halai keiki ua uhi ka ohu i Punahoa.

S. W. WAIWELA. Halahila, Hilo, Hawaii.

 

Na Palapala a na Makaainana i ka

MOIWAHINE EMA LANI.

I ka Moi Wahine Emma Lani:

                E KA MAKUA :—No ka pilikia i loohia mai ia oe a me ka Ohana Alii, a me ka lahuikanaka

a pau, ma ka lawe ana'ku o ka Mea Mana Loa ia Kalanikualiholiho Iolani Kamehameha

IV., kou hoa pili lani aloha ;

                Nolaila, Ke waiho haahaa aku nei makou, ka poe i kohoia i ke aloha a me ka uwe kanikau

pu ana o na makaainana o na Pali Koolau me oe, no ka makua aloha a me ka lokomaikai i hala'ku nei. A no ko makou manao ana ua hoeha loa ia oe i ka nalo ana o kou hoa pili;

                Nolaila; Ke pule nei makou i ke Akua e hooluolu mai i kou kaumaha, ma ka manao ana ua hiki aku la i kahi pomaikai mau loa,

"E OLA KA MOI I KE AKUA.

ROBERT MOFFITT,

J. M. KALANIPOO, J. KUPAU,

  REV. M. KUAEA, S. M. NAUKANA.

Na Komite.

I Ka Moi Wahine Emma Lani :

                E KA MAKUA :—No ke kaumaha i loohia ia mai maluna ou a me ka ohana alii, a maluna hoi o ka lahuikanaka a pau mai o a o, ma ka lawe ana 'ku o ka Mea Mana Loa ia Kalanikualiholiho Iolani Kamehameha IV., kou hoa pili lani aloha; nolaila, ke haawi haahaa aku nei makou na Komite i kohoia i ke aloha a me ka uwe kanikau o na makaainana o Waialua me oe, no ka makua aloha a me ka lokomaikai i hala 'ku nei; a no ko makou manao ua hoeha loa ia oe, no ka nalo ana aku o kou hoa pili. Nolaila, ke pule aku nei makou i ke Akua e hoomama mai i kou kaumaha ma ka manao ana ua hiki aku ia i kahi o ka pomaikai pau ole.

E OLA KA MOI I KE AKUA.

W. C LANE,

JESSE AMARA,

J. H. KAAKUA,

KAIAIKAWAHA.

Olelo Hooholo.

                NO KA MEA, ma ka manao pono o ka Mea Mana Loa, e lawe aku i ke ola o ko kakou Moi hanohano i aloha nui ia, Iolani Kamehameha IV:

                Nolaila; ua hoopihaia ko makou naau i ke aloha menemene nona, me ka manao kaumaha a luuluu no hoi, no kana Aliiwahine Emma Lani, ka Moi Wahine hanohano a kaulana hoi o keia Aupuni, e noho ana me ka pilikia a me ke kaumaha nui o ka naau, me ka ike lea ana iho no hoi i ka ili pu ana mai o ia pilikia, a me ia kaumaha maluna o na'Lii, na Haku, a me makou pu na makaainana o kona Aupuni, ma ka make emoole ana o ko kakou Moi Hanohano, i piha i ka naauao a me ke akamai hiwahiwa launa ole, a i aloha nuiia hoi e kona lahuikanaka, ame na Aupuni e ae no hoi o ka honua nei a pau; NOLAILA,

                E HOOHOLOIA.—Me ke kulou haahaa ana imua o ke'Lii o na'Lii, ka Mea nana i lawe aku i ke ola o ko makou Moi Hanohano Iolani Kamehameha IV., ka mea i aloha nuiia me ka naau piha i ke aloha a me ke kaumaha luuluu, ke haawi haahaa'ku nei makou na makaainana o ka Apana o Hilo nei, i ko makou

aloha menemene i kana wahine aloha, ia Emma Lani, ma ka make ana o kana Alii kane, kana mea i minamina nui ai, a ua hoonele ia mai oia i ke kane ole, ka Moi naauao hiwahiwa lua ole o keia Aupuni.

Ke hauoli nei no hoi makou me ka lana o ka manao, e haawi mai ana no ke Akua Mana Loa ia ia i ka oluolu a me ka maluhia nui, iloko o keia pilikia a me ke kaumaha nui i iliia mai maluna ona, a me ka Ohana Alii, a me makou pu hoi na makaainana.

E OLA KE ALII WAHINE I KE AKUA.

                HOOHOLOIA.—E kauohaia ke Kakauolelo e kopeia keia mau olelo a pau, a e hoouna'ku i ka Moi Wahine Emma Lani.

                Hanaia a hooholoia ma Haili, i keia la 16 o Dekemaba, M. H. 1863.

BENJ. S. KAAPA. Kakauolelo.

 

No ka Mea Aloha i Make.

                Ma ka hora elua o ke kakahiaka o ka la 3 o Dekemaba iho nei, ma ke kulanakauhale o Kapalakiko, ua make emoole o Edward Alexander Ragsdale, (Ailuene,) ka pasa o ka moku kiapa Cometa, kekahi o na moku holoholo mau mawaena o keia aina me Kalefoni. He mai ma ka puuwai ke kumu o kona make ana. Ua hanau oia ma ka la 9 o Feberuari, M. H. 1839, a nolaila, he iwakaluakumamaha makahiki, ame na mahina he umi, ame na la eha, ka loihi o kona ola ana. He keiki oia na Alexander me Kahawalu Ragsdale ; no ka mokuaina o Vereginia ma Amerika Huipuia kona makuakane, a no Hawaii nei kona makuahine. He kanaka opio oia i aloha nui ia e ka poe a pau i launa me ia, no kona kupaa mamuli o ka rula o ka hana pono ana'ku, i na poe a pau ana i hui ai ma ke ano oihana. Ua hookaumaha nui ia kona makua nana i kokua iloko o kona mau la opiopio, oia hoi o Capt. James Smith o Cometa. Ua hoomokumokuahuaia ka naau o kona poe kini a pau, no kona laweia ana aku e ka make. Ua waiho iho oia mahope nei he makuahine kanemake, he kaikuaana, a he kaikuahine, ame na kini e ae no hoi. Ke noho nei lakou me ka u ame ka minamina hohonu nona.

                Ua hoihoiia mai kona kino kupapau, ma ka moku Cometa, a e hoolewaia ana mai ka halepule haole aku ma Polelewa, ma ka hapalua o ka hora ekolu o ka la apopo.

 

                POE HANA KEAKA LEALEA LOA. —Ua hiki mai nei maluna o ka moku Comela, kekahi Poe Hui Hana Keaka Lealea Loa, a e hana keaka ana lakou, ma ka Hale Keaka. Aohe nae i hoikeia mai ko lakou wa e hana'i, i ua mea lealea nui nei.

HANAU.

Oka. 17, ma Onomea, Hilo, Hawaii, hanau o Kekokoiana w, na Kahalepaaole me Opiopio.

Nov. 24, ma Puumoi, Hilo, Hawaii, hanau o Keliikanakaole k, na Manuhia me Kanealii.

Oka. 10, ma Maulili, Hilo, Hawaii, hanau o Kaelemakule w, a Pakele me Pelio.

Nov. 18, ma ia wahi no, hanau o Kekalalei w, na Kanakaoluna

me Mary Kailikea.

Dek. 1, ma Malamalamaiki, Hilo, Hawaii, hanau o Nawahine k, na Iosepa me Keaka.

Nov. 2, ma Mahana, Lanai, hanau o Kahaukawewe w, na Kekuhi me Kauwe.

Nov. 3, ma Palawai, Lanai, hanau o Kuoha w, na Keaweamalu

me Namohai.

MARE.

Dek. 9, ma Kahalii, Hilo, Hawaii, mare o Kealaiki me Nawai, ma ia la no, mare o Kalani me Puikaika, na S. L. Austin, lakou i mare.

Oka. 10, ma Pilaa, Koolau, Kauai, mare o Kalionui me Pioe, a D. Nuuhiwa laua i mare.

Oka. 12, ma ia wahi no, mare o Kauhaulaau me Kawau, na

D. Nuuhiwa laua i mare.

MAKE.

Ian. 8, ma Kamakela, Honolulu, Oahu, make o Mele w.

Oka. 31, ma Honuapo, Kau, Haw, make o Papahuwili w.

Dek. 14, ma ia wahi no, make o Kaheenalu k.

Dek. 31, ma Kehehuna, Honolulu, make o Uhuuhu k.

Nov. 2, ma Maulili, Hilo, Hawaii, make o Daniela k.

Nov. 19, ma ia wahi no, make o Kaelemakule w.

Nov. 12, ma Moanalua, Oahu, make o Kaheana k.

Nov. 30, ma ia wahi no, make o Ioane Kiko k.

Dek. 8, ma ia wahi no, make o Nakapalau k.

Dek. 16, ma ia wahi no, make o Puawahine w.

Dek. 16, ma ia wahi no, make o Aoleinoa w.

Nov. 1, ma Ahulimanu, Waikapu, Maui, make o Hoohua k.

Oka. 18, ma Kaloa, Koolau, Maui, make o Sarah Hooulu w.

 

OLELO HOOLAHA.

E KUAI KUDALA IA'NA 1 LIO ma ka Pa Aupuni,

Ma Waiawa, Ewa, Oahu,

ke hiki aku i ka la 15 o Ianuari, i ka hora 10 o kakahiaka, oia ka Poaha e hiki mai ana. Ke ano me ka hao malalo nei:

1 Lio kane puakea, hao manamana ano e.

J. KAHAUOLONO, Luna Pa Aupuni. Waiawa, Ewa, Ian. 7,1864. 111-1t*

 

PUBLIC NOTICE!

THE ESTRAY ANIMALS CONFINED in the Government Pound,

At Waiawa, Ewa, Oahu,

Will be sold at public auction, on Thursday, Jan. 15, at 10 o'clock, A. M. All person interested are hereby notified to attend. The following are the description and brands:

1 Sorrel horse, brand not describable.

J. KAHAUOLONO, Pound Master. Waiawa, Ewa, Jan. 7,1864. 111-1t*

 

OLELO HOOLAHA.

E KUAI KUDALAIA ANA 5 LIO i ka Poaono, la 9 o Ianuari, M. H. 1864. 2 Lio i ka Poalua, la 12 o Ianuari, i ka hora 12 o ke awakea. He mau Lio hou mai kekahi Ke ano me ka hao malalo nei: Ma ka Pa Aupuni.

Ma Pauoa,

Ma ka Poaono, la 9.

1 Lio kane eleele, hao manamana e.

1 " hulupala, hao akau BHU, hema A.

1 " keokeo, hao ano e.

1 " hulupala, no Kamakahi.

1 " lokia, no Kahalehili.

Ma ka Poalua, la 12.

1 Lio kane ulaula, hao akau

1K, hema ()W. Lio wahine keokeo, no Kahalemauna.

NA LIO HOU MAI A ME NA BIPI.

1 Lio kane hulupala, hao ano e.

1 " lokia, hao hema JR, elua kapuai hao.

1 " eleele, ua ike ia no, hao ano e.

1 " kalakoa, hao ano e.

1 Lio wahine eleele wiwi, hao ano e.

1 Bipi kane eleele, laho, ua okiia ka pepeiao, aole hao.

1 " eleele, hao akau OJ, hema OO, he kaha iwaena.

1 " opulepule, hao hema ( )LS, akau A, he ihu hao.

1 Bipi wahine eleele, hao akau RM.

1 " eleele me ke keiki, hao akau RM.

1 " keokeo, na Puniai.

NAPUNAKO. Luna Pa Aupuni. Pauoa, Ianuari 7,1864. 111-1t*

 

PUBLIC NOTICE.

THE ESTRAY ANIMALS CONFINED in the Government Pound,

At Pauoa,

Will be sold at public auction, on Saturday, January 9, at 12 o'clock, M., 5 horses. On Tuesday, Jan. 12, at 12 o'clock, M., 2 horses. All person interested are hereby notified to attend. The following are the description and brands: On Saturday, Jan. 9.

1 Black horse, brand not describable.

1 Sorrel horse, brand right BHU, left A.

1 White horse, brand not describable.

1 Cream colored horse, belongs to Kamakahi.

1 Roan colored horse, belongs to Kahalehili. On Tuesday, Jan. 12.

1 Bay horse, brand right 1K, left ()W.

1 White mare, belongs to Kahelemauna.

LAST HORSES AND BULLOCKS.

1 Cream colored horse, brand not describable.

1 Roan colored horse, brand left JR.

1 Black horse, brand not describable.

1 Calico horse, brand not describable.

1 Black mare, brand not describable.

1 Black bull, no brand.

1 Black bullock, brand right OJ, left OO.

1 Brindle bullock, brand left OS, right A.

1 Black cow, brand right RM.

1 Black cow and calf, brand right RM.

1 White cow, belongs to Puniai.

NAPUNAKO, Pound Master. Pauoa, Jan. 7, 1864. 111-1t*

 

MEA HOU, MEA HOU!

AIA MA KA HALE KUAI LAPAAU

O

KAUKA HILIBARANI MA,

MA

MONIKAHAAE!

MA KE KIHI HIKINA O KE

Alanui Hotele me Alanui Papu,

KAHI E LOAA AI NA

Laau Lapaau!

O NA ANO A PAU, OIA HOI

KA LAAU HOOMAEMAE KOKO

HUA ALE, AILA,

AILA PUUPUU,

PAAKAI HOONAHA,

LUPEPA, (Laau Luai.)

A ME NA LAAU O NA ANO A PAU.

Omole Hanai Waiu no na Keiki hou,

EIA KEKAHI, AIA MALAILA NA WAIALA o na ano a pau, oia hoi

KA HUALUKINI, (Musk,)

LUBIN'S EXTRACTS, oia na waiala maikai loa,

WAIALA ILIAHI.

Na AILA LAUOHO MAIKAI LOA, &c, &c.

                E hele nui mai, mai lohi, he holopono ke kuai ana o na mea a pau o keia hale. Eia hoi, o AILUENE, he (Haole Olelo e.) ka mea kuai ma keia Hale Kuai. O ka mea aole i kuai pu me ia,

e pono e hoao i pau kuhihewa, ka ua mea he holopono ke kumu kuai o na mea a pau oia hale ke kuai pu me ia, a he oluolu no oia. 97-3m

 

OLELO HOOLAHA

A KA

ILAMUKU NUI.

UA KAUOHAIA MAI AU E KAULEO AKU i ka poe mea hale, no ka ino i hanaia ma ko lakou hoohamama ana i ka punawai o ko lakou mau wahi, me ka uhi ole, a me ka pa ole—a me ka hoomanao pu aku no hoi i ka poe mea pa hale, e waihoia'i o ua mau ano lua la me ka hamama, a me ka pa ole la o ka pa, he HIKI ia lakou ke hoopii'a no ka malama i na mea ino wale—me ka hoopilikia hoi i ke ola a me na lala o ko lakou mau hoa makaainana, me ka hai pu aku hoi i ka poe mea pa hale i paia me ka waiho hoohamama no nae i ko lakou mau punawai, ina e loohiaia kekahi mea o ka poino ma ke komo ana aku o ua pa hale nei me ke kumu kupono ma ke Kanawai, alaila, e hiki no ke hoopii'a no ka poino, a e nui no hoi auanei ka uku hoopai ke ku lakou i ka ahewaia. O ka poe a pau, ke koila aku nei e hoolohe i keia olelo papa, a e hoopau koke ae i ka mea ino wale e papa ia nei.

WILLIAM C. PARKE. Ilamuku Nui. Honolulu, Ianuari 8, 1864. 111-3t

 

Olelo Hoolaha.

E IKE AUANEI OUKOU E NA KANAKA a pau loa, owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke hookapu aku nei au i kuu aina kula, a me ka loko, a me na loi ai e waiho la ma Kailua, Koolaupoko, oia hoi o KAPAKAPA. Ke papa aku nei au o na holoholona, bipi, lio, hoki, miula, hipa, kao, puaa, aole kekahi o keia mau holoholona i haiia maluna ae e hele maluna o ua aina nei; ina e hele ka bipi, lio, hoki, miula, hipa, kao, puaa, e uku no hookahi dala ($1.00) no ke poo. Ina e loaa kekahi o kela mau holoholona i kuu kanaka oia hoi o Manuela. Ina e hookaa ole mai ka mea holoholona i ke dala, alaila, e hoopaa ia no ma ka Pa Aupuni. E lilo keia olelo hoolaha i mea paa loa e like me ke kanawai e waiho nei. MRS. M. KAMANU. Honolulu, Ian. 7. 1864. 111-1t*

 

LIO NALOWALE.

UA NALOWALE, A AIHUIIA, A helehewa paha mai kahi noho aku o ka mea nona ka inoa malalo nei, ma Puunui, kekahi LIO KANE ULAULA, i hoailona kuniia HP. ma ka papakole hope. No ka mea Hanohano E. H. Allen, Lunakanawai Kiekie o ka Aha Koikoi ua Lio la. E pono i na Luna Pa Aupuni

a pau ke hoomaopopo i keia olelo hoolaha. E hoihoi mai ke loaa, ma ko'u wahi ma Puunui, a i ole ia, ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu. G. W. BROWN.

111-3t

 

Olelo Hoolaha.

E IKE AUANEI NA KANAKA a pau, ke hoomalu aku nei ke Konohiki i kona IA hoomalu, he HEE, ma na kai o Heeia. Aole e hele kela mea keia mea e lawaia ma ua mau kai la i papaia, maluna, koe nae ka poe i hoolimalima mai me a'u, aia lakou ka mana maluna oua mau kai Hee la, oiai ka wa o ka aina me lakou. Ina e komo mai kekahi kanaka o kahi e, e lawaia i na ia malalo iho o ka Ia hoomalu a ke Konohiki, alaila, he mahele kona me ke Konohiki, na ko'u hope, na Kapalau e hooponopono ia mea.

J. B. KELIIKANAKAOLE. Honokaupu, Honolulu, Ian. 8,1864. 111-1t*

 

OLELO HOOLAHA

E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU KE nana mai, owau o ka mea nona ka inoa malalo iho, ke hoolilo nei au i ka'u keiki hanai,

IA K. Hano,

oia ko'u hooilina no ko'u apana Aina Kuleana, e waiho ana ma Kahili, Kauai, nona a mau aku. No ka oiaio o keia hoolilo ana oia ko'u hooilina a hooko kauoha, kakauia ko'u inoa.

J. MAMAOIKI. Kahili, Kauai, Dek. 19, 1863. 110-4t*

 

OLELO HOOLAHA.

I KA POE MAAUAUA O KA ANO A pau, mai hoaie mai oukou i kuu wahine mare,

Ia KAILIANU,

no ka mea, ua haalele kumuole mai kela ia'u iloko o kela mau makahiki e kaahope nei, nolaila, ina oukou e hoaie mai, maluna no ona ko oukou poho. Me ke aloha i ka poe hoonoho kepau. Ke hoi nei i ke oki Hualama o Kaweo, ua lai ka ohu i kanahele, ua iho ka noe i Wailele.

Kalaoa, Hawaii, Dek. 30,1863. 110-2t*

 

OLELO HOOLAHA.

E IKE AUANEI NA MEA A PAU KE nana mai i keia, ke hoike nei wau no'u iho. O kuu Apana Aina Kuleana iloko o ke ahupuaa

O Mokauea, ma Kalihi,

aole i lilo ia KEOKI, aole ma ke ano hoolilo a kuai, aole ma ke ano hooilina. Ina ua hoopuka o Keoki pela ma ke akea, alaila, ua hanaia ia mea ma ke apuka. Ma ka oiaio, aole he kuleana o Keoki iloko o kuu apana aina. NAIHE. Kalihi, Dek. 30, 1863. 110-2t*

 

OLELO HOOLAHA.

OWAU O KA MEA NONA KA inoa malalo nei, he Lio helehewa, aia ma ko'u lima kahi i waiho ai, he Lio kane ulaula, lae kea, o kona hao kuni hao manamana ma ka uha mua, ma ka uha hope hema, hao, AP D. E kii koke mai ka mea nona keia Lio me na dala 5, iloko o na la he 15, a i ole e kii mai lilo loa keia Lio ia'u, me ke kau iho o ko'u hao maluna ona. D. KAOHE. Waialae-nui, Oahu, Dek. 30, 1863. 110-2t*

 

OLELO HOOLAHA.

UA NOI MAI O KAANA w, OIA KA WAHINE a Charley mamua, o Koolaupoko, Oahu, i ka Mea Hanohano Ioane Ii, kekahi o na lunakanawai o ka Aha Kiekie, e ae aku ia ia e mare hou, e like me ke Kanawai Kivila Pauku 1334. O ka la 13 o Ianuari, 1864, oia ka la hana i keia hoopii, ma ka hora 10 o kakahiaka.

G. W. BROWN,

Kakauolelo kokua o ka Aha Kiekie. Honolulu, Oahu, Dek. 29,1863. 110-2t

 

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA nona ka inoa malalo nei, e Keliikanakaole, no ka hooiaio

i na Palapala Kauoha o Kalawa, o Kainaliu, Kona, i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poaono, oia ka la 9 o Ianuari, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia Palapala Kauoha, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Kona, e hanaia'i. . C. F. HART,

Lunakanawai Kaapuni o ka Apana 3. Onouli-nui, Dek. 14,1863. 110-2t

 

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA nona ka inoa malalo, e Iosepa, i Luna Hooponopono Waiwai

no Kanika, o Keei, i Kona Hema, i make aku nei: Nolaila ua hoikeia i kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poaono, oia ka la 9 o Ianuari, 1864, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Kona, Hawaii, e hanaia'i. C. F. HART,

Lunakanawai Kaapuni o ka Apana 2. Onouli-nui, Dek. 14,1863. 110-2t

 

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA nona ka inoa malalo, e Kealiko w, e hoonoho oia i Luna Hooponopono Waiwai no G. Malo, o Lanihau, i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poaono, oia ka la 9 o Ianuari, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia, no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma Hale Hookolokolo ma Kona, e hanaia'i. C. F. HART,

Lunakanawai Kaapuni o ka Apana 3. Onouli-nui, Dek. 14, 1863. 110-2t

 

KA MOKUAHI

KIALUA

"ANNIE LAURIE,"

E HAALELE ANA IA HONOLULU-

I KELA POAONO KEIA POAONO.

(A hiki i ka paa hou ana o "KILAUEA.")

I KA HAPALUA O KA HORA 4 AHIAHI.

NO

LAHAINA,

ULUPALAKUA,

KAWAIHAE,

a me KONA.

Ku hou ma Honolulu i ka Poaono.

JANION, GREEN & CO.

L. H. A. H. M.

Honolulu, Aug. 29, 1863. 92-tf

                He pono i na poe e hooili ana i na ukana ke hoomaopopo iho, e uku ia ka uku moku i ka wa e laweia mai o ka ukana.

 

E Kuaiia ana!

Ka Moku kialua Hawaii

Go Ahead,

he 22 tona ua kupono loa no ka holo pili aina ana maanei, ua makaukau no no ka holo ana. Ke ku nei oia ma ke awa o HANALEI, KAUAI. E kuai makepono ia'ku no ia no ke dala kuike. No ke ano o ke kuai ana, e ninau ia

A. WHITE. 105-3m Hanalei, Kauai.

 

J.P. HUGHES

MEA HANA

NOHO LIO!

AIA MA KA HALE KUAI O KA MEA nona ka inoa maluna nei, he Noholio Pelekane a he Noholio

Meleka, a me na Noholio Wahine, o na ano a pau, na Noho Paniolo Nu Hou

Na Hao Waha a me na Kepa o na ano a pau

,Na Kaulawaha, a me na mea e pono ka lio,

Na Ili Kano o na ano a pau,

Na Hao Keehi,

Na Palaki Lio,

Na Kahi Lio,

Na Eke Ili,

Na Huipa,

A me na mea e ae a pau loa e pili ana i na Lio a me na Kaaholo, a e kuai ana no ia mau mea,

NO KE KUMUKUAI MAKEPONO LOA!

                Aia no ke waiho mau nei malaila na Pela Mauu.

                O na Pela Pulu, na Pela Hulu a me Pela Uwaea. E hanaia no e like me ka mea i kauohaia mai

                Ua hanaia no na Kaa Lealea me ka maikai loa, a me ka makepono hoi.

                Ua hana hou ia na mea a pau e pili ana i ka'u oihana me ka maikai.

                E malama pono ia no na mea a pau i kauohaia mai e pili ana i ka'u oihana. E loaa no wau ia oukou ma Monikahaae, ma ke kihi o ke Alanui Hokele a me ke Alanui Papu.

  J.P. HUGHES.

Honolulu, Sept. 17, 1862. 100-1y

 

OLELO HOOLAHA.

E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU i hoolimalima i ko lakou mau holoholona, ma ke kula o AUWAIOLIMU ame KEWALO, Lio, Bipi, Hoki, Miula Kao, Puaa, Hipa, ame na mea like e ae, e hele mai ma ko'u wahi ma Maunalaelae, ma ke alo iho o Puowaina, me ka makaukau i ke dala, no ka hoohele hou ana o ko oukou mau holoholona ma keia mau kula, a me ka poe kekahi e makemake mai ana e hookomo i ko lakou mau holoholona. O ka uku no ke poo hookahi o na holoholona like eha, ($1.50 dala,) a no na holoholona like ekolu (he 25 keneta.) No ka mea, ke nee hope mai nei ka pau o keia makahiki, anolaila, e naue ae oukou ma ka Pa ma Kewalo e nana ai i ko oukou mau holoholona, a me ko oukou hai mai ia'u i ka nui o ko oukou mau holoholona. E hoohuli ana ka holoholona o keia mau kula i ka la 6 o Ianuari, a e hele mai oukou me ka lako; e hoomaka no ka haawaiia ana o ke dala mai ka la mua o Ianuari a hiki i ka la pau, mai hoopanee oukou o hoopaaia na holoholona o oukou ma ka Pa Aupuni. Eia kekahi, e kapu no na mea ulu oluna o kela mau aina, a me ka lepo, a me keone, a me na kanaka helewale maluna o ka aina, a me na mea like e ae. Ina o ka poe makemake i ka lepo a me keone a me na mea like e ae, e naue mai ma ko'u wahi e kamailio ai, no ka uku kupono. J. K. MAII,

Luna Kula.

Maunalaelae, Honolulu, Dek. 22, 1863. 109-2t*

 

OLELO HOOLAHA.

E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU o kela ano keia ano. Owau o ka mea nona ka inoa malalo

nei, ua kapu loa kuu Kuleana Aina ma

Wawae, Heeia, Koolaupoko, Oahu.

Aole e komo wale na Lio, Bipi, Hoki, Miula, Hipa, a pela aku, a ina e hookuli na mea holoholona i haiia maluna ae, alaila, e ukuia no i hookahi dala ($1.00) no ke poo hookahi, aka, ina e poino na mea kanu e ulu ana maluna o kuu kuleana aina, alaila, e uku no oia e like me ka nui o kahi i poino. A e lilo keia mau olelo i halia maluna i kanawai paa mai ka la e puka ae ai o ka Nupepa Kuokoa.

W.B. HEWAHEWA. Heeia, Koolaupoko, Oahu, Dek. 19, 1863. 109-3t*

 

OLELO HOOLAHA.

OIHANA WAI O HONOLULU,

KE HOIKEIA'KU NEI I NA MEA A PAU nana e lawe i ka wai Aupuni, e uku e ia mamua ka uku no na mahina eono e hiki mai ana, ma ko'u Keena Oihana, i ka la mua o Ianuari e hiki mai ana; a ina aole e ukuia iloko o ua la he umi mai ia manawa aku, e hooki auanei na ha-wai me ka olelo hou ole aku.

O ka poe a pau e lawe hou ana i ka wai, e pono ke lawe mai lakou i ka palapala hookaa o ka hapalua makahiki i hala ae nei. HENRY PRENDERGAST,

Luna Oihana Wai. Keena Oihana Wai o Honolulu,

Makai o Alanui Nuuanu, Dec. 17,1863.} 110-3t

 

OLELO HOOLAHA.

INA UA AIE O Daniel Ely, O HILO, HAWAII, i kekahi mea, e hookomo mai i kona Bila Aie mamua o ka la 11 o Iune, 1864. A o na mea a pau Aie ia ia, e hookaa koke mai ko oukou aie ia'u. J.H. CONEY, Luna Hooponopono Waiwai o Daniel Ely, ka mea i make.

  110-2m

 

OLELO HOOLAHA.

KE HOIKEIA'KU NEI I NA KANAKA A pau, ua hookohu, a hoolilo aku au ia F.S. SHEEWOOD, oKona, Hawaii, oia ko'u hope nana, e hooponopono i ka palapala hooko, no ka'u mau waiwai a pau ma ka Mokupuni o Hawaii.

110-2t THURSTON, (TATINA.)

 

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA Hanohano Ioane Ii, kekahi o na Lunakanawai o ka Aha Kiekie o G. W. Kahilolo, no ka hooiaio i na Palapala Kauoha o Petero Puaa, ma Honolulu, Oahu, i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poakolu, oia ka ia 27 o Ianuari, 1864, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia palapala kauoha, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.

G. W. BROWN,

Kakauolelo kokua o ka Aha Kiekie. Honolulu, Oahu, Dek. 30, 1863. 110-2t

 

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, UA NOIIA MAI OWAU, E Naiwi, no ka hookohu ia ia i Luna Hooponopono Waiwai

no LUKA, o Nawiliwili, Kauai, i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poaono, oia ka la 20 o Ianuari, 1864, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio, aia ma ko'u Keena, ma Nawiliwili, Kauai. H. A. WIDEMANN,

Lunakanawai Kaapuni o ka Apana 4. Nawiliwili, Dek. 24, 1863. 110-2t

 

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA nona ka inoa malalo, e Mahu, e hoonohoia i Luna Hooponopono no ka Waiwai o Kameheu, no Kona Hema, i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau, ke pili, o ka Poaono, oia ka la 9 o Ianuari, ma ka hora 9 o ke kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia, no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo

ma Kona, Hawaii, kahi e hana ai. C. F. HART,

Lunakanawai Kaapuni o ka Apana 3. Onouli-nui, Dek. 14, 1863. 110 2t